پرندگان شیرجه‌زن

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
زاویه نوک

پرندگان شیرجه‌زن (به انگلیسی: Diving birdپرندگانی هستند که برای گرفتن ماهی یا طعمه‌های دیگر در آب فرومی‌روند. این گونه پرندگان ممکن است از حالت پرواز وارد آب شوند، مانند پلیکان‌ها، گانت‌ها و نوک‌سرخ‌ها. یا ممکن است از سطح آب شیرجه بزنند، مانند اردک‌های شیرجه‌زن، باکلان‌ها و پنگوئن‌ها. نظریه این است که آن‌ها از پرندگانی که پیش‌تر برای شنا سازگار شده بودند تکامل یافته‌اند و به سازگاری‌هایی مانند پاهای پره‌دار یا پرده‌دار برای رانش مجهز شده بودند.[۱]

پرندگان شیرجه‌زن با پای پروانه‌ای[ویرایش]

برخی از پرندگان شیرجه‌زن، به عنوان مثال باخترمرغان منقرض‌شده دورهٔ کرتاسه، خود را با پاهای خود به حرکت درآوردند. آن‌ها پرندگانی بزرگ، ساده و بدون پرواز با دندان‌هایی برای گرفتن طعمه‌های لغزنده بودند. امروزه باکلان‌ها (خانواده Phalacrocoracidaeغواص‌ها (Gaviidae) و کشیم‌ها (Podicipedidae) گروه‌های اصلی پرندگان غواص هستند که با پای پروانه‌ای (Foot-propelled) حرکت می‌کنند.[۲]

پرندگان شیرجه‌زن با بال پروانه‌ای[ویرایش]

دیگر پرندگان شیرجه‌زن بال‌پروانه‌ای (Wing-propelled) هستند، به ویژه پنگوئن‌ها (پنگوئن‌سانانزیرآبروک‌ها (Cinclus) و ماهی‌گیرک‌ها (Alcidae).[۳]

پرندگان شیرجه‌زن[ویرایش]

گردن پرندگان از بالا شیرجه‌زن (plunge-diving birds) نیز منحصر به فرد است. پرندگان شیرجه‌زن می‌توانند از ارتفاع ۴۵ متری شیرجه بزنند و به سرعت تا ۲۴ متر بر ثانیه بدون آسیب می‌رسند. گردن آن‌ها در هنگام شیرجه زدن نقش مهمی ایفا می‌کند. عضله گردن آن‌ها در طول فرایند ضربه منقبض می‌شود و تاندون‌ها به عنوان یک نیروی تثبیت‌کننده در طول شیرجه به استخوان‌ها کشش وارد می‌کنند.[۴] این به آن‌ها اجازه می‌دهد تا بتوانند با خیال آسوده شیرجه بزنند، غواصی عمیق‌تری داشته باشند و در نتیجه حجم آب در دسترس پرندگان را افزایش دهند و در عین حال شکار را غافلگیر کنند.[۵] پرندگان شیرجه‌زن از بالا به دلیل سازوکار شیرجه زدن، از آن‌هایی که از روی سطح آب شیرجه می‌زنند، کمتر شیرجه می‌زنند.[۶]

منابع[ویرایش]

  1. Jung, Sunghwan; Gerwin, John; Dove, Carla; Gart, Sean; Straker, Lorian; Croson, Matthew; Chang, Brian (2016-10-25). "How seabirds plunge-dive without injuries". Proceedings of the National Academy of Sciences (به انگلیسی). 113 (43): 12006–12011. Bibcode:2016PNAS..11312006C. doi:10.1073/pnas.1608628113. ISSN 0027-8424. PMC 5087068. PMID 27702905.
  2. National Geographic (2007-08-31), Underwater Diving Bird | National Geographic, retrieved 2019-06-25
  3. "Alcidae". Alcidae Inc. (به انگلیسی). Retrieved 2019-06-25.
  4. Jung, Sunghwan; Gerwin, John; Dove, Carla; Gart, Sean; Straker, Lorian; Croson, Matthew; Chang, Brian (2016-10-25). "How seabirds plunge-dive without injuries". Proceedings of the National Academy of Sciences (به انگلیسی). 113 (43): 12006–12011. Bibcode:2016PNAS..11312006C. doi:10.1073/pnas.1608628113. ISSN 0027-8424. PMC 5087068. PMID 27702905.
  5. Coudert, Yan; Grémillet, David; Ryan, Peter; Kato, Akiko; Naito, Yasuhiko; Maho, Yvon (2003-12-22). "Between air and water: the plunge dive of the Cape Gannet Morus capensis". Ibis (به انگلیسی). 146 (2): 281–290. doi:10.1111/j.1474-919x.2003.00250.x.
  6. Green, Jonathan; White, Craig; Bunce, Ashley; Frappell, Peter; Butler, Patrick (2009-11-04). "Energetic consequences of plunge diving in gannets". Endangered Species Research (به انگلیسی). 10: 269–279. doi:10.3354/esr00223.