هنر ایرانی‌یونانی

هنر ایرانی‌یونانی که در غرب، هنر یونانی‌ایرانی (انگلیسی: Greco-Persian art) یا هنر آناتولیایی‌ایرانی (Anatolian-Persian) نامیده شده، یک سبک آمیخته بین شیوه‌های هنری ایران هخامنشی و هنر یونان باستان بود.

آثار این سبک به‌طور عمده در کشفیات باستان‌شناسی آناتولی باستان در ترکیه امروزی دیده می‌شود.^[۱] این آثار بخشی از شواهد «حضور پارسی‌ها در این منطقه» است.^[۱]. این سبک به عنوان «آمیزه‌ای ویژه از سبک‌های هلنیستی و هخامنشی، یا شبه‌هخامنشی» در آناتولی تحت حاکمیت هخامنشیان تعریف شده‌است.^[۲]

نقش برجسته گوکچه‌لر نمونه‌ای از این نوع هنر است، که چهره‌ای با منشأ قومی نامشخص، با هدایایی «با منشأ آناتولی غربی و یونانی» را نشان می‌دهد، با این حال، جامه او «به وضوح تحت تأثیر پارسیان است».^[۱]^[۳]

تابوت‌دان لیکیه‌ای صیدا گاهی اوقات به عنوان نمونه‌ای از هنر ایرانی‌یونانی ارائه می‌شود، اگرچه می‌توان آن را دقیق‌تر به عنوان هنر یونانی‌آناتولیایی توصیف کرد، زیرا چنین نمونه‌هایی در گستره شاهنشاهی هخامنشی ناشناخته هستند.^[۴]

در هنر ایرانی‌یونانی، نمایش خدایان معمولاً نتیجه یک تلفیق هنری است که ویژگی‌های یونانی و هخامنشی را ترکیب می‌کند، مانند «زئوس-اهورامزدا» یا «هراکلس-بهرام».^[۲]

اصطلاح «یونانی-پارسی» که برای هنر نخبگان آناتولی تحت حکومت هخامنشیان به کار می‌رود، همچنان مورد بحث است و به عنوان اصطلاحی بیش از حد مبهم یا غیر دقیق توصیف شده، که پیچیدگی‌های محلی هنر این منطقه را پنهان می‌کند.^[۲]

نگاره‌ها[ویرایش]

تابوت‌دان لیکیه‌ای صیدا
سرباز سواره نظام هخامنشی در ساتراپی فریگیه هلسپونت، تابوت‌دان آلتی‌کولاچ، اوایل قرن چهارم پیش از میلاد.
بزرگ‌زاده لیکیه‌ایی در سبک هخامنشی، در مقبره کارابورون در نزدیکی المالی، لیکیه، حدود ۴۷۵ قبل از میلاد مسیح.^[۵]

منابع[ویرایش]

↑ ^۱٫۰ ^۱٫۱ ^۱٫۲ Çevirici-Coşkun 2018, p. 128.
↑ ^۲٫۰ ^۲٫۱ ^۲٫۲ Versluys, Miguel John. [[۱](https://books.google.com/books?id=acYmDwAAQBAJ&pg=PA201) Visual Style and Constructing Identity in the Hellenistic World: Nemrud Dağ and Commagene under Antiochos I] (به انگلیسی). Cambridge University Press. p. 201-202. ISBN 978-1-108-21088-1. {{cite book}}: Check |url= value (help)
↑ Dusinberre, Elspeth R. M. (University of Colorado Boulder) (2013). "Dealing with the Dead". [[۲](https://doi.org/10.1017/CBO9781139087551.006) Empire, Authority, and Autonomy in Achaemenid Anatolia] (به انگلیسی). Cambridge University Press. p. 164. ISBN 978-1-139-08755-1. {{cite book}}: Check |url= value (help)
↑ [[۳](https://iranicaonline.org/articles/greece-ii) "Greco-Persian Cultural Relations"]. iranicaonline.org. {{cite web}}: Check |url= value (help)
↑ André-Salvini, Béatrice (2005). [[۴](https://books.google.com/books?id=kJnaKu9DdNEC&pg=PA46) Forgotten Empire: The World of Ancient Persia]. University of California Press. p. 46. ISBN 978-0-520-24731-4. {{cite book}}: Check |url= value (help)

مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Greco-Persian art». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۷ مارس ۲۰۲۴.

[FOOTNOTEÇevirici-Coşkun2018128-1] ۱٫۰ ^۱٫۱ ^۱٫۲ Çevirici-Coşkun 2018, p. 128.

[MJV-2] ۲٫۰ ^۲٫۱ ^۲٫۲ Versluys, Miguel John. [[۱](https://books.google.com/books?id=acYmDwAAQBAJ&pg=PA201) Visual Style and Constructing Identity in the Hellenistic World: Nemrud Dağ and Commagene under Antiochos I] (به انگلیسی). Cambridge University Press. p. 201-202. ISBN 978-1-108-21088-1. {{cite book}}: Check |url= value (help)

[3] Dusinberre, Elspeth R. M. (University of Colorado Boulder) (2013). "Dealing with the Dead". [[۲](https://doi.org/10.1017/CBO9781139087551.006) Empire, Authority, and Autonomy in Achaemenid Anatolia] (به انگلیسی). Cambridge University Press. p. 164. ISBN 978-1-139-08755-1. {{cite book}}: Check |url= value (help)

[4] [[۳](https://iranicaonline.org/articles/greece-ii) "Greco-Persian Cultural Relations"]. iranicaonline.org. {{cite web}}: Check |url= value (help)

[5] André-Salvini, Béatrice (2005). [[۴](https://books.google.com/books?id=kJnaKu9DdNEC&pg=PA46) Forgotten Empire: The World of Ancient Persia]. University of California Press. p. 46. ISBN 978-0-520-24731-4. {{cite book}}: Check |url= value (help)

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]