نظافت

شیوه‌های متعدد نظافت

شستشوی دست (بخشی از بهداشت)

ماشین خشک‌شویی

تمیز کردن قطعات فراصوت (اولتراسونیک)

تمیز کاری با دی‌اکسید کربن در محیط هوافضا

نظافت یا تمیزکاری (به انگلیسی: Cleaning) فرایند پاک کردن مواد ناخواسته مانند آلودگی‌ها، عوامل عفونی و سایر نا خالصی‌ها از یک شی یا محیط است. تمیزکاری در زمینه‌های متفاوت و با روش‌های مختلفی انجام می‌شود. مشاغل مختلفی به نظافت اختصاص دارند.

زمینه‌ها

نظافت در زمینه‌های مختلف تجاری، خانگی، شخصی، شرکتی و محیطی انجام می‌شود که از نظر مقیاس و نیاز متفاوت است.

• نظافت تجاری
  • تمیز کردن ترمینال، در تنظیمات مراقبت‌های بهداشتی
• اصلاح محیط زیست، حذف آلودگی‌ها یا آلاینده‌ها از محیط طبیعی
• خانه‌داری، از جمله نظافت بهار
• بهداشت، از جمله نظافت شخصی

مواد و روش‌ها

تمیز کردن به‌طور گسترده‌ای از طریق عمل مکانیکی یا بوسیله حلال حاصل می شود. بسیاری از روش‌ها به هر دو فرایند متکی هستند.

• شستشو، معمولاً با آب و اغلب نوعی صابون یا مواد شوینده انجام می‌شود
  • شستشوی تحت فشار، استفاده از یک جریان فشار آب بالا
• انفجار ساینده، که به‌طور معمول برای از بین بردن مواد فله از سطح استفاده می‌شود، ممکن است برای از بین بردن آلاینده‌ها نیز استفاده شود
• تمیز کردن صوتی، استفاده از امواج صوتی برای لرزش ذرات سست شده از سطح
  • تمیز کردن التراسونیک، با استفاده از سونو گرافی، معمولاً از ۲۰–۴۰۰ کیلوهرتز
  • تمیز کردن مگاسونیک، مکانیزمی ملایم تر از تمیز کردن اولتراسونیک، استفاده شده در ویفر، ایمپلنت پزشکی و تمیز کردن قطعات صنعتی
• تمیز کردن دی‌اکسید کربن، خانواده ای از روش‌ها برای تمیز کردن قطعات و عقیم سازی با استفاده از دی‌اکسید کربن در مراحل مختلف آن
• تمیز کردن خشک لباس و منسوجات، استفاده از یک حلال شیمیایی غیر از آب
• تمیز کردن شعله از فولاد ساختاری با شعله اکسی استیلن
• تمیز کردن سبز، استفاده از روش‌ها و محصولات سازگار با محیط زیست
• تمیز کردن پلاسما، استفاده از پلاسمای پرانرژی یا پلاسمای تخلیه سد دی الکتریک که از گازهای مختلف ایجاد شده‌است
• تمیز کردن ناخنک‌ها، در خلأ uum با استفاده از پاشش فیزیکی سطح انجام می‌شود
• تمیز کردن بخار، در دو زمینه خانگی و صنعتی
• تمیز کردن حرارتی، در محیط‌های صنعتی، شامل تجزیه در اثر حرارت و اکسیداسیون
• تمیز کردن مرطوب، روش‌های شستشوی حرفه ای که از استفاده از حلال‌های شیمیایی جلوگیری می‌کند

تمیز کردن (نظافت) در موارد مختلف

بعضی از وسایل و مواد به خاطر شکل، موقعیت مکانی یا خصوصیات مواد آن جسم و آلودگی‌ها، به تکنیک‌های تمیزکاری ویژه ای نیاز دارند.

ساختمانها و زیرساخت‌ها

• نظافت ساحل
• قالی‌شویی
• تمیز کردن دودکش
• پاکسازی صحنه جرم
• نظافت خارجی
• نظافت کف
• برداشتن نقاشی دیواری
• تمیز کردن سقف
• تمیز کردن سیلو
• نظافت خیابان

سایر موارد

• تمیز کردن سکه
• تمیز کردن جواهرات
• لباسشویی، شستن لباس و سایر منسوجات
• تمیز کردن قطعات، در صنعت
• قابلمه شویی، در سرویس غذا
• تمیز کردن دندان‌ها
• تمیز کردن لوله

مشاغل مربوط به نظافت

مشاغل مختلفی شامل نظافت هستند، به‌طور کار کامل یا بعضی وقت‌ها هم میان سایر وظایف کاری محسوب می‌شوند.

• نظافت‌چی
• خانه‌دار (کارگر خانگی)
• سرایدار
• پرستار در منزل

پانویس

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Cleaning». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۱ آوریل ۲۰۲۱.