من و بابی مک‌گی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
«من و بابی مَک‌گی»
تک‌آهنگ راجر میلر
از آلبوم راجر میلر
بی-ساید«"می‌خواهم به قلبم بیاموزم خم شود (به‌جای شکستن)"»
تاریخ پخشژوئیه ۱۹۶۹
تاریخ ضبط۱۶ مه ۱۹۶۹
ژانرکانتری
زمان۴:۰۲
ناشراسمَش S-2230
ترانه‌نویس(ها)کریس کریستوفرسون
فرد فاستر
تهیه‌کننده(ها)جری کندی
گاه‌نگاری تک‌آهنگ‌های راجر میلر
«ونس»
(۱۹۶۹)
«من و بابی مَک‌گی»
(۱۹۶۹)
«آدم‌های معمولی کجا رفته‌اند»
(۱۹۶۹)

«من و بابی مَک‌گی» (به انگلیسی: Me and Bobby McGee) ترانه‌ای است سرودهٔ کریس کریستوفرسون که اولین بار در سال ۱۹۶۹ توسط راجر میلر اجرا شده‌است. این ترانه در مورد دوست داشتن و از دست دادن است.[۱] «من و بابی مَک‌گی» ضمن تعریف کردن داستانی باورپذیر از یک سفر جاده‌ای، به این موضوع می‌پردازد که انتخاب‌های افراد در زندگی ممکن است تاوان سنگینی برای‌شان داشته باشد.[۲]

راجر میلر از اهالی تگزاس بود، ایالتی که خاستگاه سبک آوتلو کانتری بود و «من و بابی مَک‌گی» هم بسیاری از ویژگی‌های موسیقایی آن سبک را داشت.[۱] او پیش از این ترانه به‌خاطر آهنگ «پادشاه جاده» شهرت پیدا کرده‌بود؛ اثری که در سال ۱۹۶۵ شمارهٔ ۱ ترانه‌های داغ کانتری و شمارهٔ ۴ بیلبورد هات ۱۰۰ شده بود.[۳][۴] اجرای میلر از «من و بابی مَک‌گی» هم با موفقیت روبه‌رو شد و ترانه تا ردهٔ دوازهم جدول پرفروش‌ترین ترانه‌های کانتری صعود کرد.[۵]

پس از میلر افراد بسیاری «من و بابی مَک‌گی» را بازخوانی کردند از جمله کنی راجرز (۱۹۶۹)، گوردن لایتفوت (۱۹۷۰) و خود کریستوفرسون در سال ۱۹۷۰. اما مشهورترین اجرای این قطعه، نسخه‌ای است که جنیس جاپلین در اواخر سال ۱۹۷۰ ضبط کرد و پس از مرگش در آلبوم مروارید منتشر شد.[۶] مجلهٔ رولینگ استون در سال ۲۰۰۳ و در انتخاب «۵۰۰ ترانهٔ برتر همهٔ زمان‌ها»، جایگاه ۱۴۸ فهرستش را به اجرای جاپلین از «من و بابی مَک‌گی» اختصاص داد.[۷] این نسخه در سال ۲۰۰۲ در تالار مشاهیر گرمی ثبت شد.[۸]

نام و محتوا[ویرایش]

بر خلاف تصور عموم، «بابی مک‌گی» مورد اشاره در این ترانه یک زن است. بودرو برایانت (ترانه‌سرا) و فرد فاستر (تهیه‌کنندهٔ موسیقی) زمانی هر دو در یک ساختمان دفتر کار داشتند.[۹] برایانت یک منشی خانم ۲۹ ساله به‌نام «باربارا مَک‌کی» داشت که «بابی» صدایش می‌کردند و یک‌روز که فاستر برای چهارمین یا پنجمین بار به دفتر آن‌ها رفت، برایانت به طعنه گفت که فکر می‌کند او فقط برای دیدن بابی به دفترشان می‌رود.[۱۰] پس از آن بود که فاستر ایدهٔ ساخت آهنگی به اسم «من و بابی مَک‌کی» به ذهنش رسید و به کریس کریستوفرسون سفارش داد با این عنوان ترانه‌ای بنویسد.[۱۱] اما کریستوفرسون «مَک‌کی» را «مَک‌گی» شنید و Bobbie را هم به Bobby تغییر داد.[۱۲]

کریستوفرسون در «من و بابی مَک‌گی» داستان غم‌انگیز زوجی را روایت می‌کند که پس از هم‌سفر شدن با یک راننده کامیون و گذر از ایالت‌های جنوبی آمریکا در کالیفرنیا از هم جدا می‌شوند. راوی با گفتن «حاضرم همهٔ فرداهایم را در برابر یک دیروزی که بابی را کنار خودم داشتم بدهم» تاسفش از این جدایی را ابراز می‌کند.[۱۳] در این ترانه شخصیت‌ها به خاطر آزادی شخصی‌شان با کمال میل رابطه‌شان را فدا می‌کنند. به‌نظر می‌رسد آن دو از زندگی چیزهایی می‌خواهند که با دلبستگی‌های دائمی جوانانه سازگار نیستند و گرچه احساسات‌شان را انکار نمی‌کنند اما به یک تعهد الزام‌آور یا مفهوم عاشقانهٔ ابدی اعتقادی ندارند.[۱۴]

کریستوفرسون در مصاحبه‌ای گفته که در این ترانه از فیلم جادهٔ فلینی تأثیر گرفته‌است. او می‌گوید: به دلایلی، من به آن فیلم و سکانسی فکر کردم که آنتونی کوئین با موتورسیکلت در حال گردش است و جولیتا ماسینا در نقش دختر خل‌وضع ترومبون‌نواز او را همراهی می‌کند. کوئین به جایی رسید که دیگر نتوانست ماسینا را تحمل کند و زمانی که دخترک خواب بود کنار جاده رهایش کرد. بعداً کوئین جایی زنی را می‌بیند که در حال رخت پهن کردن ملودی‌ای را می‌خواند که ماسینا روی ترومبون می‌نواخت. او می‌پرسد "آن آهنگ را کجا شنیدی؟" و زن پاسخ می‌دهد "از دختری که سال‌ها پیش در آن شهر پیدایش شده بود و هیچ‌کس نمی‌دانست از کجا آمده و آخرش هم مُرد". آن شب کوئین به یک بار می‌رود و در حالت مَستی با چند مرد درگیر می‌شود و سرانجام زیر آسمان پُرستارهٔ ساحل درهم می‌شکند و زار می‌زند. این حسی بود که من در پایان «بابی مَک‌گی» داشتم. شمشیر دولَبه‌ای که همان آزادی است. کوئین وقتی دخترک را رها کرد آزاد شد اما آن ماجرا او را نابود کرد. آن خط شعر که می‌گوید "آزادی" قطعاً نام دیگریست برای "چیزی برای از دست دادن باقی نمانده" از همین آمده‌است.[۱۵]

نسخهٔ جنیس جاپلین[ویرایش]

«من و بابی مَک‌گی»
تک‌آهنگ جنیس جاپلین
از آلبوم مروارید
بی-ساید«ماه نیمه»
تاریخ پخش۱۲ ژانویه ۱۹۷۱[۱۶]
تاریخ ضبط۲۸ ژوئیهٔ ۱۹۷۰ (نسخهٔ دمو)[۱۷]
۲۵ سپتامبر ۱۹۷۰ (نسخهٔ اصلی آلبوم مروارید)[۱۷]
ژانربلوز راک،[۱۴] کانتری بلوز[۷]
زمان۴:۳۳
ناشرکلمبیا
ترانه‌نویس(ها)کریس کریستوفرسون، فرد فاستر
تهیه‌کننده(ها)پال ای. راث‌چایلد
نمونهٔ صوتی

زمانی که جنیس جاپلین اجرای راجر میلر از «من و بابی مَک‌گی» را شنید به‌قدری از آن خوشش آمد که تصمیم گرفت نسخه‌ای از ترانه را ضبط کند.[۱۸] او دوبار این ترانه را ضبط کرد: اولین بار در ژوئن ۱۹۷۰ و دومین‌بار در ۲۵ سپتامبر همان سال که نسخهٔ دوم حدود ۳ ماه پس از مرگش در آلبوم مروارید منتشر شد.[۱۷] نسخهٔ جاپلین در زمان انتشارش در ایالات متحده برای ۲ هفته صدرنشین جدول ۱۰۰ تک‌آهنگ داغ بیلبورد بود.[۵]

کریستوفرسون پیش از مرگ جاپلین برای مدت کوتاهی با او در رابطه بود اما نه این ترانه را به‌نیت اجرا توسط او نوشته بود و نه حتی خبر داشت که جاپلین «من و بابی‌مَک‌گی» را ضبط کرده‌است.[۵] یک روز پس از مرگ جاپلین، تهیه‌کنندهٔ اثر او را به دفترش دعوت کرد و نسخهٔ جاپلین را برایش پخش کرد.[۵] کریستوفرسون پس از شنیدن نسخهٔ جاپلین به‌قدری متأثر شد که به گفتهٔ خودش «باقی روز را اشک‌ریزان در لس آنجلس قدم زد».[۱۵] او پس از بازگشت به نشویل با همکاری دانی فریتس قطعهٔ «گورنوشته (تاریک و غمگین)» را دربارهٔ جنیس جاپلین نوشت.[۱۵] فاستر هم از کاور ترانه توسط جاپلین بی‌خبر بود تا اینکه با کلایو دیویس (رئیس وقت کمپانی کلمبیا) ملاقات کرد. به گفتهٔ فاستر با این‌که او یکی از طرفداران جنیس جاپلین بوده اما تصور نمی‌کرده که بتواند در سبک دیگری به‌جز هارد راک آواز بخواند.[۱۹]

به‌عقیدهٔ استیو هیوئی از آل‌میوزیک نسخهٔ جنیس جاپلین، نه فقط به‌خاطر شور و قدرتی که در اجرای اوست، بلکه به این دلیل که او تجسمی از شخصیتی است که در ترانه بابت از دست رفتنش ابراز تاسف می‌شود، به نسخهٔ اصلی «من و بابی‌مَک‌گی» تبدیل شد.[۱۴] هیوئی براین باور است که بسیاری از مردم زمانی که به جاپلین فکر می‌کنند، ناخودآگاه او را با خود بابی مَک‌گی مقایسه می‌کنند: شخصیتی وحشی، خانه‌به‌دوش، مهار نشدنی و در عین حال به‌یاد ماندنی. به همین دلیل است که «من و بابی‌مَک‌گی» پس از مرگ او این‌طور سر و صدا می‌کند و به گفتهٔ هیوئی «چنین حماسه‌ای را رقم می‌زند».[۱۴] ریچارد بل که پیانوهای آلبوم مروارید را برای جاپلین نواخت اجرای او در این قطعه را نشانگر بخش کوچکی از توانایی‌هایش در سبک‌های تگزاس بلوز و کانتری بلوز دانسته‌است.[۷]

موقعیت در جدول‌های فروش[ویرایش]

جدول‌های هفتگی[ویرایش]

نسخهٔ راجر میلر

عملکرد در جدول‌های فروش هفتگی
چارت موسیقی (۱۹۶۹) بالاترین جایگاه
ترانه‌های داغ کانتری آمریکا[۵] ۱۲
فوران‌کننده زیر ۱۰۰ آهنگ داغ آمریکا[۲۰] ۲۲
تک‌آهنگ‌های کانتری مجلهٔ آرپی‌ام کانادا[۲۱] ۳

نسخهٔ گوردن لایتفوت

چارت موسیقی (۱۹۷۰) بالاترین جایگاه
تک‌آهنگ‌های کانتری مجلهٔ آرپی‌ام کانادا[۲۲] ۱
تک‌آهنگ‌های مجلهٔ آرپی‌ام کانادا[۲۲] ۱۳
اسپرینگ‌باک آفریقای جنوبی[۲۳] ۷

نسخهٔ جنیس جاپلین

چارت موسیقی (۱۹۷۱) بالاترین جایگاه
کنت میوزیک ریپورت استرالیا ۱
تک‌آهنگ‌های مجلهٔ آرپی‌ام کانادا[۲۴] ۶
نیوزیلند لیسنر[۲۵] ۱۰
بیلبورد هات ۱۰۰ آمریکا[۲۶] ۱
۱۰۰ ترانهٔ برتر مجلهٔ کرش‌باکس آمریکا[۲۷] ۳

نسخهٔ جری لی لوئیس

چارت موسیقی (۱۹۷۱–۱۹۷۲) بالاترین جایگاه
تک‌آهنگ‌های کانتری مجلهٔ آرپی‌ام کانادا[۲۸] ۵۰
بیلبورد هات ۱۰۰ آمریکا[۲۹] ۴۰
۱۰۰ ترانهٔ برتر مجلهٔ کرش‌باکس آمریکا[۳۰] ۶۳

فهرستی از اجراهای ترانه[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ Clayton, Richard (۵ سپتامبر ۲۰۱۶). "The Life of a Song: 'Me and Bobby McGee'". ft.com (به انگلیسی). FT. Retrieved 29 January 2021.
  2. MELIS, MATT (۲۶ ژانویه ۲۰۲۱). "Janis Joplin's Pearl Remains a Stunning Gem 50 Years Later: Classic Review". consequenceofsound.net (به انگلیسی). Consequence of Sound. Retrieved 29 January 2021.
  3. "Chart History - Roger Miller". billboard.com (به انگلیسی). Billboard. Retrieved 29 January 2021.
  4. "Chart History - Roger Miller". billboard.com (به انگلیسی). Billboard. Retrieved 29 January 2021.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ ۵٫۳ ۵٫۴ BREIHAN, TOM (۲۴ ژانویه ۲۰۱۹). "The Number Ones: Janis Joplin's "Me And Bobby McGee"". stereogum.com (به انگلیسی). Stereogum. Retrieved 29 January 2021.
  6. HUDAK, JOSEPH (۱۳ نوامبر ۲۰۱۹). "2019 CMA Awards: Sheryl Crow, Dierks Bentley Sing 'Me and Bobby McGee' for Kristofferson". rollingstone.com (به انگلیسی). Rolling Stone. Retrieved 29 January 2021.
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ ۷٫۲ "500 Greatest Songs of All Time". rollingstone.com (به انگلیسی). Rolling Stone. ۱۱ دسامبر ۲۰۰۳. Retrieved 29 January 2021.
  8. "GRAMMY HALL OF FAME". grammy.com (به انگلیسی). Recording Academy. Retrieved 29 January 2021.
  9. ZOLLO, PAUL (ژانویه ۲۰۲۰). "Behind the Song: "Me and Bobby McGee" by Kris Kristofferson & Fred Foster". americansongwriter.com (به انگلیسی). American Songwriter. Retrieved 28 January 2021.
  10. KRISTIN M. HALL (۱۴ اکتبر ۲۰۱۶). "The pair who inspired Kristofferson's hit song 'Me and Bobby McGee'". startribune.com (به انگلیسی). Star Tribune. Retrieved 28 January 2021.
  11. JEFF GILES (۲۵ اکتبر ۲۰۱۶). "The True Story Behind Janis Joplin's 'Me and Bobby McGee'". ultimateclassicrock.com (به انگلیسی). Townsquare Media. Retrieved 28 January 2021.
  12. "Jolene, Valerie, Daniel: Who are the real people made famous by songs?". bbc.co.uk (به انگلیسی). BBC. ۱۵ نوامبر ۲۰۱۸. Retrieved 28 January 2021.
  13. Taysom, Joe (29 ژانویه 2021). "The real person behind Janis Joplin's hit 'Me and Bobby McGee'". faroutmagazine.co.uk (به انگلیسی). Farout Magazine. Retrieved 29 January 2021.
  14. ۱۴٫۰ ۱۴٫۱ ۱۴٫۲ ۱۴٫۳ Huey, Steve. "Janis Joplin - Me and Bobby McGee". allmusic.com (به انگلیسی). Allmusic. Retrieved 29 January 2021.
  15. ۱۵٫۰ ۱۵٫۱ ۱۵٫۲ Hutchinson, Lydia (۲۵ سپتامبر ۲۰۱۵). "Kris Kristofferson's "Me and Bobby McGee"". performingsongwriter.com (به انگلیسی). Performing Songwriter. Retrieved 29 January 2021.
  16. "Record Details". 45cat.com (به انگلیسی). 45cat. Retrieved 28 January 2021.
  17. ۱۷٫۰ ۱۷٫۱ ۱۷٫۲ Dansby, Andrew (۱۸ ژانویه ۲۰۲۱). "Janis Joplin's posthumous masterpiece turns 50". houstonchronicle.com (به انگلیسی). Houston Chronicle. Retrieved 29 January 2021.
  18. Kusnur, Narendra (۴ اکتبر ۲۰۲۰). "10 Tracks to Remember Janis Joplin". rollingstoneindia.com (به انگلیسی). Rolling Stone. Retrieved 29 January 2021.
  19. KRISTIN M. HALL (۱۴ اکتبر ۲۰۱۶). "The story behind Kristofferson's iconic 'Me and Bobby McGee'". seattletimes.com (به انگلیسی). The Seattle Times. Retrieved 29 January 2021.
  20. "US HOT 100 BUBBLING UNDER". Top40weekly.com (به انگلیسی). Top40 Weekly. Retrieved 30 January 2021.
  21. "RPM Top 30 Country Singles - October 25, 1969" (PDF). collectionscanada.gc.ca (به انگلیسی). RPM. Retrieved 30 January 2021.
  22. ۲۲٫۰ ۲۲٫۱ "ME AND BOBBY MCGEE BY GORDON LIGHTFOOT". vancouversignaturesounds.com (به انگلیسی). Vancouver Signature Sounds. Retrieved 30 January 2021.
  23. "SA Charts 1969 - 1989". rock.co.za (به انگلیسی). Springbok Radio. Retrieved 30 January 2021.
  24. "RPM 100 Singles". bac-lac.gc.ca (به انگلیسی). RPM Magazine. ۳ آوریل ۱۹۷۱. Retrieved 30 January 2021.
  25. "Search for song by title: me and bobby mcgee". flavourofnz.co.nz (به انگلیسی). The New Zealand Listener. ۷ ژوئن ۱۹۷۱. Archived from the original on 3 February 2021. Retrieved 30 January 2021.
  26. "Chart History - Janis Joplin". billboard.com (به انگلیسی). Billboard. Retrieved 30 January 2021.
  27. "CASH BOX Top 100 Singles". cashboxmagazine.com (به انگلیسی). Cashbox. Archived from the original on 25 February 2021. Retrieved 30 January 2021.
  28. "RPM 100 Singles". bac-lac.gc.ca (به انگلیسی). RPM Magazine. ۲۲ ژانویه ۱۹۷۲. Retrieved 30 January 2021.
  29. "Chart History - Jerry Lee Lewis". billboard.com (به انگلیسی). Billboard. Retrieved 30 January 2021.
  30. "CASH BOX Top 100 Singles". cashboxmagazine.com (به انگلیسی). Cashbox. ۱۵ ژانویه ۱۹۷۲. Archived from the original on 3 February 2021. Retrieved 30 January 2021.
  31. Adams, Greg. "Roy Clark - The Everlovin' Soul of Roy Clark". allmusic.com (به انگلیسی). Allmusic. Retrieved 30 January 2021.
  32. "The Stonemans Dawn of the Stonemans' Age". allmusic.com (به انگلیسی). Allmusic. Retrieved 30 January 2021.
  33. "Kenny Rogers & the First Edition - Ruby Don't Take Your Love to Town". allmusic.com (به انگلیسی). Allmusic. Retrieved 30 January 2021.
  34. Adams, Greg. "Charley Pride - Just Plain Charley". allmusic.com (به انگلیسی). Allmusic. Retrieved 30 January 2021.
  35. Grady, Mary. "Ramblin' Jack Elliott - Bull Durham Sacks and Railroad Tracks". allmusic.com (به انگلیسی). Allmusic. Retrieved 30 January 2021.
  36. Ankeny, Jason. "The Statler Brothers - Bed of Roses". allmusic.com (به انگلیسی). Allmusic. Retrieved 30 January 2021.
  37. Newsom, Jim. "Gordon Lightfoot - Sit Down Young Stranger". allmusic.com (به انگلیسی). Allmusic. Retrieved 30 January 2021.
  38. Ruhlmann, William. "Kris Kristofferson - Kristofferson". allmusic.com (به انگلیسی). Allmusic. Retrieved 30 January 2021.
  39. Adams, Greg. "Dave Dudley - Will the Real Dave Dudley Please Sing". allmusic.com (به انگلیسی). Allmusic. Retrieved 30 January 2021.
  40. "John Mogensen – Søndag Morgen / Carsten Levin". discogs.com (به انگلیسی). Discogs. Retrieved 30 January 2021.
  41. Stephen Thomas Erlewine. "Jerry Lee - Lewis Would You Take Another Chance on Me?". allmusic.com (به انگلیسی). Allmusic. Retrieved 30 January 2021.
  42. "Dottie West - Have You Heard...Dottie West". allmusic.com (به انگلیسی). Allmusic. Retrieved 30 January 2021.
  43. Planer, Lindsay. "Grateful Dead - Grateful Dead (Skull & Roses)". allmusic.com (به انگلیسی). Allmusic. Retrieved 30 January 2021.
  44. "Loretta Lynn - I Wanna Be Free". allmusic.com (به انگلیسی). Allmusic. Retrieved 30 January 2021.
  45. Viglione, Joe. "Olivia Newton-John - If Not for You". allmusic.com (به انگلیسی). Allmusic. Retrieved 30 January 2021.
  46. "Swedish Number Ones 1962-75". swedishcharts.com (به سوئدی). Swedish Charts. Retrieved 30 January 2021.
  47. Leahey, Andrew. "Johnny Cash - På Österåker". allmusic.com (به انگلیسی). Allmusic. Retrieved 30 January 2021.
  48. Chadbourne, Eugene. "Charlie McCoy - Charlie McCoy". allmusic.com (به انگلیسی). Allmusic. Retrieved 30 January 2021.
  49. "Thelma Houston - Thelma Houston". allmusic.com (به انگلیسی). Allmusic. Retrieved 30 January 2021.
  50. "Chet Atkins - Alone". allmusic.com (به انگلیسی). Allmusic. Retrieved 30 January 2021.
  51. "Lonnie Donegan Lonnie Donegan Meets Leinemann". allmusic.com (به انگلیسی). Allmusic. Retrieved 30 January 2021.
  52. "Cornelis Vreeswijk - Getinghonung". allmusic.com (به انگلیسی). Allmusic. Retrieved 30 January 2021.
  53. Jurek, Thom. "Jerry Jeff Walker - Too Old to Change". allmusic.com (به انگلیسی). Allmusic. Retrieved 30 January 2021.
  54. "Gianna Nannini - California". allmusic.com (به انگلیسی). Allmusic. Retrieved 30 January 2021.
  55. Thompson, Dave. "Joan Baez - Live in Concert: European Tour". allmusic.com (به انگلیسی). Allmusic. Retrieved 30 January 2021.
  56. "Waterloo & RobinsonIch denke oft an..." hitparade.ch (به آلمانی). HitParade. Retrieved 30 January 2021.
  57. Stephen Thomas Erlewine. "The Highwaymen Live: American Outlaws". allmusic.com (به انگلیسی). Allmusic. Retrieved 30 January 2021.
  58. "Melissa Etheridge – The Power In Me". discogs.com (به انگلیسی). Discogs. Retrieved 30 January 2021.
  59. Stephen Thomas Erlewine. "LeAnn Rimes - LeAnn Rimes". allmusic.com (به انگلیسی). Allmusic. Retrieved 30 January 2021.
  60. Swihart, Stanton. "Barb Jungr - Bare". allmusic.com (به انگلیسی). Allmusic. Retrieved 30 January 2021.
  61. "Anne Murray - Country Croonin'". allmusic.com (به انگلیسی). Allmusic. Retrieved 30 January 2021.
  62. "Jennifer Love Hewitt – BareNaked". discogs.com (به انگلیسی). Discogs. Retrieved 30 January 2021.
  63. Stephen Thomas Erlewine. "Dolly Parton Those Were the Days". allmusic.com (به انگلیسی). Allmusic. Retrieved 30 January 2021.