آناهیت پریخانیان
آناهیت گوِرگی پریخانیانԱՆԱՀԻՏ ԳԵՈՐԳԻԻ ՓԵՐԻԽԱՆՅԱՆ | |
---|---|
زادهٔ | ۲۴ آوریل ۱۹۲۸ مسکو، |
درگذشت | ۲۷ مهٔ ۲۰۱۲ (۸۴ سال) سنپترزبورگ، |
ملیت | روسیه |
پیشینه علمی | |
شاخه(ها) | پژوهشگر ایرانیشناس، متخصص در جامعه، تاریخ و فقه ساسانی |
آناهیت گوِرگی پریخانیان (ارمنی: ԱՆԱՀԻՏ ԳԵՈՐԳԻԻ ՓԵՐԻԽԱՆՅԱՆ; انگلیسی: Anahit Georgievna Perikhanian) (متولد ۲۴ آوریل ۱۹۲۸ در مسکو - درگذشت ۲۷ مه ۲۰۱۲ در سنپترزبورگ)، پژوهشگر ایرانیشناس، متخصص در جامعه، تاریخ و فقه ساسانی ارمنیتبار اهل روسیه است.[۱]
زندگینامه
[ویرایش]آناهیت در خانوداهای ارمنیتبار در مسکو به دنیا آمد. پدرش «گوُرگ پریخانیان»، مهندس برق و مادرش «آروسیاک»، پزشک بود. آناهیت پریخانیان در مسکو به مدرسه رفت و تحصیلاتش را در ارمنستان شوروی ادامه داد؛ چرا که پدرش به عنوان مدیر صنعت انرژی در آنجا منصوب شده بود. طی سالهای ۱۹۴۵–۱۹۴۸، او به دانشکده تاریخ در دانشگاه دولتی ایروان رفت و در آنجا، درسهای زبان پهلوی را زیر نظر پژوهشگر ایرانی-ارمنی، روبن آبراهامیان گذراند. از ۱۹۴۸ او دوره فوق لیسانساش را در دانشگاه دولتی لنینگراد در دانشکده تاریخ باستان (Classics Department) گذراند و در ۱۹۵۱ فارغالتحصیل شد.[۱]
اولین مقاله پریخانیان، «یک سؤال دربارهٔ بردهداری و کشاورزی در ایران عصر اشکانی» (به روسی: K voprosu o rabovladenii i zemledelii v Irane parfyanskogo vremeni) بود. در طی ۱۹۵۳–۱۹۵۵ او دوره کارشناسی ارشدش را زیر سرپرستی کامیلا ترِوِر گذراند. تز او بعدها با عنوان «ارتباطات معابد در آسیای صغیر و ارمنستان در سده چهارم پیش از میلاد تا سده سوم میلادی» (به روسی: Khramovye obĭedineniya Maloĭ Azii i Armenii v IV v. do n.e. – III v. n.e.) با ویراستاری وسوولود ایگورویچ آودیف در ۱۹۵۹ در مسکو منتشر گشت. در ۱۹۵۶، پریخانیان در مؤسسه خاورشناسی آکادمی علوم در مسکو استخدام شد و سه سال بعد در شاخه لنینگراد، استخدام شد. او از محقق مدعو به مقام کمکمحقق ارشد (۱۹۷۴) و کمکمحقق برجسته (۱۹۸۶) در دانشکده مطالعه «خاورنزدیک باستان» ارتقا یافت. در سال ۱۹۸۸، او بازنشسته شد.[۱]
حوزه علاقه دانشگاهی پریخانیان شامل تاریخ، لغتشناسی، روابط اقتصادی-اجتماعی، فقه و قانون ایران باستان و میانه، کتیبههای آسیای کوچک و خاورمیانه، زبانهای میانه ایرانیها، زبان ارمنی و زبانشناسی مقایسهای هندو-اروپایی بود. ابتدای مطالعات او بر روی مدل پهلوی از قرارداد ازدواج (abar paymānag ī kadag-xwadāyīh) مقالهای تحت عنوان “Obrazets pekhleviĭskogo brachnogo kontrakta” بود. نسخه اصلاحشده انگلیسی این متن با همکاری دیوید نیل مکنزی با نام “The Model Marriage Contract in Pahlavi with an Addendum” منتشر شد. او همچنین در سرگشایی از 14 تکه پاپیروس زبان پهلوی از موزه ایالتی از موزه پوشکین هنرهای زیبا مسکو مشارکت داشت.[۱]
پس از بازنشستگی، پریخانیان در مؤسسه خانگیاش به راهنمای محققین روی آورد و در سالهای ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۲، او دربارهٔ زبان ارمنی باستان در بین هیئتعلمی خاورشناسی دانشگاه دولتی سنپترزبورگ، سخنرانی کرد.[۱]
آثار
[ویرایش]- “Armeno-Iranica I,” in Izvestiya Akademii nauk Armyanskoĭ SSR (Obshchestvennye nauki), Yerevan, 1965, no. 11, pp. 89–94.
- “Pekhleviĭskie papirusy sobraniya GMII imeni A. S. Pushkina” (The Pahlavi papyri from the collection of the Pushkin State Museum of Fine Arts), Vestnik drevneĭ istorii, 1961, no. 3, pp. 78–93.
- “Arameĭskaya nadpis’ iz Zangezura (Nekotorye voprosy sredneiranskoĭ dialektologii)” (Aramaic inscription from Zangezur. Some questions of Middle Iranian dialectology), Istoriko-filologicheskiĭ zhurnal, 1965, no. 4, pp. 107-28; abridged version in French: “Un inscription araméene du roi Artašēs trouvée à Zanguézour (Siwnik‘),” Revue des études arméniennes 3, 1966, pp. 17-29.
- “Notes sur le lexique iranien et arménien” Revue des études arméniennes 5, 1968, pp. 9–30.
- “Sur arm. panduxt,” Revue des études arméniennes 6, 1969, pp. 1–14.
- “Agnaticheskiĭe gruppy v drevnem Irane,” Vestnik drevneĭ istorii, 1968, no. 3, pp. 28–53; tr. as “Agnatic Groups in Ancient Iran,” in Soviet Anthropology and Archeology, 1970, no. 9, pp. 3–49.
- “On Some Pahlavi Legal Terms,” in M. Boyce and I. Gershevitch, eds. , W. B. Henning Memorial Volume, London, 1970, pp. 349–57.
- “Arameĭskaya nadpis’ na serebryanoĭ chashe iz Sisiana” Istoriko-filologicheskiĭ zhurnal, 1971, no. 3, pp. 78–82; tr. “Inscription araméenne gravée sur une coupe d’argent trouvée à Sissian (Arménie),” Revue des études arméniennes 8, 1971, pp. 5–11.
- “Chastnye tselevye fondy v drevnem Irane i problema proiskhozhdeniya vakfa” (Private specialized funds in Ancient Iran and the problem of origin of waqf), Vestnik drevneĭ istorii, 1973, no. 1, pp. 3–25.
- “Contumace dans la procédure iranienne et les termes Pehlevis ha
- ašmānd et srāδ,” in Ph. Gignoux et A. Tafazzoli, eds. , Mémorial Jean de Menasce, Paris, 1974, pp. 305–18.
- “Notes étymologiques [II],” Revue des études arméniennes 20, 1986-87, pp. 37–46.
- “Une térm pour la “dot” en iranien et en arménien,” Revue des études arméniennes 20, 1986-87, pp. 47-53.
- “Arm. łakiš et la racine indoiranienne *ark-/*rak-,” Studia Iranica 17/2, 1988, pp. 131–40.
- “Vologaeses. Iran. *val(ә)- et ses dérivés en iranien et en arménien,” Orientalia Suecana 45-46, 1996-97, pp. 115–22.
- “Deux notes sur une inscription araméenne d’Artaxata et sur l’arménien t‘armatar,” in J. -P. Mahé and R. W. Thomson , eds. , From Byzantium to Iran. Armenian Studies in Honour of Nina G. Garsoïan, Atlanta, 1997, pp. 269–80.
- “Une terme énigmatique: m. -perse mgwh,” Acta Orientalia (Copenhagen) 60, 1999, pp. 113–25.
- “Zariadre et Zoroastre,” in F. Vahman and C. V. Pedersen, eds. , Religious Texts in Iranian Languages. Symposium held in Copenhagen, May 2002, Copenhagen, 2007, pp. 125–33.
- “K voprosu o proiskhozhdenii pavlikianstva” (To the question of origin of the Paulician movement), Pis’mennye pamyatniki Vostoka, 15/2, 2011, pp. 67–69.
پانویس
[ویرایش]منابع
[ویرایش]- [۱] at Avproduction.am بایگانیشده در ۶ مارس ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine
- Այվազյան, Հ. Մ. (2005 (2007)). Ով ով է. հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով). Vol. առաջին / երկրորդ. Երևան: Հայկական հանրագիտարան հրատ.
{{cite book}}
: Check date values in:|date=
(help)
- Studies on Iran and The Caucasus: In Honour of Garnik Asatrian.
- [۲] at Avproduction.am بایگانیشده در ۶ مارس ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine
- Այվազյան, Հ. Մ. (2005 (2007)). Ով ով է. հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով). Vol. առաջին / երկրորդ. Երևան: Հայկական հանրագիտարան հրատ.
{{cite book}}
: Check date values in:|date=
(help) - [۳] at Avproduction.am بایگانیشده در ۶ مارس ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine
- Այվազյան, Հ. Մ. (2005 (2007)). Ով ով է. հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով). Vol. առաջին / երկրորդ. Երևան: Հայկական հանրագիտարան հրատ.
{{cite book}}
: Check date values in:|date=
(help)
- افراد اتحاد شورویای ارمنیتبار
- استادان دانشگاه اهل اتحاد شوروی
- استادان دانشگاه اهل ارمنستان
- اهالی ارمنستان در سده ۲۰ (میلادی)
- اهالی ارمنستان در سده ۲۱ (میلادی)
- اهالی مسکو
- ایرانشناسان
- دانشمندان ارمنیتبار
- دانشآموختگان دانشگاه دولتی ایروان
- دانشآموختگان دانشگاه دولتی سن پترزبورگ
- درگذشتگان ۲۰۱۲ (میلادی)
- زادگان ۱۹۲۸ (میلادی)
- نویسندگان تاریخ ایران کمبریج
- نویسندگان زن اهل ارمنستان
- اعضای تماموقت آکادمی علوم اتحاد شوروی