تدریس
تدریس یا آموختن به آن بخش از پویندگی (فعالیت)های آموزشی که با حضور آموزگار در کلاس درس رخ می‌دهد نام نهاده می‌شود. تدریس بخشی از روند آموزش و پرورش است که یک رشته کردارهای به سامان و از پیش برنامه‌ریزی شده را در برمی‌گیرد و هدفش پیدایش شرایط دلخواه یادگیری از سوی آموزگار است.
به آن بخش از کردارهای آموزشی که از سوی رسانه‌ها و بدون حضور و تعامل آموزگار با فراگیران رخ می‌دهد، تدریس گفته نمی‌شود و آموزش و پرورش معنایی بسیار گسترده‌تر از تدریس دارد.
ویژگی‌های تدریس
[ویرایش]چهار ویژگی خاص در شناخت (تعریف) تدریس هست که به گونه زیر است:
- هستی گفت و شنود میان آموزگار و فراگیران
- کردار بر پایه اهداف پیدا و از پیش برنامه‌ریزی شده
- طراحی آراسته با پرداختن به جایگاه و توانایی‌ها
- پیدایش فرصت و ساده‌سازی برای یادگیری
برداشت نابجا از تدریس
[ویرایش].jpg)
واژه تدریس اگرچه آشنا و آشکار می‌نماید اما بیشتر معلمان و مجریان برنامه‌های آموزشی به ندرت با چیستی و چگونگی درست تدریس آشنایی دارند. برداشت‌های گوناگون آموزگاران از از مفهوم تدریس، می‌تواند در نگرش آنان نسبت به دانش‌آموزان و شیوه کار کردن با آنان و به‌طور کلی فرایند آموزش و پرورش، بسیار اثرگذار -چه مثبت و چه منفی- باشد.
برداشت چندگانه یا نابجا از یافته‌های تدریس می‌تواند ریشه‌های گوناگونی داشته باشد مانند سستی و ناتوانی در دانش پایه، اختلاف در ترجمه و برداشت نادرست آموزگاران از دیدگاه‌های پرورشی.
شناخت تدریس از دیدگاه‌های گوناگون
[ویرایش]برخی از مفاهیم تدریس:
- بیان رو در رو یافته‌های علمی از سوی آموزگار به فراگیران
- همورزی یا تعامل میان آموزگار و دانش‌آموز و محتوا در کلاس درس
- فراهم آوردن موقعیت و اوضاعی که یادگیری را برای شاگردان آسان کند.
اسمیت (۱۳۴۰) از پنج نوع شناخت تدریس یاد کرده‌است که به این‌گونه اند: توصیفی، موفقیتی، خودخواسته، هنجاری، دانشی.
الگوهای نوین تدریس
[ویرایش]لاگرانژ، ریاضی‌دان نامی بر این باور بود که هیچ ریاضی‌دانی اکتشافات شخصی خود را درک نکرده‌است، مگر این هنگام که این مطالب آن قدر در نظر او واضح و روشن شوند که چون از خانه به کوچه برود بتواند آن‌ها را برای اولین فردی که بر سر راه خود می‌بیند به سهولت شرح دهد.[۱]
در دهه‌های گذشته روش‌ها و الگوهای جدیدی برای تدریس پدید آمده‌است که کارایی و بازده بسیار بیشتری از روش‌های سنتی تدریس دارد و در پرورش اندیشیدن و روحیهٔ دانش‌آموز ردپای بسیار خوبی بر جای می‌گذارد. برخی از این روش‌های نوین عبارتند از:
یادگیری تفکر به شیوهٔ استقرایی، دریافت یافته‌های (مفهوم)، الگوی استقرایی کلمه-تصویر، کاوشگری دانشی و ورزیدگی‌آموزی در کاوشگری، بدیعه پردازی، یادگیری از عرضهٔ مطالب (پیش‌سازمان‌دهنده)، یاران در یادگیری، بررسی ارزش‌ها (ایفای نقش و آموزش خط‌مشی عمومی)، تدریس غیر مستقیم، توسعهٔ مفهوم مثبت از خویشتن، یادگیری از شبیه‌سازها و …[۲]
تدریس زبان خارجه
[ویرایش]در تمامی کشورهای جهان زبان انگلیسی به عنوان زبان خارجه، تدریس می‌شود.
جستارهای وابسته
[ویرایش]منابع
[ویرایش]- ↑ ریاضی دانان نامی
- ↑ جویس، بروس و همکاران، الگوهای تدریس، ترجمهٔ محمدرضا بهرنگی، انتشارات کمال تربیت، ۱۳۸۵. (مقدمه)
- شعبانی، حسن، مهارت‌های آموزشی و پرورشی (روش‌ها و فنون تدریس)، سمت (انتشارات)، ۱۳۷۱.
- شعبانی، حسن، مهارت‌های آموزشی (روش‌ها و فنون تدریس)، سمت (انتشارات)، ۱۳۸۲.