سینمای استرالیا

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
داستان دارودسته کلی محصول ۱۹۰۶ اولین فیلم بلند تاریخ سینمای استرالیا به مدت ۶۰ دقیقه
داستان دارودستهٔ کِلی محصول ۱۹۰۶ اولین فیلم بلند تاریخ سینمای استرالیا به مدت ۶۰ دقیقه

سینمای استرالیا (انگلیسی: Cinema of Australia) به صنعت سینمای این کشور، تولیدات مشترک سینمایی، جشنواره‌های سینمایی، بدنه و اهالی فیلم استرالیا اشاره دارد.[۱][۲]

از ۱ سال پس از ظهور سینما این کشور پذیرای شرکت‌های فیلم‌سازی خارجی بود. سینمای استرالیا اگرچه سابقه طولانی دارد اما تا دهه ۸۰ نتوانست جایگاه خاصی در سینمای جهان پیدا کند. طی ۱۰۰ سال اخیر مناسبات دولتی و سیاسی دولت بریتانیا، سرزمین بکر استرالیا را برای فیلم‌سازان انگلیسی و حتی کشورهای دیگر جهان به محلی خاص برای تولیدات سینمایی تبدیل کرده بود. چنانچه تا ۳ دهه پیش فیلم‌های بسیاری در استرالیا ساخته می‌شد که ممکن بود حتی یک بازیگر استرالیایی نیز نداشته باشند. با این حال در ۲ دههٔ اخیر سعی شده‌است تا حد ممکن استعدادهای سینمای استرالیا در فیلم‌هایی که در خاک این کشور تولید می‌شوند حضور داشته باشند که در این زمینه سینمای آمریکا و سینمای آلمان بیشترین استفاده‌ها را برده‌اند.[۳]

پیشینه و پیشگامان[ویرایش]

در سال ۱۹۰۶ اولین فیلم صامت در استرالیا به کارگردانی مشترک چارلز تِیت، میلارد جانسون و ویلیام گیبسون تحت نام داستان دارودستهٔ کِلی (The Story of the Kelly Gang) ساخته شد. این اثردر ژانرهای زندگینامه‌ای و وسترن به زندگی ند کلی، یاغی جنگل‌نشین قرن شانزدهم استرالیا و دارودسته‌اش می‌پردازد. برخی پژوهشگران تاریخ سینمای جهان این فیلم را با زمانی حدود ۶۰ دقیقه، نخستین فیلم بلند داستانی تاریخ سینما به‌شمار می‌آورند.[۴]

پیش از این در اکتبر ۱۸۹۶ تالار آتنیوم واقع در خیابان کالینز ملبورن، ساخته‌هایی از فیلم‌های کوتاه و بعداً فیلم‌های کوتاه ۲ حلقه‌ای را برای تماشاگران نمایش می‌داد. ۱۰ سال پس از این، اکران داستان دارودستهٔ کِلی سبب شد تا این تالار اولین فیلم بلند تولید شده در استرالیا و جهان را اکران کند. این اکران در انگلستان نیز ادامه یافت.[۵]

بین سال‌های ۱۸۹۷ تا ۱۹۱۴ استودیو فیلم لایم‌لایت Limelight با مالکیت ارتش استرالیا حدود ۳۰۰ فیلم کوتاه تولید کرد. این استودیو در ملبورن قرار داشت. بین سال‌های ۱۰۱۸ تا ۱۹۲۷ تب و تاب تولید فیلم‌های کوتاه استرالیایی فروکش کرد. مخاطبان علاقه‌ای به فیلم‌های بومی نشان ندادند و سرانجام دوران افول سینمای این کشور شروع شد و اکران فیلم‌های سینمای آمریکا آغاز گردید.[۵]

موج نوی سینمای استرالیا[ویرایش]

بین سال‌های ۱۹۷۵ تا ۱۹۸۵ دولت این کشور بودجه مخصوصی را به سینماگران جوان اختصاص داد و در این راستا دیگر از ساخت و سازهای قدیمی و کارگردانان سنتی خبری نیود. نتیجه ایدئال از کار درآمد و از دل موج نوی سینمای استرالیا چندین کارگردان و بازیگر درجه اول به سینمای جهان معرفی شدند. موج نوی سینمای استرالیا بیش از ۱۰ سال عمرطولانی نداشت اما اثرش اینقدر بود که باعث شد بین سال‌های ۱۹۸۲ تا ۲۰۱۲ بازیگران طراز اول و حتی برنده جایزه اسکار را تحویل سینمای این کشور بدهد. پیتر ویر رهبر و بنیان‌گذار موج نوی سینمای استرالیا به حساب می‌آید. از دیگر تاثیرگذاران بر موج نوی سینمای استرالیا نام‌هایی مانند: جرج میلر، بوروس برسفورد، فیلیپ نویس، فرد شپیسی و تیم بورستال قابل اشاره‌اند.[۶][۷]

مهمترین آثار مربوط به این دوره نیز فیلم‌های: لک لک (۱۹۷۱)، پرسه (۱۹۷۱)، ماجرای بری مکنزی (۱۹۷۲)، مکس دیوانه (۱۹۷۹)، گالی‌پولی (۱۹۸۱)، مکس دیوانه ۲ (۱۹۸۱)، مالکولم (۱۹۸۶) و سکوت مرگبار (۱۹۸۹) بودند که خون تازه‌ای به بدنه سینمایی استرالیا وارد کردند.[۸][۹]

جورج میلر بعدها در سال ۲۰۱۵ موفق‌ترین دنباله سری مکس دیوانه، با نام مکس دیوانه: جاده خشم را ساخت. این فیلم در ۱۰ رشته نامزد دریافت جایزه اسکار ۲۰۱۶ شد که در نهایت به ۶ اسکار بهترین تدوین صدا، بهترین طراحی صحنه، بهترین صداگذاری، بهترین تدوین، بهترین گریم و آرایش مو و بهترین طراحی لباس رسید.[۱۰]

دهه ۹۰ تاکنون[ویرایش]

برخی از مشهورترین بازیگران استرالیایی

از مهم‌ترین کارگردانان این دوره باید از پیتر ویر خالق آثاری مانند انجمن شاعران مرده ۱۹۸۹ و نمایش ترومن ۱۹۹۸ نام برد. جدای از ویر، باید از باز لورمن نیز به عنوان یک استعداد در این دوره پس از موج نو نام برد. لورمن سازنده آثاری مانند رومئو + ژولیت ۱۹۹۶، مولن روژ ۲۰۰۱ ،استرالیا ۲۰۰۸ و گتسبی بزرگ ۲۰۱۳ است.[۱۱][۱۲]

در زمینه بازیگری نیز سینمای استرالیا ابتدا با جفری راش درخشید. او اولین بازیگر قاره اقیانوسیه می‌باشد که موفق شد به جایزه اسکار دست یابد. راش برای فیلم درخشش ۱۹۹۶ برنده این جایزه شد. پس از موفقیت‌های پیتر ویر و لورمن و همچنین جفری راش، استعدادهای سینمایی این کشور نظیر راسل کرو، کیت بلانشت، هیو جکمن، سم نیل، نائومی واتس، میراندا اتو، گای پیرس، هیث لجر و هوگو ویوینگ هرکدام به نوبه خود در سینمای جهان درخشیدند.[۱۳][۱۴]

برخی از مهمترین فیلم‌هایی که در استرالیا ساخته شده‌اند[۱۴][ویرایش]

(لوکیشن فیلم‌های زیر در تمام یا بخشی از خاک یا آب‌های اطراف استرالیا بوده‌است)[۲]

جشنواره‌های سینمایی استرالیا[ویرایش]

مهم‌ترین جشنواره سینمای استرالیا جشنوارهٔ فیلم سیدنی است. این جشنواره فیلم در ماه ژوئن هرسال در سیدنی استرالیا برگزار می‌شود. برگزاری این جشنواره، از سال ۱۹۵۴ آغاز شده و شامل فیلم‌های کوتاه، فیلم‌های مستند، فیلم‌های درام و انیمیشن است که از سال ۲۰۰۷ کارگردان برگزیده نیز انتخاب می‌شود.[۱۵]

برگزاری اولین دوره در سال ۱۹۵۴ باعث شد فیلمسازان خارجی بیشتری برای ساخت آثار سینمایی در خاک استرالیا ترغیب شوند و این روند تا ۲۰ سال بعد ادامه یافت. در اواسط دهه ۷۰ استرالیایی‌ها به سبب موج نوی سینمای خود فیلم‌هایی برای عرضه در این جشنواره داشتند. از اواسط دهه ۹۰ بدینسو فیلم‌های استرالیایی قدرت عرض اندام در مقابل سایر رقبا را پیدا کردند. اینگونه جشنواره فیلم سیدنی مساعدت بسیار زیادی به بدنه سینمای استرالیا کرده‌است.[۱۶]

آکادمی هنرهای سینمایی و تلویزیونی استرالیا
AACTA

استرالیا انستیتوی فیلم و هنر و همچنین آکادمی فیلم و تلویزیون معتبری نیز دارد که عمدتاً وظایف آموزشی و تحقیقی انجام می‌دهند. آکادمی هنرهای سینمایی و تلویزیونی استرالیا (Australian Academy of Cinema and Television Arts) یک سازمان حرفه‌ای برای هنرمندان و عوامل سینما و تلویزیون است که هدف و شعار آن، «شناسایی، ارج‌نهادن، ترویج و تجلیل بزرگترین دستاوردهای سینما و تلویزیون در استرالیا» است و در سال ۲۰۱۱ میلادی با پشتیبانی مؤسسه فیلم استرالیا بنیان نهاده شد.[۱۷]

آمار و ارقام[ویرایش]

سینمای روباز و مدرن در المپیک پارک سیدنی
المپیک پارک سیدنی

سینمای استرالیا دارای ۲۰۰۰ سالن سینمااست. به سبب موقعیت جغرافیایی این کشور سینماهای مدرن و باز در پارک‌ها با اقبال مردم و مخاطبان روبرو شده‌اند. بدنه سینمای استرالیا سالانه ۲۹ فیلم بلند، ۴ فیلم انیمیشن و ۱۱ فیلم مستند تولید می‌کند. جمعیت سینماروی استرالیا نیز سالانه ۸۵ میلیون نفر است.[۱۸][۱۹]

منابع[ویرایش]

  1. «UIS Statistics». data.uis.unesco.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۰۳.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ «Screen Australia: Research - Australia & the world - International comparisons - Cinema - Admissions per capita». web.archive.org. ۲۰۱۳-۱۱-۰۹. بایگانی‌شده از اصلی در ۹ نوامبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۰۳.
  3. «آشنایی با سینمای استرالیا». همشهری آنلاین. ۲۰۱۴-۰۴-۱۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۰۳.
  4. Andrew Pike and Ross Cooper (۱۹۸۰)، Australian Film 1900–1977: A Guide to Feature Film Production, Melbourne: Oxford University Press, pages 7-9. شابک ۰ ۱۹ ۵۵۴۲۱۳ ۴.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ "Cinema of Australia". Wikipedia (به انگلیسی). 2019-10-21.
  6. Withers، Ned Athol. «The 10 Best Films of The Australian New Wave». Taste of Cinema - Movie Reviews and Classic Movie Lists (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۰۳.
  7. Hale، Mike (۲۰۱۳-۰۱-۲۳). «When Australia Soared on Film» (به انگلیسی). The New York Times. شاپا 0362-4331. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۰۳.
  8. Buckmaster، Luke (۲۰۱۴-۰۲-۱۴). «Wake in Fright: rewatching classic Australian films» (به انگلیسی). The Guardian. شاپا 0261-3077. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۰۳.
  9. Withers، Ned Athol. «The 10 Best Films of The Australian New Wave». Taste of Cinema - Movie Reviews and Classic Movie Lists (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۰۳.
  10. August 2016, 23. "The 21st Century's 100 greatest films". www.bbc.com (به انگلیسی). Retrieved 2020-01-03.{{cite web}}: CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان (link)
  11. Debruge, Owen Gleiberman,Peter; Gleiberman, Owen; Debruge, Peter (2019-12-19). "The Best Films of the Decade". Variety (به انگلیسی). Retrieved 2020-01-03.
  12. «The Truman Show - MOVIE REVIEW - Los Angeles Times - calendarlive.com». web.archive.org. ۲۰۰۸-۰۳-۱۷. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۷ مارس ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۰۳.
  13. «The Australian Film Institute | AFI Award Winners and Nominees Ceremony». web.archive.org. ۲۰۱۳-۱۲-۱۶. بایگانی‌شده از اصلی در ۲ دسامبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۰۳.
  14. ۱۴٫۰ ۱۴٫۱ «AUSTRALIAN FILMS». Daily News (Perth, WA: 1882 - 1950). ۱۹۳۱-۱۲-۱۸. صص. ۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۰۳.
  15. "Sydney Film Festival – Homepage". Sydney Film Festival (به انگلیسی). Retrieved 2020-01-03.
  16. «Sydney Film Festival - Showtime Movie Channels Audience Awards winners». web.archive.org. ۲۰۱۲-۰۳-۱۶. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ مارس ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۰۳.
  17. Fulton, Adam (2011-08-18). "AFI is recast with new academy taking a bow". The Sydney Morning Herald (به انگلیسی). Retrieved 2020-01-03.
  18. «Wayback Machine» (PDF). web.archive.org. ۲۰۱۱-۰۲-۱۸. بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۱۸ فوریه ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۰۳.
  19. «Crocodile Dundee». Box Office Mojo. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۰۳.