تئودورا (سده ۶ میلادی)

تئودورا
امپراتریس و خودکامه امپراتوری روم شرقی همکار امپراتور امپراتوری رومی‌ها
امپراتریس امپراتوری بیزانس
سلطنت	۹ اوت ۵۲۷ – ۲۸ ژوئن ۵۴۸ (تماماً همراه با ژوستینین یکم)
تاج‌گذاری	۹ اوت ۵۲۷ به عنوان امپراتریس
پیشین	ژوستین یکم یا ژوستینین یکم
جانشین	(ژوستینین یکم به تنهایی حکمرانی کرد)
امپراتوری همزمان با	ژوستینین یکم
امپراتریس همسر امپراتوری بیزانس
سلطنت	۹ اوت ۵۲۷ – ۲۸ ژوئن ۵۴۸
پیشین	افمیا
جانشین	سوفیا
زاده	ح. ۵۰۰ قبرس
درگذشته	۲۸ ژوئن ۵۴۸ (۴۸ سال) کنستانتینوپل
آرامگاه	کلیسای حواریون مقدس
همسر(ان)	ژوستینین یکم
فرزند(ان)	غیر مشروع: جان تئودورا
دودمان	ژوستی‌نیان

تئودورا (انگلیسی: Theodora؛ ح. ۵۰۰ – ۲۸ ژوئن ۵۴۸) یک رقصنده و سپس با ازدواج با ژوستینین بزرگ تبدیل به امپراتریس/ملکه قدرتمند و پرنفوذ امپراتوری روم شرقی شد. تئودورا یکی از تاثیرگذارترین، قدرتمندترین، بحث برانگیزترین و بزرگترین امپراتریس‌های تاریخ روم و روم شرقی بود که از سال ۵۲۷ تا هنگام مرگ خود در سال ۵۴۸ همانند امپراتریس فرمانروا همراه با همسرش ژوستینین یکم در عمل به عنوان شریک سلطنت وی عمل می‌کرد و همراه با او بر امپراتوری بیزانس حکومت کرد و در ۲۱ سال حکومت خود به عنوان امپراتریس بیزانس، دادگاه و مهر و همراهان خود را داشت و ژوستینین او را «شریک جلسات من» خواند و تخت سلطنت تئودورا در کنار تخت شوهرش بود و نزدیکترین مشاوره امپراتور به حساب می‌آمد.

از یک رقصنده به ملکه پرقدرت روم

نگاری از امپراتریس تئودورا حاکم بیزانس

ملکه امپراتوری روم شرقی در سال ۵۰۰ میلادی متولد شد و براساس تاریخ حاضر، تئودورا، دومین فرزند یک خانواده سه نفر فقیر است که پدرش را از دست داده و تحت تربیت مادرش بزرگ شده‌است و تا ۱۵ سالگی در مراکز فساد بود و از وجودش به عنوان یک روسپی و رقاصه استفاده می‌کردند تا اینکه روزی ژوستینین یکم رقص او را دید و عاشقش شد. همین عشق باعث گردید که آن دو در سال ۵۲۳ میلادی با یکدیگر ازدواج کنند، او زنی باهوش، خودساخته، قدرتمند، بانفوذ، خودخواه، حریص و جاه‌طلب بود. ژوستینین چون به امپراتوری رسید، تئودورا را در سلطنت شریک خود ساخت و تئودورا توانست قدرت اداره کل امپراتوری روم شرقی را با عنوان شریک امپراتور به‌طور برابر در دست بگیرد. او خط مشی سیاست مذهبی همسرش را تعیین می‌کرد. تئودورا پس از ازدواج با ژوستینین در تمامی تصمیم‌گیری‌های سیاسی، نظامی، اقتصادی، مذهبی، اجتماعی، خانوادگی و رویدادهای حساس، همراه و همدم و مشاور اصلی ژوستینین در درجه اول در اوج خط مقدم است و نقش بسیار فعال، مؤثر و مهمی بر عهده دارد.

در زمان سلطنت مشترک تئودورا و ژوستینین یک شورش بسیار بزرگ به دست یکی از کنسول‌های مهم دربار به نام هیپاتیوس به پا شده بود و امپراتور ژوستینین توان نابودی این شورش را در خود ندید و تصمیم به فرار گرفت و تئودورا که به هنگام آشوبگری نیکا در سال ۵۳۲ میلادی امپراتور را از فرار و گریز منع کرد و او را به مقابله تشویق نمود تئودورا از سال ۵۳۲ تا هنگام مرگ تأثیراتی که بر امپراتوری بیزانس و خود امپراتور گذاشت فوق‌العاده بود به حدی که وی را علناً به عنوان امپراتور مشترک با ژوستینین می‌دانستند. تئودورا را بخاطر هوس و جاه طلبی بسیارش یکی از شهوانی‌ترین زنان تاریخ می‌دانند و بخاطر حکومتش بر روم به عنوان یکی از بانفوذترین زنان تاریخ بشریت شناخته می‌شود. مرگ او در سال ۵۴۸ میلادی اتفاق افتاد که باعث عزاداری همیشگی ژوستینین یکم شد.

منابع

• سعید درودی (بهار ۱۳۷۲)، اطلاعات عمومی سخن، تهران: انتشارات سخن، ص. ۲۰۵
• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Theodora (6th century)». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۱ سپتامبر ۲۰۱۶.