سلطان‌علی مشهدی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
سلطان‌علی مشهدی
نمونه خطاطی
نام هنگام تولدنظام الدین سلطانی
زادهٔ۸۴۱ قمری
۱۴۳۵ میلادی
مشهد، ایران
درگذشت۹۲۶ قمری، ۱۵۲۰ میلادی (۸۵ سال)
مشهد
شاگردسلطان محمد نور، سلطان محمد خندان و میرعلی هروی
استادمولانا اظهر تبریزی
شناخته‌شده برایخوشنویسی
سبکنستعلیق

نظام الدین سلطانی معروف به سلطان‌علی مشهدی و ملقب به سلطان الخطاطین (۸۴۱–۹۲۶ ه‍.ق/۱۴۳۵–۱۵۲۰م) از خوشنویسان ایرانی و از معروفترین نستعلیق‌نویسان قرن نهم و دهم ایران است. هیچ‌یک از نستعلیق‌نویسان قدیم در زمان خود به اندازه او صاحب شهرت نشده‌اند. تمام کتیبه‌های مصر، مدارس هرات را که از بناهای سلطان حسین بایقرا و امیر علیشیر نوائی است، سلطان‌علی به خط نستعلیق اعلای جلی نوشته‌است. شیوه او در نستعلیق‌نویسی نزد خوشنویسان دربار گورکانیان هند بسیار مورد توجه بود.[۱]

او به سال ۸۴۱ در مشهد متولد شد و پس از کسب کمالات به دربار ابوسعید گورکان و سلطان حسین بایقرا راه یافت. سلطان علی مشهدی در سن ۸۵ سالگی در سال ۹۲۶ بدرود حیات گفت. وی شاگرد اظهر تبریزی بود و شاگردانی چون مولانا محمد ابریشمی، سلطان محمد خندان و مولانا زین الدین محمود تعلیم داد.[۲]

مهم‌ترین تألیف او رساله منظومی است در قالب مثنوی که به قواعد خط پرداخته که بعدها به آن عنوان «صراط السطور» را داده‌اند و میرعلی هروی آن را «صراط الخط» نامیده‌است؛ هرچند خود سلطان‌علی، هیچ نامی بر آن ننهاده بود.[۳]

مدفن[ویرایش]

سلطانعلی مشهدی در سال ۹۲۶ قمری در هرات فوت کرد ولی بدنش به حرم امام رضا منتقل و در مقابل پنجره فولاد دفن شد.[۴]

پانویس[ویرایش]

  1. اطلس خط ص ۴۶۲–۴۷۱
  2. پیدایش و سیر تحول هنر خط ص ۱۳۷
  3. اطلس خط، ص۴۶۶
  4. «غزلیات حافظ به خط سلطانعلی مشهدی در گنجینه مخطوطات کتابخانه ملی ایران - خبرگزاری شبستان، رسانه حوزه دین، فرهنگ و اندیشه». shabestan.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۷-۰۲.[پیوند مرده]

منابع[ویرایش]

  • فضایلی، حبیب‌الله. اطلس خط. انتشارات مشعل اصفهان. چاپ دوم، اصفهان۱۳۶۲ش.
  • به‌کوشش: یساولی، جواد. پیدایش و سیر تحول هنر خط. انتشارت یساولی، چاپ دوم ۱۳۶۰ش
  • شکیباپور، عنایت‌الله. اطلاعات عمومی. چاپ هفتم، کتابفروشی اشراقی، ۱۳۴۸ش ص۵۳

پیوند به بیرون[ویرایش]