ایستگاه راه‌آهن تهران

ایستگاه راه‌آهن تهران
ایستگاه راه‌آهن تهران
نام	ایستگاه راه‌آهن تهران
کشور	ایران
استان	تهران
شهرستان	تهران
اطلاعات اثر
نوع بنا	ایستگاه
بانی اثر	رضا شاه
مالک فعلی اثر	وزارت راه و شهرسازی
اطلاعات ثبتی
شمارهٔ ثبت	۳۶۳۹
تاریخ ثبت ملی	۲۰/۱۲/۱۳۷۹
اطلاعات بازدید
امکان بازدید	دارد
آدرس	سایت راه آهن ایران

ساختمان ایستگاه راه‌آهن بنایی مربوط به دوره پهلوی اول است که در جنوب میدان راه‌آهن در تهران جای گرفته‌است. این اثر در تاریخ ۲۰ اسفند ۱۳۷۹ با شمارهٔ ثبت ۳۶۳۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.

پیشینه

کلنگ ساختمان ایستگاه راه‌آهن تهران در ۲۳ مهر ماه سال ۱۳۰۶، با حضور رضاشاه پهلوی در اراضی جنوبی تهران، که تمامی آن بیرون از دروازه گمرک به همین منظور در نظر گرفته شده بود، به زمین زده شد. وسعت ایستگاه راه‌آهن تهران به‌طور تقریبی ۱۷۴ هکتار می‌باشد که محدود است به خیابان‌های شوش – کشتارگاه (بهمن) بزرگراه بعثت و خیابان ری (شهید رجایی).

معماری

معمار اصلی ایستگاه راه‌آهن یک معمار اوکراینی بنام ولادیسلاو ولادیسلاوویچ گارادیتسکیی Городецкий بود که در سال ۱۸۶۳ متولد شده و در سال ۱۹۲۰ به لهستان مهاجرت می‌کند بعد توسط یک شرکت آمریکایی برای احداث ایستگاه راه‌آهن تهران به ایران دعوت می‌شود و در سال ۱۹۳۰ در تهران فوت می‌کند و در گورستان ارامنه تهران به خاک سپرده می‌شود.^{^{[نیازمند منبع]}}

البته آقای کریم طاهرزاده بهزاد (متولد ۱۲۷۶ تهران - برادر مینیاتوریست مشهور حسین بهزاد) بر کار نظارت داشته‌است.^{^{[نیازمند منبع]}} وی در ترکیه به تحصیل پرداخت و فارغ‌التحصیل دانشکده فنی استانبول است. در سال ۱۲۹۷ (دو سال قبل از روی کار آمدن رضاشاه) به برلین رفت و پس از پایان تحصیلات در سال ۱۳۰۶ به ایران بازگشت.

بنای ایستگاه مرکزی راه‌آهن، با الهام از عظمت و شکوه معماری ایران باستان، با استفاده از شیوه اکسپرسیونیسم آرمان‌گرا ساخته شد. ورودی ایستگاه مرکزی وسیع است و این ریتم از طریق پنجره‌ها، بازشوها و جرزهای سراسری دیوارها نیز کاملاً آشکار است. ایستگاه از پی تا سقف با آهن و سیمان ساخته شده‌است و پنجره‌های آن از برنز و آهن برونمای خارجی آن از سنگ سفید تراورتین است که از معدن سنگ پل سفید استخراج گردیده‌است.^{^{[نیازمند منبع]}}

از کل مساحت ایستگاه تهران مساحتی در حدود ۳۰/۰۰۰ متر مربع به ایستگاه مسافری اختصاص دارد که شامل سالن انتظار و ۷ سکوی مسافری است؛ ایستگاه راه آهن تهران دارای ۱۵ خط بر روی سکوها میباشد . ۱۴ خط بر روی ۷ سکوی سوار و پیاده شدن مسافر و یک خط عبوری برای جابه‌جایی قطار .^{^{[نیازمند منبع]}}

برای اولین بار در کشور , سالن مسافری قطار ایستگاه تهران از طریق زیر زمین به سالن متروی ( ایستگاه متروی راه آهن ) متصل شده است و مسافرین مترو میتوانند بدون آنکه به سطح زمین بیاییند از طریق تونل های زیرزمینی به ایستگاه راه اهن تهران مراجعه کنند .