ساختمان پلاسکو: تفاوت میان نسخهها
←تاریخچه: +تکذیب خانواده طالقانی |
Ehsan-2244 (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش برچسبها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
|منابع= |
|منابع= |
||
}} |
}} |
||
'''ساختمان پلاسکو'''، ساختمانی تجاری در ضلع شرقی [[چهارراه استانبول]]، [[تهران]] بود<ref name="isna94081106502">ایسنا، شناسه خبر:۹۴۰۸۱۱۰۶۵۰۲.</ref><ref name="iranica-elqanian-habib">Encyclopædia Iranica, ELQĀNIĀN, ḤABIB.</ref> و از آن بهعنوان اولین ساختمان مرتفع و مُدرن |
'''ساختمان پلاسکو'''، ساختمانی تجاری در ضلع شرقی [[چهارراه استانبول]]، [[تهران]] بود<ref name="isna94081106502">ایسنا، شناسه خبر:۹۴۰۸۱۱۰۶۵۰۲.</ref><ref name="iranica-elqanian-habib">Encyclopædia Iranica, ELQĀNIĀN, ḤABIB.</ref> و از آن بهعنوان اولین ساختمان مرتفع و مُدرن خاورمیانه یاد میشد.<ref name="bbc.com">[http://www.bbc.com/persian/iran/2015/02/150206_u01-revolutioin-elghanian اولین اعدام خلخالی که صدایش به گوش کنگره آمریکا رسید]، ''بیبیسی فارسی''</ref> این ساختمان ۱۷ طبقه<ref>[http://www.bbc.com/persian/38690024 مالک ساختمان پلاسکو که بود؟]، ''بیبیسی فارسی''</ref> از اسکلتِ فلزی که در سال ۱۳۴۱ افتتاح شده بود، یکی از مهمترین مراکز تولید و فروش پوشاک در تهران بود.<ref name="b">{{یادکرد وب| نشانی = http://www.khabaronline.ir/detail/625269/society/urban| عنوان = ساختمان پلاسکو آنقدر نوسازی نشد تا ناگهان ویران شد| ناشر = خبرآنلاین}}</ref><ref name="a">{{یادکرد وب| نشانی =http://www.honaronline.ir/بخش-معماری-9/93492-مرثیه-ای-برای-یک-شهر-نگاهی-به-بلندمرتبه-سازی-در-ایران-عصر-مدرن| عنوان = مرثیهای برای یک شهر / نگاهی به بلندمرتبه سازی در ایران عصر مدرن| ناشر =هنر آنلاین}}</ref><ref>{{یادکرد وب| نشانی =http://www.fardanews.com/fa/news/617701/تولد-ساختمان-پلاسکو-عکس|عنوان =تولد ساختمان پلاسکو| ناشر =فردا نیوز}}</ref> ساختمان پلاسکو در روز پنجشنبه ۳۰ دی ۱۳۹۵ پس از ۵۴ سال از زمان ساخت بر اثر آتشسوزی فرو ریخت و ۵۹۰ واحد تجاری در آن نابود شد.<ref>{{یادکرد خبر | عنوان = پلاسکو، یادگار 53 ساله تهران مدرن | خبرگزاری = [[ایسنا]] | نشانی = http://www.isna.ir/news/94081106502/ | تاریخ بازدید = ۱۹ ژانویه ۲۰۱۷}}</ref><ref>{{یادکرد خبر | عنوان = ساختمان پلاسکو فروریخت، | خبرگزاری = [[ایران آنلاین]] | نشانی = http://www.ion.ir/News/169667.html | تاریخ بازدید = ۱۹ ژانویه ۲۰۱۷}}</ref> ساختمان پلاسکو درحالی بعد از ۳٫۵ ساعت سوختن، فروریخت که هنوز تعداد زیادی [[آتشنشانی|آتشنشان]] درحال مهار آتشسوزی، در بیرون و داخل ساختمان بودند.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.khabaronline.ir/detail/625240/society/events |عنوان= ساختمان پلاسکو کاملاً فروریخت، آتشنشانان زیرآوار ماندند/ عکس | ناشر =خبرآنلاین |تاریخ = پنجشنبه 30 دی 1395 - 11:29:58 |تاریخ بازبینی=}}</ref> ساختمان پلاسکو در کنار [[ساختمان آلومینیوم]] از اولین بلندمرتبههای [[تهران]] شمرده میشد. ساختمان پلاسکو نماد تهران جدید و معماری مدرن در پایتخت و به عنوان یک مونومان شاخص شهری محسوب میشد.<ref>{{یادکرد وب| نشانی =http://www.isna.ir/news/95103019664/بیم-ها-و-امیدها-در-پلاسکو|عنوان =بیمها و امیدها در پلاسکو| ناشر =ایسنا}}</ref><ref name="a" /> ساختمان پلاسکو با ارتفاع ۴۲ متر از زمان ساخت در ۱۳۳۹ به مدت سه سال بلندترین ساختمان تهران بود تا اینکه در سال ۱۳۴۲ ساختمان فعلی بورس تهران با ارتفاع ۶۸ متر عنوان بلندترین ساختمان پایتخت را از پلاسکو گرفت.<ref>[http://www.gozarestan.ir/show.php?id=349 ساختمانهای بلند تهران و تاریخچه آن]</ref><ref>[http://www.honaronline.ir/بخش-معماری-9/93492-مرثیه-ای-برای-یک-شهر-نگاهی-به-بلندمرتبه-سازی-در-ایران-عصر-مدرن مرثیهای برای یک شهر نگاهی به بلندمرتبهسازی در ایران عصر مدرن]</ref><ref>[http://www.vaghayedaily.ir/fa/News/60999/پلاسکو؛-هويتي-که-دفن-شد/ پلاسکو هویتی که دفن شد]</ref> |
||
== تاریخچه == |
== تاریخچه == |
||
خط ۱۳۰: | خط ۱۳۰: | ||
* {{یادکرد خبر|نام =خاورم/2011/1905 |نام خانوادگی = |همکاران = |پیوند = http://www.irna.ir/fa/News/82393993/ |عنوان = پیام تسلیت رئیس جمهوری ترکیه به مناسب سانحه ساختمان پلاسکوی تهران|اثر = خبرگزاری ایرنا (شناسه خبر:۸۲۳۹۳۹۹۳(۵۷۸۶۵۳۷))| ناشر =حسن فاخری |صفحه = |تاریخ = ۳۰ دی ۱۳۹۰|بازیابی = ۲۰ ژانویه ۲۰۱۷}} |
* {{یادکرد خبر|نام =خاورم/2011/1905 |نام خانوادگی = |همکاران = |پیوند = http://www.irna.ir/fa/News/82393993/ |عنوان = پیام تسلیت رئیس جمهوری ترکیه به مناسب سانحه ساختمان پلاسکوی تهران|اثر = خبرگزاری ایرنا (شناسه خبر:۸۲۳۹۳۹۹۳(۵۷۸۶۵۳۷))| ناشر =حسن فاخری |صفحه = |تاریخ = ۳۰ دی ۱۳۹۰|بازیابی = ۲۰ ژانویه ۲۰۱۷}} |
||
* {{یادکرد خبر|نام = آساق**1723|نام خانوادگی = |همکاران = |پیوند = http://www.irna.ir/fa/News/82394158/ |عنوان =نخست وزیر پاکستان حادثه غمبار ساختمان 'پلاسکو' را تسلیت گفت |اثر = خبرگزاری ایرنا (شناسه خبر:۸۲۳۹۴۱۵۸(۵۷۸۶۷۲۹))| ناشر =محمدرضا منافی |صفحه = |تاریخ = ۱ بهمن ۱۳۹۵|بازیابی = ۲۰ ژانویه ۲۰۱۷}} |
* {{یادکرد خبر|نام = آساق**1723|نام خانوادگی = |همکاران = |پیوند = http://www.irna.ir/fa/News/82394158/ |عنوان =نخست وزیر پاکستان حادثه غمبار ساختمان 'پلاسکو' را تسلیت گفت |اثر = خبرگزاری ایرنا (شناسه خبر:۸۲۳۹۴۱۵۸(۵۷۸۶۷۲۹))| ناشر =محمدرضا منافی |صفحه = |تاریخ = ۱ بهمن ۱۳۹۵|بازیابی = ۲۰ ژانویه ۲۰۱۷}} |
||
</div> |
|||
{{چپچین}} |
{{چپچین}} |
||
* {{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://www.iranicaonline.org/articles/elqanian-habib |عنوان =ELQĀNIĀN, ḤABIB | ناشر =Encyclopædia Iranica |تاریخ =February 5, 2013 |تاریخ بازدید = ۲۰ ژانویه ۲۰۱۷}} |
* {{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://www.iranicaonline.org/articles/elqanian-habib |عنوان =ELQĀNIĀN, ḤABIB | ناشر =Encyclopædia Iranica |تاریخ =February 5, 2013 |تاریخ بازدید = ۲۰ ژانویه ۲۰۱۷}} |
نسخهٔ ۲۱ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۲۰:۵۱
این مقاله یا بخشی از آن یک رویداد روز را در بر دارد. با گذشت زمان، ممکن است اطلاعات بهسرعت تغییر کند و اخبار اولیه ممکن است نامعتبر باشد. آخرین بهروزرسانیهای این مقاله شاید همهٔ اتفاقها دربارهٔ این رویداد را بازتاب ندهد. |
از بالا راست به چپ: ساختمان پلاسکو در دهه ۱۳۴۰، نمایی از ساختمان پلاسکو در سالهای اخیر، ساختمان پلاسکو در حال سوختن، آوار ساختمان | |
اطلاعات کلی | |
---|---|
گونه | تجاری |
موقعیت | تهران، ایران |
کشور | ایران |
گشایش | ۱۳۴۱ خورشیدی |
تخریب | ۳۰ دی ۱۳۹۵ خورشیدی |
بلندی | ۴۲٫۰ متر (۱۳۸ فوت) |
جزئیات فنی | |
شمار طبقات | ۱۷ |
ساختمان پلاسکو، ساختمانی تجاری در ضلع شرقی چهارراه استانبول، تهران بود[۱][۲] و از آن بهعنوان اولین ساختمان مرتفع و مُدرن خاورمیانه یاد میشد.[۳] این ساختمان ۱۷ طبقه[۴] از اسکلتِ فلزی که در سال ۱۳۴۱ افتتاح شده بود، یکی از مهمترین مراکز تولید و فروش پوشاک در تهران بود.[۵][۶][۷] ساختمان پلاسکو در روز پنجشنبه ۳۰ دی ۱۳۹۵ پس از ۵۴ سال از زمان ساخت بر اثر آتشسوزی فرو ریخت و ۵۹۰ واحد تجاری در آن نابود شد.[۸][۹] ساختمان پلاسکو درحالی بعد از ۳٫۵ ساعت سوختن، فروریخت که هنوز تعداد زیادی آتشنشان درحال مهار آتشسوزی، در بیرون و داخل ساختمان بودند.[۱۰] ساختمان پلاسکو در کنار ساختمان آلومینیوم از اولین بلندمرتبههای تهران شمرده میشد. ساختمان پلاسکو نماد تهران جدید و معماری مدرن در پایتخت و به عنوان یک مونومان شاخص شهری محسوب میشد.[۱۱][۶] ساختمان پلاسکو با ارتفاع ۴۲ متر از زمان ساخت در ۱۳۳۹ به مدت سه سال بلندترین ساختمان تهران بود تا اینکه در سال ۱۳۴۲ ساختمان فعلی بورس تهران با ارتفاع ۶۸ متر عنوان بلندترین ساختمان پایتخت را از پلاسکو گرفت.[۱۲][۱۳][۱۴]
تاریخچه
ساختمان پلاسکو توسط حبیبالله اِلقانیان، رئیس انجمن کلیمیان تهران و مالک شرکت پلاسکو، بزرگترین کارخانجات صنایع پلاستیکسازی ایران، ساختهشد.[۳] کار ساخت این ساختمان ۱۷ طبقه که از نوع اسکلت فلزی بود، از سال ۱۳۳۹ تا ۱۳۴۱ جریان داشت و در سال ۱۳۴۱ افتتاح گردید.[۱۵][۱۶]
گفته میشد که آیتالله طالقانی در مخالفت با ساختهشدن بلندترین ساختمان تهران توسط یهودیان ایرانی، ابراز مخالفت و نارضایتی کردهبود[۱۷]؛ این در حالی است که خانواده طالقانی مخالفت آیتالله طالقانی با ساخت ساختمان پلاسکو را تکذیب کردند.[۱۸]
در خصوص هویت معمار این بنا شبهههایی وجود دارد و گروهی سازنده آن را فردی آلمانی و گروهی دیگر فردی کلیمی میدانند.[۶] این ساختمان در زمان خود بلندترین بنای ساختمانی در ایران بود و یکی از نمادهای مدرنیته ایران به شمار میرفت.[۵] در دهه ۱۳۴۰ از ساختمان پلاسکو به عنوان «نماد سرمایهداری» نام برده میشد.[۱۹]
پس از انقلاب
پس از انقلاب ۱۳۵۷ ایران، حبیبالله القانیان اعدام شد[۲۰] و ساختمان پلاسکو و ساختمان آلومینیم که آنهم متعلق به وی بود، به نفع بنیاد مستضعفان مصادره شدند.[۱]
مشخصات و ویژگیها
متراژ تقریبی زیربنای ساختمان پلاسکو ۲۹ هزار متر مربع بود و طبقات اول تا چهارم مساحت بیشتری نسبت به سایر طبقات داشتند. این آسمانخراش تمام فولادی و حتی نمای بیرونی آن کلاف کشی و با فولاد بسته شده است که با این شیوه ساخت استوار، عمر مفید آن را ۲۰۰ سال تخمین میزدند. در ابتدای گشایش پاساژ، تهیه کنندگان فیلم و شرکتهای مختلف در طبقات اول دفتر گرفته بودند، ولی رفته رفته، این بنگاهها، جای خود را به تولیدیها و تک فروشیهای پوشاک دادند و حضور صنف پوشاک در این پاساژ تا پایان عمر ساختمان ادامه داشت. عمده واحدهای این ساختمان با مرور زمان و در سالهای انتهایی عمر آن به کارگاههای تولیدی تبدیل شده بود که با کاربری آن همخوانی نداشت. پایین این ساختمان مغازههای آکواریومی و ماهی فروشی بوده است. طبقات اول تا چهارم این ساختمان دارای مساحت بیشتری نسبت به سایر طبقات بودند و بیشتر در این طبقات انواع پوشاک، به ویژه پوشاک مردانه ارائه شد، در سایر طبقات نیز اکثراً تولیدیها و یا دفاتر پخش پوشاک مستقر بودند. هر سال عید در طبقه اول این پاساژ که هفت حوض داشت، هفت سین چیده میشد.[۵]
ساختمان پلاسکو، بعد از بازار تهران، از بزرگترین و معروفترین بورس توزیع پوشاک در تهران بود. پاساژ پلاسکو، یکی از نخستین مراکز خرید مدرن در ایران بود که با بازار سنتی فرق بسیاری داشت؛ مکانی لوکس و مرتفع که مغازههای بسیاری را با دکورها و ویترینهای رنگارنگ در دل خود جای داده بود و به همراه رستوران سلف سرویس در بالاترین طبقه و مکانهایی برای استراحت مشتریان، به یکی از پر رونقترین مکانهای اقتصادی ایران تبدیل شده بود. در این مجتمع حدود ۵۶۰ واحد تجاری فعال بود که بیشتر آنها را تولیدیهای پوشاک تشکیل میدادند. سهم اشتغال ساختمان پلاسکو در صنعت پوشاک کشور حدود ۰٫۶ درصد بود که نشانی از نقش بسزای آن در اشتغال بود. با توجه به نزدیک شدن به ایام عید، بیشتر واحدهای تولیدی مشغول به کار بودند تا بتوانند پاسخگوی نیاز شب عید مردم باشند. به گفته ابوالقاسم شیرازی، رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و فروشندگان پوشاک، واحدهای تولیدی مجتمع پلاسکوی پایتخت به صورت ۱۰۰ درصد، پوشاک داخلی تولید میکردند و ارزش اجناس هر واحد تولید به طور میانگین، حدود ۲۰۰ میلیون تومان بوده است. نرخ اجارهها و فروش سرقفلی در پاساژ پلاسکو متفاوت بود و ارزش سرقفلی برخی مغازهها به ۴ تا ۵ میلیارد تومان نیز میرسید و اجاره بهای برخی از آنها نزدیک ۳۰ تا ۴۰ میلیون تومان در ماه بود.[۲۱][۱۵]
آتشسوزی و ریزش کامل
در صبح روز پنجشنبه ۳۰ دی ۱۳۹۵ و حدود ساعت ۷:۵۹ صبح، طبقات هشتم و نهم این ساختمان که بیشتر شامل واحدهای تولیدی لباس بودند و در شیفت شب هم به کار میپرداختند دچار حریق شد[۲۲] پس از حضور مأموران آتشنشانی و حوالی ساعت ۱۱ صبح در حالی که گفته میشد آتش مهار شده است ناگهان آتش از بخش شرقی ساختمان زبانه کشید و دیوار شمالی ساختمان پلاسکو نیز به طور کامل فرو ریخت. سرانجام در حوالی ساعت ۱۱:۳۰ صبح پس از گذشت ۳٫۵ ساعت از شروع آتشسوزی کل ساختمان به طور عمودی فرو ریخت. پس از مهار نسبی آتش در ساعات اولیه، تعدادی از مغازهداران این پاساژ برای خارج کردن کالاهای خود به داخل هجوم برده بودند، همچنین تعداد قابل توجهی آتشنشان در هنگام ریزش ساختمان در ساختمان حضور داشتند.[۲۳][۲۴][۲۵]
بر اثر این حادثه حدود ۳۷ نفر زخمی شدند. برآوردهای اولیه، حاکی از احتمال حضور ۳۰تن در هنگام ریزش ساختمان است. هنوز آمار دقیقی از کشتهشدگان ارائه نشده است.[نیازمند منبع] بهنام میرزا خانی یکی از آتش نشانان حاضر در زمان تخریب بود که به علت شدت جراحات در بیمارستان شهید مطهری تهران درگذشت.[۱]
نگارخانه
-
ماکت ساختمان پلاسکو در زمان احداث
-
ساختمان پلاسکو در حال احداث
-
نمایی از داخل ساختمان پلاسکو در پیش از انقلاب
-
نمایی از ساختمان پلاسکو در سالهای اخیر
-
ساختمان پلاسکو در آتش
-
لحظه فروریختن ساختمان پلاسکو
-
لحظه فروریختن ساختمان پلاسکو
-
آوارهای ساختمان پلاسکو پس از ریزش
-
فروریختن ساختمان
-
اشکها و گریههای آتشنشانان حاضر در واقعه
-
نمای محل ساختمان پلاسکو از خیابان سعدی شمالی قبل و پس از حادثه
جستارهای وابسته
یادکرد
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ایسنا، شناسه خبر:۹۴۰۸۱۱۰۶۵۰۲.
- ↑ Encyclopædia Iranica, ELQĀNIĀN, ḤABIB.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ اولین اعدام خلخالی که صدایش به گوش کنگره آمریکا رسید، بیبیسی فارسی
- ↑ مالک ساختمان پلاسکو که بود؟، بیبیسی فارسی
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ «ساختمان پلاسکو آنقدر نوسازی نشد تا ناگهان ویران شد». خبرآنلاین.
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ ۶٫۲ «مرثیهای برای یک شهر / نگاهی به بلندمرتبه سازی در ایران عصر مدرن». هنر آنلاین.
- ↑ «تولد ساختمان پلاسکو». فردا نیوز.
- ↑ «پلاسکو، یادگار 53 ساله تهران مدرن». ایسنا. دریافتشده در ۱۹ ژانویه ۲۰۱۷.
- ↑ «ساختمان پلاسکو فروریخت،». ایران آنلاین. دریافتشده در ۱۹ ژانویه ۲۰۱۷.
- ↑ «ساختمان پلاسکو کاملاً فروریخت، آتشنشانان زیرآوار ماندند/ عکس». خبرآنلاین. پنجشنبه 30 دی 1395 - 11:29:58. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ «بیمها و امیدها در پلاسکو». ایسنا.
- ↑ ساختمانهای بلند تهران و تاریخچه آن
- ↑ مرثیهای برای یک شهر نگاهی به بلندمرتبهسازی در ایران عصر مدرن
- ↑ پلاسکو هویتی که دفن شد
- ↑ ۱۵٫۰ ۱۵٫۱ «رمزگشایی از حافظه تاریخی پلاسکو». دنیای اقتصاد.
- ↑ ««پلاسکو» یادگار 54 ساله تهران؛ از ساخت تا تخریب». ایلنا.
- ↑ Iran executed my grandfather. Now the regime is trying to hide the way it has treated other Jews, The Washington Post
- ↑ «تکذیب مخالفت آیتالله طالقانی با ساخت پلاسکو». ایسنا. ۲ بهمن ۱۳۹۵. دریافتشده در ۲۱ ژانویه ۲۰۱۷.
- ↑ فاجعه پلاسکو و بحران مدیریت بحران، خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران
- ↑ اولین اعدام خلخالی که صدایش به گوش کنگره آمریکا رسید، بیبیسی فارسی
- ↑ «سهم «پلاسکو» از اشتغال پوشاک چقدر بود؟». صبحانه آنلاین. پارامتر
|پیوند=
ناموجود یا خالی (کمک) - ↑ «حریق پلاسکو اطفاء شد/ادامه عملیات جستجو». ایسنا. دریافتشده در ۱۹ ژانویه ۲۰۱۷.
- ↑ «ریزش بخشی از ساختمان پلاسکو». میزان.
- ↑ خبرگزاری مهر - آتشسوزی گسترده در ساختمان پلاسکو
- ↑ «پلاسکو فرو ریخت/ ۳۷ نفر مصدوم/ اعزام ۲۰۰۰ آتشنشان». خبرگزاری تسنیم. ۳۰ دی ۱۳۹۵. دریافتشده در ۳۰ دی ۱۳۹۵.
منابع
- «ساختمان پلاسکو دیگر وجود ندارد». خبرگزاری فارس. ۹۵/۱۰/۳۰. دریافتشده در ۱۹ ژانویه ۲۰۱۷. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=
را بررسی کنید (کمک) - «سفارتخانههای آلمان، انگلیس و ترکیه تخلیه شدند». خبرگزاری تسنیم (شناسه خبر: ۱۳۰۱۳۳۶). ۱۹ ژانویه ۲۰۱۷. دریافتشده در ۱۹ ژانویه ۲۰۱۷.
- «اخبار لحظه به لحظه از حادثه فروریختن پلاسکو». خبرگزاری تسنیم (شناسه خبر: ۱۳۰۱۲۷۱). دریافتشده در ۱۹ ژانویه ۲۰۱۷.
- «پلاسکو، یادگار 53 ساله تهران مدرن». ایسنا (شناسه خبر: ۹۴۰۸۱۱۰۶۵۰۲). ۱۱ آبان ۱۳۹۴. دریافتشده در ۱۹ ژانویه ۲۰۱۷.
- «دستور رئیس جمهوری به وزیر کشور در پی حادثه آتشسوزی و فروریزی ساختمان پلاسکو». پایگاه اطلاعرسانی ریاست جمهوری اسلامی ایران (شناسه خبر:۹۷۳۱۷). ۳۰ دی ۱۳۹۵. دریافتشده در ۱۹ ژانویه ۲۰۱۷.
- «ساجدینیا: مردم نگران اموالشان نباشند/ حضور تیمهای تشخیص هویت در محل حادثه». خبرگزاری تسنیم (شناسه خبر: ۱۳۰۱۹۲۴). ۳۰ دی ۱۳۹۵. دریافتشده در ۲۰ ژانویه ۲۰۱۷.
- «پیام تسلیت رئیس جمهوری ترکیه به مناسب سانحه ساختمان پلاسکوی تهران». خبرگزاری ایرنا (شناسه خبر:۸۲۳۹۳۹۹۳(۵۷۸۶۵۳۷)). حسن فاخری. ۳۰ دی ۱۳۹۰. دریافتشده در ۲۰ ژانویه ۲۰۱۷. پارامتر
|first1=
بدون|last1=
در Authors list وارد شدهاست (کمک) - «نخست وزیر پاکستان حادثه غمبار ساختمان 'پلاسکو' را تسلیت گفت». خبرگزاری ایرنا (شناسه خبر:۸۲۳۹۴۱۵۸(۵۷۸۶۷۲۹)). محمدرضا منافی. ۱ بهمن ۱۳۹۵. دریافتشده در ۲۰ ژانویه ۲۰۱۷. پارامتر
|first1=
بدون|last1=
در Authors list وارد شدهاست (کمک)
- «ELQĀNIĀN, ḤABIB». Encyclopædia Iranica. فوریه ۵, ۲۰۱۳. دریافتشده در ۲۰ ژانویه ۲۰۱۷.
پیوند به بیرون
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ ساختمان پلاسکو موجود است. |
مجموعهای از گفتاوردهای مربوط به ساختمان پلاسکو در ویکیگفتاورد موجود است. |