هرموجنس زانتوسی
 | |
| اطلاعات شخصی | |
|---|---|
| زاده | زانتوس |
| درگذشته | نامشخص |
| پیشه | دونده |
| ورزشی | |
| ورزش | ورزش دو و میدانی |
هرموجنس، پسر آپولونیوس (یونانی باستان: Ἑρμογένης Ἀπολλωνίου) مشهور به هرموجنس، اهل زانتوس (به یونانی باستان: Ἑρμογένης Ξάνθιος) که همچنین با نام تیتوس فلاویوس هرموجنس (به یونانی باستان: Τίτος Φλάουιος Ἑρμογένης) ثبت شده، یک شهروند رومی بود که با نام مستعار «اسب» (ὁ Ἵππος) هم او را می‌خواندند. او یک ورزشکار یونانی از دولت-شهر زانتوس در لیکیه بود که در سدهٔ اول پس از میلاد زندگی می‌کرد.
هرموجنس به صورت حرفه‌ای در مسابقات دویدن شرکت می‌کرد و توانسته بود سی و یک عنوان در بازی‌های پان‌هلنیک «ادواری» به دست آورد، از جمله هشت عنوان در بازی‌های المپیک به نام او ثبت شده است. او همچنین در مسابقات ایزولمپیک هم عالی می‌درخشید. هرموجنس زانتوسی در مسابقه زره‌پوش در بازی‌های کاپیتولین، که در خلال تفریح دومیتیان در رم به سال ۸۶ پس از میلاد، برگزار شده بود، پیروز شد. گفته می‌شود که امپراتور به عنوان پاداش به او تابعیت رومی اعطا کرد. احتمالاً در سال ۹۰ پس از میلاد بود که در ورودی لاتونِ زانتوس، در مکانی که به افتخار او نامگذاری کرده بودند، بنای یادبودی احداث شد.
ورزشکار
[ویرایش]طبق کتیبه روی بنای یادبود او در زانتوس، هرموجنس پسر آپولونیوس بود،[۱][۲] یا بر اساس کتیبه فهرست برندگان در سباستا («بازی‌های آگوستا») که در نئاپولیس قرار دارد، پسر دمتریوس بود.[۳] به گفته میراندا د مارتینو، که کتیبه دوم را تجزیه و تحلیل کرده، این اختلاف در نام والدین می‌تواند به دلیل رواج «فرزندخواندگی رومی» باشد.[۴] هرموجنس در مسابقات پیاده‌روی تخصص داشت و در ورزش استادیون مسافتی به طول یک استادیوم (تقریباً ۱۹۲ متر) را فوق‌العاده سریع می‌پیمود. در ورزش دیائولو مسیری به طول دو استادیوم (تقریباً ۳۸۴ متر)؛ و در هوپلیتودروموس که به صورت زره‌پوش مسیر دو استادیوم را طی می‌کردند، نیز شرکت می‌جست.[۱][۲]
لقبی که مردم به او داده بودند، «اسب» (ὁ Ἵππος) بود. هرموجنس در طول دهه ۸۰ پس از میلاد هشت تاج المپیک را به دست آورد. او در بازی‌های المپیک ۲۱۵ و ۲۱۷ در سال‌های ۸۱ و ۸۹ پس از میلاد به‌عنوان یک «تریاست» شرکت کرد یعنی هر سه مسابقات استادیون، دیائولو و هوپلیتودروموس را با قهرمانی به پایان رسانید. علیرغم اینکه در سال ۸۵ بعد از میلاد، دیگر در مسابقه استادیون برنده نشد، اما توانست عنوان خود را در دو رویداد دیگر آن سال حفظ کند.[۱][۵][۶][۷][۸][۹][۱۰] لوئیجی مورتی می‌گوید پیروزی او در رویدادهای مختلف دیگر همانند دولیچوس (مسابقه طولانی) یا پنج‌گانه بعید به نظر نمی‌رسد؛ زیرا یک دونده استادیون و دوندگان سرعت می‌توانند مهارت‌های لازم برای چنین مسابقاتی را هم داشته باشند.[۱۰]
او پنج پیروزی در بازی‌های پیتیان، ۹ پیروزی در بازی‌های ایستمی و ۹ پیروزی دیگر در بازی‌های نمیان در کارنامهٔ خود داشت. هرموجنس همچنین در مسابقه‌های زره‌پوش در بازی‌های کاپیتولین که توسط دومیتیان در رم به سال ۸۶ میلادی برگزار شده بود، قهرمان شد.[۷][۱۱][۱۲] در سایر رقابت‌های ایزولمپیک، او هفت پیروزی (به نام سپر) در هرایا آرگوس، پنج پیروزی در بازی‌های پرگامون (بازی‌های کوینون آسیایی)، پنج پیروزی در بالبیلئا (اِفِسوس) و چهار پیروزی در آکتیا (نیکوپولیس)، چهار قهرمانی در سباستا («بازی‌های آگوستن») در نئاپولیس، چهار پیروزی در بازی‌های سمیرنا (بازی‌های کوینون آسیایی)، چهار پیروزی در بازی‌های سوریه، کیلیکیه و فنیقیه (که در انطاکیه به عنوان بخشی از فرقه امپراتوری جشن می‌گرفتند) و سه پیروزی در سباستای اسکندریه و همچنین مقام‌های متعدد دیگری در «مسابقه‌های بسیار دیگر» کسب کرده بود.[۱۲][۱۳][۱۴]
هرموجنس "مسابقه جام زره‌پوش" را در حوالی پلاته که به پاس نبرد پلاته در ۴۷۹ قبل از میلاد جشن گرفته بودند نیز بُرد. این مسابقه، طولانی‌تر از یک هوپلیتودروموس معمولی (به طول دو استادیوم) بود و تقریباً به طول پانزده استادیوم، از جام میدان نبرد تا محراب زئوس الوتریوس ("زئوس آزاد کننده") در شهر، را در بر می‌گرفت. این مسیر طولانی موجب می‌شد قهرمان به عنوان "بهترین در میان یونانی‌هاً مورد ستایش قرار گیرد.[۱۲][۱۴][۱۵]
افتخارات
[ویرایش]
هرموجنس، شهروند زانتوس، به دلیل پیروزی در بازی‌های کاپیتولین توسط یکی از امپراتوران فلاوی، احتمالاً دومیتیان، تابعیت رومی دریافت کرد. این افتخار باعث می‌شد در کتیبه‌ها از او به اسامی پرینومن (تیتوس، یکی از نام‌های دومیتیان) و جنتیلیسیوم (فلاویوس) استفاده کنند. کتیبه روی بنای یادبود او در لتونِ زانتوس همچنین نشان می‌دهد که هرموجنس شهروند شهرهای پاتارا (یک شهر همسایه لیکیه که ارتباط نزدیکی با زانتوس دارد)، اسکندریه (به‌طور خاص به عنوان یک شهر معتبر ذکر شده) و «همه برجسته‌ترین شهرهای آسیا و یونان» بود. احتمالاً به دلیل موفقیت او در بازی‌هایی که در آن شهرها برگزار می‌شد اغلب به او شهروندی افتخاری اعطا می‌کردند.[۷][۱۱][۱۲]
او همچنین عنوان پارادوکسونیکس به معنی «پیروز فوق‌العاده» را داشت. این اصطلاح در ابتدا برای ورزشکارانی استفاده می‌شد که علیرغم وجود همه خطرات به پیروزی دست می‌یافتند. این لقب به‌طور خاص به ورزشکارانی داده می‌شد که در یک روز در یک بازی کشتی و پانکریشن پیروز می‌شدند و بدین شکل خود را جانشین هراکلس نشان می‌دادند. این عنوان به ورزشکارانی تعمیم می‌یافت که در یک دوره از بازی‌ها در دو یا سه رشته قهرمانی کسب کردند.[۱۱][۱۲][۱۶]
احتمالاً در حدود سال ۹۰ پس از میلاد، بنای یادبود بزرگی که به هرموجنس اختصاص یافته بود، در ورودی لتون زانتوس به افتخار او ساخته شد. لتون پناهگاه فدرال کنفدراسیون لیکیا بود. این بنای تاریخی به طول ۳٫۶۰ متر و ارتفاع تقریبی ۱ تا ۱٫۴۰ متر با عرض کمی بیش از ۹۰ سانتی‌متر، شامل چهارپایه کتیبه‌ای با دو مجسمه برنزی در هر انتها بود. پیکرهٔ هموجنس به ورودی پروپیلائوم نزدیک بود و یک ورزشکار دونده را نشان می‌داد که در حالت خوشامدگویی به بازدیدکنندگان یا زائران شهر بود.[۱۷]
پس از پیروزی‌هایش، امپراتور او را برای تمام بازی‌هایی که در زادگاهش لیکیه برگزار می‌شد، برای مادام‌العمر به سِمَت «زیستارچ» منصوب کرد.[۱][۷][۱۸] نام این مقام برگرفته از قسمت سرپوشیده سالن ورزشی بود در آن ورزشکاران می‌توانستند در زمستان تمرین کنند و در زمان رومیان به رئیس انجمن ورزشکاران و به‌طور تعمیم‌یافته به سازمان‌دهنده بازی‌ها اشاره داشت.[۱۸][۱۹] فقط امپراتور می‌توانست یک زیستارچ را تعیین کند. به‌طور معمول، این موقعیت محدود به یک شهر واحد بود، اما مسئولیت‌های هرموجنس به کل ولایت لیکیه گسترش یافت، که بسیار نادر بود و نشان از شهرت درخشان او بود.[۱۸]
پانویس
[ویرایش]- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ (Decker 2014)
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ (Balland و Le Roy 1984)
- ↑ (Miranda de Martino 2013)
- ↑ (Miranda de Martino 2013)
- ↑ (Balland و Le Roy 1984)
- ↑ (Harris 1964)
- ↑ ۷٫۰ ۷٫۱ ۷٫۲ ۷٫۳ (Golden 2004)
- ↑ (Matz 1991)
- ↑ (Miranda de Martino 2013)
- ↑ ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ (Moretti 1959) (notes 805-807, 812-813 and 817-819).
- ↑ ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ ۱۱٫۲ (Balland و Le Roy 1984)
- ↑ ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ ۱۲٫۲ ۱۲٫۳ ۱۲٫۴ (Decker 2014)
- ↑ (Balland و Le Roy 1984)
- ↑ ۱۴٫۰ ۱۴٫۱ (Miranda de Martino 2013)
- ↑ (Balland و Le Roy 1984)
- ↑ (Golden 2004)
- ↑ (Balland و Le Roy 1984)
- ↑ ۱۸٫۰ ۱۸٫۱ ۱۸٫۲ (Balland و Le Roy 1984)
- ↑ (Golden 2004)
منابع
[ویرایش]
منابع ادبی کهن
[ویرایش]- Eusebius. Chronicle. Vol. I. pp. 70–82.
- Pausanias. Description de la Grèce (به فرانسوی). pp. 6, 13, 3.
کتابشناسی
[ویرایش]- Balland, André; Le Roy, Christian (1984). "Le Monument de Titus Flavius Hermogénès au Létoon de Xanthos". Revue Archéologique (به فرانسوی). 2: 325–349.
- Christesen, Paul (2007). Olympic Victor Lists and Ancient Greek History. New York: انتشارات دانشگاه کمبریج. ISBN 978-0-521-86634-7.
- Decker, Wolfgang (2014). Antike Spitzensportler: Athletenbiographien aus dem Alten Orient, Ägypten und Griechenland (به آلمانی). هیلدسهایم: Arete Verlag. ISBN 978-3-942468-23-7.
- Golden, Mark (2004). Sport in the Ancient World from A to Z. لندن: روتلج. ISBN 0-415-24881-7.
- Harris, Harold Arthur (1964). Greek athletes and athletics. لندن: Hutchinson.
- Miranda de Martino, Elena (2013). "Ritratti di Campioni dai Sebastà di Napoli". Mediterraneo Antico (به ایتالیایی). XVI (II): 519–536.
- Matz, David (1991). Greek and Roman Sport: A Dictionnary of Athletes and Events from the Eighth Century B. C. to the Third Century A. D. Jefferson and لندن: McFarland & Company. ISBN 0-89950-558-9.
- Moretti, Luigi (1959). Olympionikai, i vincitori negli antichi agoni olimpici (به ایتالیایی). Vol. VIII. Atti della Accademia Nazionale dei Lincei. pp. 55–199.
- Pleket, H. W; Stroud, R. S (1984). "SEG 34-1314-1317. Xanthos. Monument for the athlete Titus Flavius Hermogenes, ca 90 A.D.". Supplementum Epigraphicum Graecum. doi:10.1163/1874-6772_seg_a34_1314_1317.
پیوند به بیرون
[ویرایش]- منبع ورزشی (به فرانسوی): Olympedia