ایل بالاوند: تفاوت میان نسخه‌ها
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایش پیشرفتهٔ همراه |
||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
== مشاهیر == |
== مشاهیر == |
||
* [[لطفعلی خان بالاوند]] |
* [[لطفعلی خان بالاوند]] |
||
* محمود خان بالاوند <ref name=lgt>{{یادکرد وب|نویسنده= |نشانی= http://www.loghatnaameh.org/dehkhodaworddetail-53b1308062aa4080bb5bb8f3ae06f722-fa.html|عنوان= محمود خان اسفندیاری بالاوند|ناشر= لغتنامه دهخدا|تاریخ= |تاریخ بازبینی= ۱۵ فوریه ۲۰۱۵|archive-date= 15 فوریه 2015|archive-url= https://web.archive.org/web/20150215015545/http://www.loghatnaameh.org/dehkhodaworddetail-53b1308062aa4080bb5bb8f3ae06f722-fa.html}}</ref><ref>معجزی- همان، پیشین، ص۴۸۱٫</ref> |
* [[محمود خان اسفندیاری بالاوند]] <ref name=lgt>{{یادکرد وب|نویسنده= |نشانی= http://www.loghatnaameh.org/dehkhodaworddetail-53b1308062aa4080bb5bb8f3ae06f722-fa.html|عنوان= محمود خان اسفندیاری بالاوند|ناشر= لغتنامه دهخدا|تاریخ= |تاریخ بازبینی= ۱۵ فوریه ۲۰۱۵|archive-date= 15 فوریه 2015|archive-url= https://web.archive.org/web/20150215015545/http://www.loghatnaameh.org/dehkhodaworddetail-53b1308062aa4080bb5bb8f3ae06f722-fa.html}}</ref><ref>معجزی- همان، پیشین، ص۴۸۱٫</ref> |
||
* علی نقی خان اسفندیاری |
* علی نقی خان اسفندیاری بالاوند ( خانی) |
||
* [[علی‌اصغر اسفندیاری]] |
* [[علی‌اصغر اسفندیاری]] |
||
* امامقلی خان اسفندیاری |
* امامقلی خان اسفندیاری بالاوند (حاجی ایمان) |
||
* حسین خان اسفندیاری بالاوند |
|||
* خان احمدخان اسفندیاری<ref name=nosabooks>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی = http://www.mohammadalisoltani.ir/fa/index.php?newsid=92|عنوان= مکاتبات تیپ کرمانشاه با خان احمدخان اسفندیاری درمورد اسکان عشایر| ناشر = پایگاه اینترنتی نوسا بوک|تاریخ = |تاریخ بازبینی= ۲۴ فوریه ۲۰۱۵}}</ref> |
* خان احمدخان اسفندیاری بالاوند <ref name=nosabooks>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی = http://www.mohammadalisoltani.ir/fa/index.php?newsid=92|عنوان= مکاتبات تیپ کرمانشاه با خان احمدخان اسفندیاری درمورد اسکان عشایر| ناشر = پایگاه اینترنتی نوسا بوک|تاریخ = |تاریخ بازبینی= ۲۴ فوریه ۲۰۱۵}}</ref> |
||
* سردار [[یارمحمدخان کرمانشاهی]] ([[زردلان]]ی) |
* سردار [[یارمحمدخان کرمانشاهی]] ([[زردلان]]ی) |
||
* سردار معصوم بگ کریمی بالاوند<ref>زندگینامه بزرگان کرمانشاه، فرشید یوسفی ص٤٦٢</ref><ref>٥٣نفر، بزرگ علوی ص١٨٩</ref><ref>[http://www.adabi19.ir/434241-معصوم-بگ-کریمی پایگاه اینترنتی ادبی١٩،زندگینامه بزرگان کُرد،بیوگرافی سردارمعصوم بگ کریمی بالاوند] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170823193740/http://www.adabi19.ir/434241-%D9%85%D8%B9%D8%B5%D9%88%D9%85-%D8%A8%DA%AF-%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85%DB%8C |date=23 اوت 2017 }} بازدید در ٣٠ فوریه ۲۰۱٥.</ref> |
* سردار معصوم بگ کریمی بالاوند<ref>زندگینامه بزرگان کرمانشاه، فرشید یوسفی ص٤٦٢</ref><ref>٥٣نفر، بزرگ علوی ص١٨٩</ref><ref>[http://www.adabi19.ir/434241-معصوم-بگ-کریمی پایگاه اینترنتی ادبی١٩،زندگینامه بزرگان کُرد،بیوگرافی سردارمعصوم بگ کریمی بالاوند] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170823193740/http://www.adabi19.ir/434241-%D9%85%D8%B9%D8%B5%D9%88%D9%85-%D8%A8%DA%AF-%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85%DB%8C |date=23 اوت 2017 }} بازدید در ٣٠ فوریه ۲۰۱٥.</ref> |
||
نسخهٔ ۱۳ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۲۰:۲۳
باله‌وَنْد، یا بالَوَنْد و بالاوند، از طوایف قوم لک[۱][۲]است. [۱][۳] آن‌ها ساکن ناحیهٔ هُلیلان و زردلان در استان ایلام و بخش سر فیروزآباد و درودفرامان در استان کرمانشاه هستند. واژهٔ باله‌وند از دو بخش «باله» و پسوند نسبت «وند» ترکیب یافته‌است، باله را نام نیای بزرگ خاندان اسفندیاری بالاوند و بنیادگذار طایفه بالاوند دانسته‌اند.[۴] است. این ایل بزرگ شامل تیره‌های گوناگون است و برخی از تیره‌ها به چند شاخه تقسیم می‌شوند.[۵] تیره‌های اصلی و مهم این ایل عبارتند از: بالاوند، اولادها، میرها، کاوشوند (کووشن)، خلفوند، بهمنیا روند، پیراحمدوند، لروند کلهر و داجیوند.[۶]
تبارشناسی
این ایل لک ایرانی‌تبار از تیره‌های قدیمی و بومی منطقه و از اعقاب طوایف ساسانیان هستند و بعضی معتقدند که از نوادگان بهرام گور و به احتمال قوی دارای آیین زرتشتی بوده‌اند.[۷][۸] ایل بالاوند اصلاً شاخه‌ای بزرگ از مردم لک [۹] ساکن منطقه خاوه (دلفان) که به دلیل اختلافاتی که در منطقه بروز کرد، در دورهٔ صفویان محل سکونت خویش را ترک و به هلیلان و زردلان کوچ کردند. اصولاً مهاجرت ایلات لک زبان به لرستان، از زمان شاه عباس صفوی (۹۹۶–۱۰۳۸ هجری) شروع شده‌است. شاه عباس برای تضعیف شاهوردی خان، آخرین اتابک مقتدر لرستان، در ۱۰۰۲، حدود دویست خانوار از لرهای حامی وی را که «زبده آن قوم» بودند به (ولایت خوار ری) تبعید کرد (افوشته یی، ص ۴۹۴–۴۹۵). سپس در ۱۰۰۶ پس از اعدام شاهوردی خان و والی کردن حسین خان، سران لرستان را به ضیافتی در پای چنارهای خرم‌آباد دعوت کرد و کلیه کسانی را که با انتصاب حسین خان مخالفت کرده بودند، قتل‌عام کرد. با این حال، مخالفان حسین خان به مخالفت ادامه دادند. در نتیجه، شاه عباس ایلات لک سلسله و دلفان را از ماهیدشتِ کرمانشاه برای حمایت از حسین خان والی، به لرستان کوچاند (سفرنامه رابینو ص ۱۰و۱۱). توجه اینکه تا سال ۱۳۴۶ هجری شمسی لرستان یکی از ایالتهای کرمانشاه حساب می‌شد. نخستین رهبر ایل زین الدین میرزا بوده‌است. وی فرزند بالاخان بزرگ بوده که پس از جدایی از ایلات لک دلفان در این منطقه حکمرانی کرد فرزند او میر باله یا بالاخان نام داشت که پس از او در این منطقه حکومت کرد و به نظر می‌رسد که طایفه نام خود را از او گرفته باشد[۶]
مشاهیر
- لطفعلی خان بالاوند
- محمود خان اسفندیاری بالاوند [۱۰][۱۱]
- علی نقی خان اسفندیاری بالاوند ( خانی)
- علی‌اصغر اسفندیاری
- امامقلی خان اسفندیاری بالاوند (حاجی ایمان)
- حسین خان اسفندیاری بالاوند
- خان احمدخان اسفندیاری بالاوند [۱۲]
- سردار یارمحمدخان کرمانشاهی (زردلانی)
- سردار معصوم بگ کریمی بالاوند[۱۳][۱۴][۱۵]
منابع
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ «باله وند». دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. دریافت‌شده در ۲۶ مارس ۲۰۱۶.
- ↑ «باله وند (یا بالوند)». دانشنامه جهان اسلام. دریافت‌شده در ۲۶ مارس ۲۰۱۶.
- ↑ «باله وند (یا بالوند)». دانشنامه جهان اسلام. دریافت‌شده در ۲۶ مارس ۲۰۱۶.
- ↑ سلطانی، محمدعلی، ایلات و طوایف کرمانشاهان، ص ۷۹۱
- ↑ سلطانی، محمدعلی، ایلات و طوایف کرمانشاه ص ۷۸۹
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ «بالَه وند (یا بالَوَنْد)». دانشنامه جهان اسلام. دریافت‌شده در ۱۰ دسامبر ۲۰۱۳.
- ↑ کرد، مراد، شناسنامه و تاریخ کامل ایل بختیاری قوم کرد و لر، ص ۴۲۰-۴۲۱-۴۲۲
- ↑ لطفی، احمد، طوایف پراکنده، ص۷۲ پی‌نوشت
- ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب
<ref> غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نامReferenceAوارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.). - ↑ «محمود خان اسفندیاری بالاوند». لغتنامه دهخدا. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۵ فوریه ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۱۵ فوریه ۲۰۱۵.
- ↑ معجزی- همان، پیشین، ص۴۸۱٫
- ↑ «مکاتبات تیپ کرمانشاه با خان احمدخان اسفندیاری درمورد اسکان عشایر». پایگاه اینترنتی نوسا بوک. دریافت‌شده در ۲۴ فوریه ۲۰۱۵.
- ↑ زندگینامه بزرگان کرمانشاه، فرشید یوسفی ص٤٦٢
- ↑ ٥٣نفر، بزرگ علوی ص١٨٩
- ↑ پایگاه اینترنتی ادبی١٩،زندگینامه بزرگان کُرد،بیوگرافی سردارمعصوم بگ کریمی بالاوند بایگانی‌شده در ۲۳ اوت ۲۰۱۷ توسط Wayback Machine بازدید در ٣٠ فوریه ۲۰۱٥.