گویش رودباری کرمان: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۴: | خط ۴: | ||
<!-- متن بعد از این پیام را میتوانید ویرایش کنید --> |
<!-- متن بعد از این پیام را میتوانید ویرایش کنید --> |
||
'''گویش رودباری''' به گویشوران مناطق رودبار جنوب، کهنوج، قلعه گنج، منوجان، فاریاب، بخشهایی از جیرفت و عنبرآباد، در استان کرمان و رودخانه بَر ، هشت بندی، جغین، سندرک و بشاگرد در استان هرمزگان گفته میشود در واقع این گویش از سندرک میناب شروع و تا در نزدیکی جیرفت منطقه میانچیل پایان مییابد، در واقع به تمامی این مناطق رودباری زبان، رودبارزمین گفته میشود چون در گذشته منطقه کنونی رودبار جنوب مرکز جنوب کرمان بود. برخیها به این گویش، گویش اَرَم نارَم میگویند. |
'''گویش رودباری''' به گویشوران مناطق رودبار جنوب، کهنوج، قلعه گنج، منوجان، فاریاب، بخشهایی از جیرفت و عنبرآباد، در استان کرمان و رودخانه بَر ، هشت بندی، جغین، سندرک و بشاگرد در استان هرمزگان گفته میشود در واقع این گویش از سندرک میناب شروع و تا در نزدیکی جیرفت منطقه میانچیل پایان مییابد، در واقع به تمامی این مناطق رودباری زبان، رودبارزمین گفته میشود چون در گذشته منطقه کنونی رودبار جنوب مرکز جنوب کرمان بود. برخیها به این گویش، گویش اَرَم نارَم میگویند. |
||
{| class="wikitable" |
|||
|- |
|||
! گویش رودباری |
|||
|- |
|||
| '''گویش رودباری''' |
|||
|- |
|||
| گویشگاه ها :رودبار جنوب .کهنوج.قلع گنج. منوجان . فاریاب . بخش های گرمسیری جیرفت و عنبر آباد در استان کرمان و توکور و هشت بندی . سندرک بخش میناب و جغین . رودخانه بر رودان در استان هرمزگان |
|||
|- |
|||
| شمار گویشوران :حدود 200 هزار نفر |
|||
|} |
|||
<br /> |
|||
== ویژگیهای گویش رودباری == |
== ویژگیهای گویش رودباری == |
||
این گویش شباهتهای زیاد به گویش های جنوبی دارد به طوری که به راحتی میتوانند با یک فرد هرمزگانی تکلم کنند. همچنین این گویش شبیه [[زبان کردی]]، برخی [[گویش لری|گویش های لری]] نیز هست ، به [[زبان بلوچی|بلوچی]] نیز شباهت دارد و[[لهجه کرمانی]] نیز در آن تأثیر داشته و خلاصه این گویش را به زبان شیرینی تبدیل کردهاست. |
این گویش شباهتهای زیاد به گویش های جنوبی دارد به طوری که به راحتی میتوانند با یک فرد هرمزگانی تکلم کنند. همچنین این گویش شبیه [[زبان کردی]]، برخی [[گویش لری|گویش های لری]] نیز هست ، به [[زبان بلوچی|بلوچی]] نیز شباهت دارد و[[لهجه کرمانی]] نیز در آن تأثیر داشته و خلاصه این گویش را به زبان شیرینی تبدیل کردهاست. |
نسخهٔ ۱۵ آوریل ۲۰۱۹، ساعت ۱۷:۰۲
این صفحه مطابق سیاست حذف ویکیپدیا برای حذف در نظر گرفته شدهاست. لطفاً اندیشههای خود را دربارهٔ این موضوع در نظرخواهی مربوط به این صفحه، که در صفحهٔ نظرخواهیهای برای حذف، قرار دارد، به اشتراک بگذارید. در ویرایش آزاد هستید، ولی صفحه نباید خالی شود و این آگاهسازی تا زمانی که بحث بسته شود نباید حذف شود. برای اطلاعات بیشتر، به ویژه دربارهٔ ادغام یا انتقال صفحه در مدت بحث، راهنمای حذف را بخوانید. |
گویش رودباری به گویشوران مناطق رودبار جنوب، کهنوج، قلعه گنج، منوجان، فاریاب، بخشهایی از جیرفت و عنبرآباد، در استان کرمان و رودخانه بَر ، هشت بندی، جغین، سندرک و بشاگرد در استان هرمزگان گفته میشود در واقع این گویش از سندرک میناب شروع و تا در نزدیکی جیرفت منطقه میانچیل پایان مییابد، در واقع به تمامی این مناطق رودباری زبان، رودبارزمین گفته میشود چون در گذشته منطقه کنونی رودبار جنوب مرکز جنوب کرمان بود. برخیها به این گویش، گویش اَرَم نارَم میگویند.
ویژگیهای گویش رودباری
این گویش شباهتهای زیاد به گویش های جنوبی دارد به طوری که به راحتی میتوانند با یک فرد هرمزگانی تکلم کنند. همچنین این گویش شبیه زبان کردی، برخی گویش های لری نیز هست ، به بلوچی نیز شباهت دارد ولهجه کرمانی نیز در آن تأثیر داشته و خلاصه این گویش را به زبان شیرینی تبدیل کردهاست.
از ویژگی های گویش رودباری طایفه ای بودن گویش هاست یعنی در هر طایفه ممکن است چند کلمه با دیگر طوایف تفاوت باشد ولی این فرق اندک است و تمامی طایفه ها به خوبی گویش یکدیگر را درک می کنند .
چند مثال از طایفه ای بودن گویش رودباری :
برای مثال کلمه فارسی ((می خواهی )) در طایفه ها به صورت ، اَخای ، تَوا ،تَوِی ، اَواتِت و اَوِیتِت می گویند . یا کلمه ((بردار)) در اکثر طوایف وُرگِن تکلم می شود اما در منطقه رودخانه بَر وِرگِن می گویند . یا کلمه ((با )) در اکثر طوایف رودبار ((خُوی )) و در عنبرآباد ((خِی )) و در منوجان ((وِی )) تلفظ می شود هر چند این که این واژه ها مربوط به تمامی طوایف نیست ، اما اکثرا این طور تلفظ می کنند ،این امکان هم هست که کلمه ای دیگر باشد .
صرف فعل و افعال در این گویش
صرف فعل «آمد»
فارسی / رودباری
من امدم | ما امدیم | مو یَهتُوم | ما یَهتیم |
---|---|---|---|
تو آمدی | شما امدید | تو یَهتی | شما یَهتین |
او امد | آنها آمدند | آ یَه | آهوُن یهتِن |
کلمات رودباری
از نکات جالب در گویش رودباری این است که حرف های اضافه به ، با و از وجود ندارند{ یا کاربردشان بسیار کم است }و جایشان را به کلماتی دیگر می دهند که این در تمام استان کرمان رایج است.
برای مثال می خواهند بگویند (از شهر آمدم) می گویند ( اِی شهر یَهتوم ) یا ( با علی هستم ) ( خُوی [وِی] علی اُم ) یا به من نگفتی می گویند [خُوی (اِی) {وِی }مُونِت نگو ].
دیگر نکات جاب گفتن حرف اُ در آخر اکثر کلمات به جای اَ که در جنوب کاملا رایج است مانند:
دارم (دارُم) داشتم (داشتُم ) خوردم (خوردُم)
فهمیدم (فهمیدُم) زدم ( زدُم ) بریزم ( بریزُم )
در این گویش همانند گویش برخی گویش های جنوبی و لری کلماتی که ((می )) در اول آن هست ،این کلمه حذف شده و جایش را به کلمه (( اَ )) می دهد و برای منفی کردن نیز کلمه ((ن)) قبل از ((اَ)) می آید مانند:
می دانم (می دونم) = اَدوُنُم نمی دانم (نمی دونم )= نادوُنُم
می روم (میرم)= اَرَم نمی روم (نمیرم)= نارَم
می خورم = اَخورُم نمی خورم = ناخورُم
می سوزم =اَسوزُم نمی سوزم= ناسوزُم
می خواهم (میخوام)= اَخام نمی خواهم (نمیخوام)= ناخام
می زنم = ازنُم نمی زنم = نازنُم
در این گویش برای جمع بستن کلمات از واژه ( ُن) استفاده می شود مانند :
درخت ها (درختان ) = درختوُن
کارگرها (کارگران) = کارگروُن
دوست ها (دوستان) = دوستوُن
آدم ها = آدموُن
اما از نکات بارز دیگر این است که بعضی کلمات که در این منطقه استفاده می شود این است که شاید در هیچ نقطه ای دیگر استفاده نشود و در گویش رودباری اسم دیگری دارند مانند:
کفش (کوش) مرغ ( مُرگ ) نخل خرما ( موگ ) کپر (توپ) باران( اُور) رعد و برق (اُستون ) پیرزن (پیرزال )
عروس (گُروک ) اقوام (خَشَم) پیراهن (شَهین) باد گرم (لُوار) دوقلو (جَمَلَک)
جستارهای وابسته
منابع
پیوند به بیرون
- ↑ "بررسی زبان شناختی گویش رودباری کرمان". نشریه نثر پژوهی ادب فارسی. 17 (36): 269–305. 2015-02-20. doi:10.22103/jll.2015.903. ISSN 1727-2106.
- ↑ «مواردی از واج شناسی تاریخی گویش رودباری کرمان». دریافتشده در ۲۰۱۹-۰۳-۱۸. از پارامتر ناشناخته
|وبگاه=
صرف نظر شد (|وبگاه=
پیشنهاد میشود) (کمک) - ↑ Motallebi, Mohammad. "فعل در گویش رودباری (کرمان Verb in Rudbari Dialect of Kerman" (به انگلیسی).
{{cite journal}}
: Cite journal requires|journal=
(help) - ↑ http://jlr.alzahra.ac.ir/article_2688.html. دریافتشده در ۲۰۱۹-۰۴-۰۳. از پارامتر ناشناخته
|وبگاه=
صرف نظر شد (|وبگاه=
پیشنهاد میشود) (کمک); پارامتر|عنوان= یا |title=
ناموجود یا خالی (کمک)