مفاتیح‌العلوم: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Rezabot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات:حذف تصویر ناموجود پرونده:Mafatih ul-Oloom-First page.jpg که قبلاً حذف شده‌بود
جز ←‏top: تمیزکاری با استفاده از AWB
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات کتاب
{{جعبه اطلاعات کتاب
| عنوان = مفاتیح العلوم
| عنوان = مفاتیح العلوم
| عنوان اصلی =
| عنوان اصلی =
| برگرداننده = [[حسین خدیو جم]]
| برگرداننده = [[حسین خدیو جم]]
| تصویر =
| تصویر =
| زیرنویس تصویر = صفحهٔ نخست مفاتیح العلوم ، چاپ ۱۹۳۰ م در مصر
| زیرنویس تصویر = صفحهٔ نخست مفاتیح العلوم ، چاپ ۱۹۳۰ م در مصر
| نویسنده = [[ابوعبدالله خوارزمی]]
| نویسنده = [[ابوعبدالله خوارزمی]]
| تصویرگر =
| تصویرگر =
| طراح جلد =
| طراح جلد =
| زبان = [[عربی]]
| زبان = [[عربی]]
| مجموعه =
| مجموعه =
| موضوع = دایرة المعارف
| موضوع = دایرة المعارف
| سبک =
| سبک =
| ناشر =
| ناشر =
| ناشر فارسی = وزارت فرهنگ و آموزش عالی، مركز انتشارات علمی و فرهنگی
| ناشر فارسی = وزارت فرهنگ و آموزش عالی، مركز انتشارات علمی و فرهنگی
| محل انتشارات =
| محل انتشارات =
| تاریخ نشر =
| تاریخ نشر =
| تاریخ نشر فارسی = [[۱۳۶۲]]
| تاریخ نشر فارسی = [[۱۳۶۲]]
| محل ناشر فارسی = [[تهران]]
| محل ناشر فارسی = [[تهران]]
| نوع رسانه =
| نوع رسانه =
| صفحه =
| صفحه =
| شابک =
| شابک =
| پس از =
| پس از =
| پیش از =
| پیش از =
}}
}}


'''مَفاتیحُ العلوم''' (به معنی:گشایندهٔ دانش‌ها، کلید دانش‌ها) [[دانشنامه]]‌ای است که [[ابوعبدالله خوارزمی|ابوعبدالله کاتب خوارزمی]] بین سال‌های [[۳۷۶ (قمری)|۳۷۶]]-[[۳۷۲ (قمری)|۳۷۲]] هجری قمری نوشته است و یکی از کهن‌ترین دانشنامه‌های دورۀ اسلامی می‌باشد و تا امروزه ارزشمند شمرده می‌شود.
'''مَفاتیحُ العلوم''' (به معنی:گشایندهٔ دانش‌ها، کلید دانش‌ها) [[دانشنامه]]‌ای است که [[ابوعبدالله خوارزمی|ابوعبدالله کاتب خوارزمی]] بین سال‌های [[۳۷۶ (قمری)|۳۷۶]]-[[۳۷۲ (قمری)|۳۷۲]] هجری قمری نوشته است و یکی از کهن‌ترین دانشنامه‌های دورۀ اسلامی می‌باشد و تا امروزه ارزشمند شمرده می‌شود.


== دبپاچه ==
== دبپاچه ==

نسخهٔ ‏۷ ژوئیهٔ ۲۰۱۶، ساعت ۱۲:۱۶

مفاتیح العلوم
نویسنده(ها)ابوعبدالله خوارزمی
برگرداننده(ها)حسین خدیو جم
کشور
مکان ناشر فارسی: تهران
زبانعربی
موضوع(ها)دایرة المعارف
ناشر
ناشر فارسی: وزارت فرهنگ و آموزش عالی، مركز انتشارات علمی و فرهنگی
تاریخ نشر

تاریخ نشر فارسی: ۱۳۶۲

مَفاتیحُ العلوم (به معنی:گشایندهٔ دانش‌ها، کلید دانش‌ها) دانشنامه‌ای است که ابوعبدالله کاتب خوارزمی بین سال‌های ۳۷۶-۳۷۲ هجری قمری نوشته است و یکی از کهن‌ترین دانشنامه‌های دورۀ اسلامی می‌باشد و تا امروزه ارزشمند شمرده می‌شود.

دبپاچه

خوارزمی دربارۀ این اثرش در دیباچه توضیح داده :

این کتاب را مفاتیح‌العلوم (کلیدهای دانش) نام نهادم برای آن‌که مدخل دانش است و برای بیش‌تر دانش‌ها به اندازۀ کلید است. پس هر کسی آن را بخواند و مطالبش را به خاطر بسپارد و سپس در کتاب‌های علمی به دقت بنگرد، با آن علوم آشنا می‌شود و به رازهای آن‌ها پی می‌برد. اگرچه با آن علوم بیگانه باشد و با اهل آن دانش‌ها مصاحبت و هم‌نشینی نکرده باشد... کتابی که کلید همهٔ دانش‌ها باشد و دشواری‌های صنعت‌های پیشین را آسان کند و رمزها و اصطلاح‌های هر گروه از دانشمندان را برداشته باشد، همان رمزها و اصطلاح‌هایی که فرهنگ‌های موجود از وجود آن‌ها خالی است.

ساختار

این کتاب را در دو بخش (مقاله) تدوین شده. بخش اول، شامل علوم شریعت و آن مقدار از علوم عربی (ادبیات و زبان‌شناسی عرب و تاریخ) است که به این مبحث مربوط می‌شود. بخش دوم در علوم عجم (مردم غیرعرب) است؛ یعنی علوم ایرانی‌ها، یونانی‌ها و دیگر ملت‌ها.

مقاله اول: شش باب دارد با بیست و پنج فصل:۱. علم فقه، یازده فصل ۲. علم کلام، هفت فصل۳. علم نحو، دوزاده فصل.۴. علم دبیری یا نویسندگی؛ در هشت فصل.۵. علم شعر و عروض، پنج فصل.۶. علم اخبار، در نه فصل.

مقاله دوم: نه باب است که به چهل و یک فصل تقسیم می‌شود.۱. فلسفه، سه فصل.۲. منطق، نه فصل.۳. در علم طب، هشت فصل.۴. علم عدد، در پنج فصل.۵. در علم هندسه، چهار فصل.۶. علم نجوم، چهار فصل.۷. علم موسیقی، سه فصل.۸. علم حیل، دو فصل.۹. علم کیمیا، سه فصل

پیوند به بیرون