فهرست حاکمان کرمانشاه
این فهرست اسامی حاکمان منطقهٔ کرمانشاهان و نواحی تابعهٔ آن (از دوران صفوی تا پایان قاجار) می‌باشد.
| شماره | نام | سال فرمانروایی | توضیحات | دوره | |
|---|---|---|---|---|---|
| ۱ | شاهرخ‌بیگ‌میرزا زنگنه | ؟ | میرآخور شاه صفی - متوفی ۱۰۵۲ - برادر بزرگ شیخعلیخان زنگنه که به سال ۱۰۴۸ حکمران کرمانشاهان بوده‌است. | شاه صفی | |
| ۲ | شیخعلیخان زنگنه (شیخ‌علی‌بیگ) | ؟ | متوفی ۱۰۵۲ - در زمان شاه سلیمان صدر اعظم ایران شد و مدت ۱۵ سال یه به روایتی ۲۱ سال صدارت کرد. | شاه سلیمان صفوی | |
| ۳ | حسین قلیخان زنگنه | ؟ | به فرمان نادرشاه افشار قلعهٔ کهنهٔ کرمانشاه را خراب کرد و قلعهٔ نویی بنا نهاد. | ||
| ۴ | امیرخان میش‌مست | ؟ | پسر یاربیگ‌خان توپچی‌باشی نادر که در جنگ با برادرزادهٔ نادر یعنی عادل‌شاه به سال ۱۱۶۱ کشته‌شد. | ||
| ۵ | مرتضی‌قلی‌خان زنگنه | ؟ | از نوادگان شیخعلیخان زنگنه که در زمان سلطنت عادل‌شاه حکمران کرمانشاه بوده‌است. | ||
| ۶ | الله‌قلی‌خان زنگنه | ۱۱۸۵ تا ۱۱۹۹ | از نوادگان شیخعلیخان زنگنه - در جنگ کشته‌شد. | ||
| ۷ | حاجی علیخان زنگنه | از ۱۱۹۹ تا ۱۲۰۹ | عموی الله‌قلی‌خان زنگنه که پس از مرگ او به قدرت می‌رسد. | ||
| ۸ | مصطفی‌قلی‌خان زنگنه | از ۱۲۰۹ تا ۱۲۱۲ قمری | فرزند الله‌قلی‌خان زنگنه و داماد حاج علی‌جان زنگنه که با حمایت آقامحمدعلی بهبهانی به قدرت رسید و با شکایت او نیز عزل گردید. | آقامحمدخان قاجار | |
| ۹ | محمدخان شامبیاتی قاجار | ؟ | به روایتی در سال ۱۲۰۹ حاکم کرمانشاه بوده‌است. اما تاریخ ۱۲۱۲ صحیح‌تر است. | ||
| ۱۰ | فتحعلی‌خان قاجار | ۱۲۱۷ ه.ق | پسر میرزامحمدخان بیگلربیگی ۱۲۱۷ | ||
| ۱۱ | محمدعلی میرزا دولتشاه | از ۱۲۲۱ تا ۱۲۳۷ | فرزند فتحعلیشاه - در جنگ کشته‌شد | ||
| ۱۲ | محمدحسین میرزا حشمت‌الدوله | از ۱۲۳۷ | پسر محمدعلی میرزا دولتشاه | فتحعلیشاه | |
| ۱۳ | بهرام میرزا معزالدوله | ۱۲۴۵ ه.ق | برادر محمدشاه قاجار | ||
| ۱۴ | منوچهرخان معتمدالدوله | ۱۲۵۵ | در سال به تخت نشستن محمدشاه قاجار به حکومت کرمانشاه رسید | محمدشاه قاجار | |
| ۱۵ | حاجی خان شکی | ۱۲۵۷ | |||
| ۱۶ | عبدالحسین‌خان جوانشیری | ۱۲۵۹ | |||
| ۱۷ | محب‌علیخان ماکویی | ۱۲۶۰ | |||
| ۱۸ | اسکندرخان سردار | ۱۲۶۲ | |||
| ۱۹ | طهماسب‌میرزا مؤیدالدوله | ۱۲۶۶ | پسر محمدعلی میرزا دولتشاه - در سال به تخت نشستن نصرالدین‌شاه حاکم کرمانشاه شد. | ||
| ۲۰ | امام‌قلی‌میرزا عمادالدوله | از ۱۲۶۷ تا ۱۲۹۱ | پسر محمدعلی‌میرزا دولتشاه | ||
| ۲۱ | طهماسب‌میرزا مؤیدالدوله | ۱۲۹۱ | کمتر از یک سال حاکم بود و در همان سال درگذشت. | ||
| ۲۲ | امام‌قلی‌میرزا عمادالدوله | ۱۲۹۲ تا ۱۲۹۳ | در ۱۲۹۳ درگذشت. | ||
| ۲۳ | بدیع‌الملک میرزا حشمت‌السلطنه | ۱۲۹۳ | |||
| ۲۴ | سلطلت‌مراد میرزا حسام‌السلطنه | ۱۲۹۳ | |||
| ۲۵ | غلامرضاخان شهاب‌الملک شاهسون | ۱۲۹۸ | |||
| ۲۶ | عبدالله‌میرزا حشمت‌الدوله | ۱۲۹۹ | |||
| ۲۷ | محمود خان ناصرالملک قراگوزلو | ۱۳۰۰ | در این سال حاکم کرمانشاه از طرف ظل‌السلطان حاکم اصفهان تعیین شد. | ||
| ۲۸ | حسین‌خان حسام‌الملک | ۱۳۰۱ | |||
| ۲۹ | زین‌العابدین‌خان امیرافخم | ۱۳۰۸ | |||
| ۳۰ | حسن‌علی‌خان امیرنظام گروسی | ۱۳۰۹ | همزمان حاکم کرمانشاهان و کردستان بود. او انوشیروان‌میرزا ضیاءالدین را نایب‌الحکومه کرمانشاه کرد. | ||
| ۳۱ | زین‌العابدین‌خان امیرافخم | ۱۳۱۳ | |||
| ۳۲ | حسن‌علی‌خان امیرنظام گروسی | ۱۳۱۴ | |||
| ۳۳ | ابوالفتح‌میرزا سالارالدوله | ۱۳۱۵ | در زمان مظفرالدین‌شاه | ||
| ۳۴ | محمدخان اقبال‌الدوله | ۱۳۱۶ | در زمان مظفرالدین‌شاه | ||
| ۳۵ | مهدی‌قلیخان مجدالدوله | ۱۳۱۹ | در زمان مظفرالدین‌شاه | ||
| ۳۶ | احمدخان علاءالدوله | ۱۳۲۰ | در زمان مظفرالدین‌شاه | ||
| ۳۷ | عبدالحسین‌میرزا فرمانفرما | ۱۳۲۱ | در زمان مظفرالدین‌شاه | ||
| ۳۸ | زین‌العابدین‌جان امیرافخم | ۱۳۲۴ | در زمان مظفرالدین‌شاه - زمان امضای فرمان مشروطیت و فوت شاه قاجار | ||
| ۳۹ | سلطان محمدخان سیف‌الدوله | ۱۳۲۵ | در زمان محمدعلی‌شاه قاجار | ||
| ۴۰ | علیخان ظهیرالدوله (صفاعلی) | ۱۳۲۶ | در زمان محمدعلی‌شاه قاجار | ||
| ۴۱ | عزیزالله‌میرزا ظفرالسلطنه | ۱۳۲۷ | در زمان احمدشاه قاجار | ||
| ۴۲ | محمدرضاخان ظهیرالملک امیرتومان | ۱۳۲۸ | در زمان احمدشاه قاجار | ||
| ۴۳ | رضاقلی‌خان نظام‌السلطنه مافی | ۱۳۲۸ | در زمان احمدشاه قاجار | ||
| ۴۴ | علی‌نقی‌میرزا رکن‌الدوله | ۱۳۲۹ | در زمان احمدشاه قاجار | ||
| ۴۵ | ابوالفتح‌میرزا سالارالدوله | ۱۳۲۹ | در زمان احمدشاه قاجار - سالارالدوله در کرمانشاه ادعای پادشاهی نمود | ||
| ۴۶ | عبدالحسین میرزا فرمانفرما | ۱۳۳۰ | ادامهٔ سلطنت متزلزل احمدشاه قاجار | ||
| ۴۷ | اسدالله‌خان سردار معتضد | ۱۳۳۲ | ادامهٔ سلطنت متزلزل احمدشاه قاجار | ||
| ۴۸ | لطفعلی‌خان امیرمفخم بختیاری | ۱۳۳۲ | ادامهٔ سلطنت متزلزل احمدشاه قاجار | ||
| ۴۹ | محمدخان اقبال‌الدوله غفاری کاشانی | ۱۳۳۳ | ادامهٔ سلطنت متزلزل احمدشاه قاجار | ||
| ۵۰ | نصرالله‌خان ناصرالسلطنه | ۱۳۳۴ | ادامهٔ سلطنت متزلزل احمدشاه قاجار | ||
| ۵۱ | رضاقلی‌خان نظام‌السلطنه مافی | ۱۳۳۴ | ادامهٔ سلطنت متزلزل احمدشاه قاجار | ||
| ۵۲ | فیروزمیرزا نصرت‌الدوله | ۱۳۳۵ | ادامهٔ سلطنت متزلزل احمدشاه قاجار | ||
| ۵۳ | علیخان سردار اجلال کرمانشاهی (امیر کل) | ۱۳۳۵ | ادامهٔ سلطنت متزلزل احمدشاه قاجار | ||
| ۵۴ | تقی‌خان مجدالملک | ۱۳۳۶ | ادامهٔ سلطنت متزلزل احمدشاه قاجار | ||
| ۵۵ | عباس‌میرزا سالار لشکر | ۱۳۳۶ | ادامهٔ سلطنت متزلزل احمدشاه قاجار | ||
| ۵۶ | محمدرحیم‌خان امیرنظام | ۱۳۳۷ | ادامهٔ سلطنت متزلزل احمدشاه قاجار | ||
| ۵۷ | اکبرمیرزا صارم‌الدوله | ۱۳۳۸ | ادامهٔ سلطنت متزلزل احمدشاه قاجار | ||
| ۵۸ | ماژور محمودخان | ۱۳۳۹ | ادامهٔ سلطنت متزلزل احمدشاه قاجار | ||
| ۵۹ | محمدحسین‌خان (محمدمحسن‌خان) ثقه‌الملک | ۱۳۳۹ | ادامهٔ سلطنت متزلزل احمدشاه قاجار | ||
| ۶۰ | ابوالفضل‌میرزا عضدالسلطان | ۱۳۴۰ | ادامهٔ سلطنت متزلزل احمدشاه قاجار | ||
| ۶۱ | مکرم‌الملک قائم‌مقام تبریزی | ۱۳۴۱ | ادامهٔ سلطنت متزلزل احمدشاه قاجار | ||
| ۶۲ | محمدخان سردار عظیم | ۱۳۴۱ | ادامهٔ سلطنت متزلزل احمدشاه قاجار | ||
| ۶۳ | غلامعلی‌میرزا مجلل‌الدوله دولتشاهی | ۱۳۴۲ | ادامهٔ سلطنت متزلزل احمدشاه قاجار | ||
| ۶۴ | محمدخان منتظم‌الدوله | ۱۳۴۴ (اسفند ۱۳۰۲) | همزمان با تغییر رژیم قاجار به پهلوی | ||
| ۶۵ | نجف‌قلی‌خان کرمانشاهی | ۱۳۴۵ | توسط رضاشاه برکنار شد. | همزمان با تغییر رژیم قاجار به پهلوی | |
| ۶۵ | امیر نوری نظام‌الدوله | ۱۳۴۵ | سلطنت پهلوی | ||
| ۶۶ | حسن‌خان رئیس ظهیرالملک | ۱۳۴۵ | سلطنت پهلوی | ||
| ۶۷ | ابوالحسن‌خان نیساری امیر حشمت | ۱۳۴۶ | سلطنت پهلوی | ||
| ۶۸ | اسدالله‌میرزا شمس ملک‌آرا شهاب‌الدوله | ۱۳۴۷ | سلطنت پهلوی | ||
| ۶۹ | محسن‌خان علی‌آبادی اقتدارالدوله | ۱۳۵۲ | سلطنت پهلوی | ||
| ۷۰ | احمدخان محسنی عمادالملک | ۱۳۵۲ | سلطنت پهلوی | ||
| ۷۱ | اسدالله‌میرزا شمس ملک‌آرا | ۱۳۵۳ | سلطنت پهلوی | ||
جستارهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- فهرست نام حکمرانان و استانداران کرمانشاهان، در باغ هزار گل: تذکرهٔ سخنوران استان کرمانشاهان، به کوشش فرشید یوسفی، تهران: فرهنگ‌خانهٔ اسفار، ۱۳۷۰؛ صص ۷۸۷-۷۸۳.