استنساخ

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
استنساخ
در پایین عمل محمودخان ملک‌الشعرا که در سال یک هزار و سیصد و هشت ساخته است محمدقاسمخان پسر فتحعلیخان ملک‌الشعرا
هنرمندمحمودخان ملک الشعرا
سال۱۳۰۸ ه.ق، ۱۸۹۰-۱۸۹۱ میلادی
موادرنگ و روغن
جنبشمکتب قاجار
ابعاد
۱۲۰ در ۱۴۶ سانتی متر
مکانکاخ گلستان، تهران
وبگاه

استنساخ نام یک تابلوی رنگ و روغن اثر محمود خان ملک الشعرا می‌باشد. این نقاشی را می‌توان از مهمترین آثار محمود خان و از آثار پیشرو در نقاشی مدرن ایران دانست. محمود خان ملک الشعرا این تابلو‌ را‌ با سـبکی کـشید کـه هنوز در اروپا جریان‌ نداشت. تابلو یک فضای تصویری دو بعدی دارد و نـور و سایه‌ در شکلها باعث ترکیب‌بندی چشم‌گیر شده‌ است‌. این تابلو در موزه کاخ گلستان نگه داری‌ می‌شود.

روند کار[ویرایش]

طرح اولیه تابلوی استنساخ، در نقاشی فیگور سمت چپ شبیه محمدقاسمخان در حالتی که پیش چراغ تصحیح کتاب می کند و در فیگور راست شبیه محمدحسین‌خان در حالتی که چپق می‌کشد. ۱۲۷۹ ه.ق، اثر محمودخان ملک الشعرا، آبرنگ

به نظر می‌رسد که محمود صبا قبل از خلق این اثر با تکنیک رنگ و روغن، چند بار این اثر را با قطعهای کوچک با تکنیک آبرنگ به طور دقیق و متشابه باهم کشیده‌است. یکی از این قطعها واقع در خزانه موزه کاخ گلستان و یک قطع دیگر آن متعلق به یکی از نوادگان پسری وی می‌باشد.[۱] وجود چند نمونه از این اثر نشان از این دارد که محمود صبا برای رسیدن به ترکیب‌بندی و نتیجه دلخواه دست به خطا و آزمون زده و سعی به رسیدن به یک نتیجه آگاهانه داشته‌است.

پانویس[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  • خواجه احمدعطاری، علیرضا (زمستان ۱۳۷۷). «هنرهای تجسمی: محمودخان ملک الشعرا». هنرهای تجسمی (۳۸): ۱۴.
  • کعبی پور، محبوبه (تابستان ۱۳۸۲). «زندگی و آثار محمود خان ملک الشعرا و بررسی تابلوی استنساخ». فصلنامه هنر (۵۶): ۱۸.
  • شاهسوارانی، فریده (۱۳۹۳). «محمود صبا (محمود خان ملک الشعرا صبای کاشانی) پیشگام در نقاشی نوین». نقش مایه (۲۰). دریافت‌شده در ۱۱ فوریه ۲۰۲۳.