تله زنگ
ایستگاه راهآهن و روستای تَلِهزَنگ در مسیر ناحیه راهآهن لرستان (تهران – اهواز) قرار دارد. روستای تله زنگ در تقسیمات کشوری، از توابع شهرستان اندیمشک همچنین ایستگاه راهآهن تله زنگ یا ایستگاه شهید چراغی زیر نظر اداره کل راه آهن زاگرس قرار دارد و از سمت اندیمشک ششمین و از سمت دورود نهمین ایستگاه است. ایستگاه تلهزنگ معمولاً برای دسترسی طبیعتگردان به آبشار زیبای شوی استفاده میشود.[۱][۲]
بجز ایستگاه تله زنگ ، روستاهای فصلی زیادی در فصل زمستان و روستای زیبای شوی بطور ثابت در این منطقه قرار دارند.
روستای تلهزنگ[ویرایش]
گویش اغلب اهالی لری بختیاری وگویش لری بالاگریوه است. شغل اغلب مردم تله زنگ(بجز کارمندان راهآهن) دامداری و درروستاهای فصلی منطقه کشت جو دیم و باغات انار و کشت برنج در روستای زیبای زیبای شوی وجود دارد. ساکنین محلی تله زنگ از طایفه تادخیری و شوینی از ایل بختیاری و توه ای از ایل پاپی هستند. روستای تله زنگ شهدای زیادی تقدیم اسلام وانقلاب فدا کرده است و ایستگاه شهید چراغی هم به همین اسم نام گذاری شده است.اسامی تعدادی از شهدای طایفه تادخیری:
شهیدایرج فتحی/ شهید بزرگی چراغی /شهید جهانبخش سبزواری ( اشیری )/ شهید چراغعلی امیدی /شهید حسن علی نامداریان /شهید حسین (قپانی)شمسی/ شهید حسین چراغی /شهید حسین حاجیوند /شهید حسین نامداری شوی
شهید سلطانعلی چراغی /شهید سلطانعلی مرادی /شهید شاهپور چراغی /شهید صفر مرادی/شهید عباس دهقان شوی شهید عباس سالمی چکانی/ شهید علی حسن حاجیوند / شهید علی حسن شهبازی/شهید علی حسین جهانگیری /شهید علی حسین چراغی / شهید لطیف حاجیوند/شهید محمد چناری/ شهید محمد حاجیوند/شهید محمود امانی چکانی /
شهید محمود نامداری/ شهید مراد نادیسرد / شهید میرزا حسن زاده /شهید میرعباس چکانی /شهید رجبعلی غلامی
امکانات[ویرایش]
تلهزنگ بجز ایستگاه راهآهن، دارای پاسگاه نیرویانتظامی، نمازخانه، خانه بهداشت [نیازمند منبع] و خواربارفروشی است. پل زیبای راهآهن تلهزنگ نیز در نزدیکی روستا قراردارد.
دسترسی[ویرایش]
روستای تلهزنگ، بجز راهآهن دسترسی دیگری ندارد. به همین دلیل در روستا خودرو دیده نمیشود. قطارهای سریعالسیر و فوقالعاده در این ایستگاه توقف ندارند و ساکنین و طبیعتگردان از دو قطار محلی اندیمشک_دورود و دورود - اندیمشک استفاده میکنند. از ایستگاه تا روستای زیبای شوی جاده دسترسی در حال احداث است .
سمندر لرستان
«سمندر لرستانی» به جانوری گفته می شود كه شبیه سوسمار است و در آب و خشكی زیست می كند، چهار پا دارد، پوستش تیره رنگ همراه با لكه های زرد و قدش حدود 25 سانتی متر است و از حشرات تغذیه می كند، نام های ایرانی آن شامل «آذرتش، آذرشین و آذرنشین» است؛ در زبان فرانسه به نام «سالاماندر» شناخته می شود. اين گونه دوزيست بخشي از زندگي خود را در اب و بخش ديگر عمر خود را در خشكي مي گذراند. سمندر از خزه و جلبك و ريشه گياهان و گونه هاي مختلف بي مهرگان تغذيه ميكند.
بر اساس نتایج تحقیقات Steinfartz ۲۰۰۲ سمندرهای خاورمیانه از جنس Neurergus شامل چهارگونه می باشند. هر چهار گونه در خاورمیانه یافت شده و در کشورهای ایران، عراق و ترکیه وجود دارند. گونه N.Strauchii در ترکیه یافت شده و سه گونه دیگر در ایران وجود دارند. این گونه ها بر اساس ویژگی های ظاهری و اکولوژیکی به راحتی قابل تشخیص هستند.
مشخصات سمندر لرستان
سمندر کوهستانی لرستان دارای بدنی به طول ۱۴ سانتی متر است و پوست آن در قسمت پشت بدن قهوه ای رنگ با خال ها یا نوارهایی زرد یا نارنجی است که ظاهری زیبا به این دوزیست بومی ایران بخشیده است. تنه، کمی تخت بوده و آبشش های بزرگ از مشخصه های آن است. روی سر بین دو چشم، لکه سفید رنگی وجود دارد که به سمت پایین کشیده شده است.
ویژگی سمندر لرستانی نسبت به دیگر گونه ها، خط طولی پشت آن است. سمندر لرستانی اگر چه در آبهای سرد زیست می کند اما در مقابل گرما مقاومت بیشتری نسبت به دیگر سمندرها دارد. این سمندر در آبهای راکد نظیر جویبارهای فصلی و تالابها، جایی که دارای شرایط محیطی پایدار باشد ساکن است
وجه تسمیه و نامهای محلی
نام این گونه ترکیبی از دو کلمه سام (آتش) و اندر (به معنی درمیان) بوده و به همین دلیل در برخی از کتب قدیمی آنرا فرزند آتش نامیده اند. در حقیقت جوامع محلی سمندر را نماد پاکی، شجاعت و انسان راست کردار دانسته و در بین آنها از احترام ویژه ای برخوردار است.
سمندر لرستان، خالدار قیصری، خالدار امپراطور، حاجی باریک آو (حاجی باریکاب) نامهایی بر این دوزیست لرستان هستند. برخی اهالی منطقه نام هایی را به این جاندار زیبا نسبت می دهند که نشان دهنده باور مردم منطقه به تقدس این جانور است. حاجی باریکاو که کلمه حاجی نوعی مصونیت و تقدس به این جانور داده است و وقمی یا وقفی یعنی جانوری که از طرف کسی شاهزاده احمد وقف شده است نیز حاکی از این امر است. بعضی هم آن را با نام چرق پرق می شناسند.یکی اززیستگاه های سمندر لرستان در منطقه تله زنگ از جمله ؛ کرناس ، مورت، منجر، پاتافا آبشار شوی ،کول موسی ،جوکار،کوه لنگر امامزاده شاهزاده احمد است.
آبشار شوی[ویرایش]
طبیعتگردان زیادی همه ساله برای بازدید از آبشار شوی از ایستگاه تله زنگ استفاده میکنند.
منابع[ویرایش]
- ↑ لغتنامه دهخدا
- ↑ «اداره کل راهآهن لرستان». بایگانیشده از اصلی در ۹ ژانویه ۲۰۱۴. دریافتشده در ۲۹ نوامبر ۲۰۱۶.