رودخانه سوات

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
رودخانه سوات
مسیر رود سوات (interactive map)
مکان
Country پاکستان
Provinceخیبر پختونخوا
Districtسوات
ویژگی‌های ظاهری
سرآبکوهستان هندوکش
دهانهرود کابل
 • مکان
چارسده
طول۲۴۰ کیلومتر (۱۵۰ مایل)
اندازهٔ حوضه۱۳٬۰۰۰ کیلومتر مربع (۵٬۰۰۰ مایل مربع)
دبی 
 • مکانموندا
 • میانگین۲۸۰ متر مکعب بر ثانیه
ویژگی‌های حوضه
ریزابه‌ها 
 • چپرودخانه بشیگرام و اوشو
 • راسترودخانه دارال و گبرال

رودخانه سوات (اردو: دریائی سوات , پشتو: سوات سیند) رودخانه ای دائمی در ناحیه شمالی استان خیبر پختونخوا پاکستان است. سرچشمه رودخانه در دره‌های یخچال‌های طبیعی در ارتفاعات کوهستان هندوکش است و از آنجا ابتدا به دره کلام می‌ریزد و سپس وارد دره سوات ‌می‌شود.

نام[ویرایش]

کلمه سوات یک نام سانسکریت است که ممکن است به معنای «آب آبی شفاف» باشد. در نظریه دیگری گفته می‌شود که کلمه سوات از کلمه سانسکریت شِوِتا (shveta) گرفته‌ شده است. همچنین برای توصیف آب شفاف رودخانه سوات استفاده می‌شود. در نزد یونانیان باستان، این رودخانه به نام سوآستوس شناخته می‌شد.[۱] زائر چینی فاکسیان از سوات به عنوان سو-هو تو یاد می‌کند.

مسیر رود[ویرایش]

سرچشمه رود سوات در کوه‌های هندوکش قرار دارد، جایی که در طول سال از آب‌های یخبندان تغذیه می‌شود. از دره‌های مرتفع کوهستان سوات، رودخانه از محل تلاقی رودخانه Usho و رودخانه Gabral تشکیل می‌شود و از میان تنگه‌های باریک دره کلام تا شهر مدیان می‌گذرد. از آنجا، رودخانه به آرامی برای ۱۶۰ کیلومتر از طریق مناطق مسطح در دره سوات تا چکدره به پایین‌دست حرکت می‌کند. در انتهای جنوبی دره سوات، رودخانه قبل از ورود به دره پیشاور، وارد تنگه ای باریک می‌شود و به رودخانه پنجکورا می‌پیوندد. سرانجام به رودخانه کابل در نزدیکی چارسدا ختم می‌شود.

دبی رودخانه[ویرایش]

میانگین دبی در موندا ۲۸۰ متر مکعب در ثانیه است.[۲]

اثر اقتصادی رودخانه[ویرایش]

رودخانه سوات نقش مهمی در اقتصاد دره ایفا می‌کند. مناطق پایین‌دست رودخانه سوات و دره مالاکند توسط مجموعه‌ای از کانال‌ها آبیاری می‌شوند که در سال ۱۹۰۳ توسط انگلیسی‌ها ساخته شدند.[۳]

کانال سوات از زیر گذرگاه مالاکند و از طریق تونل بنتون می‌گذرد که در سال ۱۹۱۴ تکمیل شد. در پایین شهر درگئی، کارگاه موندا کانال‌هایی را تغذیه می‌کنند که کانال‌های کوچک‌تر متعددی را در نواحی چارسدا، سوابی و مردان در دره پیشاور تأمین می‌کنند. این کارگاه در سال ۱۹۲۱ توسط بریتانیا ساخته شد.[۴] این رودخانه همچنین در طول مسیر از طریق نفوذ آب به زمین چاه‌ها و چشمه‌ها را تغذیه می‌کند.

نیروگاه برق‌آبی[ویرایش]

آبهای رود سوات برای تولید انرژی برق آبی در نیروگاه برق آبی جابان (تکمیل در سال ۱۹۳۸) و نیروگاه برق آبی درگای (تکمیل در سال ۱۹۵۲) استفاده می‌شود. سد مهمند که در پایین دست مسیر رودخانه سوات قبل از ورود به دره پیشاور در حال ساخت می‌باشد، دارای ۷۴۰ مگاوات ظرفیت تولید برق توسط توربین‌های نصب شده‌است.

پروژه‌های پیشنهادی برق آبی در امتداد مسیر رودخانه عبارتند از: HPP Asrit Kedam,[۵] Gabral HPP[۶] و Matiltan HPP.[۷]

آلبوم عکس[ویرایش]

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام Sultan_2008 وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  2. "Feasibility study on the development of Munda Dam multipurpose project in Islamic Republic of Pakist an: final report ; Vol. 3. -Supporting report" (PDF). Japan International Cooperation Agency: Nippon Koei Co. , Ltd. : Nippon Giken Inc. Archived from the original (PDF) on Oct 7, 2022.
  3. "History". www.wapda.gov.pk. Retrieved 2021-04-22.
  4. Report, Bureau (2010-08-28). "Munda Headworks restored in record time". DAWN.COM (به انگلیسی). Retrieved 2021-04-22.
  5. "Korean companies asked to undertake $1.6bn of hydroelectric schemes in Pakistan". Global Construction Review (به انگلیسی). 2021-01-08. Retrieved 2021-10-07.
  6. "Pre-qualification bids sought for E&M supply for Gabral Kalam, Pakistan … | Hydropower & Dams International". www.hydropower-dams.com. Retrieved 2021-10-07.
  7. Poindexter, Gregory (2016-12-05). "Pakistan begins construction of the 84-MW Matiltan hydropower project". Hydro Review (به انگلیسی). Retrieved 2021-10-07.

پیوند به بیرون[ویرایش]