افشاگری‌های جاسوسی گسترده (۱۹۷۰–۲۰۱۳)

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

نظارت جهانی به نظارت گسترده جهانی، فراتر از مرزهای ملی و بر همه مردم جهان اشاره دارد.[۱] وجود چنین برنامه‌ای نخستین‌بار در دهه ۱۹۷۰ (میلادی) فاش شد و باعث شد تا قانون‌گذاران، برای محدود و کنترل کردن جاسوسی آژانس امنیت ملی ایالات متحده آمریکا از مردم داخل کشور قوانینی را وضع کنند. با اینحال افشای این برنامه باعث توجه پایدار افکار عمومی نشد و تنها پس از افشای پروژه اشلون در دهه ۱۹۸۰ (میلادی) و تأیید وجود آن در دهه ۱۹۹۰ (میلادی) بود که توجه افکار عمومی را برای مدت طولانی به خود جلب کرد.[۲] در سال ۲۰۱۳ پس از افشاگری ادوارد اسنودن، توجه گسترده رسانه‌های جهان به نظارت جهانی جلب شد.[۳]

گاهشمار
حملات ۱۱ سپتامبر به مرکز تجارت جهانی به بازنگری در سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا و پیدایش جایگاه اداره‌کننده اطلاعات ملی انجامید.
  • ۱۶ دسامبر ۲۰۰۵ (۲۰۰۵-۱۲-۱۶): با تأخیری یک ساله، نیویورک تایمز گزارشی را با نام «بوش به جاسوس‌های آمریکایی اجازه می‌دهد تا بدون حکم دادگاه، تماس‌های تلفنی را رهگیری کنند» منتشر کرد.[۶]
در ۱ ژانویه ۲۰۰۶ جرج دابلیو بوش رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا گفت: این یک برنامه «محدود» برای پیشگیری از حمله به آمریکا است. تکرار می‌کنم. این برنامه، «محدود» است.[۷]
در ۷ ژوئن ۲۰۱۳ باراک اوباما بر اهمیت نظارت جهانی در پیشگیری از حملات تروریستی تأکید کرد.

تاریخچه[ویرایش]

دهه ۱۹۷۰[ویرایش]

در سال ۱۹۷۲، تحلیل‌گر آژانس امنیت ملی آمریکا، پری فل‌ووک (با نام مستعار "وینزلو پِک") برای خوانندگان مجله رمپارتز دربارهٔ آژانس امنیت ملی آمریکا و توافق یوکی‌یواس‌ای نوشت. او در سال ۱۹۷۶ در مقاله جداگانه‌ای در مجله تایم آوت وجود ستاد ارتباطات دولت بریتانیا را برملا کرد.[۱۰]

دهه ۱۹۸۰ تا دهه ۱۹۹۰[ویرایش]

در ۱۹۸۲ کتاب جمیز بامفورد دربارهٔ آژانس امنیت ملی آمریکا با نام «قصر معما» منتشر شد. کتاب دوم بامفورد با نام «بدنه رازها: تشریح آژانس امنیت ملی فرامحرمانه» دو دهه بعد منتشر شد.

در سال ۱۹۸۸ وجود شبکه اشلون توسط یکی از کارمندان لاکهید کورپوریشن به نام «مارگارت نیوزهام» فاش شد. نیوزهام به یکی از نمایندگان کنگره ایالات متحده آمریکا گفته بود که تماس‌های تلفنی استروم تورموند (نماینده حزب جمهوری‌خواه (ایالات متحده آمریکا)) از سوی آژانس امنیت ملی آمریکا شنود می‌شوند. پس از آن بازرسان کنگره دریافتند که تمرکز بر مقامات رسمی دولت، یک موضوع اتفاقی نیست. بلکه از آغاز، بخشی از برنامه اشلون بوده‌است.[۱۱]

در اواخر دهه ۱۹۹۰ گزارش شد که اشلون می‌تواند تا ۹۰٪ ترافیک اینترنت را رهگیری کند. بر اساس خبر بی‌بی‌سی در مه ۲۰۰۱ دولت آمریکا (حکومت فدرال ایالات متحده آمریکا) همچنان منکر وجود اشلون می‌شد.[۱۲]

دهه ۲۰۰۰[ویرایش]

پس از حملات ۱۱ سپتامبر ویلیام بینی به همراه دیگر همکاران خود جی. کرک ویبه و ادوارد لومیس با همکاری کارمند کاخ سفید دایین رورک از وزارت دفاع ایالات متحده آمریکا خواستند که از آژانس امنیت ملی آمریکا برای هدر دادن میلیون‌ها میلیون دلار در پروژه تریل‌بلیزز (سامانه‌ای برای تحلیل داده جابجا شده در شبکه‌های ارتباطی مانند اینترنت) تحقیق کنند. بینی، همچنین بی‌پرده از آژانس امنیت ملی آمریکا برای جاسوسی از شهروندان آمریکا پس از حملات ۱۱ سپتامبر انتقاد می‌کرد.[۱۳] بینی ادعا کرد که با وجود رهگیری گسترده داده‌ها، آژانس امنیت ملی آمریکا در رهگیری پیشگیری از حملات ۱۱ سپتامبر شکست خورده‌است.[۱۴]

در سال ۲۰۰۱ سازمان اطلاعات داخلی بریتانیا (ام‌آی۵) شروع به گردآوری گسترده اطلاعات تماس‌های تلفنی در داخل بریتانیا کرد که هنگام و پس از حوادث ۱۱ سپتامبر با یکدیگر گفتگو می‌کردند. وزارت کشور بریتانیا بر اساس برداشت مبهم از قدرت گسترده لایحه مخابرات سال ۱۹۸۴ (و نه لایحه مقررات قدرت‌های بازرسی ۲۰۰۰) اختیارات تحقیق مستقل را به ام‌آی۵ داد. این موضوع تا سال ۲۰۱۵ مخفی نگه داشته شد. وزارت کشور بریتانیا در سال ۲۰۱۵ آنرا در دسترس همگان قرار داد.[۱۵][۱۶][۱۷]

در ۱۶ دسامبر ۲۰۰۵ نیویورک تایمز گزارشی را با نام «بوش به جاسوس‌های آمریکایی اجازه می‌دهد تا بدون حکم دادگاه، تماس‌های تلفنی را رهگیری کنند» منتشر کرد که با همکاری اریک لیچبلاو و جیمز رایزن (روزنامه‌نگار و برنده جایزه پولیترز) نوشته شده بود. این گزارش با تأخیری یک ساله منتشر شد. زیرا اگر در سال ۲۰۰۴ منتشر می‌شد باعث بروز نگرانی‌های امنیت ملی شده و بر انتخابات ریاست‌جمهوری ایالات متحده آمریکا (۲۰۰۴) تأثیر می‌گذاشت.[۱۸] بعدها روس تایس به عنوان منبع اطلاعات این گزارش معرفی شد.

در سال ۲۰۰۶ جزئیات بیشتری از نظارت داخلی آژانس امنیت ملی آمریکا از شهروندان این کشور توسط یواس‌ای تودی منتشر شد. یواس‌ای تودی این گزارش را در ۱۱ مه ۲۰۰۶ منتشر کرد و در آن از پایگاه داده گسترده آژانس امنیت ملی آمریکا از اطلاعات تماس ده‌ها میلیون شهروند آمریکایی پرده برداشت. بر پایه این گزارش، جزئیات این تماس‌ها از سوی چندین شرکت مخابراتی مانند ای‌تی اند تی، ورایزن کامیونیکیشنز، و بل‌ساوت تأمین می‌شوند.[۱۹] از «مارک کلین» کاردان فنی تجربی پیشین ای‌تی اند تی به عنوان منبع اصلی این گزارش نام برده شد. او به خصوص، فاش‌کننده وجود اتاق‌های مراکز کنترل شبکه (مانند اتاق ۶۴۱ای) بود که ستون فقرات رهگیری و ذخیره همه ترافیک اینترنت را تشکیل می‌دهند. در سال ۲۰۰۸ تحلیل‌گر امنیتی «بابک پاسدار» وجود به اصطلاح «مدار کوانتیکو» را فاش کرد که او و تیمش در سال ۲۰۰۳ راه‌اندازی کرده بودند. این مدار به دولت آمریکا اجازه می‌داد که به همه اطلاعات یک اپراتور شبکه تلفن همراه نامشخص دسترسی پیدا کنند که بعدها مشخص شد این اپراتور، ورایزن کامیونیکیشنز است.[۲۰]

در سال ۲۰۰۷، جوزف ناچیو مدیر عامل اجرایی پیشین شرکت کویست در دادگاه ادعا کرد و اسنادی را ارائه داد که نشان می‌دادند در فوریه ۲۰۰۱ (حدود ۷ ماه پیش از حوادث ۱۱ سپتامبر) آژانس امنیت ملی آمریکا پیشنهاد نشستی را برای جاسوی آزادانه از تماس‌های تلفنی داده بود. او به این نتیجه رسیده بود که این جاسوسی، غیرقانونی بوده و از همکاری سر باز زد. او ادعا کرد که شرکت کویست با رد قراردادهای سودآور، او را تنبیه کرده‌است.[۲۱]

۲۰۱۰ تا ۲۰۱۳[ویرایش]

در سال ۲۰۱۱ جزئیات صنعت نظارت گسترده، بدست ویکی‌لیکس در دسترس عموم قرار گرفت. بر پایه گفته‌های جولیان آسانژ: امروز ما در دنیایی هستیم که نه تنها از نظر تئوری، ضبط تقریباً همه ترافیک مخابرات یک کشور و تماس‌های تلفنی ممکن است، بلکه امروز، صنعتی بین‌المللی نیز برای فروش دستگاه‌های آن وجود دارد."[۲۲]

جستارهای وابسته[ویرایش]

پانویس[ویرایش]

  1. Webb, Maureen (2007). Illusions of Security: Global Surveillance and Democracy in the Post-9/11 World (1. ed.). San Francisco: City Lights Books. ISBN 0-87286-476-6.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ Andrew Bomford (3 November 1999). "Echelon spy network revealed". BBC. Retrieved April 11, 2015.
  3. Barton Gellman (24 December 2013). "Edward Snowden, after months of NSA revelations, says his mission's accomplished". The Washington Post. Retrieved 25 December 2013. Taken together, the revelations have brought to light a global surveillance system that cast off many of its historical restraints after the attacks of Sept. 11, 2001. Secret legal authorities empowered the NSA to sweep in the telephone, Internet and location records of whole populations. {{cite news}}: Italic or bold markup not allowed in: |publisher= (help)
  4. Schorr, Daniel (29 January 2006). "A Brief History of the NSA". NPR. Retrieved 2 February 2014.
  5. Ewen MacAskill, Julian Borger and Glenn Greenwald (6 June 2013). "The National Security Agency: surveillance giant with eyes on America". The Guardian. Retrieved 2 February 2014. {{cite web}}: Italic or bold markup not allowed in: |publisher= (help)
  6. Risen, James; Lichtblau, Eric (December 16, 2005). "Bush Lets U.S. Spy on Callers Without Courts". The New York Times. Retrieved August 14, 2013. The White House asked The New York Times not to publish this article
  7. "President Visits Troops at Brooke Army Medical Center". White House. January 1, 2006. Retrieved August 15, 2013.
  8. JOHN O'NEIL (May 11, 2006). "Bush Says U.S. Spying Is Not Widespread". The New York Times. Retrieved April 11, 2015.
  9. Glenn Greenwald (June 6, 2013). "NSA collecting phone records of millions of Verizon customers daily". The Guardian. London. Retrieved September 16, 2013.
  10. Norton-Taylor, Richard (2013-08-21). "Surveillance secrecy: the legacy of GCHQ's years under cover". The Guardian. Retrieved 2013-11-30. GCHQ's cover was first blown in 1976 by an article, The Eavesdroppers, published by the London magazine, Time Out.
  11. "Somebody's Listening", New Statesman, 1988-08-12, archived from the original on 2013-04-20, The Congressional officials were first told of the Thurmond interception by a former employee of the Lockheed Space and Missiles Corporation, Margaret Newsham, who now lives in Sunnyvale, California.
  12. "Q&A: What you need to know about Echelon". BBC. 29 May 2001. Retrieved 18 December 2013.
  13. "The Untold Story: Obama's Crackdown on Whistleblowers: The NSA Four reveal how a toxic mix of cronyism and fraud blinded the agency before 9/11". The Nation. April 15, 2013.
  14. "The Secret Sharer: Is Thomas Drake an enemy of the state?". The New Yorker. May 23, 2011.
  15. Gordon Corera (5 November 2015). "How and why MI5 kept phone data spy programme secret". BBC. Retrieved 9 November 2015.
  16. Tom Whitehead (4 November 2015). "MI5 and GCHQ secretly bulk collecting British public's phone and email records for years, Theresa May reveals". Daily Telegraph. Retrieved 9 November 2015.
  17. "Here's the little-known legal loophole that permitted mass surveillance in the UK". The Register. 9 November 2015. Retrieved 9 November 2015.
  18. James Risen and Eric Lichtblau (December 16, 2005). "Bush Lets U.S. Spy on Callers Without Courts". The New York Times. Retrieved April 11, 2015.
  19. Leslie Cauley (May 11, 2006). "NSA has massive database of Americans' phone calls". [USA Today. Retrieved April 11, 2015.
  20. Poulsen, Kevin (March 6, 2008). "Whistle-Blower: Feds Have a Backdoor Into Wireless Carrier—Congress Reacts". Wired. Retrieved August 14, 2013.
  21. D'Andrade, Hugh (October 17, 2007). "Qwest CEO: NSA Punished Qwest for Refusing to Participate in Illegal Surveillance--Pre-9/11!". Deeplinks blog. Electronic Frontier Foundation. Retrieved 2015-05-21.
  22. "Wikileaks disclosure shines light on Big Brother". CBS News. December 1, 2011. Retrieved April 11, 2015.

منابع[ویرایش]