شمس‌الدوله دیلمی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
صفحه‌ای جدید حاوی ''''شمس‌الدوله دیلمی''' او پسر کوچک فخر‌الدوله دیلمی و برادر کوچکتر [[مجدالدو...' ایجاد کرد
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''شمس‌الدوله دیلمی''' او پسر کوچک [[فخر‌الدوله دیلمی]] و برادر کوچکتر [[مجدالدوله دیلمی]] بود. پس از مرگ پدر در شعبان ۳۸۷ قمری، توسط خلیفهٔ [[بغداد]] شمس‌الدوله لقب یافت و حکومت اسمی [[همدان]] و نواحی مجاور به او داده‌شد. به سبب اینکه هنوز در سنین خردسالی به سر می‌برد، ادارهٔ امور و نیابت سلطنت قه ملکهٔ فخرالدوله شد. نام مادر وی [[شیرین‌دخت اسپهبد رستم طبری]] بود و سیده خاتون خوانده می‌شد. خاندان مادر وی نیز از فرمانروایان محلی [[طبرستان]] به شمار می‌آمدند.
'''شمس‌الدوله دیلمی''' او پسر کوچک [[فخر‌الدوله دیلمی]] و برادر کوچکتر [[مجدالدوله دیلمی]] بود. پس از مرگ پدر در شعبان ۳۸۷ قمری، توسط خلیفهٔ [[بغداد]] شمس‌الدوله لقب یافت و حکومت اسمی [[همدان]] و نواحی مجاور به او داده‌شد. به سبب اینکه هنوز در سنین خردسالی به سر می‌برد، ادارهٔ امور و نیابت سلطنت به ملکهٔ فخرالدوله شد. نام مادر وی [[شیرین‌دخت اسپهبد رستم طبری]] بود و سیده خاتون خوانده می‌شد. خاندان مادر وی نیز از فرمانروایان محلی [[طبرستان]] به شمار می‌آمدند.


برادر بزرگ‌تر او، [[مجدالدوله دیلمی]] نیز در هنگام خردسالی به امارت نشست و نیابت سلطنت او نیز در دست مادرش سیده خاتون بود. با این حال مجدالدوله یک بار در سال ۳۹۷ قمری در همان سال‌های کودکی به تحریک اطرافیان بر ضد مادر برانگیخته شد. ملکه هم به یاری [[بدرحسنویه]]، حاکم [[کرد]] [[دینور]]، [[ری]] را تسخیر کرد و مجدالدوله را برکنار نمود و برادرش شمس‌الدوله را به جای او نشاند. چندی بعد با او دوباره بر سر مهر آمد و او را به امارت ری بازگرداند و شمس‌الدوله را به همدان فرستاد. فرمانروایی شمس الدوله در همدان به سبب وزرات [[ابوعلی سینا|شیخ‌الرئیس ابوعلی سینا]] در تاریخ شهرت یافت. معهذا این وزارت بالنسبه کوتاه برای ابوعلی‌سینا جز تحقیر و آزار و دوری از مطالعه و تفکر حاصلی نداشت.<ref>{{پک|زرین‌کوب|۱۳۹۰|ک=روزگاران|ص=۴۴۹}}.</ref>
برادر بزرگ‌تر او، [[مجدالدوله دیلمی]] نیز در هنگام خردسالی به امارت نشست و نیابت سلطنت او نیز در دست مادرش سیده خاتون بود. با این حال مجدالدوله یک بار در سال ۳۹۷ قمری در همان سال‌های کودکی به تحریک اطرافیان بر ضد مادر برانگیخته شد. ملکه هم به یاری [[بدرحسنویه]]، حاکم [[کرد]] [[دینور]]، [[ری]] را تسخیر کرد و مجدالدوله را برکنار نمود و برادرش شمس‌الدوله را به جای او نشاند. چندی بعد با او دوباره بر سر مهر آمد و او را به امارت ری بازگرداند و شمس‌الدوله را به همدان فرستاد. فرمانروایی شمس الدوله در همدان به سبب وزرات [[ابوعلی سینا|شیخ‌الرئیس ابوعلی سینا]] در تاریخ شهرت یافت. معهذا این وزارت بالنسبه کوتاه برای ابوعلی‌سینا جز تحقیر و آزار و دوری از مطالعه و تفکر حاصلی نداشت.<ref>{{پک|زرین‌کوب|۱۳۹۰|ک=روزگاران|ص=۴۴۹}}.</ref>

در همدان بعد از مرگ شمس‌الدوله در سال ۴۱۲ قمری برای پسرانش تاج‌الدوله و سماءالدوله جز نام امارت هیچ چیز باقی نماند. [[ابوجعفر کاکویه]] که [[اصفهان]] را از دست داد، همدان را به قلمرو خود افزود. اما قدرت خاندان او هم دوام نیافت. کاکویه بعد از غلبهٔ [[سلجوقیان]] خود را به تبعیت آنها ناچار یافت.<ref>{{پک|زرین‌کوب|۱۳۹۰|ک=روزگاران|ص=۴۵۰}}.</ref>
== پانویس ==
== پانویس ==
خط ۱۲: خط ۱۴:


[[رده:آل بویه]]
[[رده:آل بویه]]
[[رده:درگذشتگان ۴۱۲ (قمری)]]

نسخهٔ ‏۱۲ اکتبر ۲۰۱۱، ساعت ۰۲:۳۳

شمس‌الدوله دیلمی او پسر کوچک فخر‌الدوله دیلمی و برادر کوچکتر مجدالدوله دیلمی بود. پس از مرگ پدر در شعبان ۳۸۷ قمری، توسط خلیفهٔ بغداد شمس‌الدوله لقب یافت و حکومت اسمی همدان و نواحی مجاور به او داده‌شد. به سبب اینکه هنوز در سنین خردسالی به سر می‌برد، ادارهٔ امور و نیابت سلطنت به ملکهٔ فخرالدوله شد. نام مادر وی شیرین‌دخت اسپهبد رستم طبری بود و سیده خاتون خوانده می‌شد. خاندان مادر وی نیز از فرمانروایان محلی طبرستان به شمار می‌آمدند.

برادر بزرگ‌تر او، مجدالدوله دیلمی نیز در هنگام خردسالی به امارت نشست و نیابت سلطنت او نیز در دست مادرش سیده خاتون بود. با این حال مجدالدوله یک بار در سال ۳۹۷ قمری در همان سال‌های کودکی به تحریک اطرافیان بر ضد مادر برانگیخته شد. ملکه هم به یاری بدرحسنویه، حاکم کرد دینور، ری را تسخیر کرد و مجدالدوله را برکنار نمود و برادرش شمس‌الدوله را به جای او نشاند. چندی بعد با او دوباره بر سر مهر آمد و او را به امارت ری بازگرداند و شمس‌الدوله را به همدان فرستاد. فرمانروایی شمس الدوله در همدان به سبب وزرات شیخ‌الرئیس ابوعلی سینا در تاریخ شهرت یافت. معهذا این وزارت بالنسبه کوتاه برای ابوعلی‌سینا جز تحقیر و آزار و دوری از مطالعه و تفکر حاصلی نداشت.[۱]

در همدان بعد از مرگ شمس‌الدوله در سال ۴۱۲ قمری برای پسرانش تاج‌الدوله و سماءالدوله جز نام امارت هیچ چیز باقی نماند. ابوجعفر کاکویه که اصفهان را از دست داد، همدان را به قلمرو خود افزود. اما قدرت خاندان او هم دوام نیافت. کاکویه بعد از غلبهٔ سلجوقیان خود را به تبعیت آنها ناچار یافت.[۲]

پانویس

منبع

  • زرین‌کوب، عبدالحسین (۱۳۹۰). روزگاران. تهران: انتشارات سخن. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۶۹۶۱-۱۱-۱-. پارامتر |چاپ= اضافه است (کمک)