استدلال منطقی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با ویرایشگر خودکار فارسی
Rezabot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات ردهٔ همسنگ (۳۰.۱) +نشانی+مرتب (۱۴.۹ core): + ۲۱ رده
خط ۱۰: خط ۱۰:
اما هنگامی که دو گزاره «بیضی، دایره‌است» و «بیضی، [[استوانه]] است» کنار هم قرار می‌گیرد، روش استدلال منطقی [[مغلطه]]‌ای در جهت ارتباط‌دهی میان این دو گزاره نمی‌بیند. به‌بیان‌دیگر از جهت سلامت شکل گزاره مغالطه‌ای دیده نمی‌شود؛ اما ضروری است از دید راست‌آزمایی دلالت و ذات گزاره‌ها که آیا دارای قوام عقلی هستند یا خیر، به [[فلسفه]] روی آورد و همین مسئله تفاوت بنیادین میان [[منطق]] و [[فلسفه]] را می‌نمایاند.
اما هنگامی که دو گزاره «بیضی، دایره‌است» و «بیضی، [[استوانه]] است» کنار هم قرار می‌گیرد، روش استدلال منطقی [[مغلطه]]‌ای در جهت ارتباط‌دهی میان این دو گزاره نمی‌بیند. به‌بیان‌دیگر از جهت سلامت شکل گزاره مغالطه‌ای دیده نمی‌شود؛ اما ضروری است از دید راست‌آزمایی دلالت و ذات گزاره‌ها که آیا دارای قوام عقلی هستند یا خیر، به [[فلسفه]] روی آورد و همین مسئله تفاوت بنیادین میان [[منطق]] و [[فلسفه]] را می‌نمایاند.


استدلال مبتنی بر منطق، شرط لازم و ناکافی برای پایه‌ریزی استدلالات عقلانی است و در واقع منطق این وظیفه را بر عهده دارد که چگونگی درست‌اندیشیدن را حاصل دهد تا بدین‌صورت پایه‌ریزی استدلالات و اندیشیدن درست (آنگونه که منطق آن را درست می‌داند) فراهم گردد.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.historyguide.org/ancient/lecture8b.html| عنوان = Greek Thought: Socrates, Plato and Aristotle}}</ref><ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.questia.com/read/23394954?title=The%20First%20Philosophers%3a%20The%20Presocratics%20and%20Sophists| عنوان = The First Philosophers - The Presocratics and Sophists}}</ref>
استدلال مبتنی بر منطق، شرط لازم و ناکافی برای پایه‌ریزی استدلالات عقلانی است و در واقع منطق این وظیفه را بر عهده دارد که چگونگی درست‌اندیشیدن را حاصل دهد تا بدین‌صورت پایه‌ریزی استدلالات و اندیشیدن درست (آنگونه که منطق آن را درست می‌داند) فراهم گردد.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.historyguide.org/ancient/lecture8b.html| عنوان = Greek Thought: Socrates, Plato and Aristotle}}</ref><ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.questia.com/read/23394954?title=The%20First%20Philosophers:%20The%20Presocratics%20and%20Sophists| عنوان = The First Philosophers - The Presocratics and Sophists}}</ref>


== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:ارسطو]]
[[رده:استدلال]]
[[رده:استدلال]]
[[رده:استدلال استقرایی]]
[[رده:استدلال استنتاجی]]
[[رده:استنباط علی]]
[[رده:برهان‌ها]]
[[رده:تاریخ ایده‌ها]]
[[رده:تاریخ علم]]
[[رده:تاریخ فلسفه]]
[[رده:تاریخ منطق]]
[[رده:تجربه‌گرایی]]
[[رده:تمثیل (منطق)]]
[[رده:خردگرایی]]
[[رده:سیستم فلسفی ارسطو]]
[[رده:شناخت‌شناسی علم]]
[[رده:فلسفه ریاضیات]]
[[رده:فلسفه علم]]
[[رده:مفهوم‌ها در شناخت‌شناسی]]
[[رده:مفهوم‌ها در منطق]]
[[رده:مفهوم‌های فلسفی]]
[[رده:منطق]]
[[رده:منطق]]
[[رده:مهارت‌های حل مسئله]]
[[رده:نتیجه منطقی]]

نسخهٔ ‏۴ سپتامبر ۲۰۱۹، ساعت ۱۰:۴۷

استدلال منطقی روش نتیجه‌گیری براساس «اصول منطقی» حاصل از «اندیشیدن» و «تفکر عقلانی» است؛ بنابراین در یک استدلال منطقی، دلایل باید براساس اصول «درستی» اندیشه که «منطق» نام دارد، ارائه شوند. در غیراین‌صورت، استدلال، سفسطه است.

پیشینه

چالش‌های فراوانی میان سوفسطائیان و فلاسفه یونان باستان در مورد چگونگی چیدش روش استدلال منطقی روی داده‌است و ارسطو در کتاب ارغنون روش‌هایی را در جهت روشن‌کردن روش «استدلال منطقی» ارائه داده‌است.[۱][۲][۳]

روش استدلال منطقی

منطق وظیفه حفظ شکل استدلال در جهت «غیرمغالطاتی» بر عهده دارد؛ ولی غیرمغالطه‌بودن دلالت ذاتی گزاره بر عهده منطق نیست. برای نمونه وقتی دو گزاره «بیضی، دایره است» و «بیضی، دایره نیست» کنار هم قرار می‌گیرد، روش استدلال منطقی این دو را متناقض و دست‌کم یکی را دارای مغالطه برمی‌شمارد. اما هنگامی که دو گزاره «بیضی، دایره‌است» و «بیضی، استوانه است» کنار هم قرار می‌گیرد، روش استدلال منطقی مغلطه‌ای در جهت ارتباط‌دهی میان این دو گزاره نمی‌بیند. به‌بیان‌دیگر از جهت سلامت شکل گزاره مغالطه‌ای دیده نمی‌شود؛ اما ضروری است از دید راست‌آزمایی دلالت و ذات گزاره‌ها که آیا دارای قوام عقلی هستند یا خیر، به فلسفه روی آورد و همین مسئله تفاوت بنیادین میان منطق و فلسفه را می‌نمایاند.

استدلال مبتنی بر منطق، شرط لازم و ناکافی برای پایه‌ریزی استدلالات عقلانی است و در واقع منطق این وظیفه را بر عهده دارد که چگونگی درست‌اندیشیدن را حاصل دهد تا بدین‌صورت پایه‌ریزی استدلالات و اندیشیدن درست (آنگونه که منطق آن را درست می‌داند) فراهم گردد.[۴][۵]

پانویس

  1. «ارسطو».
  2. «Aristotle».
  3. «Aristotle».
  4. «Greek Thought: Socrates, Plato and Aristotle».
  5. «The First Philosophers - The Presocratics and Sophists».