ادیب بیضایی آرانی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
+منبع، ویرایش و ویکی سازی
خط ۵۲: خط ۵۲:


==زندگی==
==زندگی==
میرزا ''علی‌محمد بیضایی آرانی'' فرزند ملا محمدرضا متخلص به [[ابن روح آرانی]]، در سال ۱۲۹۹ ه.ق. در شهر [[آران و بیدگل]] دیده به جهان گشود. وی خواندن و نوشتن فارسی و خواندن قرآن را نزد پدرش و مقدمات فقه و اصول را نزد مرحوم ملا محمدباقر آرانی آموخت. سپس به [[مدرسه سلطانی (کاشان)|مدرسه سلطانی کاشان]] رفت و در درس میرزا فخرالدین نراقی دانش‌آموزی نمود. سپس او در [[عدلیه]] [[کاشان]] مشغول خدمت شد و از آنجا به اداره دارایی انتقال و تا آخر عمر در آن اداره بسر برد.
میرزا ''علی‌محمد بیضایی آرانی'' فرزند ملا محمدرضا متخلص به [[ابن روح آرانی]]، در سال ۱۲۹۹ قمری در شهر [[آران و بیدگل]] دیده به جهان گشود.
وی خواندن و نوشتن فارسی و خواندن قرآن را نزد پدرش و مقدمات فقه و اصول را نزد مرحوم ملا محمدباقر آرانی آموخت. سپس به [[مدرسه سلطانی (کاشان)|مدرسه سلطانی کاشان]] رفت و در درس میرزا فخرالدین نراقی دانش‌آموزی نمود.

در اوایل پیدایش [[مشروطیت]]، در نتیجه تحرکات اهالی آن قریه ([[آران و بیدگل]]) و هم دسیسه متنفذین محلی، ناگزیر با خانواده خود به [[کاشان]] کوچ نمود.
سپس او در [[عدلیه]] [[کاشان]] مشغول خدمت شد و از آنجا به اداره دارایی انتقال و تا آخر عمر در آن اداره بسر برد.


وی از همان اوایل جوانی شعر می‌سرود و تلخص خود را ''شاهر'' نامیده بود، ولی بعدا به سفارش ملا محمدباقر آرانی تخلص ''بیضایی'' را برگزید. او در گفتن انواع شعر توانا بوده، ولی در سرودن [[ماده تاریخ]] و [[قصیده]] بسیار هنرمند بوده است.<ref>
وی از همان اوایل جوانی شعر می‌سرود و تلخص خود را ''شاهر'' نامیده بود، ولی بعدا به سفارش ملا محمدباقر آرانی تخلص ''بیضایی'' را برگزید. او در گفتن انواع شعر توانا بوده، ولی در سرودن [[ماده تاریخ]] و [[قصیده]] بسیار هنرمند بوده است.<ref>
خط ۶۰: خط ۶۴:
وی با اکثر بزرگان ادب و شعرای هم عصر خود مانند [[سعید نفیسی]] و [[ملک‌الشعرای بهار]] و میرزا حسن خان وثوق‌الدوله مکاتبه، مراوده و دوستی داشته است.<ref>
وی با اکثر بزرگان ادب و شعرای هم عصر خود مانند [[سعید نفیسی]] و [[ملک‌الشعرای بهار]] و میرزا حسن خان وثوق‌الدوله مکاتبه، مراوده و دوستی داشته است.<ref>
[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/861813/یادی-از-دو-استاد-ادیب-بیضایی-و-سعید-نفیسی مجله ''حافظ''، بهمن ۱۳۹۰، شماره ۹۰]</ref>
[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/861813/یادی-از-دو-استاد-ادیب-بیضایی-و-سعید-نفیسی مجله ''حافظ''، بهمن ۱۳۹۰، شماره ۹۰]</ref>
او در سال ۱۳۱۲ خورشیدی درگذشت و در قبرستان قدمگاه [[کاشان]] دفن گردید.<ref>
او در نیمه اسفند سال ۱۳۱۲ خورشیدی (۱۳۵۲ قمری) درگذشت و در قبرستان قدمگاه [[کاشان]] دفن گردید.<ref>
[http://www.kashanica.com/index/famous/famousdetail/51 بنیاد فرهنگ کاشان]</ref>
[http://www.kashanica.com/index/famous/famousdetail/51 بنیاد فرهنگ کاشان]</ref><ref>
[http://www.ensani.ir/fa/content/197780/default.aspx پرتال جامع علوم انسانی] مجله وحید، دی ۱۳۵۶، شماره ۲۲۴، صفحه ۱۴</ref>


او پدر [[پرتو بیضایی آرانی]]، برادر [[ذکایی بیضایی آرانی]] و عموی [[بهرام بیضایی]] است. ابیات زیر از ایشان می‌باشد:
او پدر [[پرتو بیضایی آرانی]]، برادر [[ذکایی بیضایی آرانی]] و عموی [[بهرام بیضایی]] است. ابیات زیر از ایشان می‌باشد:
خط ۱۰۱: خط ۱۰۶:
|نام= علی
|نام= علی
|کتاب= تاریخجه علم و ادب در آران و بیدگل
|کتاب= تاریخجه علم و ادب در آران و بیدگل
|صفحه= ۴۵
|ناشر= انجمن اهل قلم آران و بیدگل
|ناشر= انجمن اهل قلم آران و بیدگل
|سال= ۱۳۷۴
|سال= ۱۳۷۴
|شابک= }}
|شابک= }}، صفحه ۴۵
* {{یادکرد کتاب
|نام خانوادگی= برقعی
|نام= سید محمدباقر
|کتاب= سخنوران نامی معاصر ایران
|ناشر= خرم
|مکان= قم
|شابک= 978-964-9972-73-2
|تاریخ= ۱۳۷۳}}، جلد ۱، صفحه ۶۵۱


==‍ پانویس ==
==‍پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس}}



نسخهٔ ‏۱۴ اکتبر ۲۰۱۵، ساعت ۰۹:۰۹

ادیب بیضایی آرانی
نام اصلی
علی محمد بیضایی
زاده۱۲۶۰ خورشیدی
آران و بیدگل
درگذشته۱۳۱۲ خورشیدی
آران و بیدگل،
آرامگاهقبرستان قدمگاه کاشان
لقببیضایی
پیشهشاعر
ملیت ایران
دیوان اشعاردیوان ادیب بیضایی
فرزند(ان)پرتو بیضایی آرانی
پدر و مادرملا محمد رضا

علی‌محمد بیضایی آرانی (۱۳۱۲-۱۲۶۰ خورشیدی) متخلص به ادیب بیضایی، شاعر ایرانی سده ۱۳ خورشیدی است.

زندگی

میرزا علی‌محمد بیضایی آرانی فرزند ملا محمدرضا متخلص به ابن روح آرانی، در سال ۱۲۹۹ قمری در شهر آران و بیدگل دیده به جهان گشود. وی خواندن و نوشتن فارسی و خواندن قرآن را نزد پدرش و مقدمات فقه و اصول را نزد مرحوم ملا محمدباقر آرانی آموخت. سپس به مدرسه سلطانی کاشان رفت و در درس میرزا فخرالدین نراقی دانش‌آموزی نمود.

در اوایل پیدایش مشروطیت، در نتیجه تحرکات اهالی آن قریه (آران و بیدگل) و هم دسیسه متنفذین محلی، ناگزیر با خانواده خود به کاشان کوچ نمود. سپس او در عدلیه کاشان مشغول خدمت شد و از آنجا به اداره دارایی انتقال و تا آخر عمر در آن اداره بسر برد.

وی از همان اوایل جوانی شعر می‌سرود و تلخص خود را شاهر نامیده بود، ولی بعدا به سفارش ملا محمدباقر آرانی تخلص بیضایی را برگزید. او در گفتن انواع شعر توانا بوده، ولی در سرودن ماده تاریخ و قصیده بسیار هنرمند بوده است.[۱]

بخشی از دیوان بیست هزار بیتی او تحت عنوان دیوان ادیب بیضایی با اهتمام فرزندش پرتو بیضایی آرانی و کمک برادرش میرزا نعمت‌الله ذکایی آرانی در سال ۱۳۲۸ در تهران به چاپ رسید. وی با اکثر بزرگان ادب و شعرای هم عصر خود مانند سعید نفیسی و ملک‌الشعرای بهار و میرزا حسن خان وثوق‌الدوله مکاتبه، مراوده و دوستی داشته است.[۲] او در نیمه اسفند سال ۱۳۱۲ خورشیدی (۱۳۵۲ قمری) درگذشت و در قبرستان قدمگاه کاشان دفن گردید.[۳][۴]

او پدر پرتو بیضایی آرانی، برادر ذکایی بیضایی آرانی و عموی بهرام بیضایی است. ابیات زیر از ایشان می‌باشد:

دوش از پیر عقل پرسیدمکای تو دانا به رازهای نهفت
رفت بسیار از علی و عمردر میان صحابه گفت و شنفت
که سزد جانشین پیغمبر؟هین بگو فاش در جوابم گفت
که نشنید به جایش از پس مرگآن که در زندگی به جایش خفت

آثار ادبی

مرحوم ملک‌الشعرای بهار در قصیده‌ای[۵] که در پاسخ سوال مرحوم پرتو بیضایی آرانی (درباره کاشانی یا خراسانی بودن ملک‌الشعرا) سروده بوده است از ادیب بیضایی به نیکی یاد کرده و درجه شاعری وی را ستوده است.[۶]

تسدیس قصیده ایوان مداین خاقانی سرده ادیب بیضایی در سال ۱۳۰۵ خورشیدی به مسابقه گذاشته شد که در میان نام‌آوران ادب فارسی رتبه اول آورد.[نیازمند منبع]

دیوان شعر: مجموعه اشعار وی بیش از بیست هزار بیت است که قسمتی از آن به چاپ رسیده است.[۷]

جستارهای وابسته

منابع

  • الذریعه، جلد ۹/۱، صفحه ۱۵۴ و ۱۳۷
  • سلمانی آرانی، حبیب‌الله (۱۳۷۷). نگاهی به آران و بیدگل. انجمن اهل قلم آران و بیدگل. شابک ۹۶۴-۳۳۰-۱۸۳-۴.
  • یادواره شاعران آران، چاپ ۱۳۷۰، صفحه ۱۴
  • تشکری، علی (۱۳۷۴). تاریخجه علم و ادب در آران و بیدگل. انجمن اهل قلم آران و بیدگل.، صفحه ۴۵
  • برقعی، سید محمدباقر (۱۳۷۳). سخنوران نامی معاصر ایران. قم: خرم. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۹۹۷۲-۷۳-۲.، جلد ۱، صفحه ۶۵۱

‍ پانویس