نینیما

نینیما
کاتب، دانشور یا کتابدار الهی
عضوی از دربار انلیل
مرکز فرهنگی غالب	نیپور
اطلاعات شخصی
والدین	انکی، انلیل یا انمشارا (پدر) نینکورا (مادر)
شریک زندگی	کوسیباندا یا نینورتا
فرزندان	اوتتو (در گونه‌ای از اسطوره انکی و نینماه)

نینیما الهه‌ای بین‌النهرینی و یکی از درباریان انلیل بود. او همچنین در اسطوره انکی و نینماه و در گونه‌ای از انکی و نینهورساگ دیده می‌شود.

شخصیت

تاریخچه نینیما طولانی و پیچیده توصیف شده است.

ارتباط با سایر خدایان

تا سال ۱۹۹۹، تنها متن شناخته‌شده‌ای که مستقیما به اصل‌ونسب نینیما اشاره می‌کرد، گونه‌ای از اسطوره انکی و نینهورساگ بود که طبق آن والدینش انکی و نینکورا هستند. سرودی منتشر شده در سال ۲۰۱۹ نیز این خدا را به عنوان پدرش معرفی می‌کند، هرچند به‌طور غیرمستقیم، اما مادرش بی‌نام مانده است. در اوروکِ دوره سلوکی، نینیما به عنوان یکی ازهفت فرزند انمشارا در نظر گرفته شد.

پرستش

قدیمی‌ترین گواهی نینیما مدخلی در فهرست خدای به دست آمده در فارایِ دوره دوره آغازین دودمانی است. او عمدتاً با شهر نیپور مرتبط بود و در آنجا پیش از ظهور امپراتوری اکد در هزاره سوم پیشا دوران مشترک پرستش می‌شد. او در فهرست پیش‌کش‌های به دست آمده در این شهر و پوزریش-داگان در دوره سلسله سوم اور به خوبی گواهی شده است.

ادبیات

نینیما در ادبیات بین‌النهرین به ندرت گواهی شده است. یک سرود قدیمی بابلی که بر نقش او به‌عنوان یک کاتب الهی متمرکز است، تا سال ۲۰۱۹ تنها قطعهٔ شناخته‌شده‌ای بود که به او تقدیم شده بود، اگرچه ارجاعاتی به یک مرثیه منتشر نشده از دوره اور سوم نیز در ادبیات آشورشناسی دیده می‌شود. از آن زمان، تنها یک سرود دیگر که به او تقدیم شده، شناسایی شده است. این متن، افزون بر توصیف نقش‌های معمول نینیما، او را به عنوان مشاور خداییان مختلف از جمله انکی و اینانا نیز به تصویر می‌کشد، که در این تصنیف با لقب in-nin₉، «معشوقه» (معمولاً در متن‌هایی استفاده می‌شود که شخصیت جنگجوی او را برجسته می‌کنند)، به جای تئونیم او معرفی می‌شود. این سرود همچنین نینیما را به عنوان همسر نینورتا توصیف می‌کند و از او می‌خواهد که از طرف یک عبادت‌کننده با او میانجیگری کند. این شخص در سطرهای پایانی، پادشاه نانی (همچنین املای نانه) معرفی می‌شود، که همچنین از رویدادنامه تومال، شناخته شده است. در این رویدادنامه او در میان اعضای سلسله دوم اور شمارش می‌شود و ایجاد باغ اکور، معبد انلیل در نیپور به او نسبت داده می‌شود. کریستوفر متکالف معتقد است که در دوره بابلی باستان، زمانی که متن مورد بحث تصنیف شد، به او به عنوان یک شخصیت ادبی نگریسته می‌شد. جرمیا پترسون خاطرنشان می‌کند که در هیچ ترانه آیینی دیگری که در این دوره رایج بوده باشد، از هیچ فرمانروای تاریخی یا افسانه‌ایِ پیش از گودئا یاد نشده است، و بر این اساس به طور آزمایشی حدس می‌زند که حضور نانی در این متن ممکن است نوعی رمزنگاری بر اساس شباهت نام او با واژه نانی، «کَسی»، باشد. به این صورت، تصنیف برای انتساب به هر حاکمی مناسب می‌شده است. چنین فرض می‌شود که هر دو سرود تقدیم شده به نینیما تصنیف‌های دانشورانه باشند، و به گفتهٔ متکالف ممکن است ارتباطی با پرستش فعال این الهه نداشته باشند و هدف اصلی آنها «تجلیل از هنر نویسندهٔ محقق» باشد. با این حال، پترسون با این فرض موافق نیست، و اشاره می‌کند که حضور نینیما در فهرست‌های پیشکش، این امر را قابل قبول می‌سازد که سرودهای تقدیم شده به او به عنوان بخشی از آیین‌اش در گردش بوده باشد.

نینیما همچنین در اسطوره انکی و نینماه دیده می‌شود و یکی از هفت الهه‌ای است که به آفرینش انسان کمک می‌کنند. شش عضو باقیماندهٔ این گروه عبارتند از شوزیانا، نینمادا، نینشار، نینموگ، مومودو و نینیگینا. آنها در جای دیگری همراه با یکدیگر ظاهر نمی‌شوند و معیاری که بر اساس آن گردآورندگان این متن آنها را انتخاب کرده‌اند، ناشناخته است.. یاران نینماه را مجموعاً می‌توان شاسوراتو نامید. در فهرست‌های خدا، این گروه در مقام همتایان الهه‌های خارجی با شخصیت یکسان (هوتنا و هوتلورا در دین هوری و کوثرات در اوگاریت) در نظر گرفته می‌شدند.

اسطوره دیگری که از نینیما نام می‌برد انکی و نینهورساگ است که بر اساس آن، او دختر نینکورا و انکی و مادر اوتو است. در نسخه نیپور او غایب است و به جایش نینکورا اوتتو را به دنیا می آورد. مشخص نیست که چرا این الهه‌های خاص برای نقش‌های مربوط به خود انتخاب شده‌اند.

منابع

• Archi, Alfonso (2013). "The Anatolian Fate-Goddesses and their Different Traditions". Diversity and Standardization. De Gruyter. doi:10.1524/9783050057576.1.
• Asher-Greve, Julia M.; Westenholz, Joan G. (2013). Goddesses in Context: On Divine Powers, Roles, Relationships and Gender in Mesopotamian Textual and Visual Sources (PDF). ISBN 978-3-7278-1738-0.
• Focke, Karen (1998), "Nin-Imma", Reallexikon der Assyriologie (به آلمانی), retrieved 2022-02-02
• Focke, Karen (1999). "Die Göttin Ninimma". Archiv für Orientforschung (به آلمانی). Archiv für Orientforschung (AfO)/Institut für Orientalistik. 46/47: 92–110. ISSN 0066-6440. JSTOR 41668442. Retrieved 2022-08-21.
• George, Andrew R. (1992). Babylonian Topographical Texts. Orientalia Lovaniensia analecta. Departement Oriëntalistiek. ISBN 978-90-6831-410-6. Retrieved 2022-08-22.
• George, Andrew R. (1993). House most high: the temples of ancient Mesopotamia. Winona Lake: Eisenbrauns. ISBN 0-931464-80-3. OCLC 27813103.
• George, Andrew R. (2005). "Review: The God Ninurta in the Mythology and Royal Ideology of Ancient Mesopotamia by Amar Annus". Bulletin of the School of Oriental and African Studies, University of London. Cambridge University Press, School of Oriental and African Studies. 68 (2): 307–309. ISSN 1474-0699. JSTOR 20181920. Retrieved 2022-08-21.
• Katz, Dina (2008). "Enki and Ninhursaga, Part Two". Bibliotheca Orientalis. Peeters Publishers. 65 (3): 320–342. doi:10.2143/bior.65.3.2033365. ISSN 0006-1913.
• Krebernik, Manfred (1993), "Mondgott A. I. In Mesopotamien", Reallexikon der Assyriologie (به آلمانی), retrieved 2022-02-08
• Krebernik, Manfred (2013), "Šuzi-ana", Reallexikon der Assyriologie (به آلمانی), retrieved 2022-03-16
• Krul, Julia (2018). The Revival of the Anu Cult and the Nocturnal Fire Ceremony at Late Babylonian Uruk. Brill. doi:10.1163/9789004364943_004. ISBN 9789004364936.
• Lambert, Wilfred G. (2013). Babylonian creation myths. Winona Lake, Indiana: Eisenbrauns. ISBN 978-1-57506-861-9. OCLC 861537250.
• Metcalf, Christopher (2019). Sumerian Literary Texts in the Schøyen Collection. Penn State University Press. doi:10.1515/9781646020119. ISBN 978-1-64602-011-9.
• Peterson, Jeremiah (2020). "Christopher Metcalf: Sumerian Literary Texts in the Schøyen Collection, Volume 1: Literary Sources on Old Babylonian Religion. (Cornell University Studies in Assyriology and Sumerology 38) (review)". Zeitschrift für Assyriologie und vorderasiatische Archäologie. Walter de Gruyter GmbH. 111 (1). doi:10.1515/za-2020-0025. ISSN 1613-1150.
• Stol, Marten (2000). Birth in Babylonia and the Bible: Its Mediterranean Setting. Cuneiform Monographs. Brill Styx. ISBN 978-90-72371-89-8. Retrieved 2022-07-24.
• Such-Gutiérrez, Marcos (2005). "Untersuchungen zum Pantheon von Adab im 3. Jt". Archiv für Orientforschung (به آلمانی). Archiv für Orientforschung (AfO)/Institut für Orientalistik. 51: 1–44. ISSN 0066-6440. JSTOR 41670228. Retrieved 2022-08-22.
• Wiggermann, Frans A. M. (1998), "Namma", Reallexikon der Assyriologie, retrieved 2022-02-09