گئورگ وارطانیان
| گئورگ وارطانیان | |
|---|---|
 وارطانیان روی تمبر روسیه سال ۲۰۲۰ | |
| نام هنگام تولد | گئورک آندریویچ وارطانیان |
| زادهٔ | ۱۷ فوریه ۱۹۲۴[۱] ناخیجوان-نا-دونو, اتحاد جماهیر شوروی |
| درگذشت | ۱۰ ژانویهٔ ۲۰۱۲ (۸۷ سال)[۱] مسکو, روسیه[۱] |
| جایزه(ها) | قهرمان اتحاد شوروی |
| فعالیت جاسوسی | |
| سال‌های فعالیت | ۱۹۹۲–۱۹۴۰ |
| اسم رمز | آنری |
| عملیات‌ها | عملیات پرش بلند |
گئورگ وارطانیان با نام مستعار «امیر» (به ارمنی: Գեվորգ Անդրեվիչ Վարդանյան); (به روسی: Гево́рк Андре́евич Вартаня́н)، زاده ۱۷ فوریه ۱۹۲۴ – درگذشته ۱۰ ژانویه ۲۰۱۲) افسر اطلاعاتی و جاسوس «افسانه‌ای» اتحاد جماهیر شوروی در ایران بود.[۲]
گفته می‌شود که مهم‌ترین موفقیت وی، خنثی‌سازی «عملیات پرش بلند» برای ترور دسته‌جمعی رهبران متفقین، ژوزف استالین، وینستون چرچیل و فرانکلین روزولت در نوامبر سال ۱۹۴۳ (میلادی) در کنفرانس تهران بود که از سوی آدولف هیتلر و به مسئولیت ارنست کالتنبرونر و رهبری اتو اسکورزنی برای اجرا طراحی شده بود[۳]
زندگی‌نامه[ویرایش]
پدر گئورگ وارطانیان نیز افسر اطلاعاتی اتحاد جماهیر شوروی بود که در ۱۹۳۰ به ایران اعزام شد و برای ۲۳ سال تحت پوشش ظاهر یک بازرگان معمول به فعالیت پرداخت. گئورک وارطانیان حتی پیش از رسیدن به سن ۱۶ سالگی وارد سازمان اطلاعات شوروی شد. در ۱۹۵۵ او از مؤسسه زبان‌های خارجی ایروان فارغ‌التحصیل شد. همچنین همسر وی گوهار وارطانیان نیز از مأموران اطلاعاتی اتحاد جماهیر شوروی در تهران بود.[۴]
مدال لیاقت قهرمان اتحاد جماهیر شوروی[ویرایش]
گئورگ وارطانیان به خاطر فعالیت‌های طولانی‌مدت خود برای سازمان اطلاعات و امنیت شوروی، مدال لیاقت «قهرمان اتحاد شوروی» را دریافت کرد. او سومین مأمور اطلاعاتی اتحاد جماهیر شوروی است که به این شکل از وی قدردانی شده‌است.[۵]
درگذشت[ویرایش]
عصر سه شنبه ۱۰ ژانویه ۲۰۱۲ در سن ۸۷ سالگی در بیمارستانی در مسکو درگذشت و در گورستان ترویکوروفسکوی به خاک سپرده شد.
یادبود[ویرایش]
از مجسمه یادبود وی در محوطه مدرسه شماره ۲۰۷۰ رونمایی شد.[۶]
منابع[ویرایش]
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ Геворк Андреевич Вартанян. svr.gov.ru
- ↑ جاسوس 'افسانه‌ای' شوروی در ایران، در مسکو درگذشت، بی‌بی‌سی فارسی
- ↑ Gevork Vartanian dies at 87; Soviet spy helped derail plot to kill Allied leaders, LA Times
- ↑ Soviet spy Gevork Vartanian dies at 87
- ↑ جاسوس «افسانه‌ای» شوروی درگذشت، رادیو فردا
- ↑ «رونمایی از مجسمه گورگ واردانیان جاسوس مخفی ارمنی در مسکو». رادیوی عمومی ارمنستان. دریافت‌شده در ۲ ژوئن ۲۰۲۲.
پیوند به بیرون[ویرایش]
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ گئورگ وارطانیان موجود است. |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Rouben Paul Adalian, Historical Dictionary of Armenia, (Scarecrow Press, Inc. , 2010), pp. 250-52. KOCHARIAN NAMES NEW CABINET «Պատմական ակնարկ - Նախկին նախարարներ ... - Gov.am». | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
.JPG)
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Rouben Paul Adalian, Historical Dictionary of Armenia, (Scarecrow Press, Inc. , 2010), pp. 143-44 «Պատմական ակնարկ - Նախկին նախարարներ ... - Gov.am». | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 ارمنستان | Բնության պահպանության պետական կոմիտեի նախագահներ Վռամ Թևոսյան (۱۹۹۰-۱۹۹۱) Բնության և շրջակա միջավայրի պահպանության նախարար. کارینه دانیلیان (۱۹۹۱-۱۹۹۴) • سورن آودیسیان (۱۹۹۴-۱۹۹۵) |
|---|---|
| عمومی | |
|---|---|
| کتابخانه‌های ملی | |
| سایر | |
وبگاه‌های موضوعی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| لغتنامه‌ها و دایره المعارف‌ها | |||||
| |||||
- ارمنیان اهل روسیه
- افراد ایرانی ارمنیتبار
- افراد جنگ جهانی دوم اهل اتحاد شوروی
- افراد جنگ جهانی دوم اهل ارمنستان
- افراد روس ارمنیتبار
- اهالی روستوف-نا-دونو
- جاسوسان اهل شوروی
- جاسوسان جنگ جهانی دوم
- خاکسپاریها در گورستان ترویکوروفسکویی
- درگذشتگان ۲۰۱۲ (میلادی)
- دریافتکنندگان نشان پرچم سرخ
- دریافتکنندگان نشان جنگ میهنی درجه دو
- دریافتکنندگان نشان لنین
- دور از وطنهای ارمنیتبار ساکن ایران
- زادگان ۱۹۲۴ (میلادی)
- قهرمانان اتحاد شوروی