بلندمازو: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Man4toman (بحث | مشارکت‌ها)
خط ۱۹: خط ۱۹:


== رویشگاه ==
== رویشگاه ==
درخت بلندمازو ویژه جنگل‌های قفقاز و خزری و در جنگل‌های شمال ایران از جلگه‌های ساحلی تا ارتفاعات بالایی و از جنگل‌ها، مازندران ([http://weblog4u.blogfa.com/post-107.aspx بین ساری و بهشهر، کُجُور، بین زانُوس و کینْچ، بین کینْچ و دشتِ نظیر، بین گَدُوک و عباس‌آباد، شرق چالوس، نوشهر، نکا، کره سنگ، بین بابلسر و نوشهر])، [[گلی‌داغ]]، گلستان و [[گردنه چناران]] تا آستارای گیلان پراکنده هستند.<ref name="روزنامه آفرینش">[http://www.afarineshdaily.ir/afarinesh/News.aspx?NID=6635 روزنامه آفرینش]، بازدید: فوریه ۲۰۰۹.</ref>
درخت بلندمازو ویژه جنگل‌های قفقاز و خزری و در جنگل‌های شمال ایران از جلگه‌های ساحلی تا ارتفاعات بالایی و از جنگل‌ها، مازندران (بین ساری و بهشهر، کُجُور، بین زانُوس و کینْچ، بین کینْچ و دشتِ نظیر، بین گَدُوک و عباس‌آباد، شرق چالوس، نوشهر، نکا، کره سنگ، بین بابلسر و نوشهر)، [[گلی‌داغ]]، گلستان و [[گردنه چناران]] تا آستارای گیلان پراکنده هستند.<ref name="روزنامه آفرینش">[http://www.afarineshdaily.ir/afarinesh/News.aspx?NID=6635 روزنامه آفرینش]، بازدید: فوریه ۲۰۰۹.</ref>


جنگل‌های بلند مازو، پس از راشستان‌ها، با ارزش‌ترین تیپ جنگلی شمال ایران به شمار می‌آیند و به دلیل مصارف مختلف صنعتی و سنتی، از دیرباز به شدت بهره‌برداری شده‌است.<ref name="مازندنومه">[http://www.mazandnume.com/?PNID=V6814 مازندنومه]، بازدید: فوریه ۲۰۰۹.</ref>
جنگل‌های بلند مازو، پس از راشستان‌ها، با ارزش‌ترین تیپ جنگلی شمال ایران به شمار می‌آیند و به دلیل مصارف مختلف صنعتی و سنتی، از دیرباز به شدت بهره‌برداری شده‌است.<ref name="مازندنومه">[http://www.mazandnume.com/?PNID=V6814 مازندنومه]، بازدید: فوریه ۲۰۰۹.</ref>

نسخهٔ ‏۲۷ ژوئیهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۹:۵۳

بلندمازو
رده‌بندی علمی
فرمانرو: گیاهان
دسته: گیاهان گلدار
رده: دولپه‌ای‌ها
راسته: توس‌ها[۱]
تیره: راش[۲]
سرده: بلوط‌ها[۳]
Section: کریس[۴]
گونه: Q. castaneifolia
نام دوبخشی
Quercus castaneifolia

بُلَندمازو درختی است برگ‌ریز از تیره بلوط‌ها که بومی جنگل‌های شمال ایران و قفقاز است. این درخت از انواع دیگر تیره بلوط فراوانتر است و وسعت زیادی از جنگلهای شمال ایران را فراگرفته‌است و بطور کلی در سراسر جنگلهای شمال ایران موجود است و تا ارتفاعات زیادی هم در جنگلها بالا می‌رود. در شمال ایران با نام‌های مازومیری، موزی، سیاه‌مازو، اشپر و پالوت نیز شناخته می‌شود.[۵]

رویشگاه

درخت بلندمازو ویژه جنگل‌های قفقاز و خزری و در جنگل‌های شمال ایران از جلگه‌های ساحلی تا ارتفاعات بالایی و از جنگل‌ها، مازندران (بین ساری و بهشهر، کُجُور، بین زانُوس و کینْچ، بین کینْچ و دشتِ نظیر، بین گَدُوک و عباس‌آباد، شرق چالوس، نوشهر، نکا، کره سنگ، بین بابلسر و نوشهر)، گلی‌داغ، گلستان و گردنه چناران تا آستارای گیلان پراکنده هستند.[۶]

جنگل‌های بلند مازو، پس از راشستان‌ها، با ارزش‌ترین تیپ جنگلی شمال ایران به شمار می‌آیند و به دلیل مصارف مختلف صنعتی و سنتی، از دیرباز به شدت بهره‌برداری شده‌است.[۷]

بنابرآمار سازمان جنگل‌ها و مراتع، در سال، ۱۳۶۵ بلند مازو ۸٫۵ درصد حجم جنگل‌های شمال را تشکیل می‌داد که این مقدار در سال ۱۳۷۵ به ۸ درصد کاهش.[۷]

در گرگان بلندمازو مناطق وسیعی را پوشانده ولی در غرب گیلان به علت اسیدی بودن خاک، تعداد این درختان کمتر است.[۶]

ویژگی‌ها

بلندای این درخت به ۳۵ متر می‌رسد و قطر تنه آن ۲٫۵ متر می‌شود. برگ‌های آن ۱۰ تا ۲۰ سانتیمتر درازا و ۳ تا ۵ سانتیمتر پهنا دارند. میوه‌های آن با باد گرده‌افشانی می‌شوند.[۸]

میوه‌های آن بسیار تلخند ولی جیجاق‌ها و کبوترها و سنجاب‌ها این میوه‌ها را می‌خورند.

پوست تنه درخت بلندمازو و حتی برگ آن دارای مقدار زیادی «تانن» است که مقدار آن در ۸ تا ۲۵ سالگی به ۱۶ درصد می‌رسد. چوب این درخت، سخت ونفوذ ناپذیراست و برای تهیه تخته بشکه و در مصارف روستایی برای ساخت در و پنجره، ستون و تیر ساختمان به کار می‌رود.[۷] تانن بلندمازو در چرم‌سازی نیز کاربرد دارد و در قدیم و در هنگام قحطی، ساکنان مناطق کوهستانی ایران از بذر این درخت نوعی نان درست می‌کردند.[۶]

منابع و پانویس‌ها

  1. Fagales
  2. Fagaceae
  3. Quercus
  4. Cerris
  5. فرهنگ فارسی معین، سرواژهٔ بلندمازو
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ ۶٫۲ روزنامه آفرینش، بازدید: فوریه ۲۰۰۹.
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ ۷٫۲ مازندنومه، بازدید: فوریه ۲۰۰۹.
  8. «European Trees». Eastern Native Tree Society