پرش به محتوا

ایزیدور

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
ایزیدور
زادهٔ۴۲۰ میلادی
درگذشت۵۲۰ میلادی
ملیتامپراتوری بیزانس
پیشهفیلسوف
مکتبنوافلاطونی

ایزیدور اسکندریه (یونانی: Ἰσίδωρος ὁ Ἀλεξανδρεύς؛ زاده ۴۲۰ میلادی – درگذشته ۵۲۰ میلادی)[۱][۲] فیلسوف یونانی[۳] و یکی از آخرین نوافلاطونیان بود. او در اواخر قرن پنجم میلادی در آتن و اسکندریه زندگی می‌کرد. او به‌عنوان جانشین مارینوس نئاپولیسی، که او نیز جانشین پروکلس لیکایوس بود، رئیس مدرسه آتن شد.

زندگی

[ویرایش]

ایزیدور در اسکندریه به‌دنیا آمد. در آتن زیر نظر پروکلس تحصیل کرد و آرای ارسطو را از مارینوس آموخت.[۴] به گفته داماسکیوس، «ایزیدور از دیدن پروکلس حیرت‌زده شد، برایش قابل احترام و شگفت‌انگیز بود؛ او فکر می‌کرد که فلسفه واقعی را در چهره او می‌بیند.»[۵] پروکلس به نوبه خود از «ظاهر ایزیدور شگفت‌زده می‌شد، زیرا روحانی و سرشار از زندگی فلسفه درونی بود».[۶] داماسکیوس همچنین می‌گوید که «ایزیدور، علاوه بر سادگی، راستگویی را دوست می‌داشت، و خود را متعهد کرده بود که بیش از آنچه لازم است، صریح صحبت کند، و هیچ تظاهری در خود نداشت.»[۷] ادعای مطرح‌شده در سودا مبنی بر این‌که ایزیدور شوهر هیپاتیا بود،[۸] باید اشتباه باشد زیرا ایزیدور مدت‌ها پس از مرگ هیپاتیا به‌دنیا آمد.[۹] در جای دیگر نقل شده است که ایزیدور همسری به‌نام دومنا داشت که پنج روز پس از تولد پسرشان که نامش را پروکلس گذاشتند، مرد.[۱۰]

ایزیدور به همراه سالوستیوس به اسکندریه بازگشت[۱۱] و به تدریس فلسفه پرداخت. هنگامی که پروکلس درگذشت (۴۸۵ میلادی) در آتن بود، و بعدتر زمانی که مارینوس به‌عنوان رئیس مکتب نوافلاطونیان به دست گرفت،[۱۲] مارینوس او را متقاعد کرد تا جانشین او به‌عنوان رئیس مدرسه باشد، اما مدتی پس از مرگ مارینوس، آتن را ترک کرد،[۱۳] و سمت خود را به هگیاس واگذار کرد.

ایزیدور به‌عنوان معلم داماسکیوس شناخته می‌شود، که داماسکیوس در اثرش، زندگی ایزیدور، او را به عنوان یک مرد و یک متفکر والا نشان می‌دهد. زندگی ایزیدور که به تئودورا، یکی از شاگردان ایزیدور و داماسکیوس تقدیم شده است، به‌صورت خلاصه توسط فوتیوس در کتاب کتابخانه او[۱۴] و به صورت قطعاتی در سودا حفظ شده است.

فلسفه

[ویرایش]

عموماً پذیرفته شده است که او بیشتر یک «مشتاق» به فلسفه بود تا «متفکر». استدلال‌های او تابع الهام بود، و نظریات فیثاغورس و افلاطون را بر منطق و اخلاق عملی رواقیون و ارسطویی‌ها ترجیح داد. به‌نظر می‌رسد که او دست‌خوش گمانه‌زنی‌های الهیاتی شده و به رؤیاها و خلسه اهمیت زیادی می‌دهد، که در گفتمان‌های عمومی خود از آن‌ها سخن می‌گفت.

جستارهای وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. Tennemann, Wilh Gottlieb (1852). A manual of the history of philosophy: Translated from the german of Wilh. Gottlieb Tennemann, by the rev. A. Johnson, revised, enlarged, and continued by J. R. Morel. (aus:) Bohn's philosophical library (به انگلیسی). G. Bohn. p. 193.
  2. "A Dictionary of Greek and Roman biography and mythology, Isido'rus". www.perseus.tufts.edu. Retrieved 2024-05-30.
  3. Encyclopædia Britannica: Isidore of Alexandria (Greek philosopher)
  4. Suda, μ199
  5. Damascius, Life of Isidore fr. 248 (cf. Suda, αι89)
  6. Damascius, Life of Isidore fr. 80 (cf. Suda, ει40; ει301)
  7. Damascius, Life of Isidore fr. 45 (cf. Suda, α4587)
  8. Suda, υ166
  9. "Isidorus 1" entry in John Robert Martindale, (1980), The Prosopography of the Later Roman Empire. Cambridge University Press
  10. Damascius, fr. 399 (cf. Photius, 301)
  11. Damascius, Life of Isidore fr. 138 (cf. Suda, σ62)
  12. Suda, μ199
  13. "Isidorus 5" entry in John Robert Martindale, (1980), The Prosopography of the Later Roman Empire. Cambridge University Press
  14. Photius, Bibliotheca, 181, 212