ابوعبدالله حسین بن محمد عمید

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از عمید)

ابوعبدالله حسین بن محمد معروف به کُله و عَمید از کاتبان اهل قم بود که مدتی هم ساکن قزوین بوده‌است. او از مشاغل پایین رده آغاز کرد و در سال ۳۲۱ هجری به وزارت وشمگیر زیاری در ری رسید. یحتمل او تا سال ۳۲۳ هجری در دیوان مرداویج زیاری در اصفهان به وزارت رسیده بود.[۱]

زمانی که در خدمت زیاریان بود، به سبب قاطری که از علی بویی به هدیه گرفته بود، به او لطفی کرده و علی‌رغم دستور مرداویج، اجازه داد علی بویی به کرج ابی‌دلف رفته و حکومت آن شهر را به دست گیرد. این اتفاق نه تنها موجب نجات علی بویی شد، بلکه خاندان آل بویه پس از این رخداد تدریجاً به سلطنت رسیدند و مستقل از مرداویج زیاری شدند.[۲]

ابوعبدالله پس از مرگ مرداویج در ۳۲۳ هجری، نزد ماکان بن کاکی رفته و دبیری او را برعهده گرفت ولی ماکان در جنگ با سامانیان شکست خورد و کُله اسیر شد و به بخارا برده شد. در زمان نوح بن نصر سامانی، دیوان رسائل به وی سپرده شد و لقب عمید یافت. عمید تا پایان زندگی خود نزد سامانیان ماند و در دستگاه آنان کاتبی چیره‌دست و شناخته‌شده بود.[۱]

ثعالبی نقل کرده‌است که عمید در این دوره به «شیخ» ملقب گردید و افرادی همچون «ابوجعفر محمد بن عباس بن حسین وزیر» و «اسکافی» به مقام او حسودی می‌کردند و اشعاری علیه او می‌سرودند. لیکن به نظر می‌رسد عمید تا جایگاه وزیری پیش رفته است. او نهایتاً از مرض نقرس درگذشت.[۲]

منابع[ویرایش]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ پاکتچی، احمد. «ابن عمید». دایرةالمعارف بزرگ اسلامی. دریافت‌شده در ۱۱ سپتامبر ۲۰۲۳.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ یثربی، میرزا مهدی (فروردین ۱۳۱۰). «ابن عمیر وزیر عصر دیالمه». ارمغان (۱۲۳): ۲۱–۲۷. پارامتر |تاریخ بازیابی= نیاز به وارد کردن |پیوند= دارد (کمک)