درگاه:طبرستان/شهرها/۶
ورکانه، جرجان یا هیرکانیا (به لاتین: Hyrcania) ولایت یا شهری باستانی در شمال ایران بوده. ولایت جرجان، منطبق با سرزمین هیرکانی در متون و نقشههای باستانی، سرزمینی باستانی در ایران شامل ناحیهٔ جنوبی و جنوب شرقی دریای خزر، و کمابیش منطبق با استان گلستان امروزی، که مشتمل بر آبسکون، ناحیهٔ استرآباد (= شهرستان گرگان) و گنبد کاووس که محل قرار گرفتن شهر جرجان است و ناحیه دَهِسْتان در شمال ولایت، بودهاست. ناحیهٔ دهستان گاهی مستقل و زمانی تابع هیرکانی بود. شهر جرجان که اکنون ویرانههای آن در حدود سه کیلومتری مغرب شهر گنبد کاووس قرار دارد، قرنها مرکز ولایات جرجان و طبرستان و گاهی نواحی همجوار بهشمار میآمد. ابن اسفندیار بنای آن را به گرگین میلاد نسبت میدهد. مساحت آن چهار فرسنگ و مدتها نشستگاه مرزبانان طبرستان بودهاست. حمداللّه مستوفی بنای شهر را به نبیره سلطان ملکشاه نسبت میدهد، اما ظاهراً شهر در دورهٔ سلجوقی فقط بازسازی شدهاست.