آپوپتوز: تفاوت میان نسخه‌ها
جز Reza1615 صفحهٔ مرگ برنامه‌ریزی‌شدهٔ یاخته را به مرگ برنامه‌ریزی‌شده یاخته که تغییرمسیر بود منتقل کرد |
جز ربات ردهٔ همسنگ (۲۰) +تمیز(۱.۵): + رده:سیگنال‌های یاخته‌ای |
||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
== منابع == |
== منابع == |
||
{{پانویس}} |
|||
<small> |
<small> |
||
{{چپ‌چین}} |
{{چپ‌چین}} |
||
| خط ۱۹: | خط ۲۰: | ||
{{چرخه سلولی}} |
{{چرخه سلولی}} |
||
{{ |
{{ویکی‌انبار-رده|Apoptosis}} |
||
[[رده:سیگنال‌های یاخته‌ای]] |
|||
[[رده:آسیب‌شناسی]] |
[[رده:آسیب‌شناسی]] |
||
[[رده:دستگاه ایمنی بدن]] |
[[رده:دستگاه ایمنی بدن]] |
||
نسخهٔ ۶ ژوئیهٔ ۲۰۱۲، ساعت ۱۴:۴۱
آپوپتوز یا آپوپتوزیس به معنای افتادن برگ است ولی در زیست‌شناسی یاخته به معنای مرگ برنامه‌ریزی‌شدهٔ یاخته است که روندی فیزیولوژیک و زیستی برای نمو فعّال و طبیعی و همچنین حفظ هموستازی می‌باشد. در مواردی که زنده ماندن یک یاخته، موجودیّت موجود زنده را به خطر بیاندازد، یاخته با مرگ برنامه ریزی شده، خودکشی می‌کند. زمانی که سلول تحت تأثیر عوامل مختلف محیطی و یا حتی درونی همانند اشعه‌های یونیزه کننده، داروهای سیتوتوکسیک (در درمان سرطان‌ها) هایپرترمیا، هورمون‌های گلوکو کوررتیکوئیدی و .. قرار می‌گیرد درونمایهٔ آن از جمله DNA، دستخوش تغییراتی می‌شوند که در صورت ادامهٔ حیات آن منجر به ناهنجاری‌هایی شدیدی از جمله سرطانی شدن سلول می‌شوند. عوامل دیگری نظیر برخی باکتری‌های بیماریزای داخل سلولی مانند سالمونلا، شیگلا، لیستریا، لژیونلا و … نیز در هنگام عفونت‌زایی خود با تغییر، در برخی مسیرهای متابولیکی و بیوشیمیایی داخل سلولی می‌توانند، در هدایت سلول به سمت این نوع خاص از مرگ موثر باشند.
مرگ برنامه ریزی شدهٔ سلولی، از طریق مسیرهای مختلفی، برانگیخته می‌شود، برخی از این مسیرها در اثر اتّصال لیگاندهایی به گیرنده‌های سطح سلول، و برخی دیگر از این مسیرها در اثر فقدان برخی فاکتورهای رشد، راه اندازی می‌شوند. آسیب‌های شدید به مادّهٔ ژنتیکی سلول نیز، می‌تواند مسیرهای مختلفی، که منجر به اپوپتوز می‌شوند، را راه اندازی کند.
دگرگونی‌های سلولی در هنگام اپوپتوز
در هنگام اپوپتوز حجم سلول کاهش یافته و در سلول ویزیکول‌های متعددی ایجاد می‌شوند. سپس کروماتین متراکم شده و قطعه قطعه، می‌شوند. در مراحل بعد، غشا هسته از بین می‌رود و در آخر، سلول بصورت وزیکول‌های کوچکی، به چندین قسمت تقسسیم می‌شود. در طول اپوپتوز، اندامک‌های داخلی سلول، مانند، میتوکندری‌ها و لیزوزوم‌ها سالم می‌مانند. وزیکول‌هایی که از قطعه قطعه شدن سلول پدید می‌آیند، بوسیله فاگوسیت‌ها، بلعیده می‌شوند و هضم می‌شوند.
منابع
- Kinzler KW, Vogelstein B (2002)Genetic Basis of Human Cancer.McGraw-Hill
- Kurzrock R, Talpaz M (1999) Molecular Biology in Cancer Medicine.Pearson education, Harlow
- Lakshmi MS, Sherbet GV (1997)Genetics of Cancer: Genes Associated With Cancer Invasion, Metastasis and Cell Proliferation. Academic Press , London .
- McDonald F, Ford CHG (1997)Molecular Biology of Cancer.Springer-Verlag New York, Incorporated
 |
در ویکی‌انبار پروندههایی دربارهٔ آپوپتوز موجود است. |