توالییابی نسل سوم: تفاوت میان نسخهها
جز Hamid.Moghadam صفحهٔ توالی یابی نسل سوم را به توالییابی نسل سوم منتقل کرد: اصلاح فاصلهٔ مجازی |
اصلاح، تمیزکاری برچسبها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایش پیشرفتهٔ همراه |
||
خط ۳: | خط ۳: | ||
{{متخصص|دلیل=ممکن است مقاله تکراری باشد|تاریخ=اوت ۲۰۲۰}} |
{{متخصص|دلیل=ممکن است مقاله تکراری باشد|تاریخ=اوت ۲۰۲۰}} |
||
{{طولانی}} |
{{طولانی}} |
||
''' |
'''توالییابی نسل سوم''' که '''توالییابی طویل-خوانش''' نیز نامیده میشود یک کلاس از روشهای [[توالییابی دیانای|توالییابی دیاِناِی]] است که اخیراً تحت توسعهٔ فعال قرار گرفتهاست.<ref name=":0">{{Cite journal|last=Bleidorn|first=Christoph|date=2016-01-02|title=Third generation sequencing: technology and its potential impact on evolutionary biodiversity research|url=https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/14772000.2015.1099575|journal=Systematics and Biodiversity|language=en|volume=14|issue=1|pages=1–8|doi=10.1080/14772000.2015.1099575|issn=1477-2000}}</ref> توالییابی نسل سوم با خوانش توالیهای نوکلئوتیدی در سطح یک مولکول عمل میکند، بر خلاف روشهای موجود که نیازمند شکستن رشتههای طویل [[دیانای|دیاِناِی]] به قطعات کوچک و سپس ایجاد توالیهای نوکلئوتیدی بهوسیلهٔ تکثیر و سنتز هستند. [۲] چالشهای جدی در مهندسی ابزارهای مولکولی لازم برای توالییابی کل [[ژنوم]] وجود دارد تا این فناوری از نظر تجاری در دسترس باشد. |
||
[[توالی یابی]] نسل دوم (توالی یابی کوتاه-خوانش)، که اغلب به عنوان توالی یابی نسل بعدی (NGS) خوانده میشود، از زمان توسعه تاکنون بر فضای توالی یلبی DNA مسلط شدهاست. این روش به طرز چشمگیری هزینه توالی یابی DNA را با یک رویکرد موازی گسترده که قادر به تولید تعداد زیادی خوانش با پوشش وسیع از کل ژنوم است، کاهش دادهاست. [۳] |
|||
از آنجا که ژنوم [[یوکاریوت|یوکاریوتی]] حاوی توالیهای تکراری ( |
توالییابی نسل دوم (توالییابی کوتاه-خوانش)، که اغلب به عنوان توالییابی نسل بعدی (NGS) خوانده میشود، از زمان توسعه تاکنون بر فضای توالییابی دیانای مسلط شدهاست. این روش بهطرز چشمگیری هزینهٔ توالییابی دیانای را با یک رویکرد موازی گسترده که قادر به تولید تعداد زیادی خوانش با پوشش وسیع از کل ژنوم است، کاهش دادهاست.<ref>{{Cite journal|last=Treangen|first=Todd J.|last2=Salzberg|first2=Steven L.|date=Winter 2012|title=Repetitive DNA and next-generation sequencing: computational challenges and solutions|url=https://www.nature.com/articles/nrg3117|journal=Nature Reviews Genetics|language=en|volume=13|issue=1|pages=36–46|doi=10.1038/nrg3117|issn=1471-0056}}</ref> از آنجا که ژنوم [[یوکاریوت|یوکاریوتی]] حاوی توالیهای تکراری (دیاِناِی) است، محدودیت عمدهٔ این کلاس از روشهای توالییابی، طول خوانشهای تولید شدهاست. بهطور خلاصه، توالییابی نسل دوم با تکثیر مولکول دیاِناِی و سپس انجام توالییابی بهواسطهٔ سنتز انجام میشود. سیگنال [[فلورسنت]] جمعی ناشی از سنتز تعداد زیادی از رشتههای دیاِناِی یکسان تکثیر شده، اجازهٔ استنباط هویت نوکلئوتیدی را میدهد. با این حال، به دلیل خطاهای تصادفی ، سنتز دیاِناِی بین رشتههای دیاِناِی تکثیرشده بهطور پیشروندهای همزمان نیستند. به سرعت، با افزایش طول خوانش، کیفیت سیگنال بدتر میشود. به منظور حفظ کیفیت خوانش، مولکولهای طویل دیاِناِی باید به قطعات کوچک تقسیم شوند که این امر به محدودیت اساسی فناوریهای توالییابی نسل دوم منجر تلاشهای محاسباتی با هدف غلبه بر این چالش اغلب به برآورد تقریبی تکیه دارد که ممکن است به مونتاژ دقیق توالیها منجر نشود. |
||
با قابلیت توالی یابی مستقیم مولکولهای DNA منفرد، فناوریهای توالی یابی نسل سوم این توانایی را دارند که خوانشهایی به مراتب طویل تر از توالی یابی نسل دوم داشته باشند. [۱] چنین مزیتی هم برای علم ژنوم و هم بهطور کلی در مورد [[زیستشناسی]] پیامدهای اساسی دارد. با این حال، دادههای توالی یابی نسل سوم میزان خطای بسیار بالاتری نسبت به فناوریهای قبلی دارند، که میتواند مونتاژ ژنوم پایین دست و تجزیه و تحلیل دادههای حاصل را پیچیده کند. [۴] این فناوریها بهطور فعال در حال توسعه هستند و انتظار میرود میزان خطاهای آنها کاهش یابد. برای برنامههای کاربردی که تحمل بیشتری نسبت به نرخ خطا دارند، مانند فراخوانی واریانت ساختاری، توالی یابی نسل سوم از روشهای موجود بهتر عمل میکند[نیاز به استناد]. |
|||
با قابلیت توالییابی مستقیم مولکولهای دیاِناِی منفرد، فناوریهای توالییابی نسل سوم این توانایی را دارند که خوانشی به مراتب طویلتر از توالییابی نسل دوم داشته باشند.<ref name=":0" /> چنین مزیتی هم برای علم ژنوم و هم بهطور کلی در مورد [[زیستشناسی]] پیامدهای اساسی دارد. با این حال، دادههای توالییابی نسل سوم میزان خطای بسیار بالاتری نسبت به فناوریهای قبلی دارند، که میتواند مونتاژ ژنوم پاییندست و تجزیه و تحلیل دادههای حاصل را پیچیده کند.<ref name=":1">{{Cite journal|last=Gupta|first=Pushpendra K.|date=2008-11|title=Single-molecule DNA sequencing technologies for future genomics research|url=https://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0167779908002047|journal=Trends in Biotechnology|language=en|volume=26|issue=11|pages=602–611|doi=10.1016/j.tibtech.2008.07.003}}</ref> این فناوریها بهطور فعال در حال توسعه هستند و انتظار میرود میزان خطاهای آنها کاهش یابد. برای برنامههای کاربردی که تحمل بیشتری نسبت به نرخ خطا دارند، مانند فراخوانی واریانت ساختاری، توالییابی نسل سوم از روشهای موجود بهتر عمل میکند.{{مدرک|date=اکتبر ۲۰۲۳}} |
|||
== فناوریهای حاضر == |
== فناوریهای حاضر == |
||
فناوریهای |
فناوریهای توالییابی با رویکرد متفاوت نسبت به پلتفرمهای نسل دوم برای اولین بار در سال ۲۰۰۸–۲۰۰۹ به عنوان "نسل سوم" معرفی شدند.<ref>{{Cite journal|last=Check Hayden|first=Erika|date=2009-02-06|title=Genome sequencing: the third generation|url=https://www.nature.com/articles/news.2009.86|journal=Nature|language=en|doi=10.1038/news.2009.86|issn=0028-0836}}</ref> |
||
در حال حاضر چندین شرکت در مرکز توسعه فناوری توالی یابی نسل سوم قرار دارند که عبارتند از: Pacific Biosciences, Oxford Nanopore Technology, Quantapore (CA-USA) و Stratos (WA-USA). این شرکتها برای توالی یابی مولکولهای DNA منفرد رویکردهای کاملاً متفاوتی دارند. |
|||
در حال حاضر چندین شرکت در مرکز توسعه فناوری توالییابی نسل سوم قرار دارند که عبارتاند از: Pacific Biosciences, Oxford Nanopore Technology, Quantapore (CA-USA) و Stratos (WA-USA). این شرکتها برای توالییابی مولکولهای دیاِناِی منفرد رویکردهای کاملاً متفاوتی دارند. |
|||
PacBio پلت فرم توالی یابی در زمان واقعی مولکول منفرد (SMRT) را بر اساس ویژگیهای موجبرهای حالت صفر توسعه داد. سیگنالها به شکل نور فلورسنت از هر نوکلئوتیدی که با DNA پلی مراز متصل به کف چاهک zL ترکیب شود، انتشار مییابند. |
|||
فناوری آکسفورد نانوپور شامل عبور یک مولکول DNA از ساختار منفذ با مقیاس نانو و سپس [[اندازهگیری]] تغییرات [[میدان الکتریکی]] اطراف منفذ میباشد؛ در حالی که Quantapore یک رویکرد اختصاصی نانوپور دارد. Stratos Genomics با ورود پلی مری، بازهای DNA را خارج میکند، "Xpandomers"، برای غلبه سیگنال بر سر و صدای خوانش مولکولهای تک رشتهای DNA نانوپور استفاده میشود. |
|||
PacBio پلتفرم توالییابی در زمان واقعی مولکول منفرد (SMRT) را بر اساس ویژگیهای موجبرهای حالت صفر توسعه داد. سیگنالها به شکل نور فلورسنت از هر نوکلئوتیدی که با [[دیانای پلیمراز|دیاِناِی پلیمراز]] متصل به کف چاهک zL ترکیب دیاِناِی، انتشار مییابند. |
|||
فناوری آکسفورد نانوپور شامل عبور یک مولکول دیاِناِی از ساختار منفذ با مقیاس نانو و سپس [[اندازهگیری]] تغییرات [[میدان الکتریکی]] اطراف منفذ است؛ در حالی که Quantapore یک رویکرد اختصاصی نانوپور دارد. Stratos Genomics با ورود پلیمری، بازهای دیاِناِی را خارج میکند، "Xpandomers"، برای غلبه سیگنال بر سر و صدای خوانش مولکولهای تک رشتهای دیاِناِی نانوپور استفاده میشود. |
|||
همچنین رویکرد فلورسانس مولکول منفرد شرکت Helicos، قابل توجه است، اما این شرکت در پاییز سال ۲۰۱۵ ورشکسته شد. |
همچنین رویکرد فلورسانس مولکول منفرد شرکت Helicos، قابل توجه است، اما این شرکت در پاییز سال ۲۰۱۵ ورشکسته شد. |
||
=== مزایا === |
=== مزایا === |
||
مزیت بارز |
مزیت بارز توالییابی نسل سوم در مقایسه با نسل حاضر فناوریهای توالییابی، تولید خوانشهای طویل تر میباشد. انتظار میرود که این طول خوانش طولانیتر، چالشهای محاسباتی متعددی پیرامون مونتاژ ژنوم، بازسازی رونوشت و متاژنومیکس را در میان دیگر زمینههای مهم پزشکی و زیستشناسی مدرن کاهش دهد.<ref name=":0" /> |
||
واضح است که ژنومهای یوکاریوتی از جمله پریماتها و [[انسانها]] پیچیده هستند و تعداد زیادی مناطق طویل تکراری دارند. خوانشهای کوتاه از توالی یابی نسل دوم باید به استراتژیهای تقریبی متوسل شوند تا بتواند توالیهای طولانی را برای مونتاژ و فراخوانی واریانتهای ژنتیکی بدست آورند. برای غلبه بر این محدودیتها، خوانشهای دو طرفه توالی یابی نسل دوم اعمال شدهاست. با این حال، طول دقیق قطعه دو طرفه خوانده شده اغلب ناشناخته است و لذا باید تخمین زده شود. مزایای فناوریهای توالی یابی نسل سوم با ممکن ساختن خوانشهای طویل واضح میباشد. |
|||
واضح است که ژنومهای یوکاریوتی از جمله پریماتها و [[انسانها]] پیچیده هستند و تعداد زیادی مناطق طویل تکراری دارند. خوانشهای کوتاه از توالییابی نسل دوم باید به استراتژیهای تقریبی متوسل شوند تا بتواند توالیهای طولانی را برای مونتاژ و فراخوانی واریانتهای ژنتیکی بدست آورند. برای غلبه بر این محدودیتها، خوانشهای دو طرفه توالییابی نسل دوم اعمال شدهاست. با این حال، طول دقیق قطعه دو طرفه خوانده شده اغلب ناشناخته است و لذا باید تخمین زده شود. مزایای فناوریهای توالییابی نسل سوم با ممکن ساختن خوانشهای طویل واضح است. |
|||
==== اپی ژنتیک ==== |
|||
نشانگرهای اپی ژنتیکی تغییرات پایدار و بالقوه ارثی در مولکول DNA میباشند که در توالی آن نیستند. یک مثال [[متیلاسیون DNA]] در محلهای CpG است که مشخص شدهاست بر [[بیان ژن]] تأثیر میگذارد. یک نمونه دیگر تغییرات هیستونی میباشد. نسل حاضر فناوریهای توالی یابی برای تشخیص نشانگرهای اپی ژنتیکی به روشهای آزمایشگاهی مانند توالی یابی ChIP متکی هستند. این روشها شامل برچسب زدن به رشته DNA، شکستن و فیلتر کردن قطعاتی است که حاوی نشانگر هستند و به دنبال آن توالی یابی. توالی یابی نسل سوم ممکن است به دلیل سیگنال متمایز از چهار باز دیگر نوکلئوتیدی، شناسایی مستقیم این نشانگرها را ممکن سازد. [۶] |
|||
==== اپیژنتیک ==== |
|||
نشانگرهای اپیژنتیکی تغییرات پایدار و بالقوه ارثی در مولکول دیاِناِی هستند که در توالی آن نیستند. یک مثال [[متیلاسیون دیانای|متیلاسیون دیاِناِی]] در محلهای CpG است که مشخص شدهاست بر [[بیان ژن]] تأثیر میگذارد. یک نمونه دیگر تغییرات هیستونی است. نسل حاضر فناوریهای توالییابی برای تشخیص نشانگرهای اپیژنتیکی به روشهای آزمایشگاهی مانند توالییابی ChIP متکی هستند. این روشها شامل برچسب زدن به رشتهٔ دیاِناِی، شکستن و فیلتر کردن قطعاتی است که حاوی نشانگر هستند و به دنبال آن توالییابی. توالییابی نسل سوم ممکن است به دلیل سیگنال متمایز از چهار باز دیگر نوکلئوتیدی، شناسایی مستقیم این نشانگرها را ممکن سازد.<ref name=":2">{{Cite journal|last=Simpson|first=Jared T|last2=Workman|first2=Rachael|last3=Zuzarte|first3=P. C.|last4=David|first4=Matei|last5=Dursi|first5=L. J.|last6=Timp|first6=Winston|date=2016-04-04|title=Detecting DNA Methylation using the Oxford Nanopore Technologies MinION sequencer|url=http://biorxiv.org/lookup/doi/10.1101/047142|language=en|doi=10.1101/047142}}</ref> |
|||
==== قابلیت حمل و سرعت ==== |
==== قابلیت حمل و سرعت ==== |
||
از دیگر مزایای مهم فناوریهای |
از دیگر مزایای مهم فناوریهای توالییابی نسل سوم میتوان به قابلیت حمل و سرعت توالییابی اشاره نمود.<ref>{{Cite journal|last=Schadt|first=E. E.|last2=Turner|first2=S.|last3=Kasarskis|first3=A.|date=2010-10-15|title=A window into third-generation sequencing|url=https://academic.oup.com/hmg/article-lookup/doi/10.1093/hmg/ddq416|journal=Human Molecular Genetics|language=en|volume=19|issue=R2|pages=R227–R240|doi=10.1093/hmg/ddq416|issn=0964-6906}}</ref> از آنجا که حداقل پردازش نمونه در مقایسه با توالییابی نسل دوم مورد نیاز است، امکان طراحی تجهیزات در اندازه کوچک وجود دارد. اخیراً شرکت Oxford Nanopore Technology دستگاه توالییابی Minion را تجاری کردهاست. این دستگاه توالییابی تقریباً اندازه [[فلش مموری]] USB معمولی است و با اتصال به [[لپ تاپ]] به راحتی قابل استفاده است. علاوه بر این، از آنجا که فرایند توالییابی در مناطق ژنوم موازی نیست، [[دادهها]] را میتوان در زمان واقعی جمعآوری و تجزیه و تحلیل کرد. این مزایای توالییابی نسل سوم ممکن است در بیمارستان که نیازمند جمعآوری و تجزیه و تحلیل سریع دادهها است، مناسب باشد. |
||
=== چالشها === |
=== چالشها === |
||
توالییابی نسل سوم، همانطور که در حال حاضر مواجه است، با چالشهای مهمی که عمدتاً در شناسایی دقیق [[بازهای نوکلئوتیدی]] وجود دارد روبرو است. نرخ خطا در مقایسه با توالی نسل دوم هنوز بسیار بیشتر است.<ref name=":1" /> این امر بهطور کلی به دلیل ناپایداری ماشینهای مولکولی درگیر میباشد. به عنوان مثال، در فناوری توالییابی مولکولی منفرد و زمان واقعی PacBio، مولکول دیاِناِی پلی مراز همانطور که روند توالییابی انجام میشود، بهطور فزاینده ای آسیب میبیند.<ref name=":1" /> علاوه بر این، از آنجا که این روند به سرعت اتفاق میافتد، ممکن است سیگنالهایی که توسط بازهای منفرد خاموش میشوند با سیگنالهای بازهای همسایه محو شوند. این یک چالش محاسباتی جدید برای رمزگشایی سیگنالها و در نتیجه استنباط توالی است. به عنوان مثال، بدین منظور روشهایی مانند مدلهای مارکوف پنهان با موفقیتهایی به کار گرفته شدهاست.<ref name=":2" /> بهطور متوسط، حدود ۹۹٫۹٪ از ژنهای افراد مختلف جمعیت انسانی مشترک میباشد. به عبارت دیگر، تقریباً از هر هزار باز فقط یک بازبین دو فرد متفاوت است. نرخ خطای بالای ناشی از توالییابی نسل سوم به منظور تعیین تفاوتهای فردی بین اعضای یک گونه، ناگزیر مشکلساز است. |
|||
بهطور متوسط، حدود ۹۹٫۹٪ از ژنهای افراد مختلف جمعیت انسانی مشترک میباشد. به عبارت دیگر، تقریباً از هر هزار باز فقط یک بازبین دو فرد متفاوت است. نرخ خطای بالای ناشی از توالی یابی نسل سوم به منظور تعیین تفاوتهای فردی بین اعضای یک گونه، ناگزیر مشکل ساز است. |
|||
== مونتاژ ژنوم == |
== مونتاژ ژنوم == |
||
مونتاژ ژنوم بازسازی توالی |
مونتاژ ژنوم بازسازی توالی دیاِناِی کل ژنوم است. این بهطور کلی با دو رویکرد کاملاً متفاوت انجام میشود. |
||
=== ردیف سازی مرجع === |
=== ردیف سازی مرجع === |
||
خط ۳۷: | خط ۴۲: | ||
=== مونتاژ از نو === |
=== مونتاژ از نو === |
||
مونتاژ از نو روش جایگزین مونتاژ ژنوم برای ردیف سازی مرجع است. این کاملاً به بازسازی توالیهای کل ژنوم از خوانشهای توالی خام بر میگردد. این روش زمانی انتخاب میشود که ژنوم مرجع وجود نداشته باشد، هنگامی که گونه ارگانیسم مورد نظر ناشناخته باشد مثل متاژنومیکس، یا هنگامی که واریانتهای ژنتیکی مورد نظر با ردیف سازی ژنوم مرجع تشخیص داده نمیشوند. |
مونتاژ از نو روش جایگزین مونتاژ ژنوم برای ردیف سازی مرجع است. این کاملاً به بازسازی توالیهای کل ژنوم از خوانشهای توالی خام بر میگردد. این روش زمانی انتخاب میشود که ژنوم مرجع وجود نداشته باشد، هنگامی که گونه ارگانیسم مورد نظر ناشناخته باشد مثل متاژنومیکس، یا هنگامی که واریانتهای ژنتیکی مورد نظر با ردیف سازی ژنوم مرجع تشخیص داده نمیشوند. |
||
با توجه به خوانشهای کوتاه تولید شده توسط نسل حاضر فناوریهای |
با توجه به خوانشهای کوتاه تولید شده توسط نسل حاضر فناوریهای توالییابی، مونتاژ از نو یک مشکل بزرگ محاسباتی است. بهطور معمول با یک روند تکرار شونده برای یافتن و اتصال خوانشهای توالی با همپوشانی معقول خوانده میشود، نزدیک میشوید. روشهای مختلف محاسباتی و آماری مانند نمودارهای de bruijn و نمودارهای مورد توافق طرح همپوشان، برای حل این مشکل به کار گرفته شدهاست. با این وجود، با توجه به ماهیت بسیار تکراری ژنوم یوکاریوتی، بازسازی دقیق و کامل توالی ژنوم در مونتاژ از نو چالشبرانگیز است. خوانشهای دو طرفه به عنوان یک راه حل ممکن مطرح شدهاست، اگرچه طول قطعه دقیقاً شناخته شده نیست و باید تقریبی محاسبه شود.<ref>{{Cite journal|last=Li|first=Ruiqiang|last2=Zhu|first2=Hongmei|last3=Ruan|first3=Jue|last4=Qian|first4=Wubin|last5=Fang|first5=Xiaodong|last6=Shi|first6=Zhongbin|last7=Li|first7=Yingrui|last8=Li|first8=Shengting|last9=Shan|first9=Gao|date=2010-02|title=De novo assembly of human genomes with massively parallel short read sequencing|url=http://genome.cshlp.org/lookup/doi/10.1101/gr.097261.109|journal=Genome Research|language=en|volume=20|issue=2|pages=265–272|doi=10.1101/gr.097261.109|issn=1088-9051|pmc=PMC2813482|pmid=20019144}}</ref> |
||
مونتاژ دورگه - استفاده از خوانشهای موجود در پلت فرم توالی یابی نسل سوم با خوانشهای کوتاه پلت فرم نسل دوم - ممکن است برای رفع ابهامات در ژنومهایی که قبلاً با استفاده از توالی یابی نسل دوم مونتاژ شدهاند، استفاده شود. از خوانشهای کوتاه نسل دوم نیز برای اصلاح خطاهایی که در خوانشهای طویل نسل سوم وجود دارد، استفاده میگردد. |
|||
مونتاژ دورگه - استفاده از خوانشهای موجود در پلت فرم توالییابی نسل سوم با خوانشهای کوتاه پلت فرم نسل دوم - ممکن است برای رفع ابهامات در ژنومهایی که قبلاً با استفاده از توالییابی نسل دوم مونتاژ شدهاند، استفاده شود. از خوانشهای کوتاه نسل دوم نیز برای اصلاح خطاهایی که در خوانشهای طویل نسل سوم وجود دارد، استفاده میگردد. |
|||
=== مونتاژ دورگه === |
=== مونتاژ دورگه === |
||
خوانش طویل که توسط |
خوانش طویل که توسط توالییابی نسل سوم ارائه شدهاست، میتواند بسیاری از چالشهای کنونی که مونتاژ ژنومی از نو با آن مواجه میشود را کاهش دهد. به عنوان مثال، اگر کل یک منطقه تکراری بتواند بهطور واضح در یک خوانش توالییابی شود، هیچ نتیجهگیری محاسبهای دیگری لازم نیست. روشهای محاسباتی برای کاهش میزان خطای بالا پیشنهاد شدهاند. به عنوان مثال، در یک مطالعه، نشان داده شد که مونتاژ از نو ژنوم میکروبی با استفاده از توالییابی PacBio به تنهایی عملکرد برتری از توالییابی نسل دوم دارد.<ref>{{Cite journal|last=Chin|first=Chen-Shan|last2=Alexander|first2=David H|last3=Marks|first3=Patrick|last4=Klammer|first4=Aaron A|last5=Drake|first5=James|last6=Heiner|first6=Cheryl|last7=Clum|first7=Alicia|last8=Copeland|first8=Alex|last9=Huddleston|first9=John|date=2013-06|title=Nonhybrid, finished microbial genome assemblies from long-read SMRT sequencing data|url=https://www.nature.com/articles/nmeth.2474|journal=Nature Methods|language=en|volume=10|issue=6|pages=563–569|doi=10.1038/nmeth.2474|issn=1548-7091}}</ref> |
||
توالی یایی نسل سوم ممکن است همچنین همراه با توالی یابی نسل دوم نیز استفاده شود. به این روش اغلب به عنوان توالی یابی دورگه اشاره میشود. به عنوان مثال، خوانشهای طویل از توالی یابی نسل سوم ممکن است برای رفع ابهامات در ژنومهایی که قبلاً با استفاده از توالی یابی نسل دوم مونتاژ شدهاند، استفاده گردد. از طرف دیگر، خوانشهای توالی یابی نسل دوم کوتاه، برای اصلاح خطاهای موجود در خوانشهای طویل نسل سوم استفاده شدهاست. بهطور کلی، این رویکرد دورگه بهطور قابل توجهی موجب بهبود مونتاژ ژنوم از نو میشود. [۱۰] |
|||
توالییایی نسل سوم ممکن است همچنین همراه با توالییابی نسل دوم نیز استفاده شود. به این روش اغلب به عنوان توالییابی دورگه اشاره میشود. به عنوان مثال، خوانشهای طویل از توالییابی نسل سوم ممکن است برای رفع ابهامات در ژنومهایی که قبلاً با استفاده از توالییابی نسل دوم مونتاژ شدهاند، استفاده گردد. از طرف دیگر، خوانشهای توالییابی نسل دوم کوتاه، برای اصلاح خطاهای موجود در خوانشهای طویل نسل سوم استفاده شدهاست. بهطور کلی، این رویکرد دورگه بهطور قابل توجهی موجب بهبود مونتاژ ژنوم از نو میشود.<ref>{{Cite journal|last=Fraser|first=Hunter B|last2=Lam|first2=Lucia L|last3=Neumann|first3=Sarah M|last4=Kobor|first4=Michael S|date=2012|title=Population-specificity of human DNA methylation|url=http://dx.doi.org/10.1186/gb-2012-13-2-r8|journal=Genome Biology|volume=13|issue=2|pages=R8|doi=10.1186/gb-2012-13-2-r8|issn=1465-6906}}</ref> |
|||
== نشانگرهای |
== نشانگرهای اپیژنتیکی == |
||
متیلاسیون |
متیلاسیون دیاِناِی (DNAm)-تغییر کووالانسی دیاِناِی در محلهای CpG که منجر به اتصال گروههای متیل میشود - بهترین جزء قابل درک ماشین [[اپیژنتیک]] است. تغییرات دیاِناِی و بیان ژن ناشی از آن میتواند در انواع [[سلولها]] متفاوت باشد. دورهٔ تکوین، با دودمان ژنتیکی، به دلیل محرکهای محیطی میتواند تغییر کند و قابل توارث هستند. محققان پس از کشف DNAm، همبستگی آن را با بیماریهایی مانند سرطان و اوتیسم نیز پیدا کردند.<ref>{{Cite journal|last=Fraser|first=Hunter B|last2=Lam|first2=Lucia L|last3=Neumann|first3=Sarah M|last4=Kobor|first4=Michael S|date=2012|title=Population-specificity of human DNA methylation|url=http://genomebiology.biomedcentral.com/articles/10.1186/gb-2012-13-2-r8|journal=Genome Biology|language=en|volume=13|issue=2|pages=R8|doi=10.1186/gb-2012-13-2-r8|issn=1465-6906|pmc=PMC3334571|pmid=22322129}}</ref> در [[سببشناسی]] این بیماریها بستر DNAm یک راه مهم برای تحقیقات بیشتر است. |
||
=== مزایا === |
=== مزایا === |
||
متداولترین روشهای حاضر برای بررسی وضعیت متیلاسیون نیازمند سنجش قطعات |
متداولترین روشهای حاضر برای بررسی وضعیت متیلاسیون نیازمند سنجش قطعات دیاِناِی قبل از توالییابی نسل دوم استاندارد، بر روی پلت فرم Illumina میباشد. در نتیجه خوانش کوتاه، اطلاعات مربوط به الگوهای طولانیتر متیلاسیون از بین میرود.<ref name=":2" /> فناوریهای توالییابی نسل سوم، قابلیت توالییابی مولکولهای منفرد در زمان واقعی را از خوانشهای طویلتر و شناسایی تغییرات دیاِناِی بدون سنجشهایی که ذکر شد را ارائه میدهد.<ref name=":3">{{Cite journal|last=Flusberg|first=Benjamin A|last2=Webster|first2=Dale R|last3=Lee|first3=Jessica H|last4=Travers|first4=Kevin J|last5=Olivares|first5=Eric C|last6=Clark|first6=Tyson A|last7=Korlach|first7=Jonas|last8=Turner|first8=Stephen W|date=2010-06|title=Direct detection of DNA methylation during single-molecule, real-time sequencing|url=https://www.nature.com/articles/nmeth.1459|journal=Nature Methods|language=en|volume=7|issue=6|pages=461–465|doi=10.1038/nmeth.1459|issn=1548-7091|pmc=PMC2879396|pmid=20453866}}</ref> |
||
فناوری PacBio SMRT و Oxford Nanopore میتوانند از DNA تغییر نیافته برای تشخیص متیلاسیون استفاده کنند. |
|||
فناوری PacBio SMRT و Oxford Nanopore میتوانند از دیاِناِی تغییر نیافته برای تشخیص متیلاسیون استفاده کنند. |
|||
دستگاه MinION شرکت Oxford Nanopore Technologgies برای تشخیص DNAm استفاده شدهاست. از آنجا که هر رشته DNA از یک منفذ عبور میکند، سیگنالهای الکتریکی تولید میکند که مشخص شده به تغییرات اپی ژنتیکی موجود در نوکلئوتیدها حساس هستند و از یک مدل مارکوف پنهان (HMM) برای تجزیه و تحلیل دادههای MinION برای شناسایی تغییرات ۵-متیل سیتوزین (5mC) DNA استفاده شدهاست. اصلاح. [۶] این مدل با استفاده از DNA متیله شدهE. coli که بهصورت مصنوعی سنتز شده و سیگنالهای حاصل از آن که با استفاده از فناوری نانوپور اندازهگیری شدهاست، ارایه دادهاست. پس از آن، مدل برای تشخیص ۵- متیل سیتوزین در خوانشهای ژنومیک MinION حاصل از یک رده سلولی انسانی که قبلاً یک متیلوم مرجع داشت، استفاده شد. [[طبقهبندی]] کننده دارای دقت ۸۲٪ در محلهای تک نمونه ای تصادفی است، هنگامی که از حد آستانههای سخت گیرانه استفاده شود تا ۹۵٪ افزایش مییابد. [۶] |
|||
دستگاه MinION شرکت Oxford Nanopore Technologgies برای تشخیص DNAm استفاده شدهاست. از آنجا که هر رشته دیاِناِی از یک منفذ عبور میکند، سیگنالهای الکتریکی تولید میکند که مشخص شده به تغییرات اپیژنتیکی موجود در نوکلئوتیدها حساس هستند و از یک مدل مارکوف پنهان (HMM) برای تجزیه و تحلیل دادههای MinION برای شناسایی تغییرات ۵-متیل سیتوزین (5mC) دیاِناِی استفاده شدهاست. اصلاح.<ref name=":2" /> این مدل با استفاده از دیاِناِی متیلهشدهٔ [[اشریشیا کلی]] که بهصورت مصنوعی سنتز شده و سیگنالهای حاصل از آن که با استفاده از فناوری نانوپور اندازهگیری شدهاست، ارائه دادهاست. پس از آن، مدل برای تشخیص ۵- متیل سیتوزین در خوانشهای ژنومیک MinION حاصل از یک رده سلولی انسانی که قبلاً یک متیلوم مرجع داشت، استفاده شد. [[طبقهبندی]] کننده دارای دقت ۸۲٪ در محلهای تک نمونه ای تصادفی است، هنگامی که از حد آستانههای سختگیرانه استفاده شود تا ۹۵٪ افزایش مییابد.<ref name=":2" /> |
|||
روشهای دیگر، انواع مختلفی از تغییرات DNA را با استفاده از پلت فرم MinION ارائه میدهند. استویبر و همکاران ۴-متیل سیتوزین (4-mC) و ۶-متیل آدنین (6mA) را به همراه ۵-متیل سیتوزین (5mC) مورد بررسی قرار دادند، و همچنین یک نرمافزار ایجاد کردند تا مستقیماً دادههای خام MinION را به روش آسانی بصری کند. [۱۳] در اینجا آنها دریافتند که در E. coli، که دارای متیلوم شناخته شدهاست، میتوان از پنجرههای رویداد به طول ۵ [[جفت باز]] برای تقسیم و تجزیه و تحلیل آماری سیگنالهای الکتریکی خام MinION استفاده نمود. یک آزمون ساده Mann-Whitney U test میتواند بخشهای تغییر یافته از توالی E. coli را تشخیص دهد، و همچنین تغییرات را به مناطق 4mC، 6mA یا 5mC تقسیم کند. [۱۳] |
|||
به نظر میرسد در آینده از دادههای خام MinION برای تشخیص بسیاری از علائم گوناگون اپی ژنتیکی در DNA استفاده شود. |
|||
روشهای دیگر، انواع مختلفی از تغییرات دیاِناِی را با استفاده از پلت فرم MinION ارائه میدهند. استویبر و همکاران ۴-متیل سیتوزین (4-mC) و ۶-متیل آدنین (6mA) را به همراه ۵-متیل سیتوزین (5mC) مورد بررسی قرار دادند، و همچنین یک نرمافزار ایجاد کردند تا مستقیماً دادههای خام MinION را به روش آسانی بصری کند.<ref name=":4">{{Cite journal|last=Stoiber|first=Marcus|last2=Quick|first2=Joshua|last3=Egan|first3=Rob|last4=Eun Lee|first4=Ji|last5=Celniker|first5=Susan|last6=Neely|first6=Robert K.|last7=Loman|first7=Nicholas|last8=Pennacchio|first8=Len A|last9=Brown|first9=James|date=2016-12-15|title=De novo Identification of DNA Modifications Enabled by Genome-Guided Nanopore Signal Processing|url=http://biorxiv.org/lookup/doi/10.1101/094672|language=en|doi=10.1101/094672}}</ref> در اینجا آنها دریافتند که در [[اشریشیا کلی]]، که دارای متیلوم شناخته شدهاست، میتوان از پنجرههای رویداد به طول ۵ [[جفتباز]] برای تقسیم و تجزیه و تحلیل آماری سیگنالهای الکتریکی خام MinION استفاده نمود. یک آزمون ساده Mann-Whitney U test میتواند بخشهای تغییر یافته از توالی اشریشیا کلی را تشخیص دهد، و همچنین تغییرات را به مناطق 4mC، 6mA یا 5mC تقسیم کند.<ref name=":4" /> |
|||
برای تعیین متیلاسیون DNA از توالی یابی PacBio نیز استفاده شدهاست. در این پلت فرم گستره پالس - گستره یک پالس نور فلورسنت - به یک باز خاص مربوط میشود. در سال ۲۰۱۰ نشان داده شد که فاصله بینابینی در نمونههای شاهد و متیله شده متفاوت است و برای هر نوع متیلاسیون یک گستره پالس «منحصر به فرد» وجود دارد. [۱۲] در سال ۲۰۱۲ با استفاده از پلت فرم PacBio، محلهای اتصال DNA متیل ترانسفرازها مشخص شد. [۱۴] شناسایی متیلاسیون N6 در کرم C Elegans در سال ۲۰۱۵ نشان داده شد. [۱۵] متیلاسیون DNA روی N6-adenine با استفاده از پلت فرم PacBio در [[سلولهای بنیادی]] جنینی موش در سال ۲۰۱۶ نشان داده شد. [۱۶] |
|||
اشکال دیگری از تغییرات DNA -ناشی از فلزات سنگین، اکسیداسیون یا آسیب با اشعه فرا بنفش - نیز راههای تحقیقاتی هستند که با استفاده از توالی یابی نسل سوم Oxford Nanopore و PacBio امکانپذیر میباشند. |
|||
به نظر میرسد در آینده از دادههای خام MinION برای تشخیص بسیاری از علائم گوناگون اپیژنتیکی در دیاِناِی استفاده شود. |
|||
برای تعیین متیلاسیون دیاِناِی از توالییابی PacBio نیز استفاده شدهاست. در این پلت فرم گستره پالس - گستره یک پالس نور فلورسنت - به یک باز خاص مربوط میشود. در سال ۲۰۱۰ نشان داده شد که فاصله بینابینی در نمونههای شاهد و متیله شده متفاوت است و برای هر نوع متیلاسیون یک گستره پالس «منحصر به فرد» وجود دارد.<ref name=":3" /> در سال ۲۰۱۲ با استفاده از پلت فرم PacBio، محلهای اتصال دیاِناِی متیل ترانسفرازها مشخص شد.<ref>{{Cite journal|last=Clark|first=Tyson A.|last2=Murray|first2=Iain A.|last3=Morgan|first3=Richard D.|last4=Kislyuk|first4=Andrey O.|last5=Spittle|first5=Kristi E.|last6=Boitano|first6=Matthew|last7=Fomenkov|first7=Alexey|last8=Roberts|first8=Richard J.|last9=Korlach|first9=Jonas|date=2012-02-01|title=Characterization of DNA methyltransferase specificities using single-molecule, real-time DNA sequencing|url=https://academic.oup.com/nar/article/40/4/e29/2411089|journal=Nucleic Acids Research|language=en|volume=40|issue=4|pages=e29–e29|doi=10.1093/nar/gkr1146|issn=1362-4962|pmc=PMC3287169|pmid=22156058}}</ref> شناسایی متیلاسیون N6 در کرم C Elegans در سال ۲۰۱۵ نشان داده شد.<ref>{{Cite journal|last=Greer|first=Eric Lieberman|last2=Blanco|first2=Mario Andres|last3=Gu|first3=Lei|last4=Sendinc|first4=Erdem|last5=Liu|first5=Jianzhao|last6=Aristizábal-Corrales|first6=David|last7=Hsu|first7=Chih-Hung|last8=Aravind|first8=L.|last9=He|first9=Chuan|date=2015-05|title=DNA Methylation on N6-Adenine in C. elegans|url=https://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0092867415004225|journal=Cell|language=en|volume=161|issue=4|pages=868–878|doi=10.1016/j.cell.2015.04.005|pmc=PMC4427530|pmid=25936839}}</ref> متیلاسیون دیاِناِی روی N6-adenine با استفاده از پلت فرم PacBio در [[سلولهای بنیادی]] جنینی موش در سال ۲۰۱۶ نشان داده شد.<ref>{{Cite journal|last=Wu|first=Tao P.|last2=Wang|first2=Tao|last3=Seetin|first3=Matthew G.|last4=Lai|first4=Yongquan|last5=Zhu|first5=Shijia|last6=Lin|first6=Kaixuan|last7=Liu|first7=Yifei|last8=Byrum|first8=Stephanie D.|last9=Mackintosh|first9=Samuel G.|date=2016-04-21|title=DNA methylation on N6-adenine in mammalian embryonic stem cells|url=https://www.nature.com/articles/nature17640|journal=Nature|language=en|volume=532|issue=7599|pages=329–333|doi=10.1038/nature17640|issn=0028-0836|pmc=PMC4977844|pmid=27027282}}</ref> |
|||
اشکال دیگری از تغییرات دیاِناِی -ناشی از فلزات سنگین، اکسیداسیون یا آسیب با اشعه فرا بنفش - نیز راههای تحقیقاتی هستند که با استفاده از توالییابی نسل سوم Oxford Nanopore و PacBio امکانپذیر هستند. |
|||
=== معایب === |
=== معایب === |
||
پردازش دادههای خام - مانند نرمال سازی با سیگنال میانگین - بر روی دادههای خام MinION نیاز بود و باعث کاهش توانایی در زمان واقعی فناوری میشد. |
پردازش دادههای خام - مانند نرمال سازی با سیگنال میانگین - بر روی دادههای خام MinION نیاز بود و باعث کاهش توانایی در زمان واقعی فناوری میشد.<ref name=":4" /> پایداری سیگنالهای الکتریکی هنوز یک معضل است و فراخوانی دقیق نوکلئوتید را دشوار میکند. MinION [[توان عملیاتی]] کمی دارد؛ از آنجا که خوانشهای هم پوشان متعدد بسیار دشوار بدست میآیند، این خوانشهای بیشتر، منجر به رفع مشکلات شناسایی تغییرات پاییندست دیاِناِی میشود هم مدل مارکوف پنهان و هم روشهای آماری که از دادههای خام MinION استفاده نمودهاست نیازمند مشاهدات مکرر از تغییرات دیاِناِی برای تشخیص است، به این معنی که نوکلئوتیدهای تغییر یافته منفرد باید بهطور مداوم در چندین نسخه از ژنوم حضور داشته باشند، به عنوان مثال در چندین سلول یا پلاسمید موجود در نمونه. |
||
برای پلت فرم PacBio نیز بسته به نوع متیلاسیون دلخواه، نیازهای پوشش متفاوت است. از مارس ۲۰۱۷، سایر عوامل |
برای پلت فرم PacBio نیز بسته به نوع متیلاسیون دلخواه، نیازهای پوشش متفاوت است. از مارس ۲۰۱۷، سایر عوامل اپیژنتیکی مانند تغییرات هیستونی با استفاده از فناوریهای نسل سوم قابل کشف نیستند. الگوهای طویل متیلاسیون غالباً بهعلت اینکه هنوز نیاز به مونتاژ کانتیگهای کوچکتر است، از بین میروند. |
||
== ترانسکریپتومیکس == |
== ترانسکریپتومیکس == |
||
ترانسکریپتومیکس به معنی مطالعه ترانسکریپتوم است، معمولاً بعنوان [[فراوانی نسبی]] مولکولهای mRNA بافت مورد مطالعه توصیف میشود. با توجه اصل بنیادین [[زیستشناسی مولکولی]]، اطلاعات ژنتیکی از مولکولهای |
ترانسکریپتومیکس به معنی مطالعه ترانسکریپتوم است، معمولاً بعنوان [[فراوانی نسبی]] مولکولهای mRNA بافت مورد مطالعه توصیف میشود. با توجه اصل بنیادین [[زیستشناسی مولکولی]]، اطلاعات ژنتیکی از مولکولهای دیاِناِی دورشتهای به مولکولهای [[آرانای پیامرسان]] تکرشتهای جریان مییابند جایی که میتوانند به آسانی به مولکولهای پروتئین عملکردی ترجمه شوند. با مطالعه ترانسکریپتوم، میتوانید درک ارزشمندی در تنظیم بیان ژن کسب کنید. |
||
در حالی که میزان بیان به عنوان میزان ژن میتواند کم و بیش بهطور دقیق توسط |
در حالی که میزان بیان به عنوان میزان ژن میتواند کم و بیش بهطور دقیق توسط توالییابی نسل دوم به تصویر کشیده شود، اطلاعات میزان رونوشت هنوز یک چالش مهم است.<ref name=":5">{{Cite journal|last=The RGASP Consortium|last2=Steijger|first2=Tamara|last3=Abril|first3=Josep F|last4=Engström|first4=Pär G|last5=Kokocinski|first5=Felix|last6=Hubbard|first6=Tim J|last7=Guigó|first7=Roderic|last8=Harrow|first8=Jennifer|last9=Bertone|first9=Paul|date=2013-12|title=Assessment of transcript reconstruction methods for RNA-seq|url=https://www.nature.com/articles/nmeth.2714|journal=Nature Methods|language=en|volume=10|issue=12|pages=1177–1184|doi=10.1038/nmeth.2714|issn=1548-7091|pmc=PMC3851240|pmid=24185837}}</ref> در نتیجه، نقش پیرایش متناوب در زیستشناسی مولکولی تا حد زیادی مبهم است. فناوریهای توالییابی نسل سوم با توالییابی کامل مولکولهای [[آرانای پیامرسان]]، چشمانداز امیدوارکنندهای برای حل این مسئله دارند. |
||
=== پیرایش متناوب === |
=== پیرایش متناوب === |
||
پیرایش متناوب (AS) فرایندی است که با استفاده از آن یک ژن واحد میتواند چندین نسخه متمایز mRNA و در نتیجه ترجمههای پروتئینی متفاوتی ایجاد کند. |
پیرایش متناوب (AS) فرایندی است که با استفاده از آن یک ژن واحد میتواند چندین نسخه متمایز mRNA و در نتیجه ترجمههای پروتئینی متفاوتی ایجاد کند.<ref name=":6">{{Cite journal|last=Graveley|first=Brenton R.|date=2001-02|title=Alternative splicing: increasing diversity in the proteomic world|url=https://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0168952500021764|journal=Trends in Genetics|language=en|volume=17|issue=2|pages=100–107|doi=10.1016/S0168-9525(00)02176-4}}</ref> برخی شواهد نشان میدهد که پیرایش متناوب یک پدیده همه جایی است و ممکن است نقش مهمی در تعیین فنوتیپهای [[موجودات زنده]] بهویژه در یوکاریوتهای پیچیده ایفا کند. همه یوکاریوتها حاوی ژنهایی هستند که از اینترونها تشکیل شدهاند. بهطور خاص، تخمین زده شدهاست که پیرایش متناوب در ۹۵٪ از کل ژنهای چند اگزون انسانی رخ میدهد.<ref>{{Cite journal|last=Pan|first=Qun|last2=Shai|first2=Ofer|last3=Lee|first3=Leo J|last4=Frey|first4=Brendan J|last5=Blencowe|first5=Benjamin J|date=2008-12|title=Deep surveying of alternative splicing complexity in the human transcriptome by high-throughput sequencing|url=https://www.nature.com/articles/ng.259|journal=Nature Genetics|language=en|volume=40|issue=12|pages=1413–1415|doi=10.1038/ng.259|issn=1061-4036}}</ref> پیرایش متناوب پتانسیل غیرقابل انکاری بر بسیاری از روندهای زیستی دارد. پیشرفت دانش در این زمینه بهطور کلی پیامدهای اساسی برای مطالعه زیستشناسی دارد. |
||
=== بازسازی رونوشت === |
=== بازسازی رونوشت === |
||
نسل حاضر فناوریهای |
نسل حاضر فناوریهای توالییابی فقط خوانشهای کوتاه را تولید میکند، که محدودیت فوقالعاده ای در توانایی تشخیص رونوشتهای مجزا ایجاد میکند. خوانشهای کوتاه باید با [[مهندسی معکوس]] به رونوشتهای اصلی تبدیل شوند که میتواند منجر به مشاهده خوانشها گردد.<ref name=":7">{{Cite journal|last=Pertea|first=Mihaela|last2=Pertea|first2=Geo M|last3=Antonescu|first3=Corina M|last4=Chang|first4=Tsung-Cheng|last5=Mendell|first5=Joshua T|last6=Salzberg|first6=Steven L|date=2015-03|title=StringTie enables improved reconstruction of a transcriptome from RNA-seq reads|url=https://www.nature.com/articles/nbt.3122|journal=Nature Biotechnology|language=en|volume=33|issue=3|pages=290–295|doi=10.1038/nbt.3122|issn=1087-0156|pmc=PMC4643835|pmid=25690850}}</ref> این وظیفه توسط میزان بیان بسیار متغیر در رونوشتها و در نتیجه پوشش متغیر خوانش توالی ژن پیچیدگی بیشتری مییابد.<ref name=":7" /> علاوه بر این، اگزونها ممکن است در میان رونوشتهای خاصی به اشتراک گذاشته شوند، لذا تفسیر واضح اساساً غیرممکن است.<ref name=":6" /> روشهای محاسباتی موجود، تفسیرها را بر اساس تجمع خوانشهای کوتاه در توالیهای مختلف<ref name=":7" /> بیشتر با ساختن فرضیات ساده انجام میدهد. |
||
مطالعه ای که در سال ۲۰۰۸ منتشر شد، ۲۵ پروتکل مختلف موجود در بازسازی رونوشت را مورد بررسی قرار داد. [۱۷] این شواهد نشان میدهد که روشهای موجود معمولاً در مونتاژ رونوشتها ضعیف هستند، اگرچه توانایی تشخیص اگزونهای منفرد را بهطور نسبتاً بی عیبی دارند. [۱۷] طبق برآوردها، میانگین حساسیت تشخیص اگزونها در ۲۵ پروتکل برای ژنهای کرم Caenorhabditis elegans 80% است. [۱۷] در مقابل، حساسیت شناسایی رونوشتها به ۶۵٪ کاهش مییابد. بر اساس نتایج این مطالعه در انسان، میانگین حساسیت تشخیص اگزون ۶۹٪ و میانگین حساسیت تشخیص رونوشتها تنها ۳۳٪ میباشد. [۱۷] به عبارت دیگر، برای انسان، روشهای موجود قادر به شناسایی کمتر از نیمی از کل رونوشتهای موجود هستند. |
|||
Cufflinks، یک رویکرد صرفه جویانه ای را در پیش میگیرد و در پی توضیح همه خوانشها با کمترین تعداد ممکن از رونوشتها است.<ref>{{Cite journal|last=Trapnell|first=Cole|last2=Williams|first2=Brian A|last3=Pertea|first3=Geo|last4=Mortazavi|first4=Ali|last5=Kwan|first5=Gordon|last6=van Baren|first6=Marijke J|last7=Salzberg|first7=Steven L|last8=Wold|first8=Barbara J|last9=Pachter|first9=Lior|date=2010-05|title=Transcript assembly and quantification by RNA-Seq reveals unannotated transcripts and isoform switching during cell differentiation|url=https://www.nature.com/articles/nbt.1621|journal=Nature Biotechnology|language=en|volume=28|issue=5|pages=511–515|doi=10.1038/nbt.1621|issn=1087-0156}}</ref> از سوی دیگر، StringTie تلاش میکند تا ضمن جمعآوری خوانشها، فراوانی رونوشتها را هم برآورد کند.<ref name=":7" /> این روشها، اگرچه منطقی هستند، همیشه رونوشتهای واقعی را نمیتوانند شناسایی کنند. |
|||
فناوریهای توالی یابی نسل سوم چشمانداز امیدوار کننده ای در [[حل مسئله]] تشخیص رونوشت و همچنین برآورد فراوانی mRNA در سطح رونوشتها نشان دادهاست. در حالی که نرخ خطا همچنان بالاست، فناوریهای توالی یابی نسل سوم این توانایی را دارند که طول خوانش بسیار بیشتری داشته باشند. [۲۲] شرکت Pacific Bioscience پلت فرم iso-seq را معرفی کردهاست و ادعا میکند که مولکولهای mRNA را در طول کاملشان توالی یابی میکند.[۲۲] پیشبینی میشود شرکتOxford Nanopore فناوریهای مشابهی را ارائه دهد. مشکلی که در نرخ خطای بالاتر وجود دارد ممکن است با خوانشهای کوتاه با کیفیت بالا کاهش یابد. این روش قبلاً آزمایش شده و گزارش شدهاست که میزان خطا را بیش از ۳ برابر کاهش میدهد. [۲۳] |
|||
مطالعه ای که در سال ۲۰۰۸ منتشر شد، ۲۵ پروتکل مختلف موجود در بازسازی رونوشت را مورد بررسی قرار داد.<ref name=":5" /> این شواهد نشان میدهد که روشهای موجود معمولاً در مونتاژ رونوشتها ضعیف هستند، اگرچه توانایی تشخیص اگزونهای منفرد را بهطور نسبتاً بیعیبی دارند.<ref name=":5" /> طبق برآوردها، میانگین حساسیت تشخیص اگزونها در ۲۵ پروتکل برای ژنهای کرم Caenorhabditis elegans 80% است.<ref name=":5" /> در مقابل، حساسیت شناسایی رونوشتها به ۶۵٪ کاهش مییابد. بر اساس نتایج این مطالعه در انسان، میانگین حساسیت تشخیص اگزون ۶۹٪ و میانگین حساسیت تشخیص رونوشتها تنها ۳۳٪ است.<ref name=":5" /> به عبارت دیگر، برای انسان، روشهای موجود قادر به شناسایی کمتر از نیمی از کل رونوشتهای موجود هستند. |
|||
فناوریهای توالییابی نسل سوم چشمانداز امیدوار کننده ای در [[حل مسئله]] تشخیص رونوشت و همچنین برآورد فراوانی [[آرانای پیامرسان]] در سطح رونوشتها نشان دادهاست. در حالی که نرخ خطا همچنان بالاست، فناوریهای توالییابی نسل سوم این توانایی را دارند که طول خوانش بسیار بیشتری داشته باشند.<ref>{{Cite journal|last=Abdel-Ghany|first=Salah E.|last2=Hamilton|first2=Michael|last3=Jacobi|first3=Jennifer L.|last4=Ngam|first4=Peter|last5=Devitt|first5=Nicholas|last6=Schilkey|first6=Faye|last7=Ben-Hur|first7=Asa|last8=Reddy|first8=Anireddy S. N.|date=2016-06-24|title=A survey of the sorghum transcriptome using single-molecule long reads|url=https://www.nature.com/articles/ncomms11706|journal=Nature Communications|language=en|volume=7|issue=1|doi=10.1038/ncomms11706|issn=2041-1723|pmc=PMC4931028|pmid=27339290}}</ref> شرکت Pacific Bioscience پلت فرم iso-seq را معرفی کردهاست و ادعا میکند که مولکولهای mRNA را در طول کاملشان توالییابی میکند.[۲۲] |
|||
پیشبینی میشود شرکتOxford Nanopore فناوریهای مشابهی را ارائه دهد. مشکلی که در نرخ خطای بالاتر وجود دارد ممکن است با خوانشهای کوتاه با کیفیت بالا کاهش یابد. این روش قبلاً آزمایش شده و گزارش شدهاست که میزان خطا را بیش از ۳ برابر کاهش میدهد.<ref>{{Cite journal|last=Au|first=Kin Fai|last2=Underwood|first2=Jason G.|last3=Lee|first3=Lawrence|last4=Wong|first4=Wing Hung|date=2012-10-04|editor-last=Xing|editor-first=Yi|title=Improving PacBio Long Read Accuracy by Short Read Alignment|url=https://dx.plos.org/10.1371/journal.pone.0046679|journal=PLoS ONE|language=en|volume=7|issue=10|pages=e46679|doi=10.1371/journal.pone.0046679|issn=1932-6203}}</ref> |
|||
== متاژنومیکس == |
== متاژنومیکس == |
||
خط ۷۶: | خط ۹۲: | ||
=== مزایا === |
=== مزایا === |
||
مهمترین مزیت فناوریهای |
مهمترین مزیت فناوریهای توالییابی نسل سوم در متاژنومیکس سرعت توالییابی آنها در مقایسه با روشهای نسل دوم است. سرعت توالییابی برای مثال در کلینیک (مانند شناسایی پاتوژن) از اهمیت زیادی برخوردار است، تا امکان تشخیص کارآمد و اقدامات بالینی به موقع فراهم شود. |
||
دستگاه Minion شرکت آکسفورد نانوپور در سال ۲۰۱۵ برای تشخیص متابوژنومیک در زمان واقعی پاتوژنها در نمونههای بالینی پیچیده و با پر خطر استفاده شد. اولین [[ویروس ابولا]] (EBV) 44 ثانیه پس از جمعآوری دادهها |
دستگاه Minion شرکت آکسفورد نانوپور در سال ۲۰۱۵ برای تشخیص متابوژنومیک در زمان واقعی پاتوژنها در نمونههای بالینی پیچیده و با پر خطر استفاده شد. اولین [[ویروس ابولا]] (EBV) 44 ثانیه پس از جمعآوری دادهها توالییابی شد.<ref name=":8">{{Cite journal|last=Greninger|first=Alexander L.|last2=Naccache|first2=Samia N.|last3=Federman|first3=Scot|last4=Yu|first4=Guixia|last5=Mbala|first5=Placide|last6=Bres|first6=Vanessa|last7=Stryke|first7=Doug|last8=Bouquet|first8=Jerome|last9=Somasekar|first9=Sneha|date=2015-12|title=Rapid metagenomic identification of viral pathogens in clinical samples by real-time nanopore sequencing analysis|url=https://genomemedicine.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13073-015-0220-9|journal=Genome Medicine|language=en|volume=7|issue=1|doi=10.1186/s13073-015-0220-9|issn=1756-994X|pmc=PMC4587849|pmid=26416663}}</ref> در اینجا نقشه خوانی یکنواخت برای خوانشهای ژنوم وجود داشت. حداقل یک خوانش با بیش از ۸۸٪ ژنوم [[نقشهبرداری]] شده مطابقت داشت. خوانشهای نسبتاً طویل، توالییابی تقریباً کامل ژنوم ویروسی را با دقت بالا (مطابقت ۹۷–۹۹٪) مستقیماً از یک نمونهٔ بالینی اولیه امکانپذیر میسازد.<ref name=":8" /> یک نشانگر فیلوژنتیک رایج برای مطالعات تنوع جامعهٔ میکروبی ژن [[آرانای ریبوزومی ۱۶اس]] است. پلت فرمهای SMRT Minion و PacBio برای توالییابی این ژن استفاده شدهاند.<ref name=":9">{{Cite journal|last=Benítez-Páez|first=Alfonso|last2=Portune|first2=Kevin J.|last3=Sanz|first3=Yolanda|date=2016-12|title=Species-level resolution of 16S rRNA gene amplicons sequenced through the MinION™ portable nanopore sequencer|url=https://academic.oup.com/gigascience/article-lookup/doi/10.1186/s13742-016-0111-z|journal=GigaScience|language=en|volume=5|issue=1|doi=10.1186/s13742-016-0111-z|issn=2047-217X|pmc=PMC4730766|pmid=26823973}}</ref><ref>{{Cite journal|last=Benítez-Páez|first=Alfonso|last2=Portune|first2=Kevin J.|last3=Sanz|first3=Yolanda|date=2016-12|title=Species-level resolution of 16S rRNA gene amplicons sequenced through the MinION™ portable nanopore sequencer|url=https://academic.oup.com/gigascience/article-lookup/doi/10.1186/s13742-016-0111-z|journal=GigaScience|language=en|volume=5|issue=1|doi=10.1186/s13742-016-0111-z|issn=2047-217X}}</ref> در این زمینه، میزان خطای PacBio قابل مقایسه با خوانشهای کوتاهتر ۴۵۴ و پلت فرم دستگاه MiSeq شرکت Illumina است. [نیاز به استناد] |
||
یک نشانگر فیلوژنتیک رایج برای مطالعات تنوع جامعه میکروبی ژن RNA ریبوزومی S 16 است. پلت فرمهای SMRT Minion و PacBio برای توالی یابی این ژن استفاده شدهاند. [۲۵] [۲۶] در این زمینه، میزان خطای PacBio قابل مقایسه با خوانشهای کوتاهتر ۴۵۴ و پلت فرم دستگاه MiSeq شرکت Illumina است. [نیاز به استناد] |
|||
=== معایب === |
=== معایب === |
||
میزان خطای بالای MinION (40%-10) از شناسایی نشانگرهای مقاومت ضد میکروبی جلوگیری میکند، که بدین منظور تفکیک تک نوکلئوتیدی لازم است. به همین علت، پاتوژنهای یوکاریوتی شناسایی نشدهاند. |
میزان خطای بالای MinION (40%-10) از شناسایی نشانگرهای مقاومت ضد میکروبی جلوگیری میکند، که بدین منظور تفکیک تک نوکلئوتیدی لازم است. به همین علت، پاتوژنهای یوکاریوتی شناسایی نشدهاند.<ref name=":8" /> همچنین سهولت انتقال آلودگی هنگام استفاده مجدد از flow cell (دستورالعملهای شستشوی استاندارد کار نمیکنند) نگران کننده است. بارکدهای منحصر به فرد ممکن است امکان تعدد آزمایش را فراهم کنند. علاوه بر این، انجام شناسایی دقیق گونههای باکتریایی، قارچ و [[انگلها]] بسیار دشوار است، زیرا آنها بخش بیشتری از ژنوم را به اشتراک میگذارند، برخی از آنها تنها کمتر از ۵٪ تفاوت دارند. |
||
هزینهٔ توالییابی هر باز هنوز هم بهطور قابل توجهی بیشتر از MiSeq است. با این حال، چشمانداز تکمیل [[پایگاههای داده]]های مرجع با توالیهای کامل از [[جاندار|جاندارانی]] که زیر حد تشخیص رویکرد سانگر هستند؛<ref name=":9" /> احتمالاً میتواند تا حد زیادی در شناسایی جانداران در [[متاژنومیک|متاژنومیکس]] کمک کند. |
|||
== جستارهای وابسته == |
|||
== منابع == |
== منابع == |
||
{{پانویس}} |
{{پانویس}} |
||
{{چپچین}} |
{{چپچین}} |
||
1 Bleidorn, Christoph (2016-01-02). "Third generation sequencing: technology and its potential impact on evolutionary biodiversity research". Systematics and Biodiversity. 14 (1): 1–8. doi:10.1080/14772000.2015.1099575. ISSN 1477-2000. |
|||
2. ^ "Illumina sequencing technology" (PDF). |
2. ^ "Illumina sequencing technology" (PDF). |
||
. ^ Jump up to:a b c Gupta, Pushpendra K. (2008-11-01). "Single-molecule DNA sequencing technologies for future genomics research". Trends in Biotechnology. 26 (11): 602–611. doi:10.1016/j.tibtech.2008.07.003. PMID 18722683. |
|||
4. ^ Jump up to:a b c Gupta, Pushpendra K. (2008-11-01). "Single-molecule DNA sequencing technologies for future genomics research". Trends in Biotechnology. 26 (11): 602–611. doi:10.1016/j.tibtech.2008.07.003. PMID 18722683. |
|||
5. ^ Check Hayden, Erika (2009-02-06). "Genome sequencing: the third generation". Nature News. 457 (7231): 768–769. doi:10.1038/news.2009.86. PMID 19212365. |
|||
6. ^ Jump up to:a b c d e Simpson, Jared T. ; Workman, Rachael; Zuzarte, Philip C. ; David, Matei; Dursi, Lewis Jonathan; Timp, Winston (2016-04-04). "Detecting DNA Methylation using the Oxford Nanopore Technologies MinION sequencer". bioRxiv 10.1101/047142. |
|||
7. ^ Schadt, E. E. ; Turner, S. ; Kasarskis, A. (2010-10-15). "A window into third-generation sequencing". Human Molecular Genetics. 19 (R2): R227–R240. doi:10.1093/hmg/ddq416. ISSN 0964-6906. PMID 20858600. |
|||
8. ^ Li, Ruiqiang; Zhu, Hongmei; Ruan, Jue; Qian, Wubin; Fang, Xiaodong; Shi, Zhongbin; Li, Yingrui; Li, Shengting; Shan, Gao (2010-02-01). "De novo assembly of human genomes with massively parallel short read sequencing". Genome Research. 20 (2): 265–272. doi:10.1101/gr.097261.109. ISSN 1088-9051. PMC 2813482. PMID 20019144. |
|||
9. ^ Chin, Chen-Shan; Alexander, David H. ; Marks, Patrick; Klammer, Aaron A. ; Drake, James; Heiner, Cheryl; Clum, Alicia; Copeland, Alex; Huddleston, John (2013-06-01). "Nonhybrid, finished microbial genome assemblies from long-read SMRT sequencing data". Nature Methods. 10 (6): 563–569. doi:10.1038/nmeth.2474. ISSN 1548-7091. PMID 23644548. |
|||
10. ^ Goodwin, Sara; Gurtowski, James; Ethe-Sayers, Scott; Deshpande, Panchajanya; Schatz, Michael C. ; McCombie, W. Richard (2015-11-01). "Oxford Nanopore sequencing, hybrid error correction, and de novo assembly of a eukaryotic genome". Genome Research. 25(11): 1750–1756. doi:10.1101/gr.191395.115. ISSN 1088-9051. PMC 4617970. PMID 26447147. |
|||
11. ^ Fraser, Hunter B. ; Lam, Lucia L. ; Neumann, Sarah M. ; Kobor, Michael S. (2012-02-09). "Population-specificity of human DNA methylation". Genome Biology. 13 (2): R8. doi:10.1186/gb-2012-13-2-r8. ISSN 1474-760X. PMC 3334571. PMID 22322129. |
|||
12. ^ Jump up to:a b Flusberg, Benjamin A. ; Webster, Dale R. ; Lee, Jessica H. ; Travers, Kevin J. ; Olivares, Eric C. ; Clark, Tyson A. ; Korlach, Jonas; Turner, Stephen W. (2010-06-01). "Direct detection of DNA methylation during single-molecule, real-time sequencing". Nature Methods. 7 (6): 461–465. doi:10.1038/nmeth.1459. PMC 2879396. PMID 20453866. |
|||
13. ^ Jump up to:a b c Stoiber, Marcus H. ; Quick, Joshua; Egan, Rob; Lee, Ji Eun; Celniker, Susan E. ; Neely, Robert; Loman, Nicholas; Pennacchio, Len; Brown, James B. (2016-12-15). "De novo Identification of DNA Modifications Enabled by Genome-Guided Nanopore Signal Processing". bioRxiv 10.1101/094672. |
|||
14. ^ Clark, T. A. ; Murray, I. A. ; Morgan, R. D. ; Kislyuk, A. O. ; Spittle, K. E. ; Boitano, M. ; Fomenkov, A. ; Roberts, R. J. ; Korlach, J. (2012-02-01). "Characterization of DNA methyltransferase specificities using single-molecule, real-time DNA sequencing". Nucleic Acids Research. 40 (4): e29. doi:10.1093/nar/gkr1146. ISSN 0305-1048. PMC 3287169. PMID 22156058. |
|||
15. ^ Greer, Eric Lieberman; Blanco, Mario Andres; Gu, Lei; Sendinc, Erdem; Liu, Jianzhao; Aristizábal-Corrales, David; Hsu, Chih-Hung; Aravind, L. ; He, Chuan (2015). "DNA Methylation on N6-Adenine in C. elegans". Cell. 161 (4): 868–878. doi:10.1016/j.cell.2015.04.005. PMC 4427530. PMID 25936839. |
|||
16. ^ Wu, Tao P. ; Wang, Tao; Seetin, Matthew G. ; Lai, Yongquan; Zhu, Shijia; Lin, Kaixuan; Liu, Yifei; Byrum, Stephanie D. ; Mackintosh, Samuel G. (2016-04-21). "DNA methylation on N6-adenine in mammalian embryonic stem cells". Nature. 532 (7599): 329–333. Bibcode:2016Natur.532..329W. doi:10.1038/nature17640. ISSN 0028-0836. PMC 4977844. PMID 27027282. |
|||
17. ^ Jump up to:a b c d e Steijger, Tamara; Abril, Josep F. ; Engström, Pär G. ; Kokocinski, Felix; The RGASP Consortium; Hubbard, Tim J. ; Guigó, Roderic; Harrow, Jennifer; Bertone, Paul (2013-12-01). "Assessment of transcript reconstruction methods for RNA-seq". Nature Methods. 10 (12): 1177–1184. doi:10.1038/nmeth.2714. ISSN 1548-7091. PMC 3851240. PMID 24185837. |
|||
18. ^ Jump up to:a b Graveley, Brenton R. (2001). "Alternative splicing: increasing diversity in the proteomic world". Trends in Genetics. 17 (2): 100–107. doi:10.1016/s0168-9525(00)02176-4. PMID 11173120. |
|||
19. ^ Pan, Qun; Shai, Ofer; Lee, Leo J. ; Frey, Brendan J. ; Blencowe, Benjamin J. (2008-12-01). "Deep surveying of alternative splicing complexity in the human transcriptome by high-throughput sequencing". Nature Genetics. 40 (12): 1413–1415. doi:10.1038/ng.259. ISSN 1061-4036. PMID 18978789. |
|||
20. ^ Jump up to:a b c d Pertea, Mihaela; Pertea, Geo M. ; Antonescu, Corina M. ; Chang, Tsung-Cheng; Mendell, Joshua T. ; Salzberg, Steven L. (2015-03-01). "StringTie enables improved reconstruction of a transcriptome from RNA-seq reads". Nature Biotechnology. 33 (3): 290–295. doi:10.1038/nbt.3122. ISSN 1087-0156. PMC 4643835. PMID 25690850. |
|||
21. ^ Trapnell, Cole; Williams, Brian A. ; Pertea, Geo; Mortazavi, Ali; Kwan, Gordon; van Baren, Marijke J. ; Salzberg, Steven L. ; Wold, Barbara J. ; Pachter, Lior (2010-05-01). "Transcript assembly and quantification by RNA-Seq reveals unannotated transcripts and isoform switching during cell differentiation". Nature Biotechnology. 28 (5): 511–515. doi:10.1038/nbt.1621. ISSN 1087-0156. PMC 3146043. PMID 20436464. |
|||
22. ^ Jump up to:a b Abdel-Ghany, Salah E. ; Hamilton, Michael; Jacobi, Jennifer L. ; Ngam, Peter; Devitt, Nicholas; Schilkey, Faye; Ben-Hur, Asa; Reddy, Anireddy S. N. (2016-06-24). "A survey of the sorghum transcriptome using single-molecule long reads". Nature Communications. 7: 11706. Bibcode:2016NatCo...711706A. doi:10.1038/ncomms11706. ISSN 2041-1723. PMC 4931028. PMID 27339290. |
|||
23. ^ Au, Kin Fai; Underwood, Jason G. ; Lee, Lawrence; Wong, Wing Hung (2012-10-04). "Improving PacBio Long Read Accuracy by Short Read Alignment". PLOS ONE. 7 (10): e46679. Bibcode:2012PLoSO...746679A. doi:10.1371/journal.pone.0046679. ISSN 1932-6203. PMC 3464235. PMID 23056399. |
|||
24. ^ Jump up to:a b c Greninger, Alexander L. ; Naccache, Samia N. ; Federman, Scot; Yu, Guixia; Mbala, Placide; Bres, Vanessa; Stryke, Doug; Bouquet, Jerome; Somasekar, Sneha (2015-01-01). "Rapid metagenomic identification of viral pathogens in clinical samples by real-time nanopore sequencing analysis". Genome Medicine. 7: 99. doi:10.1186/s13073-015-0220-9. ISSN 1756-994X. PMC 4587849. PMID 26416663. |
|||
25. ^ Jump up to:a b Schloss, Patrick D. ; Jenior, Matthew L. ; Koumpouras, Charles C. ; Westcott, Sarah L. ; Highlander, Sarah K. (2016-01-01). "Sequencing 16S rRNA gene fragments using the PacBio SMRT DNA sequencing system". PeerJ. 4: e1869. doi:10.7717/peerj.1869. PMC 4824876. PMID 27069806. |
|||
26. ^ Benítez-Páez, Alfonso; Portune, Kevin J. ; Sanz, Yolanda (2016-01-01). "Species-level resolution of 16S rRNA gene amplicons sequenced through the MinION™ portable nanopore sequencer". GigaScience. 5: 4. doi:10.1186/s13742-016-0111-z. ISSN 2047-217X. PMC 4730766. PMID 26823973. |
|||
5. ^ Check Hayden, Erika (2009-02-06). "Genome sequencing: the third generation". Nature News. 457 (7231): 768–769. . PMID 19212365. |
|||
{{پایان چپچین}}{{چپچین}} |
{{پایان چپچین}}{{چپچین}} |
||
متن چپچینشده |
متن چپچینشده |
نسخهٔ ۶ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۲۳:۰۱
این مقاله شامل فهرستی از منابع، کتب مرتبط یا پیوندهای بیرونی است، اما بهدلیل فقدان یادکردهای درونخطی، منابع آن همچنان مبهم هستند. (اوت ۲۰۲۰) |
این مقاله نیازمند بررسی توسط یک متخصص است. مشکل ذکرشده چنین است: ممکن است مقاله تکراری باشد.(اوت ۲۰۲۰) |
این مقاله برای خواندن و ناوبری آسان بیش از حد طولانی بهنظر میرسد. |
توالییابی نسل سوم که توالییابی طویل-خوانش نیز نامیده میشود یک کلاس از روشهای توالییابی دیاِناِی است که اخیراً تحت توسعهٔ فعال قرار گرفتهاست.[۱] توالییابی نسل سوم با خوانش توالیهای نوکلئوتیدی در سطح یک مولکول عمل میکند، بر خلاف روشهای موجود که نیازمند شکستن رشتههای طویل دیاِناِی به قطعات کوچک و سپس ایجاد توالیهای نوکلئوتیدی بهوسیلهٔ تکثیر و سنتز هستند. [۲] چالشهای جدی در مهندسی ابزارهای مولکولی لازم برای توالییابی کل ژنوم وجود دارد تا این فناوری از نظر تجاری در دسترس باشد.
توالییابی نسل دوم (توالییابی کوتاه-خوانش)، که اغلب به عنوان توالییابی نسل بعدی (NGS) خوانده میشود، از زمان توسعه تاکنون بر فضای توالییابی دیانای مسلط شدهاست. این روش بهطرز چشمگیری هزینهٔ توالییابی دیانای را با یک رویکرد موازی گسترده که قادر به تولید تعداد زیادی خوانش با پوشش وسیع از کل ژنوم است، کاهش دادهاست.[۲] از آنجا که ژنوم یوکاریوتی حاوی توالیهای تکراری (دیاِناِی) است، محدودیت عمدهٔ این کلاس از روشهای توالییابی، طول خوانشهای تولید شدهاست. بهطور خلاصه، توالییابی نسل دوم با تکثیر مولکول دیاِناِی و سپس انجام توالییابی بهواسطهٔ سنتز انجام میشود. سیگنال فلورسنت جمعی ناشی از سنتز تعداد زیادی از رشتههای دیاِناِی یکسان تکثیر شده، اجازهٔ استنباط هویت نوکلئوتیدی را میدهد. با این حال، به دلیل خطاهای تصادفی ، سنتز دیاِناِی بین رشتههای دیاِناِی تکثیرشده بهطور پیشروندهای همزمان نیستند. به سرعت، با افزایش طول خوانش، کیفیت سیگنال بدتر میشود. به منظور حفظ کیفیت خوانش، مولکولهای طویل دیاِناِی باید به قطعات کوچک تقسیم شوند که این امر به محدودیت اساسی فناوریهای توالییابی نسل دوم منجر تلاشهای محاسباتی با هدف غلبه بر این چالش اغلب به برآورد تقریبی تکیه دارد که ممکن است به مونتاژ دقیق توالیها منجر نشود.
با قابلیت توالییابی مستقیم مولکولهای دیاِناِی منفرد، فناوریهای توالییابی نسل سوم این توانایی را دارند که خوانشی به مراتب طویلتر از توالییابی نسل دوم داشته باشند.[۱] چنین مزیتی هم برای علم ژنوم و هم بهطور کلی در مورد زیستشناسی پیامدهای اساسی دارد. با این حال، دادههای توالییابی نسل سوم میزان خطای بسیار بالاتری نسبت به فناوریهای قبلی دارند، که میتواند مونتاژ ژنوم پاییندست و تجزیه و تحلیل دادههای حاصل را پیچیده کند.[۳] این فناوریها بهطور فعال در حال توسعه هستند و انتظار میرود میزان خطاهای آنها کاهش یابد. برای برنامههای کاربردی که تحمل بیشتری نسبت به نرخ خطا دارند، مانند فراخوانی واریانت ساختاری، توالییابی نسل سوم از روشهای موجود بهتر عمل میکند.[نیازمند منبع]
فناوریهای حاضر
فناوریهای توالییابی با رویکرد متفاوت نسبت به پلتفرمهای نسل دوم برای اولین بار در سال ۲۰۰۸–۲۰۰۹ به عنوان "نسل سوم" معرفی شدند.[۴]
در حال حاضر چندین شرکت در مرکز توسعه فناوری توالییابی نسل سوم قرار دارند که عبارتاند از: Pacific Biosciences, Oxford Nanopore Technology, Quantapore (CA-USA) و Stratos (WA-USA). این شرکتها برای توالییابی مولکولهای دیاِناِی منفرد رویکردهای کاملاً متفاوتی دارند.
PacBio پلتفرم توالییابی در زمان واقعی مولکول منفرد (SMRT) را بر اساس ویژگیهای موجبرهای حالت صفر توسعه داد. سیگنالها به شکل نور فلورسنت از هر نوکلئوتیدی که با دیاِناِی پلیمراز متصل به کف چاهک zL ترکیب دیاِناِی، انتشار مییابند.
فناوری آکسفورد نانوپور شامل عبور یک مولکول دیاِناِی از ساختار منفذ با مقیاس نانو و سپس اندازهگیری تغییرات میدان الکتریکی اطراف منفذ است؛ در حالی که Quantapore یک رویکرد اختصاصی نانوپور دارد. Stratos Genomics با ورود پلیمری، بازهای دیاِناِی را خارج میکند، "Xpandomers"، برای غلبه سیگنال بر سر و صدای خوانش مولکولهای تک رشتهای دیاِناِی نانوپور استفاده میشود.
همچنین رویکرد فلورسانس مولکول منفرد شرکت Helicos، قابل توجه است، اما این شرکت در پاییز سال ۲۰۱۵ ورشکسته شد.
مزایا
مزیت بارز توالییابی نسل سوم در مقایسه با نسل حاضر فناوریهای توالییابی، تولید خوانشهای طویل تر میباشد. انتظار میرود که این طول خوانش طولانیتر، چالشهای محاسباتی متعددی پیرامون مونتاژ ژنوم، بازسازی رونوشت و متاژنومیکس را در میان دیگر زمینههای مهم پزشکی و زیستشناسی مدرن کاهش دهد.[۱]
واضح است که ژنومهای یوکاریوتی از جمله پریماتها و انسانها پیچیده هستند و تعداد زیادی مناطق طویل تکراری دارند. خوانشهای کوتاه از توالییابی نسل دوم باید به استراتژیهای تقریبی متوسل شوند تا بتواند توالیهای طولانی را برای مونتاژ و فراخوانی واریانتهای ژنتیکی بدست آورند. برای غلبه بر این محدودیتها، خوانشهای دو طرفه توالییابی نسل دوم اعمال شدهاست. با این حال، طول دقیق قطعه دو طرفه خوانده شده اغلب ناشناخته است و لذا باید تخمین زده شود. مزایای فناوریهای توالییابی نسل سوم با ممکن ساختن خوانشهای طویل واضح است.
اپیژنتیک
نشانگرهای اپیژنتیکی تغییرات پایدار و بالقوه ارثی در مولکول دیاِناِی هستند که در توالی آن نیستند. یک مثال متیلاسیون دیاِناِی در محلهای CpG است که مشخص شدهاست بر بیان ژن تأثیر میگذارد. یک نمونه دیگر تغییرات هیستونی است. نسل حاضر فناوریهای توالییابی برای تشخیص نشانگرهای اپیژنتیکی به روشهای آزمایشگاهی مانند توالییابی ChIP متکی هستند. این روشها شامل برچسب زدن به رشتهٔ دیاِناِی، شکستن و فیلتر کردن قطعاتی است که حاوی نشانگر هستند و به دنبال آن توالییابی. توالییابی نسل سوم ممکن است به دلیل سیگنال متمایز از چهار باز دیگر نوکلئوتیدی، شناسایی مستقیم این نشانگرها را ممکن سازد.[۵]
قابلیت حمل و سرعت
از دیگر مزایای مهم فناوریهای توالییابی نسل سوم میتوان به قابلیت حمل و سرعت توالییابی اشاره نمود.[۶] از آنجا که حداقل پردازش نمونه در مقایسه با توالییابی نسل دوم مورد نیاز است، امکان طراحی تجهیزات در اندازه کوچک وجود دارد. اخیراً شرکت Oxford Nanopore Technology دستگاه توالییابی Minion را تجاری کردهاست. این دستگاه توالییابی تقریباً اندازه فلش مموری USB معمولی است و با اتصال به لپ تاپ به راحتی قابل استفاده است. علاوه بر این، از آنجا که فرایند توالییابی در مناطق ژنوم موازی نیست، دادهها را میتوان در زمان واقعی جمعآوری و تجزیه و تحلیل کرد. این مزایای توالییابی نسل سوم ممکن است در بیمارستان که نیازمند جمعآوری و تجزیه و تحلیل سریع دادهها است، مناسب باشد.
چالشها
توالییابی نسل سوم، همانطور که در حال حاضر مواجه است، با چالشهای مهمی که عمدتاً در شناسایی دقیق بازهای نوکلئوتیدی وجود دارد روبرو است. نرخ خطا در مقایسه با توالی نسل دوم هنوز بسیار بیشتر است.[۳] این امر بهطور کلی به دلیل ناپایداری ماشینهای مولکولی درگیر میباشد. به عنوان مثال، در فناوری توالییابی مولکولی منفرد و زمان واقعی PacBio، مولکول دیاِناِی پلی مراز همانطور که روند توالییابی انجام میشود، بهطور فزاینده ای آسیب میبیند.[۳] علاوه بر این، از آنجا که این روند به سرعت اتفاق میافتد، ممکن است سیگنالهایی که توسط بازهای منفرد خاموش میشوند با سیگنالهای بازهای همسایه محو شوند. این یک چالش محاسباتی جدید برای رمزگشایی سیگنالها و در نتیجه استنباط توالی است. به عنوان مثال، بدین منظور روشهایی مانند مدلهای مارکوف پنهان با موفقیتهایی به کار گرفته شدهاست.[۵] بهطور متوسط، حدود ۹۹٫۹٪ از ژنهای افراد مختلف جمعیت انسانی مشترک میباشد. به عبارت دیگر، تقریباً از هر هزار باز فقط یک بازبین دو فرد متفاوت است. نرخ خطای بالای ناشی از توالییابی نسل سوم به منظور تعیین تفاوتهای فردی بین اعضای یک گونه، ناگزیر مشکلساز است.
مونتاژ ژنوم
مونتاژ ژنوم بازسازی توالی دیاِناِی کل ژنوم است. این بهطور کلی با دو رویکرد کاملاً متفاوت انجام میشود.
ردیف سازی مرجع
هنگامی که یک ژنوم مرجع در دسترس باشد، همانطور که در مورد انسان وجود دارد، خوانشهای توالی تازه میتوانند به منظور تعیین خصوصیات آن با ژنوم مرجع ردیف شوند. چنین مونتاژ مبتنی بر مرجع سریع و آسان است اما عیب آن «پنهان کردن» توالیهای جدید و واریانتهای تعداد نسخه بزرگ میباشد. علاوه بر این، ژنوم مرجع برای اکثر ارگانیسمها هنوز وجود ندارند.
مونتاژ از نو
مونتاژ از نو روش جایگزین مونتاژ ژنوم برای ردیف سازی مرجع است. این کاملاً به بازسازی توالیهای کل ژنوم از خوانشهای توالی خام بر میگردد. این روش زمانی انتخاب میشود که ژنوم مرجع وجود نداشته باشد، هنگامی که گونه ارگانیسم مورد نظر ناشناخته باشد مثل متاژنومیکس، یا هنگامی که واریانتهای ژنتیکی مورد نظر با ردیف سازی ژنوم مرجع تشخیص داده نمیشوند. با توجه به خوانشهای کوتاه تولید شده توسط نسل حاضر فناوریهای توالییابی، مونتاژ از نو یک مشکل بزرگ محاسباتی است. بهطور معمول با یک روند تکرار شونده برای یافتن و اتصال خوانشهای توالی با همپوشانی معقول خوانده میشود، نزدیک میشوید. روشهای مختلف محاسباتی و آماری مانند نمودارهای de bruijn و نمودارهای مورد توافق طرح همپوشان، برای حل این مشکل به کار گرفته شدهاست. با این وجود، با توجه به ماهیت بسیار تکراری ژنوم یوکاریوتی، بازسازی دقیق و کامل توالی ژنوم در مونتاژ از نو چالشبرانگیز است. خوانشهای دو طرفه به عنوان یک راه حل ممکن مطرح شدهاست، اگرچه طول قطعه دقیقاً شناخته شده نیست و باید تقریبی محاسبه شود.[۷]
مونتاژ دورگه - استفاده از خوانشهای موجود در پلت فرم توالییابی نسل سوم با خوانشهای کوتاه پلت فرم نسل دوم - ممکن است برای رفع ابهامات در ژنومهایی که قبلاً با استفاده از توالییابی نسل دوم مونتاژ شدهاند، استفاده شود. از خوانشهای کوتاه نسل دوم نیز برای اصلاح خطاهایی که در خوانشهای طویل نسل سوم وجود دارد، استفاده میگردد.
مونتاژ دورگه
خوانش طویل که توسط توالییابی نسل سوم ارائه شدهاست، میتواند بسیاری از چالشهای کنونی که مونتاژ ژنومی از نو با آن مواجه میشود را کاهش دهد. به عنوان مثال، اگر کل یک منطقه تکراری بتواند بهطور واضح در یک خوانش توالییابی شود، هیچ نتیجهگیری محاسبهای دیگری لازم نیست. روشهای محاسباتی برای کاهش میزان خطای بالا پیشنهاد شدهاند. به عنوان مثال، در یک مطالعه، نشان داده شد که مونتاژ از نو ژنوم میکروبی با استفاده از توالییابی PacBio به تنهایی عملکرد برتری از توالییابی نسل دوم دارد.[۸]
توالییایی نسل سوم ممکن است همچنین همراه با توالییابی نسل دوم نیز استفاده شود. به این روش اغلب به عنوان توالییابی دورگه اشاره میشود. به عنوان مثال، خوانشهای طویل از توالییابی نسل سوم ممکن است برای رفع ابهامات در ژنومهایی که قبلاً با استفاده از توالییابی نسل دوم مونتاژ شدهاند، استفاده گردد. از طرف دیگر، خوانشهای توالییابی نسل دوم کوتاه، برای اصلاح خطاهای موجود در خوانشهای طویل نسل سوم استفاده شدهاست. بهطور کلی، این رویکرد دورگه بهطور قابل توجهی موجب بهبود مونتاژ ژنوم از نو میشود.[۹]
نشانگرهای اپیژنتیکی
متیلاسیون دیاِناِی (DNAm)-تغییر کووالانسی دیاِناِی در محلهای CpG که منجر به اتصال گروههای متیل میشود - بهترین جزء قابل درک ماشین اپیژنتیک است. تغییرات دیاِناِی و بیان ژن ناشی از آن میتواند در انواع سلولها متفاوت باشد. دورهٔ تکوین، با دودمان ژنتیکی، به دلیل محرکهای محیطی میتواند تغییر کند و قابل توارث هستند. محققان پس از کشف DNAm، همبستگی آن را با بیماریهایی مانند سرطان و اوتیسم نیز پیدا کردند.[۱۰] در سببشناسی این بیماریها بستر DNAm یک راه مهم برای تحقیقات بیشتر است.
مزایا
متداولترین روشهای حاضر برای بررسی وضعیت متیلاسیون نیازمند سنجش قطعات دیاِناِی قبل از توالییابی نسل دوم استاندارد، بر روی پلت فرم Illumina میباشد. در نتیجه خوانش کوتاه، اطلاعات مربوط به الگوهای طولانیتر متیلاسیون از بین میرود.[۵] فناوریهای توالییابی نسل سوم، قابلیت توالییابی مولکولهای منفرد در زمان واقعی را از خوانشهای طویلتر و شناسایی تغییرات دیاِناِی بدون سنجشهایی که ذکر شد را ارائه میدهد.[۱۱]
فناوری PacBio SMRT و Oxford Nanopore میتوانند از دیاِناِی تغییر نیافته برای تشخیص متیلاسیون استفاده کنند. دستگاه MinION شرکت Oxford Nanopore Technologgies برای تشخیص DNAm استفاده شدهاست. از آنجا که هر رشته دیاِناِی از یک منفذ عبور میکند، سیگنالهای الکتریکی تولید میکند که مشخص شده به تغییرات اپیژنتیکی موجود در نوکلئوتیدها حساس هستند و از یک مدل مارکوف پنهان (HMM) برای تجزیه و تحلیل دادههای MinION برای شناسایی تغییرات ۵-متیل سیتوزین (5mC) دیاِناِی استفاده شدهاست. اصلاح.[۵] این مدل با استفاده از دیاِناِی متیلهشدهٔ اشریشیا کلی که بهصورت مصنوعی سنتز شده و سیگنالهای حاصل از آن که با استفاده از فناوری نانوپور اندازهگیری شدهاست، ارائه دادهاست. پس از آن، مدل برای تشخیص ۵- متیل سیتوزین در خوانشهای ژنومیک MinION حاصل از یک رده سلولی انسانی که قبلاً یک متیلوم مرجع داشت، استفاده شد. طبقهبندی کننده دارای دقت ۸۲٪ در محلهای تک نمونه ای تصادفی است، هنگامی که از حد آستانههای سختگیرانه استفاده شود تا ۹۵٪ افزایش مییابد.[۵]
روشهای دیگر، انواع مختلفی از تغییرات دیاِناِی را با استفاده از پلت فرم MinION ارائه میدهند. استویبر و همکاران ۴-متیل سیتوزین (4-mC) و ۶-متیل آدنین (6mA) را به همراه ۵-متیل سیتوزین (5mC) مورد بررسی قرار دادند، و همچنین یک نرمافزار ایجاد کردند تا مستقیماً دادههای خام MinION را به روش آسانی بصری کند.[۱۲] در اینجا آنها دریافتند که در اشریشیا کلی، که دارای متیلوم شناخته شدهاست، میتوان از پنجرههای رویداد به طول ۵ جفتباز برای تقسیم و تجزیه و تحلیل آماری سیگنالهای الکتریکی خام MinION استفاده نمود. یک آزمون ساده Mann-Whitney U test میتواند بخشهای تغییر یافته از توالی اشریشیا کلی را تشخیص دهد، و همچنین تغییرات را به مناطق 4mC، 6mA یا 5mC تقسیم کند.[۱۲]
به نظر میرسد در آینده از دادههای خام MinION برای تشخیص بسیاری از علائم گوناگون اپیژنتیکی در دیاِناِی استفاده شود.
برای تعیین متیلاسیون دیاِناِی از توالییابی PacBio نیز استفاده شدهاست. در این پلت فرم گستره پالس - گستره یک پالس نور فلورسنت - به یک باز خاص مربوط میشود. در سال ۲۰۱۰ نشان داده شد که فاصله بینابینی در نمونههای شاهد و متیله شده متفاوت است و برای هر نوع متیلاسیون یک گستره پالس «منحصر به فرد» وجود دارد.[۱۱] در سال ۲۰۱۲ با استفاده از پلت فرم PacBio، محلهای اتصال دیاِناِی متیل ترانسفرازها مشخص شد.[۱۳] شناسایی متیلاسیون N6 در کرم C Elegans در سال ۲۰۱۵ نشان داده شد.[۱۴] متیلاسیون دیاِناِی روی N6-adenine با استفاده از پلت فرم PacBio در سلولهای بنیادی جنینی موش در سال ۲۰۱۶ نشان داده شد.[۱۵]
اشکال دیگری از تغییرات دیاِناِی -ناشی از فلزات سنگین، اکسیداسیون یا آسیب با اشعه فرا بنفش - نیز راههای تحقیقاتی هستند که با استفاده از توالییابی نسل سوم Oxford Nanopore و PacBio امکانپذیر هستند.
معایب
پردازش دادههای خام - مانند نرمال سازی با سیگنال میانگین - بر روی دادههای خام MinION نیاز بود و باعث کاهش توانایی در زمان واقعی فناوری میشد.[۱۲] پایداری سیگنالهای الکتریکی هنوز یک معضل است و فراخوانی دقیق نوکلئوتید را دشوار میکند. MinION توان عملیاتی کمی دارد؛ از آنجا که خوانشهای هم پوشان متعدد بسیار دشوار بدست میآیند، این خوانشهای بیشتر، منجر به رفع مشکلات شناسایی تغییرات پاییندست دیاِناِی میشود هم مدل مارکوف پنهان و هم روشهای آماری که از دادههای خام MinION استفاده نمودهاست نیازمند مشاهدات مکرر از تغییرات دیاِناِی برای تشخیص است، به این معنی که نوکلئوتیدهای تغییر یافته منفرد باید بهطور مداوم در چندین نسخه از ژنوم حضور داشته باشند، به عنوان مثال در چندین سلول یا پلاسمید موجود در نمونه. برای پلت فرم PacBio نیز بسته به نوع متیلاسیون دلخواه، نیازهای پوشش متفاوت است. از مارس ۲۰۱۷، سایر عوامل اپیژنتیکی مانند تغییرات هیستونی با استفاده از فناوریهای نسل سوم قابل کشف نیستند. الگوهای طویل متیلاسیون غالباً بهعلت اینکه هنوز نیاز به مونتاژ کانتیگهای کوچکتر است، از بین میروند.
ترانسکریپتومیکس
ترانسکریپتومیکس به معنی مطالعه ترانسکریپتوم است، معمولاً بعنوان فراوانی نسبی مولکولهای mRNA بافت مورد مطالعه توصیف میشود. با توجه اصل بنیادین زیستشناسی مولکولی، اطلاعات ژنتیکی از مولکولهای دیاِناِی دورشتهای به مولکولهای آرانای پیامرسان تکرشتهای جریان مییابند جایی که میتوانند به آسانی به مولکولهای پروتئین عملکردی ترجمه شوند. با مطالعه ترانسکریپتوم، میتوانید درک ارزشمندی در تنظیم بیان ژن کسب کنید. در حالی که میزان بیان به عنوان میزان ژن میتواند کم و بیش بهطور دقیق توسط توالییابی نسل دوم به تصویر کشیده شود، اطلاعات میزان رونوشت هنوز یک چالش مهم است.[۱۶] در نتیجه، نقش پیرایش متناوب در زیستشناسی مولکولی تا حد زیادی مبهم است. فناوریهای توالییابی نسل سوم با توالییابی کامل مولکولهای آرانای پیامرسان، چشمانداز امیدوارکنندهای برای حل این مسئله دارند.
پیرایش متناوب
پیرایش متناوب (AS) فرایندی است که با استفاده از آن یک ژن واحد میتواند چندین نسخه متمایز mRNA و در نتیجه ترجمههای پروتئینی متفاوتی ایجاد کند.[۱۷] برخی شواهد نشان میدهد که پیرایش متناوب یک پدیده همه جایی است و ممکن است نقش مهمی در تعیین فنوتیپهای موجودات زنده بهویژه در یوکاریوتهای پیچیده ایفا کند. همه یوکاریوتها حاوی ژنهایی هستند که از اینترونها تشکیل شدهاند. بهطور خاص، تخمین زده شدهاست که پیرایش متناوب در ۹۵٪ از کل ژنهای چند اگزون انسانی رخ میدهد.[۱۸] پیرایش متناوب پتانسیل غیرقابل انکاری بر بسیاری از روندهای زیستی دارد. پیشرفت دانش در این زمینه بهطور کلی پیامدهای اساسی برای مطالعه زیستشناسی دارد.
بازسازی رونوشت
نسل حاضر فناوریهای توالییابی فقط خوانشهای کوتاه را تولید میکند، که محدودیت فوقالعاده ای در توانایی تشخیص رونوشتهای مجزا ایجاد میکند. خوانشهای کوتاه باید با مهندسی معکوس به رونوشتهای اصلی تبدیل شوند که میتواند منجر به مشاهده خوانشها گردد.[۱۹] این وظیفه توسط میزان بیان بسیار متغیر در رونوشتها و در نتیجه پوشش متغیر خوانش توالی ژن پیچیدگی بیشتری مییابد.[۱۹] علاوه بر این، اگزونها ممکن است در میان رونوشتهای خاصی به اشتراک گذاشته شوند، لذا تفسیر واضح اساساً غیرممکن است.[۱۷] روشهای محاسباتی موجود، تفسیرها را بر اساس تجمع خوانشهای کوتاه در توالیهای مختلف[۱۹] بیشتر با ساختن فرضیات ساده انجام میدهد.
Cufflinks، یک رویکرد صرفه جویانه ای را در پیش میگیرد و در پی توضیح همه خوانشها با کمترین تعداد ممکن از رونوشتها است.[۲۰] از سوی دیگر، StringTie تلاش میکند تا ضمن جمعآوری خوانشها، فراوانی رونوشتها را هم برآورد کند.[۱۹] این روشها، اگرچه منطقی هستند، همیشه رونوشتهای واقعی را نمیتوانند شناسایی کنند. مطالعه ای که در سال ۲۰۰۸ منتشر شد، ۲۵ پروتکل مختلف موجود در بازسازی رونوشت را مورد بررسی قرار داد.[۱۶] این شواهد نشان میدهد که روشهای موجود معمولاً در مونتاژ رونوشتها ضعیف هستند، اگرچه توانایی تشخیص اگزونهای منفرد را بهطور نسبتاً بیعیبی دارند.[۱۶] طبق برآوردها، میانگین حساسیت تشخیص اگزونها در ۲۵ پروتکل برای ژنهای کرم Caenorhabditis elegans 80% است.[۱۶] در مقابل، حساسیت شناسایی رونوشتها به ۶۵٪ کاهش مییابد. بر اساس نتایج این مطالعه در انسان، میانگین حساسیت تشخیص اگزون ۶۹٪ و میانگین حساسیت تشخیص رونوشتها تنها ۳۳٪ است.[۱۶] به عبارت دیگر، برای انسان، روشهای موجود قادر به شناسایی کمتر از نیمی از کل رونوشتهای موجود هستند. فناوریهای توالییابی نسل سوم چشمانداز امیدوار کننده ای در حل مسئله تشخیص رونوشت و همچنین برآورد فراوانی آرانای پیامرسان در سطح رونوشتها نشان دادهاست. در حالی که نرخ خطا همچنان بالاست، فناوریهای توالییابی نسل سوم این توانایی را دارند که طول خوانش بسیار بیشتری داشته باشند.[۲۱] شرکت Pacific Bioscience پلت فرم iso-seq را معرفی کردهاست و ادعا میکند که مولکولهای mRNA را در طول کاملشان توالییابی میکند.[۲۲]
پیشبینی میشود شرکتOxford Nanopore فناوریهای مشابهی را ارائه دهد. مشکلی که در نرخ خطای بالاتر وجود دارد ممکن است با خوانشهای کوتاه با کیفیت بالا کاهش یابد. این روش قبلاً آزمایش شده و گزارش شدهاست که میزان خطا را بیش از ۳ برابر کاهش میدهد.[۲۲]
متاژنومیکس
متاژنومیکس آنالیز مواد ژنتیکی است که بهطور مستقیم از نمونههای محیطی بازیابی میشود.
مزایا
مهمترین مزیت فناوریهای توالییابی نسل سوم در متاژنومیکس سرعت توالییابی آنها در مقایسه با روشهای نسل دوم است. سرعت توالییابی برای مثال در کلینیک (مانند شناسایی پاتوژن) از اهمیت زیادی برخوردار است، تا امکان تشخیص کارآمد و اقدامات بالینی به موقع فراهم شود. دستگاه Minion شرکت آکسفورد نانوپور در سال ۲۰۱۵ برای تشخیص متابوژنومیک در زمان واقعی پاتوژنها در نمونههای بالینی پیچیده و با پر خطر استفاده شد. اولین ویروس ابولا (EBV) 44 ثانیه پس از جمعآوری دادهها توالییابی شد.[۲۳] در اینجا نقشه خوانی یکنواخت برای خوانشهای ژنوم وجود داشت. حداقل یک خوانش با بیش از ۸۸٪ ژنوم نقشهبرداری شده مطابقت داشت. خوانشهای نسبتاً طویل، توالییابی تقریباً کامل ژنوم ویروسی را با دقت بالا (مطابقت ۹۷–۹۹٪) مستقیماً از یک نمونهٔ بالینی اولیه امکانپذیر میسازد.[۲۳] یک نشانگر فیلوژنتیک رایج برای مطالعات تنوع جامعهٔ میکروبی ژن آرانای ریبوزومی ۱۶اس است. پلت فرمهای SMRT Minion و PacBio برای توالییابی این ژن استفاده شدهاند.[۲۴][۲۵] در این زمینه، میزان خطای PacBio قابل مقایسه با خوانشهای کوتاهتر ۴۵۴ و پلت فرم دستگاه MiSeq شرکت Illumina است. [نیاز به استناد]
معایب
میزان خطای بالای MinION (40%-10) از شناسایی نشانگرهای مقاومت ضد میکروبی جلوگیری میکند، که بدین منظور تفکیک تک نوکلئوتیدی لازم است. به همین علت، پاتوژنهای یوکاریوتی شناسایی نشدهاند.[۲۳] همچنین سهولت انتقال آلودگی هنگام استفاده مجدد از flow cell (دستورالعملهای شستشوی استاندارد کار نمیکنند) نگران کننده است. بارکدهای منحصر به فرد ممکن است امکان تعدد آزمایش را فراهم کنند. علاوه بر این، انجام شناسایی دقیق گونههای باکتریایی، قارچ و انگلها بسیار دشوار است، زیرا آنها بخش بیشتری از ژنوم را به اشتراک میگذارند، برخی از آنها تنها کمتر از ۵٪ تفاوت دارند. هزینهٔ توالییابی هر باز هنوز هم بهطور قابل توجهی بیشتر از MiSeq است. با این حال، چشمانداز تکمیل پایگاههای دادههای مرجع با توالیهای کامل از جاندارانی که زیر حد تشخیص رویکرد سانگر هستند؛[۲۴] احتمالاً میتواند تا حد زیادی در شناسایی جانداران در متاژنومیکس کمک کند.
منابع
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ Bleidorn, Christoph (2016-01-02). "Third generation sequencing: technology and its potential impact on evolutionary biodiversity research". Systematics and Biodiversity (به انگلیسی). 14 (1): 1–8. doi:10.1080/14772000.2015.1099575. ISSN 1477-2000.
- ↑ Treangen, Todd J.; Salzberg, Steven L. (Winter 2012). "Repetitive DNA and next-generation sequencing: computational challenges and solutions". Nature Reviews Genetics (به انگلیسی). 13 (1): 36–46. doi:10.1038/nrg3117. ISSN 1471-0056.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ Gupta, Pushpendra K. (2008-11). "Single-molecule DNA sequencing technologies for future genomics research". Trends in Biotechnology (به انگلیسی). 26 (11): 602–611. doi:10.1016/j.tibtech.2008.07.003.
{{cite journal}}
: Check date values in:|date=
(help) - ↑ Check Hayden, Erika (2009-02-06). "Genome sequencing: the third generation". Nature (به انگلیسی). doi:10.1038/news.2009.86. ISSN 0028-0836.
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ ۵٫۳ ۵٫۴ Simpson, Jared T; Workman, Rachael; Zuzarte, P. C.; David, Matei; Dursi, L. J.; Timp, Winston (2016-04-04). "Detecting DNA Methylation using the Oxford Nanopore Technologies MinION sequencer" (به انگلیسی). doi:10.1101/047142.
{{cite journal}}
: Cite journal requires|journal=
(help) - ↑ Schadt, E. E.; Turner, S.; Kasarskis, A. (2010-10-15). "A window into third-generation sequencing". Human Molecular Genetics (به انگلیسی). 19 (R2): R227–R240. doi:10.1093/hmg/ddq416. ISSN 0964-6906.
- ↑ Li, Ruiqiang; Zhu, Hongmei; Ruan, Jue; Qian, Wubin; Fang, Xiaodong; Shi, Zhongbin; Li, Yingrui; Li, Shengting; Shan, Gao (2010-02). "De novo assembly of human genomes with massively parallel short read sequencing". Genome Research (به انگلیسی). 20 (2): 265–272. doi:10.1101/gr.097261.109. ISSN 1088-9051. PMC 2813482. PMID 20019144.
{{cite journal}}
: Check date values in:|date=
(help)نگهداری یادکرد:فرمت پارامتر PMC (link) - ↑ Chin, Chen-Shan; Alexander, David H; Marks, Patrick; Klammer, Aaron A; Drake, James; Heiner, Cheryl; Clum, Alicia; Copeland, Alex; Huddleston, John (2013-06). "Nonhybrid, finished microbial genome assemblies from long-read SMRT sequencing data". Nature Methods (به انگلیسی). 10 (6): 563–569. doi:10.1038/nmeth.2474. ISSN 1548-7091.
{{cite journal}}
: Check date values in:|date=
(help) - ↑ Fraser, Hunter B; Lam, Lucia L; Neumann, Sarah M; Kobor, Michael S (2012). "Population-specificity of human DNA methylation". Genome Biology. 13 (2): R8. doi:10.1186/gb-2012-13-2-r8. ISSN 1465-6906.
- ↑ Fraser, Hunter B; Lam, Lucia L; Neumann, Sarah M; Kobor, Michael S (2012). "Population-specificity of human DNA methylation". Genome Biology (به انگلیسی). 13 (2): R8. doi:10.1186/gb-2012-13-2-r8. ISSN 1465-6906. PMC 3334571. PMID 22322129.
{{cite journal}}
: نگهداری یادکرد:فرمت پارامتر PMC (link) - ↑ ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ Flusberg, Benjamin A; Webster, Dale R; Lee, Jessica H; Travers, Kevin J; Olivares, Eric C; Clark, Tyson A; Korlach, Jonas; Turner, Stephen W (2010-06). "Direct detection of DNA methylation during single-molecule, real-time sequencing". Nature Methods (به انگلیسی). 7 (6): 461–465. doi:10.1038/nmeth.1459. ISSN 1548-7091. PMC 2879396. PMID 20453866.
{{cite journal}}
: Check date values in:|date=
(help)نگهداری یادکرد:فرمت پارامتر PMC (link) - ↑ ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ ۱۲٫۲ Stoiber, Marcus; Quick, Joshua; Egan, Rob; Eun Lee, Ji; Celniker, Susan; Neely, Robert K.; Loman, Nicholas; Pennacchio, Len A; Brown, James (2016-12-15). "De novo Identification of DNA Modifications Enabled by Genome-Guided Nanopore Signal Processing" (به انگلیسی). doi:10.1101/094672.
{{cite journal}}
: Cite journal requires|journal=
(help) - ↑ Clark, Tyson A.; Murray, Iain A.; Morgan, Richard D.; Kislyuk, Andrey O.; Spittle, Kristi E.; Boitano, Matthew; Fomenkov, Alexey; Roberts, Richard J.; Korlach, Jonas (2012-02-01). "Characterization of DNA methyltransferase specificities using single-molecule, real-time DNA sequencing". Nucleic Acids Research (به انگلیسی). 40 (4): e29–e29. doi:10.1093/nar/gkr1146. ISSN 1362-4962. PMC 3287169. PMID 22156058.
{{cite journal}}
: نگهداری یادکرد:فرمت پارامتر PMC (link) - ↑ Greer, Eric Lieberman; Blanco, Mario Andres; Gu, Lei; Sendinc, Erdem; Liu, Jianzhao; Aristizábal-Corrales, David; Hsu, Chih-Hung; Aravind, L.; He, Chuan (2015-05). "DNA Methylation on N6-Adenine in C. elegans". Cell (به انگلیسی). 161 (4): 868–878. doi:10.1016/j.cell.2015.04.005. PMC 4427530. PMID 25936839.
{{cite journal}}
: Check date values in:|date=
(help); no-break space character in|first2=
at position 6 (help); no-break space character in|first=
at position 5 (help)نگهداری یادکرد:فرمت پارامتر PMC (link) - ↑ Wu, Tao P.; Wang, Tao; Seetin, Matthew G.; Lai, Yongquan; Zhu, Shijia; Lin, Kaixuan; Liu, Yifei; Byrum, Stephanie D.; Mackintosh, Samuel G. (2016-04-21). "DNA methylation on N6-adenine in mammalian embryonic stem cells". Nature (به انگلیسی). 532 (7599): 329–333. doi:10.1038/nature17640. ISSN 0028-0836. PMC 4977844. PMID 27027282.
{{cite journal}}
: نگهداری یادکرد:فرمت پارامتر PMC (link) - ↑ ۱۶٫۰ ۱۶٫۱ ۱۶٫۲ ۱۶٫۳ ۱۶٫۴ The RGASP Consortium; Steijger, Tamara; Abril, Josep F; Engström, Pär G; Kokocinski, Felix; Hubbard, Tim J; Guigó, Roderic; Harrow, Jennifer; Bertone, Paul (2013-12). "Assessment of transcript reconstruction methods for RNA-seq". Nature Methods (به انگلیسی). 10 (12): 1177–1184. doi:10.1038/nmeth.2714. ISSN 1548-7091. PMC 3851240. PMID 24185837.
{{cite journal}}
: Check date values in:|date=
(help)نگهداری یادکرد:فرمت پارامتر PMC (link) - ↑ ۱۷٫۰ ۱۷٫۱ Graveley, Brenton R. (2001-02). "Alternative splicing: increasing diversity in the proteomic world". Trends in Genetics (به انگلیسی). 17 (2): 100–107. doi:10.1016/S0168-9525(00)02176-4.
{{cite journal}}
: Check date values in:|date=
(help) - ↑ Pan, Qun; Shai, Ofer; Lee, Leo J; Frey, Brendan J; Blencowe, Benjamin J (2008-12). "Deep surveying of alternative splicing complexity in the human transcriptome by high-throughput sequencing". Nature Genetics (به انگلیسی). 40 (12): 1413–1415. doi:10.1038/ng.259. ISSN 1061-4036.
{{cite journal}}
: Check date values in:|date=
(help) - ↑ ۱۹٫۰ ۱۹٫۱ ۱۹٫۲ ۱۹٫۳ Pertea, Mihaela; Pertea, Geo M; Antonescu, Corina M; Chang, Tsung-Cheng; Mendell, Joshua T; Salzberg, Steven L (2015-03). "StringTie enables improved reconstruction of a transcriptome from RNA-seq reads". Nature Biotechnology (به انگلیسی). 33 (3): 290–295. doi:10.1038/nbt.3122. ISSN 1087-0156. PMC 4643835. PMID 25690850.
{{cite journal}}
: Check date values in:|date=
(help)نگهداری یادکرد:فرمت پارامتر PMC (link) - ↑ Trapnell, Cole; Williams, Brian A; Pertea, Geo; Mortazavi, Ali; Kwan, Gordon; van Baren, Marijke J; Salzberg, Steven L; Wold, Barbara J; Pachter, Lior (2010-05). "Transcript assembly and quantification by RNA-Seq reveals unannotated transcripts and isoform switching during cell differentiation". Nature Biotechnology (به انگلیسی). 28 (5): 511–515. doi:10.1038/nbt.1621. ISSN 1087-0156.
{{cite journal}}
: Check date values in:|date=
(help) - ↑ Abdel-Ghany, Salah E.; Hamilton, Michael; Jacobi, Jennifer L.; Ngam, Peter; Devitt, Nicholas; Schilkey, Faye; Ben-Hur, Asa; Reddy, Anireddy S. N. (2016-06-24). "A survey of the sorghum transcriptome using single-molecule long reads". Nature Communications (به انگلیسی). 7 (1). doi:10.1038/ncomms11706. ISSN 2041-1723. PMC 4931028. PMID 27339290.
{{cite journal}}
: نگهداری یادکرد:فرمت پارامتر PMC (link) - ↑ Au, Kin Fai; Underwood, Jason G.; Lee, Lawrence; Wong, Wing Hung (2012-10-04). Xing, Yi (ed.). "Improving PacBio Long Read Accuracy by Short Read Alignment". PLoS ONE (به انگلیسی). 7 (10): e46679. doi:10.1371/journal.pone.0046679. ISSN 1932-6203.
- ↑ ۲۳٫۰ ۲۳٫۱ ۲۳٫۲ Greninger, Alexander L.; Naccache, Samia N.; Federman, Scot; Yu, Guixia; Mbala, Placide; Bres, Vanessa; Stryke, Doug; Bouquet, Jerome; Somasekar, Sneha (2015-12). "Rapid metagenomic identification of viral pathogens in clinical samples by real-time nanopore sequencing analysis". Genome Medicine (به انگلیسی). 7 (1). doi:10.1186/s13073-015-0220-9. ISSN 1756-994X. PMC 4587849. PMID 26416663.
{{cite journal}}
: Check date values in:|date=
(help)نگهداری یادکرد:فرمت پارامتر PMC (link) - ↑ ۲۴٫۰ ۲۴٫۱ Benítez-Páez, Alfonso; Portune, Kevin J.; Sanz, Yolanda (2016-12). "Species-level resolution of 16S rRNA gene amplicons sequenced through the MinION™ portable nanopore sequencer". GigaScience (به انگلیسی). 5 (1). doi:10.1186/s13742-016-0111-z. ISSN 2047-217X. PMC 4730766. PMID 26823973.
{{cite journal}}
: Check date values in:|date=
(help)نگهداری یادکرد:فرمت پارامتر PMC (link) - ↑ Benítez-Páez, Alfonso; Portune, Kevin J.; Sanz, Yolanda (2016-12). "Species-level resolution of 16S rRNA gene amplicons sequenced through the MinION™ portable nanopore sequencer". GigaScience (به انگلیسی). 5 (1). doi:10.1186/s13742-016-0111-z. ISSN 2047-217X.
{{cite journal}}
: Check date values in:|date=
(help)
2. ^ "Illumina sequencing technology" (PDF).
. ^ Jump up to:a b c Gupta, Pushpendra K. (2008-11-01). "Single-molecule DNA sequencing technologies for future genomics research". Trends in Biotechnology. 26 (11): 602–611. doi:10.1016/j.tibtech.2008.07.003. PMID 18722683.
5. ^ Check Hayden, Erika (2009-02-06). "Genome sequencing: the third generation". Nature News. 457 (7231): 768–769. . PMID 19212365.
متن چپچینشده