قره‌طاغ‌دریا

مختصات: ۳۸°۱۸′۴۵″شمالی ۶۸°۰۰′۴۲″شرقی / ۳۸٫۳۱۲۴°شمالی ۶۸٫۰۱۱۸°شرقی / 38.3124; 68.0118
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
قره‌طاغ‌دریا
مکان
کشورتاجیکستان، ازبکستان
ویژگی‌های ظاهری
دهانهچغان‌رود
 • مختصات
۳۸°۱۸′۴۵″شمالی ۶۸°۰۰′۴۲″شرقی / ۳۸٫۳۱۲۴°شمالی ۶۸٫۰۱۱۸°شرقی / 38.3124; 68.0118
طول۱۱۲ کیلومتر (۷۰ مایل)
ویژگی‌های حوضه
توالیچغان‌رودآمودریادریاچه آرال
ریزابه‌ها 
 • چپرود زمبر، رود پیران

قره‌طاغ‌دریا[۱] یا قره‌طاغ (روسی: Каратаг) رودی در شمال غربی تاجیکستان و شرق ازبکستان است. این رود از پارک ملی شیرکند عبور می‌کند و از دامنه‌های جنوبی رشته‌کوه حصار به پایین می‌رود.[۲] در محل تلاقی آن با توپلنگ‌دریا، چغان‌رود تشکیل می‌شود.[۳][۴] طول این رودخانه ۱۱۲ کیلومتر (۷۰ مایل) است.[۳]

در حوضه این رودخانه رانش‌های زمین‌لرزه‌ای بزرگی رخ می‌دهد و همچنین چندین دریاچه یخچالی در آن وجود دارد.[۵][۶]

پیش از تلاقی با پِیران، قره‌طاغ‌دریا، دیاخَن‌دره نامیده می‌شود. یکی دیگر از شاخه‌های آن رود زمبر است.[۷]

یخچال دیاخن‌دره که به بخش بالایی قره‌طاغ‌دریا آب می‌داد، به‌طور کامل ذوب شده‌است.[۸]

حوضه‌های آبریز کافِرْنِهان در مشرق و شیرآباد در مغرب چغان‌رود است. در حوضه آبریز چغان‌رود، علاوه بر چغان‌رود، که از به‌هم پیوستن چند رود کوچک از جمله توپَلَنگ و قَره‌طاغْ‌دریا تشکیل می‌شود، رودهای دیگری نیز جریان دارند، از جمله بایسون‌دره، وَخْشْوار، خواجه پاک، سَنگَردَک و کانی‌کان (همه از ریزابه‌های چغان‌رود). بیشتر ریزابه‌ها از کرانه راست به چغان‌رود می‌ریزند.[۹]

منابع[ویرایش]

  1. وحید ریاحی. “دانشنامه جهان اسلام. ” دانشنامه جهان اسلام بنیاد دائرة المعارف اسلامی، March 21, 2016. https://rch.ac.ir/article/Details/8121.
  2. Prokhorov, Aleksandr Mikhaĭlovich (1982). [[۱](https://books.google.com/books?id=mF0NAQAAMAAJ&q=karatag) "Surkhandar'ia"]. دانشنامه بزرگ شوروی. Macmillan. p. 248. Retrieved 30 September 2020. {{cite encyclopedia}}: Check |url= value (help)
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ [۲](http://bse.sci-lib.com/article107797.html) Сурхандарья], [[دانشنامه بزرگ شوروی]
  4. Salbu, Brit; Skipperud, Lindis (7 April 2008). Nuclear Risk in Central Asia. Springer. p. 156. ISBN 978-1-4020-8315-0. Retrieved 13 May 2012.
  5. [[۳](http://www.orexca.com/img/tours/scientific/8.html) "Karatag river basin"]. Orexa.com. Retrieved 13 May 2012. {{cite web}}: Check |url= value (help)
  6. [[۴](http://www.meteo.tj/eng/doc/expedition-2006.pdf) "Field research of glaciers and glacial lakes located in Karatag, Vakhsh and Zeravshan river basin"]. Meteo. Retrieved 13 May 2012. {{cite web}}: Check |url= value (help)[پیوند مرده]
  7. Makarov, V. Yu. (2010). "11: Rezultaty rabot na Pamire i Pamaro-Alaye". [[۵](http://alamas.ru/rus/publicat/Makarov_Atlas/VMK23.htm) Atlas snezhnogo cheloveka]. {{cite book}}: Check |url= value (help)
  8. [[۶](https://unfccc.int/resource/docs/natc/tjknc3_eng.pdf) "Third National Communication of the Republic of Tajikistan under the United Nations Framework Convention on Climate Change"]. 2014. p. 75. {{cite web}}: Check |url= value (help)
  9. وحید ریاحی. “دانشنامه جهان اسلام. ” دانشنامه جهان اسلام بنیاد دائرة المعارف اسلامی، March 21, 2016. https://rch.ac.ir/article/Details/8121.