کراسینگ‌اور: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
کسری هاشمی (بحث | مشارکت‌ها)
افزودن مطلب
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
گسترش مقاله، افزودن جستار وابسته و تصویر
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:Crossover_2.jpg|چپ|بندانگشتی|300x300پیکسل|کراسینگ اور (چلیپایی شدن) در بین کروماتید دو کروموزوم همتا پدر و مادر. [[کروماتید]] مادر به رنگ قرمز و کروماتیدهای پدری به رنگ آبی. فلش‌ها کیاسما (محل تقاطع) را نشان می‌دهند.]]
[[پرونده:Holliday junction.jpg|بندانگشتی|250px|چپ|چلیپایی شدن]]
به تغییرات ژنتیکی بین [[کروموزوم]]‌های (فام‌تن‌های) همتا، '''کراسینگ‌اور'''<ref>[https://journal.gums.ac.ir/article-1-1931-fa.pdf گزارش یک مورد کراسینگ اور در آنتی ژنهای سیستم HLA]، مجله علمی دانشگاه پزشکی ایلام، (1397/12/21)</ref><ref>{{Cite journal|last=مجيد|first=متولي باشي|last2=زهره|first2=حجتي نجف آبادي|date=1384-01-01|title=شكست در هستك ‎هاي ساكارومايسز سرويزيا|url=https://www.sid.ir/fa/Journal/ViewPaper.aspx?ID=26661|language=Fa|volume=22|issue=2|pages=13–24}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=دانلود مقالات ISI میوز : 335 مقاله isi انگلیسی + ترجمه فارسی|نشانی=https://daneshyari.com/isi/articles/meiosis|وبگاه=daneshyari.com|بازبینی=2021-12-08}}</ref> یا '''چلیپایی شدن''' {{به انگلیسی|Crossing over}} می‌گویند.یا به عبارتی بازآرایی ژنتیکی بین کروماتید های غیر خواهری که شامل تبادل قطعات مشابه از مولکولهای dna است. در حقیقت آخرین مرحلهٔ [[نوترکیبی ژنی]] است؛ که در پروفاز۱ [[میوز]] روی می‌دهد.
'''کراسینگ‌اور'''<ref>[https://journal.gums.ac.ir/article-1-1931-fa.pdf گزارش یک مورد کراسینگ اور در آنتی‌ژنهای سیستم HLA]، مجله علمی دانشگاه پزشکی ایلام، (1397/12/21)</ref><ref>{{Cite journal|last=مجید|first=متولی باشی|last2=زهره|first2=حجتی نجف آبادی|date=1384-01-01|title=شکست در هستک‌های ساکارومایسز سرویزیا|url=https://www.sid.ir/fa/Journal/ViewPaper.aspx?ID=26661|language=Fa|volume=22|issue=2|pages=13–24}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=دانلود مقالات ISI میوز: 335 مقاله isi انگلیسی + ترجمه فارسی|نشانی=https://daneshyari.com/isi/articles/meiosis|وبگاه=daneshyari.com|بازبینی=2021-12-08}}</ref> یا '''چلیپایی شدن''' {{به انگلیسی|Crossing over}} می‌گویند. تبادل ماده ژنتیکی در طی [[تولید مثل جنسی]] بین [[کروماتید]]<nowiki/>های غیر خواهر دو [[کروموزوم همولوگ]] است که منجر به کروموزوم های [[نوترکیبی ژنی|نوترکیب]] می شود. یکی از مراحل نهایی نوترکیبی ژنتیکی است که در مرحله پاکیتن [[پروفاز]] I [[میوز]] طی فرآیندی به نام سیناپسیس رخ می دهد. سیناپسیس قبل از ایجاد کمپلکس سیناپتونمال شروع می شود و تا پایان پروفاز I کامل می شود. کراسینگ اور در حقیقت آخرین مرحلهٔ [[نوترکیبی ژنی]] است. برای مجموعه ثابتی از شرایط ژنتیکی و محیطی، نوترکیب در یک ناحیه خاص از یک ساختار (کروموزوم) تمایل به ثابت بودن دارد و همین امر برای مقدار کراسینگ که در تولید نقشه‌های ژنتیکی استفاده می‌شود، صادق است.<ref name="RM">{{cite book|authors=Rieger R. Michaelis A., Green M. M.|year=1976|title=Glossary of genetics and cytogenetics: Classical and molecular|publisher=Springer-Verlag|place=Heidelberg – New York|isbn=978-3-540-07668-1}}</ref><ref>King R. C., Stransfield W. D. (1998): Dictionary of genetics. Oxford University Press, New York, Oxford, {{ISBN|0-19-50944-1-7}}; {{ISBN|0-19-509442-5}}.</ref>

در [[یوکاریوت‌ها]] از هر [[ژن]] دو نسخه حمل می‌شود که به آن [[الل]] (دگره) می‌گویند. هر یک از آن‌ها از یکی از پدر یا مادر به [[فرزند]] رسیده‌است. در مرحلهٔ گامت‌زایی و در بخش [[متافاز]] آن این الل‌ها از هم جدا شده و هر یک وارد یک [[گامت]] می‌شوند. در طی کراسینگ اور این الل‌ها می‌توانند تغییر کنند.<ref>{{Cite journal|last=Kumar|first=Ajay|last2=Bassi|first2=Filippo M.|last3=Paux|first3=Etienne|last4=Al-Azzam|first4=Omar|last5=de Jimenez|first5=Monika Michalak|last6=Denton|first6=Anne M.|last7=Gu|first7=Yong Q.|last8=Huttner|first8=Eric|last9=Kilian|first9=Andrzej|date=2012-07-24|title=DNA repair and crossing over favor similar chromosome regions as discovered in radiation hybrid of Triticum|url=https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22827734/|journal=BMC genomics|volume=13|pages=339|doi=10.1186/1471-2164-13-339|issn=1471-2164|pmc=3443642|pmid=22827734}}</ref>


مورگان به‌طور دقیقی این فرایند را در [[مگس سرکه]] آزمایش کرد و به نتایج بزرگی رسید.
مورگان به‌طور دقیقی این فرایند را در [[مگس سرکه]] آزمایش کرد و به نتایج بزرگی رسید.
خط ۷: خط ۹:
[[پرونده:Holliday Junction.svg|بندانگشتی|250px|چپ|تقاطع‌هالیدی]]
[[پرونده:Holliday Junction.svg|بندانگشتی|250px|چپ|تقاطع‌هالیدی]]


در آغاز یک شکست دورشته‌ای در دی ان ای توسطSpo۱۱ و در مرحله [[میوزI]] رخ می‌دهد. این پروتئین یک اگزونوکلئاز است؛ که با شکست در سر۵ٰ سبب ایجاد یک تک رشته با سر ۳ٰ می‌شود. در میوز عامل اصلی نوترکیبی Dmc۱ است. این پرونئین به همراه Rad۵۱ تک رشته‌ای ایجاد شده را می‌پوشانند و چیزی شبیه به فیلامنت ساخته می‌شود. در مرحلهٔ بعد هر رشته نقص خود را از روی [[کروماتید]] موجود اصلاح می‌کند و رشته کامل می‌شود. در این حالت چهارراهی حاصل می‌شود که به افتخار شخصی که آن را کشف کرده‌است آن را تقاطع هالیدی<ref>Holliday junction</ref> نامند که در حقیقت یک ساختمان چهارتایی از چهار رشته‌است.
در آغاز یک شکست دورشته‌ای در [[دی ان ای]] توسط Spo۱۱ و در مرحله میوز I رخ می‌دهد. این [[پروتئین]] یک اگزونوکلئاز است؛ که با شکست در سر۵ٰ سبب ایجاد یک تک رشته با سر ۳ٰ می‌شود. در میوز عامل اصلی نوترکیبی Dmc۱ است. این پرونئین به همراه Rad۵۱ تک رشته‌ای ایجاد شده را می‌پوشانند و چیزی شبیه به فیلامنت ساخته می‌شود. در مرحلهٔ بعد هر رشته نقص خود را از روی [[کروماتید]] موجود اصلاح می‌کند و رشته کامل می‌شود. در این حالت چهارراهی حاصل می‌شود که به افتخار شخصی که آن را کشف کرده‌است آن را تقاطع هالیدی<ref>Holliday junction</ref> نامند که در حقیقت یک ساختمان چهارتایی از چهار رشته‌است.


نرخ [[نوترکیبی ژنی]] و در نهایت کراسینگ اوور در [[ژن]]‌های مختلف متفاوت است و بستگی به فاصلهٔ [[ژن]]ها دراد. ژن‌های نزدیک به هم احتمال کراسینگ اور کمتری دارند. به وسیلهٔ نشانگر می‌توان این رویداد را بررسی کرد همچنین توالی دی‌ان‌ای را می‌توان توسط این نشانگرها بررسی کرده و در درمان [[بیماری‌های ژنتیکی]] استفاده کرد.
در یوکاریوت‌ها از هر ژن دو نسخه حمل می‌شود که به آن الل (Allele) می‌گویند. هر یک از آن‌ها از یکی از پدر یا مادر به فرزند رسیده‌است. در مرحلهٔ گامت‌زایی و در گام متافاز آن این الل‌ها از هم جدا شده و هر یک وارد یک [[گامت]] می‌شوند. در طی کراسینگ اور این الل‌ها می‌توانند تغییر کنند.

نرخ [[نوترکیبی ژنی]] و در نهایت کراسینگ اوور در [[ژن]]‌های مختلف متفاوت است و بستگی به فاصلهٔ [[ژن]]ها دراد. ژن‌های نزدیک به هم احتمال کراسینگ اور کمتری دارند. به وسیلهٔ نشانگر می‌توان این رویداد را بررسی کرد همچنین توالی دی‌ان‌ای را می‌توان توسط این نشانگرها بررسی کرده و در درمان بیماری‌های ژنتیکی استفاده کرد.


== آسیب در کراسینگ‌اور ==
== آسیب در کراسینگ‌اور ==
اگرچه کراسینگ‌اور یک روش مناسب برای نوترکیبی است اما می‌تواند توازن ژن‌ها را به هم بریزد و آن‌ها را از حالت متعادل خارج کند. به این شکل [[گامت]]‌های ایجاد شده دارای نقص هستند و قسمتی از ژنوم آن‌ها حذف یا افزوده شده‌است. دوبرابرشدگی‌ها و وارونه‌شدگی‌ها نیز نتیجهٔ چلیپایی شدن نابرابر است.
اگرچه کراسینگ‌اور یک روش مناسب برای نوترکیبی است اما می‌تواند توازن ژن‌ها را به هم بریزد و آن‌ها را از حالت متعادل خارج کند. به این شکل [[گامت]]‌های ایجاد شده دارای نقص هستند و قسمتی از [[ژنوم]] آن‌ها حذف یا افزوده شده‌است. دوبرابرشدگی‌ها و وارونه‌شدگی‌ها نیز نتیجهٔ چلیپایی شدن نابرابر است.


== جستار‌های وابسته ==
== پانویس ==
{{ویکی‌انبار-رده|Enjambement (génétique)}}
{{پانویس|۲}}

* [[جهش ژنی]]
* [[رانش ژنی]]
* [[انتخاب طبیعی]]
* [[شارش ژن]]


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{یادکرد-ویکی|پیوند=https://en.wikipedia.org/wiki/Chromosomal_crossover|عنوان=Chromosomal crossover|زبان=انگلیسی|بازیابی=۸ دسامبر ۲۰۲۱}}{{ویکی‌انبار-رده|Enjambement (génétique)}}

{{زیست‌شناسی-خرد}}

[[رده:دی‌ان‌ای]]
[[رده:دی‌ان‌ای]]
[[رده:زیست‌شناسی مولکولی]]
[[رده:زیست‌شناسی مولکولی]]

نسخهٔ ‏۱۲ ژانویهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۰۴

کراسینگ اور (چلیپایی شدن) در بین کروماتید دو کروموزوم همتا پدر و مادر. کروماتید مادر به رنگ قرمز و کروماتیدهای پدری به رنگ آبی. فلش‌ها کیاسما (محل تقاطع) را نشان می‌دهند.

کراسینگ‌اور[۱][۲][۳] یا چلیپایی شدن (به انگلیسی: Crossing over) می‌گویند. تبادل ماده ژنتیکی در طی تولید مثل جنسی بین کروماتیدهای غیر خواهر دو کروموزوم همولوگ است که منجر به کروموزوم های نوترکیب می شود. یکی از مراحل نهایی نوترکیبی ژنتیکی است که در مرحله پاکیتن پروفاز I میوز طی فرآیندی به نام سیناپسیس رخ می دهد. سیناپسیس قبل از ایجاد کمپلکس سیناپتونمال شروع می شود و تا پایان پروفاز I کامل می شود. کراسینگ اور در حقیقت آخرین مرحلهٔ نوترکیبی ژنی است. برای مجموعه ثابتی از شرایط ژنتیکی و محیطی، نوترکیب در یک ناحیه خاص از یک ساختار (کروموزوم) تمایل به ثابت بودن دارد و همین امر برای مقدار کراسینگ که در تولید نقشه‌های ژنتیکی استفاده می‌شود، صادق است.[۴][۵]

در یوکاریوت‌ها از هر ژن دو نسخه حمل می‌شود که به آن الل (دگره) می‌گویند. هر یک از آن‌ها از یکی از پدر یا مادر به فرزند رسیده‌است. در مرحلهٔ گامت‌زایی و در بخش متافاز آن این الل‌ها از هم جدا شده و هر یک وارد یک گامت می‌شوند. در طی کراسینگ اور این الل‌ها می‌توانند تغییر کنند.[۶]

مورگان به‌طور دقیقی این فرایند را در مگس سرکه آزمایش کرد و به نتایج بزرگی رسید.

شیمی

تقاطع‌هالیدی

در آغاز یک شکست دورشته‌ای در دی ان ای توسط Spo۱۱ و در مرحله میوز I رخ می‌دهد. این پروتئین یک اگزونوکلئاز است؛ که با شکست در سر۵ٰ سبب ایجاد یک تک رشته با سر ۳ٰ می‌شود. در میوز عامل اصلی نوترکیبی Dmc۱ است. این پرونئین به همراه Rad۵۱ تک رشته‌ای ایجاد شده را می‌پوشانند و چیزی شبیه به فیلامنت ساخته می‌شود. در مرحلهٔ بعد هر رشته نقص خود را از روی کروماتید موجود اصلاح می‌کند و رشته کامل می‌شود. در این حالت چهارراهی حاصل می‌شود که به افتخار شخصی که آن را کشف کرده‌است آن را تقاطع هالیدی[۷] نامند که در حقیقت یک ساختمان چهارتایی از چهار رشته‌است.

نرخ نوترکیبی ژنی و در نهایت کراسینگ اوور در ژن‌های مختلف متفاوت است و بستگی به فاصلهٔ ژنها دراد. ژن‌های نزدیک به هم احتمال کراسینگ اور کمتری دارند. به وسیلهٔ نشانگر می‌توان این رویداد را بررسی کرد همچنین توالی دی‌ان‌ای را می‌توان توسط این نشانگرها بررسی کرده و در درمان بیماری‌های ژنتیکی استفاده کرد.

آسیب در کراسینگ‌اور

اگرچه کراسینگ‌اور یک روش مناسب برای نوترکیبی است اما می‌تواند توازن ژن‌ها را به هم بریزد و آن‌ها را از حالت متعادل خارج کند. به این شکل گامت‌های ایجاد شده دارای نقص هستند و قسمتی از ژنوم آن‌ها حذف یا افزوده شده‌است. دوبرابرشدگی‌ها و وارونه‌شدگی‌ها نیز نتیجهٔ چلیپایی شدن نابرابر است.

جستار‌های وابسته

منابع

  1. گزارش یک مورد کراسینگ اور در آنتی‌ژنهای سیستم HLA، مجله علمی دانشگاه پزشکی ایلام، (1397/12/21)
  2. مجید, متولی باشی; زهره, حجتی نجف آبادی (1384-01-01). "شکست در هستک‌های ساکارومایسز سرویزیا". 22 (2): 13–24. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help); Check date values in: |date= (help)
  3. «دانلود مقالات ISI میوز: 335 مقاله isi انگلیسی + ترجمه فارسی». daneshyari.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۲-۰۸.
  4. Rieger R. Michaelis A., Green M. M. (1976). Glossary of genetics and cytogenetics: Classical and molecular. Heidelberg – New York: Springer-Verlag. ISBN 978-3-540-07668-1.{{cite book}}: نگهداری یادکرد:استفاده از پارامتر نویسندگان (link)
  5. King R. C., Stransfield W. D. (1998): Dictionary of genetics. Oxford University Press, New York, Oxford, شابک ‎۰−۱۹−۵۰۹۴۴−۱−۷; شابک ‎۰−۱۹−۵۰۹۴۴۲−۵.
  6. Kumar, Ajay; Bassi, Filippo M.; Paux, Etienne; Al-Azzam, Omar; de Jimenez, Monika Michalak; Denton, Anne M.; Gu, Yong Q.; Huttner, Eric; Kilian, Andrzej (2012-07-24). "DNA repair and crossing over favor similar chromosome regions as discovered in radiation hybrid of Triticum". BMC genomics. 13: 339. doi:10.1186/1471-2164-13-339. ISSN 1471-2164. PMC 3443642. PMID 22827734.
  7. Holliday junction