ویکی‌پدیا:قهوه‌خانه/اجرایی/بایگانی ۲۶

رودهای ایران

در حال حاضر، تعداد کمی از رودهای ایران دارای مقاله هستند. در حالی که می‌توان برای شمار بسیار بیشتری از رودها نیز مقاله ایجاد کرد. اطلاعات کامل رودهای ایران در دو جلد کتاب رودخانه‌های ایران در سال ۱۳۷۳ منتشر شده‌است. اکنون هدف من از باز کردن این بحث در قهوه‌خانهٔ اجرایی تصمیم‌گیری درباره دو موضوع است: تعیین معیارهای سرشناسی رودها و نحوهٔ نامگذاری آن‌ها. کاربران محترم لطفاً نظرات خود را در این زمینه‌ها در زیر مطرح کنند. مهدی صفار ۳۱ فروردین ۱۳۹۶، ساعت ۱۲:۲۸ (ایران) ‏۲۰ آوریل ۲۰۱۷، ساعت ۰۷:۵۸ (UTC)

الف: معیارهای سرشناسی رودها

بحث زیر پایان یافته‌است.

«آثار طبیعی دارای نام [رودها] عموماً سرشناس هستند، به شرط آن که اطلاعاتی بیشتر از موقعیت جغرافیایی و اطلاعات آماری در موردشان موجود باشد.»--آرمان^ب ‏۲۷ ژوئن ۲۰۱۷، ساعت ۱۲:۲۰ (UTC)

طبق وپ:چشمه:

«آثار طبیعی دارای نام عموماً سرشناس هستند، به شرط آن که اطلاعاتی بیشتر از موقعیت جغرافیایی و اطلاعات آماری در موردشان موجود باشد. مثال‌های این مورد عبارتند از کوه‌ها، دریاچه‌ها، چشمه‌ها، جزیره‌ها و غیره. تعدد منابع معتبر باید در راستای ارزیابی اثبات‌پذیری محتوای مقاله در نظر گرفته شود. اگر نتوان با استفاده از منابع شناخته شده مقاله‌ای مستقل در مورد آن اثر طبیعی نوشت، اطلاعات باید در یک مقالهٔ دیگر وارد شود که راجع به منطقهٔ جغرافیایی است که آن اثر در آن قرار دارد. به عنوان نمونه، اگر در میان رودخانه‌ای جزیره‌ای وجود دارد که هیچ اطلاعاتی به جز نام و موقعیت آن در دسترس نیست، مقالهٔ مربوط به آن جزیره باید تغییرمسیری باشد به مقالهٔ رودخانه، و در مقالهٔ رودخانه راجع به جزیره توضیح داده شود.»

رودها دارای شاخه‌های مختلفی هستند که هریک نام، مسیر و طول مشخصی دارند. بنابراین به لحاظ نظری برای همهٔ رودهای یادشده در کتاب، می‌توان مقاله ایجاد کرد. پرسش اینجاست که آیا برای همهٔ رودها می‌توان مقاله ساخت یا باید مشخصات شاخه‌های کوچکتر و کوتاه‌تر را در مقالهٔ رودهای بزرگتر قرار داد. در این حالت، چه معیاری برای این کار وجود دارد؟— این پیام امضانشده را Mahdy Saffar (بحث • مشارکت‌ها) نوشته‌است.

ملاک برای احراز سرشناسی رودها همان وپ:سرشناسی (جغرافیا) است؛ معیار «آثار طبیعی دارای نام عموماً سرشناس هستند، به شرط آن که اطلاعاتی بیشتر از موقعیت جغرافیایی و اطلاعات آماری در موردشان موجود باشد.» واضح است، کجایش ابهام دارید؟--آرمان^ب ‏۲۰ آوریل ۲۰۱۷، ساعت ۰۸:۰۳ (UTC)

مثلاً نام یکی از شاخه‌های زاینده‌رود آب‌کاسه است که از کوه گرگونک سرچشمه می‌گیرد و طول آن ۶ کیلومتر است. آیا برای چنین رودهایی نیز می‌توان مقاله مستقل ساخت؟ مهدی صفار ۳۱ فروردین ۱۳۹۶، ساعت ۱۲:۳۷ (ایران) ‏۲۰ آوریل ۲۰۱۷، ساعت ۰۸:۰۷ (UTC)

اگر صرفا نوشته شود «آب‌کاسه رودی از شاخه‌های زاینده‌رود است که از کوه گرگونک سرچشمه می‌گیرد و طول آن ۶ کیلومتر است.» بنظرم «اطلاعاتی بیشتر از موقعیت جغرافیایی و اطلاعات آماری» ارائه نکرده است.--آرمان^ب ‏۲۰ آوریل ۲۰۱۷، ساعت ۰۸:۱۱ (UTC)

متن این است:

«شاخه‌ای کوچک و کوتاه از زاینده‌رود است که از دامنه‌های باختری کوه گرگونک واقع در ۵۹ کیلومتری شمال باختری شهرکرد سرچشمه می‌گیرد. در داخل دره عمیق آب‌کاسه در جهت جنوب باختری جریان می‌یابد. پس از عبور از روستای آب‌کاسه با رودخانه خوربه تلاقی نموده و سپس وارد زاینده‌رود می‌گردد. طول این شاخه کوچک حدود ۶ کیلومتر است.»

برای همه شاخه‌ها اطلاعاتی در این حد وجود دارد. مهدی صفار ۳۱ فروردین ۱۳۹۶، ساعت ۱۲:۵۹ (ایران) ‏۲۰ آوریل ۲۰۱۷، ساعت ۰۸:۲۹ (UTC)

شاید نظر من سختگیرانه است :)

شاید منظور از «موقعیت جغرافیایی» این باشد که صرفا مقاله بگوید «آب‌کاسه رودی از شاخه‌های زاینده‌رود است» بنظرم منتظر بمانید کاربران دیگر نیز نظر دهند.--آرمان^ب ‏۲۰ آوریل ۲۰۱۷، ساعت ۰۸:۵۲ (UTC)

نظر بنده این است که برای رودهای زیرشاخه مقاله جدا لزوما ساخته نشود ولی اگر در مقاله رود اصلی اطلاعات یک شاخه زیاد شد، بتوان آن را تفکیک کرد. دلیلم این است که مثلا در یک رود ممکن است یک زیرشاخه معروف و سرشناس باشد و الباقی نه؛ لذا نمی‌توان یک قانون برای همه نوشت.--محک ^ ‏۲۴ آوریل ۲۰۱۷، ساعت ۰۸:۴۹ (UTC)

توجه کنید رهنمود مربوطه گفته است «آثار طبیعی دارای نام عموماً سرشناس هستند» رود یا شاخه‌های رود آثار طبیعی هستند. منتها شرایط احراز سرشناسی را در جمله بعدی بیان کرده است «به شرط آن که اطلاعاتی بیشتر از موقعیت جغرافیایی و اطلاعات آماری در موردشان موجود باشد.»--آرمان^ب ‏۲۴ آوریل ۲۰۱۷، ساعت ۱۴:۰۵ (UTC)

آرمان: جسارتاً نظر بنده هم به همین اتفاقی که رهنمود می‌خواهد منجر خواهد شد و به عبارتی بنده رویه‌ای که برای اجرای رهنمود مناسب بود را ارائه کردم. رهنمود شرط گذاشته «اطلاعاتی بیشتر از موقعیت جغرافیایی و اطلاعات آماری در موردشان موجود باشد.» لذا اول باید بفهمیم رود/شاخه مذکور اطلاعات کافی دارد یا نه. پس فعلا می‌توان گفت برای رودهای اصلی (که شناخته شده و یحتمل دارای منابع کافی‌اند) مقاله بسازیم و شاخه‌ها نیز در همین صفحات و در سکشن‌های ملزوم توضیح داده شوند. اگر سکشن شاخه‌ای طولانی شد، مقاله شاخه را طبق قواعد تفکیک جداگانه می‌سازیم. این با رهنمود تعارضی دارد؟ محک ^ ‏۲۹ آوریل ۲۰۱۷، ساعت ۱۶:۳۷ (UTC)

• تفاوتی که قنات با رود دارد این است که:

  قنات «سازه‌های جغرافیایی مصنوعی» است و با بند زیر سرشناسی‌اش سنجش میشود:

  «سازه‌های جغرافیایی مصنوعی که به عنوان میراث فرهنگی ثبت شده‌اند، و نیز آن‌هایی که در سطح ملی ثبت شده‌اند و برایشان منابعی معتبر و مستقل وجود دارد که به چیزی فراتر از وجودشان اشاره کرده‌است، سرشناس هستند.»

  ولی رود «آثار طبیعی» است و با بند زیر سرشناسی‌اش سنجش میشود و گفته شده است عموما سرشناس هستند

  «آثار طبیعی دارای نام عموماً سرشناس هستند، به شرط آن که اطلاعاتی بیشتر از موقعیت جغرافیایی و اطلاعات آماری در موردشان موجود باشد.» -- آرمان^ب ‏۲۰ آوریل ۲۰۱۷، ساعت ۰۹:۱۷ (UTC)

اگر مقاله رود ۳-۴ خط متن بالا که از منبع معتبر گرفته شده‌است، را داشته باشد برای سرشناسی کفایت می‌کند. یاماها۵ / ب ‏۲۱ آوریل ۲۰۱۷، ساعت ۰۶:۱۸ (UTC)

ب: نام‌گذاری رودها

بحث زیر پایان یافته‌است.

در صورت وجود رودهای همنام، پیشوند رود در نام اصلی بیاید و توسط مکان قرارگیری رود در پرانتز ابهام‌زدایی شود؛ مثل رود تجن (سرخس) و رود تجن (ساری) آرمان^ب ‏۲۳ ژوئن ۲۰۱۷، ساعت ۱۵:۲۹ (UTC)

وجود نام‌های مشابه برای رودهای گوناگون، تعریف معیار برای نام‌گذاری را ضروری می‌سازد. برای نمونه، رود تجن در سرخس و رود تجن در مازندران. نیز رودهای مختلفی که قره‌سو یا کال شور نام دارند. از سوی دیگر برخی رودها نام مشابه دارند. برای نمونه گرگانرود در هشتپر و رود گرگان در گرگان. در چنین شرایطی آیا می‌توان از روش نام‌گذاری نقاط جغرافیایی دیگر (مانند شهرها و روستاها) بهره برد یا باید معیار تازه‌ای برای آن در نظر گرفته شود؟— این پیام امضانشده را کاربری نامشخص نوشته‌است.

بصورت تجن (رود سرخس) یا تجن (رود ساری) ابهام‌زدایی کنید.--آرمان^ب ‏۲۰ آوریل ۲۰۱۷، ساعت ۰۸:۰۷ (UTC)

به نظرم باید پیشوند رود در نام اصلی بیاید یعنی رود تجن (سرخس) و رود تجن (ساری) یاماها۵ / ب ‏۲۱ آوریل ۲۰۱۷، ساعت ۰۶:۱۸ (UTC)

بنده هم با جناب یاهاما موافقم. «رود ساری» خوب ابهام‌زدایی نمی‌کند. درحال حاضر برخی مقالات رودها با این کلمه عنوانشان آغاز شده و بعضی نه؛ به نظر بنده همه رودها هم مانند آبشارها پیش‌نام «رود» را داشته باشند، بهتر است. البته خوب است برای رودهایی که در نام خود کلمه رود دارند، استثنا باشد. (مثلا سیمینه رود) --محک ^ ‏۲۴ آوریل ۲۰۱۷، ساعت ۰۸:۴۰ (UTC)

نکته‌ای که باید در نظر گرفته‌شود این است که رودها را نمی‌توان وابسته به تقسیمات کشوری کرد. یک رود ممکن است از چند شهرستان، استان یا کشور بگذرد و از این‌رو، ابهام‌زدایی آن ممکن است مانند تقسیمات کشوری نباشد. نکتهٔ دیگر این که به نظرم رودهایی که به‌ذات سرشناس هستند و کاربرد اصلی محسوب می‌شوند (مانند کارون، اترک و میسیسیپی)، به همان صورت بدون رود یا ابهام‌زدایی دیگر استفاده شوند. مهدی صفار ۵ اردیبهشت ۱۳۹۶، ساعت ۱۹:۱۸ (ایران) ‏۲۵ آوریل ۲۰۱۷، ساعت ۱۴:۴۸ (UTC)

با نظرات یاماها، محک و مهدی صفار موافقم. رود تجن (سرخس) بهتر از تجن (رود سرخس) است. الان بعضی مقالات رودها به صورت «رود فلان» و بعضی دیگر به صورت «فلان (رود)» است که بهتر است یک‌دست شوند و همانند محک معتقدم اگر همه رودها پیش‌نام «رود» را داشته باشند، بهتر است. مگر مواردی که کاربرد اصلی هستند و مهدی صفار اشاره کرد. HaDi (بحث) ‏۲۶ آوریل ۲۰۱۷، ساعت ۰۵:۵۲ (UTC)

نکته فرعی بحث) مهدی جان درباره می‌سی‌سی‌پی گویا همان رود لازم است ;) محک ^ ‏۲۹ آوریل ۲۰۱۷، ساعت ۱۶:۴۲ (UTC)

@محک: بله! سوتی بدی بود! :) عوضش دانوب، نیل و فرات رود ندارند! ؛) مهدی صفار ۹ اردیبهشت ۱۳۹۶، ساعت ۲۱:۱۷ (ایران) ‏۲۹ آوریل ۲۰۱۷، ساعت ۱۶:۴۷ (UTC)