عملیات سپر بهار

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
Operation Spring Shield
بخشی از مداخله ترکیه در جنگ داخلی سوریه و تهاجم به شمال غرب سوریه (دسامبر ۲۰۱۹ - مارس ۲۰۲۰)

وضعیت منطقه بعد از آتش‌بس.
تاریخ۲۷ فوریه – ۶ مارس ۲۰۲۰
(۱ هفته و ۱ روز)
موقعیت
شمال غربی سوریه
نتایج آتش‌بس[۲][۳][۴]
تغییرات
قلمرو
  • نیروهای مسلح ترکیه و متحدانش کوه استراتژیک زاویه و ۱۸ روستا را تصرف کردند.[۵][۶]
  • نیروهای دولت سوریه و متحدانش شهر راهبردی سراقب و ۴ روستا را تصرف کردند.
[۷][۸]
طرف‌های درگیر
 ترکیه  سوریه
 ایران
حزب‌الله لبنان[۱]
فرماندهان و رهبران
ترکیه حلوصی آکار
(وزیر دفاع ملی ترکیه)
ترکیه ژنرال. یاشار گولر
(رئیس ستاد کل ارتش ترکیه)
ترکیهسرلشکر سینان یایلا[۹]
(فرمانده لشکر دوم)

سوریه سهیل حسن
سوریه ماهر اسد
سرلشکر برهان رحمون †
(فرمانده تیپ ۱۲۴ گارد ریاست جمهوری سوریه)[۱۰]
سرتیپ اسماعیل علی †[۱۱]
سرهنگ دوم محمد حمود †[۱۱]

واحدهای درگیر

نیروهای مسلح ترکیه

نیروهای مسلح سوریه

 ایران

 حزب‌الله لبنان
قوا
۸۳۵۰[۱۴]–۲۰٬۰۰۰[۱۵] نامعلوم
تلفات و خسارات

به گفته ترکیه:[۱۶][۱۷][۱۸]
ترکیه ۴۱ کشته و ۸۱ زخمی
(شامل حمله هوایی بلیون)

تجهیزات:

به گفته دیده‌بان حقوق بشر سوریه:[۲۱]
سوریه ۱۷۰ سرباز و ۲۷ شبه نظامی کشته شدند (بین ۱۵ ژانویه تا ۵ مارس ۲۰۲۰).
به گفته موسسه خاورمیانه:[۲۲]
سوریه ۴۰۵ سرباز و شبه نظامی طرفدار دولت کشته شدند.

تجهیزات:

عملیات سپر بهار (به ترکی استانبولی: Bahar Kalkanı Harekâtı‎) یک عملیات نظامی برون مرزی بود که در تاریخ ۲۷ فوریه ۲۰۲۰ توسط نیروهای مسلح ترکیه (TSK) علیه نیروهای مسلح سوریه در منطقه ادلب واقع در شمال غربی سوریه انجام شد.[۲۵] این عملیات در پاسخ به حمله هوایی بلیون آغاز شد.[۲۶][۲۷] حلوصی آکار، وزیر دفاع ملی ترکیه دربارهٔ اهداف این عملیات اظهار داشت: عملیات سپر بهار که برای حفاظت از امنیت مرزهای کشور مطابق با قوانین بین‌المللی و بر اساس حق ذاتی دفاع مشروع مقرر در ماده ۵۱ منشور سازمان ملل متحد و قطعنامه‌های شورای امنیت این سازمان و در چارچوب توافق‌نامه‌های سوچی و آستانه در تاریخ ۲۷ فوریه آغاز شد، با موفقیت و به شکل برنامه‌ریزی شده در حال اجرا است. آکار همچنین تصریح کرد که انتظار ما از روسیه، استفاده از قدرت مؤثر خود برای توقف حملات عناصر رژیم اسد و عقب‌نشینی آنها به پشت مرزهای توافق سوچی است. هدف ما توقف قتل‌عام مردم سوریه توسط رژیم اسد و مقابله با موج جدید مهاجرت است.[۲۸] در ۵ مارس، ترکیه و روسیه در مسکو توافقنامه آتش‌بس امضا کردند.[۲۹]

پیش زمینه[ویرایش]

اطلاعات بیشتر: حمله هوایی بلیون

در تاریخ ۲۷ فوریه سال ۲۰۲۰، در اوج عملیات فجر ادلب ۲، نیروی هوایی سوریه و احتمالاً نیروی هوایی روسیه، حملات هوایی علیه کاروان ارتش ترکیه در بلیون واقع در استان ادلب انجام دادند. حملات هوایی منجر به کشته شدن ۳۴ سرباز ترک[۳۰][۱۶] و زخمی شدن ۳۶ تا ۶۰ نفر شد.[۳۱][۳۲] روز بعد روسیه تکذیب کرد که حملات هوایی در منطقه انجام داده‌است و اظهار داشت که تلاش کرده‌است تا ارتش سوریه را متقاعد کند در منطقه آتش‌بس اعلام کند تا اجازه دهد سربازان ترکیه از منطقه خارج شوند، اما متذکر شد که نیروهای ترکیه نباید در جایی که «عملیات ضد تروریستی» در آن جریان داشت حضور می‌یافتند و اعلام داشت که ترکیه دربارهٔ حضور نظامیان خود در ادلب به ما اطلاع نداده بود. ترکیه خاطرنشان کرد: روسیه از مکان نیروهای ترکیه آگاه بوده‌است، چرا که دو کشور مرتباً در این باره با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کردند.[۳۳]

گاه‌شمار عملیات[ویرایش]

۲۷–۲۸ فوریه ۲۰۲۰[ویرایش]

پس از حمله هوایی بلیون، ترکیه خبر از آغاز مداخله نظامی در سوریه تحت نام عملیات سپر بهار داد، هدف این عملیات متوقف کردن پیشروی نیروهای دولت سوریه در مواضع شورشیان سوری در ادلب و کمک به شورشیان سوری برای بازپس‌گیری مواضع از دست رفته‌شان و بازگرداندن خط مقدم نبرد به وضعیت قبل از عملیات فجر ادلب ۲ بود.[۳۴] براساس اعلام وزارت دفاع ملی ترکیه، ترکیه به حملات هوایی پاسخ داد و ادعا کرد ۳۲۹ سرباز دولت سوریه را از پا درآورده و پنج فروند بالگرد، ۲۳ تانک، ۱۰ خودروی زرهی، ۲۳ توپ و هویتزر، پنج دستگاه کامیون مهمات، یک سامانه سام-۱۷ و یک سام-۲۲، سه انبار مهمات، دو انبار ذخیره کالا و یک مقر فرماندهی دولت سوریه را منهدم کرده‌است،[۳۵] که قابل تأیید نیست.[۳۶] یک مقام نظامی سوریه اذعان کرد که وسایل نقلیه زرهی و وانت‌های مسلح آنها به شدت هدف قرار گرفته و زرادخانه آنها در شمال غربی سوریه به شدت آسیب دیده‌است.[۳۷] حملات تلافی جویانه دولت سوریه در شب، منجر به کشته شدن یک سرباز ترک و زخمی شدن شش سرباز دیگر شد.[۳۸]

به گزارش دیده‌بان حقوق بشر سوریه، یک سرباز ترکیه، ۱۱ سرباز سوری و چهار عضو حزب الله لبنان در جریان درگیری‌ها کشته شدند.[۳۹]

۲۹ فوریه ۲۰۲۰[ویرایش]

بر اساس گزارش دیده‌بان حقوق بشر سوریه، ۲۶ نفر از نیروهای مسلح سوریه و شبه‌نظامیان وفادار به اسد در گلوله‌باران و حملات پهپادی ترکیه در حومه ادلب و حلب کشته شدند.[۴۰] همچنین گزارش شد که سیزده خودروی نظامی نیروهای سوری نیز منهدم شده است.[۴۱]

ترکیه همچنین مرکز مطالعات و تحقیقات علمی سوریه در السفیره را مورد حملات هوایی قرار داد.[۴۲] یکی از مقامات ترکیه ادعا کرد که دولت سوریه از این مرکز برای تولید سلاح‌های شیمیایی استفاده می‌کرده است.[۴۳]

بر اساس گزارش دیده‌بان حقوق بشر سوریه، بین ۲۸ تا ۲۹ فوریه، نیروهای ترکیه ۴۸ سرباز و شبه نظامی طرفدار دولت سوریه (از جمله ۱۴ تن از جنگجویان و فرماندهان حزب الله) را کشته‌ و دستکم ۱۳ خودروی نظامی متعلق به دولت سوریه را منهدم کرده‌اند.[۴۴]

۱ مارس ۲۰۲۰[ویرایش]

یک پهپاد تی. اِی. آی آنکا ترکیه توسط نیروهای سوری سرنگون شد.[۴۵] دو فروند جنگنده سوخو ۲۴ سوریه توسط جنگنده‌های اف ۱۶ نیروی هوایی ترکیه سرنگون شد.[۴۶] هر چهار خلبان سوری به سلامت ایجکت کردند. نیروهای سوری و ترکیه این سقوط را تأیید کردند.[۴۷] حملات پهپادهای ترکیه به نیروهای سوری در جبل الزاویه، الحمیدیه و حومه ادلب منجر به کشته شدن ۱۹ سرباز سوری شد.[۴۸]

ترکیه تیپ ۴۷، مستقر را در فرودگاه نظامی حماه را مورد حملات پهپادی قرار داد.[۴۹]

۲ مارس ۲۰۲۰[ویرایش]

یک پهپاد ترکیه توسط پدافند هوایی سوریه در نزدیکی سراقب سرنگون شد.[۵۰][۵۱][۵۲] دیده‌بان حقوق بشر سوریه گزارش داد که ۲۶ سرباز دولت سوریه در بمباران و حملات پهپادی ترکیه به جبل الزاویه، حومه جنوب ادلب، سراقب و حومه آن کشته شده‌اند.[۵۳]

۳ مارس ۲۰۲۰[ویرایش]

حملات پهپادی ترکیه به خودروهای نظامی و نیروهای سوری ادامه یافت. در اوایل روز ۳ مارس، نیروهای سوریه اقدام به انجام حملات توپخانه ای به نیروهای ترک مستقر در فرودگاه تفتناز کردند که منجر به کشته شدن یک سرباز ترکیه و زخمی شدن ۳ نفر دیگر شد.[۵۴] [۵۵]یک جنگنده اف ۱۶ نیروی هوایی ترکیه یک هواپیمای آئرو ال-۳۹ آلباتروس سوری را بر فراز ادلب سرنگون کرد. خلبان هواپیما موفق به ایجکت شد یگان های ارتش سوریه بلافاصله جستجوی زمینی را برای نجات وی آغاز کردند.[۵۶][۵۷] نیروهای شورشی اظهار داشتند که جسد خلبان را پیدا کرده‌اند،[۵۸] در حالی که ارتش سوریه بعداً اعلام کرد که خلبان را پس از انجام یک عملیات جستجو و نجات رزمی در ۲ کیلومتری پشت خطوط شورشیان نجات داده است.[۵۹] متعاقباً یک هواپیمای بدون سرنشین بایراکتار تی-بی۱ توسط ارتش عربی سوریه در کفر داعل واقع در حومه غربی حلب سرنگون شد.[۶۰][۶۱]

روی زمین، ارتش سوریه موفق به حفظ شهر سراقب[۶۲][۶۳] و تصرف چندین روستای اطراف آن و همچنین عقب راندن نیروهای شورشی شد که از حمایت توپخانه و نیروی هوایی ترکیه برخوردار بودند. به گفته دیدبان حقوق بشر سوریه و المصدر، درگیری‌های روز گذشته منجر به کشته شدن ۷۵ شورشی و ۴۰ جنگجوی طرفدار دولت شده‌است، در حالی که حملات هوایی ترکیه به مواضع حکومت سوریه در میان پیشروی آنها به سمت شهر تل آفس کاهش یافته‌است.[۶۴][۶۵] حملات ارتش سوریه به اطراف ترنبه واقع در غرب سراقب و المسطومه در ادلب منجر به کشته شدن چهار سرباز ترک و زخمی شدن هفت تن شد.[۶۶]

بر اساس گزارش دیده‌بان حقوق بشر سوریه، بین ۲۷ فوریه تا ۳ مارس، ۱۱۹ تن از نیروهای مسلح و شبه نظامیان طرفدار دولت و همچنین ۲۰ نیروی غیر سوری، از جمله ده نفر از اعضای حزب الله لبنان و چهار ایرانی، کشته شدند.[۶۷]

۴ مارس ۲۰۲۰[ویرایش]

منابع ترک ادعا کردند که در اثر حملات هواپیماهای بدون سرنشین در نزدیکی سراقب، سهیل الحسن هدف حمله قرار گرفته و زخمی شده‌است.[۶۸][۶۹]

یک فروند پهپاد بایراکتار تی-بی۲ ترکیه توسط پدافند هوایی ارتش عربی سوریه در عصر این روز بر فراز استان ادلب سرنگون شد.[۷۰][۷۱]

براساس گزارش دیده‌بان حقوق بشر سوریه، ۱۹ نیروی سوری و ۷ نیروی غیر سوری بر اثر گلوله باران و حملات پهپادی ترکیه در حومه ادلب کشته شدند.[۷۲]

۵ مارس ۲۰۲۰[ویرایش]

دیدبان حقوق بشر سوریه گزارش داد که در جریان تهاجم ارتش سوریه به استان ادلب ۱۴۴۹ سرباز سوری و ۱۴۶۹ شورشی سوری کشته شده‌اند، در همین مدت ۷۳ سرباز ترک نیز کشته شدند. ۱۷۰ سرباز سوری و ۲۷ جنگجوی خارجی متحد دولت سوریه در اثر حملات هواپیماهای بدون سرنشین و توپخانه ترکیه در طول عملیات سپر بهار کشته شدند.[۷۳][۷۴]

موسسه خاورمیانه گزارش داد که بین ۲۷ فوریه تا ۵ مارس در حملات پهپادی و توپخانه‌ای ترکیه و شورشیان سوری حداقل ۴۰۵ جنگجوی طرفدار دولت کشته شده‌اند. این موسسه در ادامه افزود دولت سوریه در طول عملیات ترکیه دستکم ۷۳ خودروی زرهی را بر اثر حملات پهپادی و موشک‌های هدایت پذیر ضد تانک شورشیان از دست داده است.[۷۵]

آتش‌بس[ویرایش]

در ۵ مارس ۲۰۲۰ روسای جمهور ترکیه و روسیه، اردوغان و پوتین برای انجام مذاکرات سطح بالا در مسکو با یکدیگر دیدار کردند.[۷۶] با توجه به اظهارات روسای جمهور ترکیه و روسیه، قرار شد آتش‌بس در منطقه ادلب از ساعت ۰۰:۰۰ روز ۶ مارس به مرحله اجرا در آید. شرایط آتش‌بس شامل ایجاد یک گذرگاه امن به عرض شش کیلومتر به سمت شمال بزرگراه M-4 و شش کیلومتر به سمت جنوب این بزرگراه است که باید از ۱۵ مارس توسط روسیه و ترکیه به‌طور مشترک گشت زنی شود.[۷۷]

منابع[ویرایش]

  1. ↑ Israel learned from Hezbollah's defeat at the hands of Turkey, Jerusalem Post, May 21, 2020. Accessed May 22, 2020.
  2. ↑ Tuvan Gumrukcu (2020-03-06). "Ceasefire in Syria's Idlib comes at a cost for Turkey's Erdogan". Reuters.
  3. ↑ Andrew Roth (2020-03-05). "Russia and Turkey agree ceasefire in Syria's Idlib province". Moscow: The Guardian.
  4. ↑ "Syria war: Idlib ceasefire between Russia and Turkey begins". BBC. 2020-03-06.
  5. ↑ "Opposition factions capture more areas in south Idlib as regime forces advance into Saraqeb". SOHR. 2 March 2020. Retrieved 15 March 2021.
  6. ↑ "Liveuamap, (New Zaytoun, Az Ziyarah, Tell Wasit, Khirbat al-Naqus,Tall Rasm al Kabir, Tall Zajrim, Al Qahirah, Al Zuqum, Qulaydin, Al Ankawi, Al Haluba, Qaqafinah, Kafr Uwayd, Sfuhun, Fulayfil, Al Fatirah)". Liveuamap.
  7. ↑ "Backed by Russian airpower, regime forces recapture Saraqib city only four days after Turkish forces and proxy factions captured it". SOHR. 2 March 2020. Retrieved 15 March 2021.
  8. ↑ "Liveuamap (Kafr Battihk, Dadikh, Turunbah, Jubas, Saraqib)". Liveuamap.
  9. ↑ "Bahar Kalkanı Harekatı'nı yöneten komutan Sinan Yayla kimdir nerelidir?" (به ترکی استانبولی). Yeni Akit. 2020-03-02.
  10. ↑ "Syrian regime commander reportedly killed in Turkish drone strike in Aleppo". Rudaw. 28 February 2020. Retrieved 29 February 2020.
  11. ↑ ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ ۱۱٫۲ "Turkish combat drones kill 3 Assad regime generals in Idlib". Daily Sabah. 1 March 2020. Retrieved 1 March 2020.
  12. ↑ "Son dakika haberi: SİHA korkusu sardı! Rejimin elindeki asker sayısı azalınca, böyle getirildiler..." Sabah. 5 March 2020. Retrieved 20 June 2020.
  13. ↑ "Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı açıkladı: Güncel haritalar ve grafikler ile Suriye'de yaşanan son gelişmeler". Takvim. 6 March 2020. Retrieved 20 June 2020.
  14. ↑ 150 Turkish military vehicles enter Syria as calm prevails the “de-escalation” zone
  15. ↑ Ceasefire in Syria's Idlib comes at a cost for Turkey's Erdogan
  16. ↑ ۱۶٫۰ ۱۶٫۱ "Erdoğan: İdlib'de 59 şehit verdik". www.sozcu.com.tr.
  17. ↑ One Turkish soldier killed, two wounded in Syria's Idlib - ministry, Turkey says one soldier killed in Syrian government shelling in Idlib, One Turkish soldier killed and nine wounded in Syria's Idlib: ministry
  18. ↑ Two Turkish soldiers killed, six wounded in Syria's Idlib - ministry, Turkish defence ministry says two soldiers died in Syria's Idlib
  19. ↑ 1 Bayraktar TB2 (March 2020) [۱] بایگانی‌شده در ۲ مارس ۲۰۲۲ توسط Wayback Machine[۲]
    1 TAI Anka-S (1 March)[۳][۴]
    1 Bayraktar Tactical UAS (3 March)[۵] بایگانی‌شده در ۲۱ مارس ۲۰۲۰ توسط Wayback Machine[۶]
    1 Bayraktar Tactical UAS (4 March) [۷] بایگانی‌شده در ۲۶ مه ۲۰۲۰ توسط Wayback Machine
  20. ↑ Services (March 6, 2020). "Turkish UAVs played leading role in Idlib battle". Janes.
  21. ↑ Syrian Observatory for Human Rights (March 5, 2020). "Military escalation in "De-escalation zone" 51 days on: 1,200,000 people displaced…2,640 killed…276 areas fall to regime forces". Retrieved March 13, 2021.
  22. ↑ "The Syrian Regime's Combat Losses in Spring 2020, and What Lies Ahead". Middle East Institute (به انگلیسی). Retrieved 2020-10-18.
  23. ↑ "The Syrian Regime's Combat Losses in Spring 2020, and What Lies Ahead". Middle East Institute (به انگلیسی). Retrieved 2020-10-18.
  24. ↑ "بعد إسقاطها لمروحيتين الشهر الفائت.. القوات التركية تسقط طائرتين حربيتين تابعة للنظام السوري في أجواء محافظة إدلب". SOHR. March 2020. Retrieved 1 March 2020.
  25. ↑ "Turkey launches Operation Spring Shield against regime aggression in Syria". Istanbul: Daily Sabah. 2020-03-01.
  26. ↑ Amberin Zaman (2020-03-01). "Turkey launches Operation Spring Shield against Syrian forces". Al-Monitor.
  27. ↑ Joe Truzman (2020-03-05). "Turkey's Operation "Spring Shield" delivers blow to Hezbollah". Longwarjournal.org.
  28. ↑ «آکار: عملیات سپر بهار در ادلب با موفقیت در حال اجرا است». آناتولی. ۲۰۲۰-۰۳-۰۲.
  29. ↑ "Rusya'dan İdlib açıklaması: Ateşkes düzenlemesine genel olarak uyuluyor" (به ترکی استانبولی). Ankara: Milliyet. 2020-03-12.
  30. ↑ Syrian, Turkish armies engage in new deadly clashes in Idlib بایگانی‌شده در ۵ مارس ۲۰۲۰ توسط Wayback Machine
    Putin and Erdoğan in last-ditch talks to secure Syria ceasefire
    At least 15 displaced Syrians killed in Idlib air attack
  31. ↑ "33 Turkish soldiers killed, 36 wounded in Syria's Idlib - live blog". Ahval. Archived from the original on 14 December 2020. Retrieved 5 August 2020.
  32. ↑ Gurcan, Metin (February 28, 2020). "Deciphering Turkey's darkest night in Syria". Al-Monitor.
  33. ↑ "The Strike: Did Russia Knowingly Target Turkish Troops?". POLYGRAPH.info. 2020-02-28. Retrieved 2020-03-09.
  34. ↑ "Turkey launches Operation Spring Shield". Hürriyet Daily News (به انگلیسی). Retrieved 2020-03-05.
  35. ↑ "Bakan Akar: 200'ü aşkın rejim hedefi ağır ateş altına alındı". NTV. Retrieved 28 February 2020.
  36. ↑ "33 Turkish soldiers killed in Syrian air raid in Idlib". www.aljazeera.com.
  37. ↑ Desk, News (February 28, 2020). "Turkish military carries out massive attack against Syrian Army". Archived from the original on 1 March 2020. Retrieved 5 August 2020. {{cite web}}: |first= has generic name (help)
  38. ↑ 45 regime forces killed by bombing drones and war planes and Turkish artillery shelling ... and surface-to-surface missiles targeting the countryside of Aleppo
  39. ↑ "24 Hours after the killing of tens of Turkish soldiers, regime's artillery kill and injure 3 others and drones kill officers of the regime and leaders of Hezbollah". Syrian Observatory for Human Rights. 28 February 2020.
  40. ↑ "26 members of the regime forces were killed in bombing by Turkish drones and death toll of the regime and loyalists increased to 74 in less than 48 hours". Syrian Observatory for Human Rights. 29 February 2020.
  41. ↑ "Turkish air and ground bombardment kills nearly 50 regime soldiers in Idlib and Aleppo and destroys 13 military vehicles in 24 hours". Syrian Observatory for Human Rights. 29 February 2020.
  42. ↑ "45 قتيلا من قوات النظام بقصف طائرات مسيرة وحربية وقصف مدفعي تركي.. وصواريخ أرض-أرض تستهدف ريف حلب". SOHR. 29 February 2020. Retrieved 19 March 2021.
  43. ↑ "Syrian chemical warfare facility destroyed in overnight Turkish strike: report". I24. 29 February 2020. Retrieved 19 March 2021.
  44. ↑ "Turkish air and ground bombardment kills nearly 50 regime soldiers in Idlib and Aleppo and destroys 13 military vehicles in 24 hours • the Syrian Observatory for Human Rights". 29 February 2020.
  45. ↑ Services, Compiled from Wire (March 1, 2020). "Assad regime downs Turkish drone in Syria after announcing airspace closure". Daily Sabah.
  46. ↑ "بعد إسقاطها لمروحیتین الشهر الفائت.. القوات الترکیة تسقط طائرتین حربیتین تابعة للنظام السوری فی أجواء محافظة إدلب". SOHR. Retrieved 1 March 2020.
  47. ↑ «Turkey's Erdogan hopes». بایگانی‌شده از اصلی در ۲ مارس ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۵ اوت ۲۰۲۰.
  48. ↑ "Turkish drones kill 19 regime soldiers, the death toll of regime forces and loyalists rises to 93 in less than 72 hours". Syrian Observatory for Human Rights. 1 March 2020.
  49. ↑ "طائرات مسيرة تركية تقصف "اللواء "47.. والمضادات الأرضية في مطار حماة العسكري تتصدى". SOHR. 1 March 2020. Retrieved 19 March 2021.
  50. ↑ Desk, News (March 2, 2020). "Syrian Army shoots down Turkish drone over east Idlib". Archived from the original on May 11, 2020. Retrieved June 26, 2020. {{cite web}}: |first= has generic name (help)
  51. ↑ "Wreckage of Turkish combat drone uncovered In southeast Idlib (pics)". March 19, 2020. Archived from the original on March 2, 2022. Retrieved June 24, 2020.
  52. ↑ "ANNA-NEWS|Новости|Сирия|Донбасс". Telegram.
  53. ↑ "137 persons killed across Syria yesterday, including 40 regime soldiers and loyalists". Syrian Observatory for Human Rights. March 3, 2020.
  54. ↑ Dead and wounded in the ranks of the Turkish forces with artillery shelling of the regime forces in Idlib countryside (In Arabic), SOHR
  55. ↑ "Regime artillery fire leaves Turkish soldiers dead or wounded in rural Idlib". Syrian Observatory for Human Rights. 2 March 2020.
  56. ↑ "Syrian pilot killed as Turkey downs warplane: monitor". France 24. 2020-03-03. Retrieved 2020-03-12.
  57. ↑ Karnozov, Vladimir (2020-03-02). "Fighter-bombers and Anka UAVs Downed as Turkey and Syria Exchange Blows". Aviation International News. Archived from the original on 10 March 2020. Retrieved 2020-03-09.
  58. ↑ "بعد إسقاط ترکیا لطائرته.. الفصائل تعثر علی جثة الطیار فی منطقة جبل الزاویة". SOHR (به عربی). 3 March 2020.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  59. ↑ News Desk (2020-03-03). "Syrian Army went behind enemy lines to save pilot in Idlib". AMN - Al-Masdar News | المصدر نيوز (به انگلیسی). Archived from the original on 3 March 2020. Retrieved 2020-03-03.
  60. ↑ "Two Turkish Air Force Drone Reportedly Shot Down By Syrian Air Defense Over Idlib".
  61. ↑ "Syrian Army takes down Turkish drone in Idlib". TASS. Retrieved 2020-03-03.
  62. ↑ Syria army retakes Saraqib city in Idlib from opposition
  63. ↑ Turkey’s Erdogan hopes to broker Syria truce in Moscow
  64. ↑ "115 regime soldiers, rebels and jihadists killed in 24 hours, while regime forces recapture Saraqeb and surrounding villages". SOHR. 3 March 2020.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  65. ↑ Desk, News (2020-03-03). "Syrian Army attempts to advance in eastern Idlib after seizing Saraqib city". AMN - Al-Masdar News | المصدر نیوز (به انگلیسی). Archived from the original on 30 November 2020. Retrieved 2020-03-03. {{cite web}}: |first= has generic name (help)
  66. ↑ Turkish forces resume bombarding regime positions, while regime forces attempt to advance further northwest of Saraqeb, SOHR
  67. ↑ "Turkish drones and artillery resume targeting regime's military vehicles and positions in Idlib countryside". Syrian Observatory for Human Rights. 4 March 2020.
  68. ↑ "Esad'ın katliamcı generali Süheyl Hasan, SİHA ile vuruldu". A Haber. 5 March 2020. Retrieved 5 March 2020.
  69. ↑ "Son dakika: İdlib'de SİHA'lardan nokta atışı! Rejim komutanı Süheyl El Hasan SİHA ile vuruldu". Takvim. 5 March 2020. Retrieved 5 March 2020.
  70. ↑ "Images of one of the Turkish drones shot down by Syrian Arab Army units in Idleb". Syrian Arab News Agency. 4 March 2020. Archived from the original on 26 May 2020. Retrieved 4 March 2020.
  71. ↑ "Syrian Army shoots down Turkish drone in Idlib, 10th in 3 days: photo". Al-Masdar News. 4 March 2020. Archived from the original on 13 November 2021. Retrieved 4 March 2020.
  72. ↑ "82 were killed yesterday including 46 of the regime forces and militiamen loyal to them, and 36 others". Syrian Observatory for Human Rights. 5 March 2020.
  73. ↑ "خلال أقل من 50 یوم.. میلیون و150 ألف نازح.. و2640 شخص استشهدوا وقضوا وقتلوا فی حلب وحماة وإدلب.. و276 منطقة باتت بید "النظام السوری"".
  74. ↑ 383 soldiers and 357 rebels killed (19 Dec. -23 Jan.),[۸][۹] 1,129 rebels and 1,098 soldiers killed (15 Jan. -5 March),[۱۰] 9 rebels and 6 soldiers killed (6 March),[۱۱] 1 rebel killed (10 March) [۱۲] total of 1,496 rebels and 1,487 pro-government soldiers reported killed. 38 of the soldiers were non-Syrian.[۱۳][۱۴]
  75. ↑ "The Syrian Regime's Combat Losses in Spring 2020, and What Lies Ahead". Middle East Institute (به انگلیسی). Retrieved 2020-10-18.
  76. ↑ Marcus, Jonathan (2020-03-05). "How Russia's Putin became the go-to man on Syria". BBC News. Retrieved 2020-03-05.
  77. ↑ TRTWorld (2020-03-07). "Joint Turkish-Russian patrols to begin on March 15 – latest updates". Joint Turkish-Russian patrols to begin on March 15 – latest updates. Retrieved 2020-03-12.
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=عملیات_سپر_بهار&oldid=39290062»