ارطغرل

برای سریال تاریخی به همین نام، قیام ارطغرل را ببینید.

ارطغرل
بر روی منات ترکمنستان
بیگ ایل قایی
Tenure	۱۱۹۱− ۱۲۸۰
Predecessor	سلیمان‌شاه
Successor	عثمان یکم
زاده	۱۱۶۱ اخلاط
درگذشته	۱۲۸۰ سوگوت
همسر(ان)	حلیمه خاتون
فرزند(ان)	عثمان یکم گوندوز ساوجی
نام کامل ارطغرل ابن سلیمان‌شاه
پدر	سلیمان‌شاه
مادر	هایمه خاتون

آرامگاه ارطغرل غازی در سوگوت

ارطغرل پسر سلیمان‌شاه (درگذشته ۱۲۸۰م) و پدر عثمان یکم بنیان‌گذار امپراتوری عثمانی بود. بعد از فتوحات و موفقیت‌هایی که ارطغرل رهبر ایل ترک قایی و پدر عثمان یکم در نبرد با صلیبیون و مغولها کسب می‌کند، سلطان سلجوقی علاءالدین کیقباد، به پاس تقدیر، وی را حاکم بر مناطق دومانیچ، سوگوت و اطراف آن می‌کند. ارطغرل همچنین فاتح قلعه قاراجا حیصار بیزانس است.وی در سوگوت درگذشت و در آنجا به خاک سپرده شد. البته در نام پدر ارطغرل شک وجود دارد که نامش سلیمان شاه است یا گوندوزآلپ، که اسماعیل حقی مورخ نامدار ترک معتقد است که نام پدر او گوندوز آلپ است. ارطغرل رئیس قبیله کایی یا قایی است که از زیر شاخه‌های اوغوز است. قبایل اغوز از قبایل اصیل ترک هستند که از آسیای میانه به این مناطق در طی سالیان متمادی کوچ کرده اند. قبیله‌ی کایی از اول حدود 400 خانوار بوده‌اند که در دوره عثمان غازی به بعد افزایش جمعیت چشم‌گیری داشته‌اند.کایی یعنی اصیل و قدرتمند و باشکوه که از سلاله‌ی گون خان فرزند اوغوز خان هستند. ارطغرل غازی در تمام عمر خود در راه جهاد و غزوه با بیزانس و مغول بوده است و پسوند غازی یعنی جنگجوی اسلامی که تا زمان اورخان غازی که نوه‌اش است این صفت به عنوان پسوند اصلی حکام عثمانی مورد قبول واقع بوده است. ارطغرل از نزدیکان سلطان علاء الدین کی‌قباد سلجوقی بود.پس از نبرد حساس ملازگرد ترک‌ها به آناتولی وارد شدند و حکومت سلجوقیان روم که پایتختی قونیه تاسیس گردید. ارطغرل در نبردهای مهم یاور سلطان سلجوقی بود و حتی در دوره‌ای یک پیمان صلح بین او و تیفور کلوچاحیصار منعقد شد. ارطغرل توانست قلعه کاراجاحیصار و شهر سوگوت را نیز تصرف کند.

هر سال مراسم یادبود ارطغرل غازی در دو روز یکشنبه ماه سپتامبر در آرامگاهش برگزار می‌شود.

در قرن نوزدهم، ناوگان ارتش عثمانی به نام «ارطغرل» و مسجد ارطغرل غازی در آسبارات، ترکمنستان نیز به افتخار او نامگذاری شده‌است.

جستارهای وابسته

• مسعود دوم
• مودو چانیو
• آلپ ارسلان
• بومین خان
• بیلگه خاقان

منابع

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Ertuğrul». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۴ مارس ۲۰۱۷.