سعید نورسی
سعید نورسی | |
|---|---|
 | |
| زادهٔ | ۱۸۷۶ نورس، بتلیس، ترکیه |
| مدفن | شانلی اورفا |
| دیگر نامها | محمدمهدی |
| آثار برجسته | فرمانده نظامی، عضو دارالحکمه اسلامی |
| همسر | مجرد |
| والدین | صوفی میرزا، نوریّه |
| وبگاه | |
بدیعالزمان سعید نورسی، از دینآموختگان اسلامیِ کُردتبار اهل ترکیه بود که با تألیف مجموعهٔ چندجلدی «رسالات نور»، تلاش کرد تا به تردیدها و پرسشهای ناشی از علمگرایی و مادیگرایی در دوران معاصر پاسخ دهد و ایمان اسلامی را از طریق استدلالآوری عقلی و قرآنی تقویت کند.
سعید نورسی در سال ۱۸۷۸ میلادی (۱۲۹۳ رومی/۱۲۹۵ هجری قمری) در روستای نورس، از توابع هیزان در ولایت بیتلیس، به دنیا آمد.[۱] پدرش میرزا و مادرش نوریه نام داشتند. او تحصیل را با الهام از برادر بزرگترش، ملا عبدالله، آغاز کرد و به مدرسه ملا محمد امین افندی در روستای «طاغ» رفت، اما برای مدت طولانی در آنجا نماند.[۲][۳] نورسی تا پایان عمر مجرد ماند و فرزندی نداشت. او دلیل این امر را «مشغله برای نجات ایمان جامعه» ذکر کرده است.[۴]
تحصیلات و دریافت گواهینامه علمی
[ویرایش]خانوادهٔ او به کشاورزی اشتغال داشتند. سعید نورسی تحصیلات ابتدایی را نزد برادرش، ملا عبدالله نورسی، و سپس در روستای پیرمس نزد ملا نور محمد ادامه داد.[۵] پس از آن برای ادامهٔ تحصیل به مدارسی در بدلیس، مدرسهٔ علوم دینی میر حسن ولی در موکوس، مدرسهٔ واسیان در گواش و مدرسهای در منطقهٔ بایزید در استان ارزروم رفت. او در این دوره، علوم دینی متداول را به پایان رساند و از دست ملا محمد جلالی گواهینامهٔ علمی دریافت نمود. نقل شده است که او در ملاقاتی با ملا فتحالله افندی در سیعرد، کتاب دوجلدی جمع الجوامع در علم اصول را طی یک هفته حفظ کرد و ملا فتحالله در تأیید این موضوع، عبارتی بر روی جلد کتاب نوشت: {لَقَد جَمَعَ فی حفظِهِ جمع الجوامع جمیعَهُ فی جمعة}.[۶]
آموزش و لقب بدیعالزمان
[ویرایش]نورسی در حدود سال ۱۸۸۲ میلادی به شهر ماردین رفت و در مسجد جامع آن شهر به تدریس پرداخت. در سال ۱۸۸۴ به دعوت حسن پاشا، والی شهر وان، به آن شهر رفت و حدود بیست سال در مدرسه خُرخُر تدریس کرد. در این دوره، او با علوم جدید مانند شیمی، جغرافیا و فیزیک آشنا شد و به فراگیری آنها پرداخت. به دلیل مهارت یافتن در علوم متداول و علوم جدید، به او لقب «بدیعالزمان» داده شد.
دیدگاهها و اقدامات
[ویرایش]پس از اطلاع از سخنرانی گلادسون، نخستوزیر بریتانیا، در مجلس عوام انگلستان که در آن گفته بود تا زمانی که قرآن در دست مسلمانان است نمیتوان بر آنها حاکمیت یافت، نورسی تصمیم گرفت زندگی خود را وقف تبیین مفاهیم قرآن کند. او برای تأسیس یک دانشگاه اسلامی به نام الزهراء در شرق آناتولی، در سال ۱۸۹۶ به استانبول رفت اما طرح او به نتیجه نرسید. وی در سال ۱۹۰۷ مجدداً به استانبول بازگشت و تابلویی بر سردر محل اقامتش نصب کرد که بر آن نوشته شده بود: «در اینجا هر مشکلی حل و به هر سؤالی جواب داده میشود بدون آنکه از کسی سؤال شود». او در سال ۱۹۱۰ کتابهای مناظرات و محاکمات را نوشت که در سال ۱۹۱۳ در استانبول به چاپ رسیدند. در سال ۱۹۱۱ به دمشق سفر کرد و در مسجد اموی به زبان عربی سخنرانی نمود.[۷]
جنگ جهانی اول و دوران تبعید
[ویرایش]با آغاز جنگ جهانی اول، نورسی در دفاع از منطقه شرکت کرد. او در جریان جنگ زخمی و به اسارت نیروهای روسی درآمد. پس از انتقال به روسیه، حدود دو سال و چهار ماه در اسارت بود و سپس از طریق ورشو و وین به استانبول بازگشت. پس از بازگشت، به عضویت دارالحکمة الإسلامیة منصوب شد. در سال ۱۹۲۳ به وان بازگشت و در کوه ارک اقامت گزید. در این دوره، از دعوت شیخ سعید پیران برای شورش مسلحانه علیه دولت خودداری کرد و راه حل را در ارشاد و فعالیتهای آموزشی میدانست. پس از شکست شورش شیخ سعید، نورسی نیز در ۲۵ فوریه ۱۹۲۵ دستگیر و ابتدا به بوردو، سپس به اسپارتا و در نهایت به منطقهٔ بارلا تبعید شد. او هشت سال و نیم در بارلا اقامت داشت و بیشتر مجموعهٔ رسالات نور را در این دوره تألیف کرد.[۸]
رسمیت یافتن و چاپ رسالات نور
[ویرایش]دادگاه آفیون در سال ۱۹۴۸ هیئتی از علما و کارشناسان را برای بررسی «رسالات نور» تشکیل داد. این هیئت در ۲۵ مه ۱۹۵۶، اعلام کرد که محتوای این آثار مغایرتی با قوانین ترکیه ندارد. پس از صدور این حکم، چاپ و انتشار آثار او در شهرهای استانبول، آنکارا، صامسون و انطالیا آغاز شد.
در فرهنگ عامه
[ویرایش]- فیلمی ترکی به نام Free Man (مرد آزاد) بر اساس زندگینامه نورسی در سال ۲۰۱۱ ساخته شد.[۹]
- یک پویانمایی زندگینامهای ترکی به کارگردانی اسین اورهان در سال ۲۰۱۱ تولید شد.[۱۰]
مرگ
[ویرایش]بدیعالزمان سعید نورسی در ۲۳ مارس ۱۹۶۰ (۲۵ رمضان ۱۳۷۹) در شهر اورفا درگذشت. پیکر او در همان شهر به خاک سپرده شد. سه ماه بعد، دولت وقت قبر او را تخریب و پیکرش را به مکانی نامعلوم منتقل کرد. مسئول رسیدگی به اموال او پس از مرگش، دارایی وی را یک ساعت و چند وسیلهٔ شخصی به ارزش تقریبی ۲۰۰ تا ۳۰۰ لیره اعلام کرد.
بعضی کتابها و رسالات سعید نورسی ترجمه شده به فارسی
[ویرایش]بیشتر کتاب و رسالات سعید نورسی را در ایران نشر احسان زیر طبع و نشر برده است.
- نامههای بارلا، نویسنده:سعید نورسی؛ مترجم:داوود وفایی؛ ناشر: شر احسان[۱۱]
- شعاعها؛ نویسنده:سعید نورسی؛ مترجم:داوود وفایی؛ ناشر: شر احسان[۱۲]
- واژههای نورانی: نویسنده:سعید نورسی؛ مترجم: جلال جلالی زاده؛ ناشر: شر احسان[۱۳]
- نامههای امیرداغ، نویسنده:سعید نورسی؛ مترجم:داوود وفایی؛ ناشر: شر احسان[۱۴]
- کلامها (از کلیات رسایل نور) نویسنده:سعید نورسی؛ مترجم:داوود وفایی؛ ناشر: شر احسان[۱۵]
- رساله ثمره مدرسه یوسفیه: نویسنده:سعید نورسی؛ مترجم: داود وفایی؛ ناشر: شر احسان[۱۶]
- از کلیات رساله نور: رساله طبیعت: نویسنده:سعید نورسی؛ مترجم: داود وفایی؛ ناشر: شر احسان[۱۷]
- اخلاص و برادری: نویسنده:سعید نورسی؛ مترجم: داریوش موسوی؛ ناشر: شر احسان
- پیام تسلی به بیماران: نویسنده:سعید نورسی؛ مترجم: کیومرث یوسفی؛ ناشر: شر احسان
- ایمان و تکامل انسان: نویسنده:سعید نورسی؛ مترجم: داریوش موسوی؛ ناشر: شر احسان
- مکتوبات: نویسنده:سعید نورسی؛ مترجم: داود وفایی؛ ناشر: شر احسان
- رمضان، اقتصاد، شکر: نویسنده:سعید نورسی؛ مترجم: داریوش موسوی؛ سال ۱۳۹۳؛ ناشر: شر احسان
- مقایسه حکمت قرآن و حکمت فلسفه: نویسنده:سعید نورسی؛ مترجم: داریوش موسوی؛ سال ۱۳۹۰؛ ناشر: شر احسان
- رساله طبیعت: نویسنده:سعید نورسی؛ مترجم: داود وفایی؛ سال ۱۳۹۳؛ ناشر: شر احسان
- راهنمای جوانان: نویسنده:سعید نورسی؛ مترجم: داود وفایی؛ سال ۱۳۹۵؛ ناشر: شر احسان
- عصای موسی: نویسنده:سعید نورسی؛ مترجم: داود وفایی؛ سال ۱۳۹۳؛ ناشر: شر احسان
- کلامهای کوتاه: نویسنده:سعید نورسی؛ مترجم: داریوش آشوری؛ سال ۱۳۹۳؛ ناشر: شر احسان
- راهنمای بانوان: نویسنده:سعید نورسی؛ مترجم: داود وفایی؛ سال ۱۳۹۳؛ ناشر: شر احسان
- رساله وسوسه: نویسنده:سعید نورسی؛ مترجم: داود وفایی؛ سال ۱۳۹۳؛ ناشر: شر احسان
- آیت الکبری: نویسنده:سعید نورسی؛ مترجم: داود وفایی؛ سال ۱۳۹۳؛ ناشر: شر احسان
- رستاخیز: نویسنده:سعید نورسی؛ مترجم: داریوش موسوی؛ سال ۱۳۹۳؛ ناشر: شر احسان
منابع
[ویرایش]- ↑ Vahide, Sükran (2005). Islam in modern Turkey: an intellectual biography of Bediuzzaman Said Nursi. SUNY Press. p. 3. ISBN 978-0-7914-6515-8.
They [Said Nursî's parents] were among the settled Kurdish population of the geographical region the Ottomans called Kurdistan.
- ↑ تاریخچه حیات از کلیات رساله نور مؤلف بدیع الزمان مترجم داود وفایی نشر احسان ص ۴۰
- ↑ «CHAPTER ONE». web.archive.org. ۲۰۰۸-۰۸-۲۰. بایگانیشده از اصلی در ۲۰ اوت ۲۰۰۸. دریافتشده در ۲۰۲۲-۰۷-۲۴.
- ↑ تاریخچه حیات_ بدیع الزمان سعید نورسی_مترجم داود وفایی نشر احسان ص ۷۴۱
- ↑ مدیر (۲۰۱۹-۰۱-۰۴). «زندگینامه بدیع الزمان سعید نورسی». نوگرا. دریافتشده در ۲۰۲۲-۰۷-۲۴.
- ↑ کتاب تاریخ دعوت واصلاح؛ زندگانی شیخ سعید نورسی ترجمهٔ زاهد ویسی
- ↑ «CHAPTER TEN». web.archive.org. ۲۰۰۸-۰۸-۲۹. بایگانیشده از اصلی در ۲۹ اوت ۲۰۰۸. دریافتشده در ۲۰۲۲-۰۷-۲۴.
- ↑ «CHAPTER SEVEN». web.archive.org. ۲۰۰۸-۰۸-۲۰. بایگانیشده از اصلی در ۲۰ اوت ۲۰۰۸. دریافتشده در ۲۰۲۲-۰۷-۲۴.
- ↑ Tanrisever, Mehmet (2011-01-07), Hür Adam: Bediüzzaman Said Nursi, Feza Film, retrieved 2022-07-24
- ↑ "God's Faithful Servant: Barla". Wikipedia (به انگلیسی). 2022-02-21.
- ↑ نامههای بارلا؛ ناشر احسان؛ نویسنده: سعید نورسی؛ مترجم: داود وفایی؛ سال چاپ ؛1398 نوبت چاپ: 1؛ تعداد جلد :1؛ تعداد صفحه: 488 قطع: (اندازه) رقعی؛ زبان: فارسی؛ شابک 9786003493643
- ↑ شعاعها؛ ناشر احسان؛ نویسنده: سعید نورسی؛ مترجم: داود وفایی؛ سال چاپ ؛1398 نوبت چاپ: 1؛ تعداد جلد :1؛ تعداد صفحه: 902قطع: (اندازه) رقعی؛ زبان: فارسی؛ شابک 9786003493551
- ↑ واژههای نورانی؛ ناشر احسان؛ نویسنده: سعید نورسی؛ مترجم: جلال جلالی زاده؛ سال چاپ ؛1393 نوبت چاپ: 1؛ تعداد جلد :1؛ تعداد صفحه: 152؛ قطع: (اندازه) جیبی؛ زبان: فارسی؛ شابک :978-964-356-977-8
- ↑ نامههای امیر داغ؛ ناشر احسان؛ نویسنده: سعید نورسی؛ مترجم: داود وفایی؛ سال چاپ ؛1398 نوبت چاپ: 1؛ تعداد جلد :1؛ تعداد صفحه: 696؛ قطع: (اندازه) رقعی؛ زبان: فارسی؛ شابک :9786003494343
- ↑ کلامها (از کلیات رسایل نور)؛ ناشر احسان؛ نویسنده: سعید نورسی؛ مترجم: داود وفایی؛ سال چاپ ؛1393 نوبت چاپ: 1؛ تعداد جلد :1؛ تعداد صفحه: 456؛ قطع: (اندازه) وزیری؛ زبان: فارسی؛ شابک :9789643568108
- ↑ رساله ثمره مدرسه یوسفیه؛ ناشر احسان؛ نویسنده: سعید نورسی؛ مترجم: داود وفایی و شایسته حسامی؛ سال چاپ ؛1394 نوبت چاپ: 1؛ تعداد جلد :1؛ تعداد صفحه: 456؛ قطع: (اندازه) جیبی؛ زبان: فارسی؛ شابک :9786003490475
- ↑ از کلیات رساله نور: رساله طبیعت؛ ناشر احسان؛ نویسنده: سعید نورسی؛ مترجم: داود وفایی و شایسته حسامی؛ سال چاپ ؛1394 نوبت چاپ: 1؛ تعداد جلد :1؛ تعداد صفحه: 456؛ قطع: (اندازه) جیبی؛ زبان: فارسی؛ شابک 13 رقمی: 9786003490444؛ شابک 10 رقمی: 6003490446
پیوند به بیرون
[ویرایش]
- اسلامشناسان مسلمان سده ۲۰ (میلادی)
- اسلامشناسان اهل ترکیه
- اسیران جنگی اهل عثمانی
- اشاعره
- افراد پادکمونیست اهل ترکیه
- الهیدانان مسلمان
- اهالی خیزان
- پژوهشگران تصوف
- پیروان مذهب شافعی
- درگذشتگان ۱۹۶۰ (میلادی)
- روحانیان سنی
- زادگان ۱۸۷۸ (میلادی)
- عالمان مسلمان
- کردهای اهل ترکیه
- محققان کرد
- مفسران قرآن
- منتقدان بیخدایی
- نظامیان جنگ جهانی اول اهل عثمانی
- نویسندگان کرد
- نویسندگان مرد کرد