شهاب ۳

موشک شهاب-3
نوع	موشک بالستیک میانبرد استراتژیک
خاستگاه	ایران کره شمالی
تاریخچه خدمت
خدمت	تاکنون-2003
ویژگی‌ها
قطر	1.2 متر

شهاب ۳ یک موشک‌ بالیستیک میان‌برد سوخت مایع تولید ایران است که بر اساس موشک نودونگ طراحی شده‌است. طراحی این موشک به پروژهٔ مشترک موشک‌های بالیستیک ایران و کره شمالی در دهه ۱۹۸۰ باز می‌گردد که موشک دوربرد نودونگ در جریان آن تولید شد. نخستین آزمایش نودونگ که بر اساس طرح کلی خانواده موشک‌های روسی اس‌اس-۱ اسکاد تولید شده بود در دهه ۱۹۹۰ به طور مشترک توسط دو کشور ایران و کره شمالی انجام شد. اما پس از آن این همکاری به پایان رسید و ایران موشک شهاب ۳ را بر اساس نمونه‌های آزمایشی نودونگ-۱ که در سال ۱۹۹۳ دریافت کرده بود طراحی کرد. تمرکز اصلی تحقیقات کره‌ای‌ها در نودونگ و تفاوت اصلی آن با اسکاد ساخت موتوری بزرگ‌تر و پرقدرت‌تر از موتور موشک‌های اسکاد بوده که بتواند قدرت پیشرانه بیشتری را تولید کند. اولین نسخه شهاب۳ در تابستان سال ۲۰۰۳ وارد خدمت رسمی در نیروهای مسلح ایران شد. برد این موشک با کلاهک ۱۲۰۰ کیلویی تا ۱۳۰۰ کیلومتر، با کلاهک ۱ تنی تا ۱۵۰۰ کیلومتر و با کلاهک ۸۰۰ کیلویی تا ۱۷۰ کیلومتر اعلام شده‌است.

پیشینه

موشک شهاب ۳ از سال ۲۰۰۲ تاکنون به طور رسمی ساخته می‌شود. این موشک یک موشک میان برد بالستیک است که در ابتدای آزمایش‌ها، ۱۳۰۰ کیلومتر برد داشت که با تلاش مهندسان ایرانی بهینه شد و برد آن به ۲۱۰۰ کیلومتر رسید. آزمایش‌های این موشک از سال ۱۳۷۷ تا ۱۳۸۲ ادامه داشت و سرانجام در تیرماه سال ۱۳۸۲ رسماً به آمار موشک‌های ایرانی افزوده شد. این موشک از سوخت مایع برای تهیه نیروی پیشران استفاده می‌کند. این موشک برای نخستین بار در میدان آزادی و در هفته دفاع مقدس سال ۱۳۷۷ به نمایش همگان درآمد.

ویژگی‌ها

موشک شهاب ۳ ایران ۲۱۰۰ کیلومتر برد دارد.

وزن این موشک ۱۶ تن و قطر آن ۱٫۳ متر و طول این موشک در حدود ۱۶متر می‌باشد. وزن خشک این موشک ۲۱۸۰کیلوگرم است و قادر به حمل یک کلاهک ۷۶۰ تا ۱۰۰۰ کیلوگرمی می‌باشد. این موشکها ۱۷ متر طول دارند و قادرند کلاهکی به وزن ۱۰۰۰ کیلوگرم را تا مسافت ۱۳۰۰ تا ۱۵۰۰ کیلومتر حمل کنند. در نمونه جدید که در رزمایش پیامبر اعظم در سال ۱۳۸۷ آزمایش شد، برد این موشک به ۲۰۰۰ کیلومتر ارتقا یافته‌است. موتور موشک شهاب۳، ۲۶۷۶۰کیلوگرم نیروی رانش تولید می‌کند که برای طی مسافت ۲۰۰۰ کیلومتر کافی است. اگر بخواهند برد آن بیشتر شود، از کلاهک‌های کم وزن‌تر استفاده می‌کنند و به همین دلیل، وزن کلاهک‌های از ۷۶۰ تا ۱۱۵۸کیلوگرم متفاوت است. یکی از نکات جالب توجه موشک مذکور، دقت هدف‌یابی و رهگیری است که با کمترین میزان خطا، هدف را منهدم می‌کند.

• عملکرد: موشک بالستیک میان‌برد
• سازنده: سازمان هوا و فضای ایران
• طول: ۱۶٫۵۸ متر
• وزن: ۱۷۸۰ کیلوگرم در مدل اولیه و ۲٫۱۸۰ کیلوگرم در مدل‌های بعدی
• قطر: ۱٫۳۸ متر
• برد: ۱۳۰۰ کیلومتر در مدل اول و ۲۵۰۰ کیلومتر در مدل‌های بعدی
• موتور: موتور تک مرحله‌ای با سوخت مایع در مدل اولیه و سوخت جامد در مدل بعدی
• وزن پرتاب: ۱۷۴۸۰ کیلوگرم
• کلاهک: بین ۷۰۰ تا ۱۲۰۰ کیلوگرم
• دقت: ۱۹۰mCEP
• زمان ساخت: ۱۹۹۷

شهاب ۳-ب

موشک شهاب ۳-ب، نسخه بهبود یافته نسخه اولیه موشک شهاب ۳ است که دارای بردی در حدود ۲۰۰۰ کیلومتر است. بر اساس ادعای منابع اطلاعاتی غربی، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از ابتدای سال ۲۰۰۸ میلادی، تولید انبوه موشک شهاب ۳-ب را آغاز کرده‌است. بر اساس گزارش منابع اطلاعاتی غربی، خط تولید شهاب ۳-ب دارای ظرفیت تولید کنونی «۷۵ موشک» در سال است.

موشک شهاب ۳-ب، دارای کلاهک هزار کیلوگرمی است. این موشک دارای درصد خطای ۳۰۰ متر است و به سامانه موقعیت‌یاب جهانی مجهز شده‌است. این سامانه این امکان را می‌دهد که حتی پس از پرتاب‌شدن و در صورت نیاز به تصحیح مسیر، جهت و موقعیت موشک تغییر پیدا کرده و در نتیجه موشک به اهداف احتمالی بهتر و دقیق‌تر هدایت شود.

با توجه به برد بالای این نوع موشک بحث‌هایی در مورد استفاده احتمالی ایران از این موشک علیه اسرائیل در صورت بروز جنگ، وجود دارد.

جستارهای وابسته

• رزمایش پیامبراعظم ۳‏
• شهاب ۱
• شهاب ۲
• شهاب ۴

منابع

تحقیقات رضا جعفری

پیوند به بیرون

• Shahab 3: an Advanced IRBM By Pedro B. D. & Tom Cooper