فرهنگ آنندراج: تفاوت میان نسخهها
تصحیح تاریخها |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۳: | خط ۳: | ||
این فرهنگ را [[محمد پادشاه]] متخلص به «شاد» فرزند غلام محییالدین، میرمنشی مهاراجه میرزا آنند گجپتی راجمنه سلطان بهادر، راجهی ایالت [[ویجینگر]] از ایالات [[دکن]] [[هندوستان]]، بر اساس چند کتاب لغت دیگر گردآوری کردهاست. این کتاب به اشاره ابن راجه و به نام او آنندراج) نوشته شده است. کار تألیف کتاب در [[۱۲۵۴]] خورشیدی (برابر با [[۱۲۹۱ (قمری)|۱۲۹۱]] قمری و [[۱۸۷۵ (میلادی)|۱۸۷۵]] میلادی<ref name = nh>[http://books.google.com/books?id=qjJmzdJFOHwC&printsec=frontcover&dq=Dictionary+Of+Indo-Persian+Literature&source=bl&ots=XfjS3-YmWB&sig=O5mrjplM-MLNtePm4-_-f46hxAE&hl=en&sa=X&ei=9BtXUNboAY7Zsgac34HQDA&ved=0CDgQ6AEwAQ#v=onepage&q=Dictionary%20Of%20Indo-Persian%20Literature&f=false Dictionary Of Indo-Persian Literature, P 374, 1995, Nabi Hadi, India]</ref> به پایان رسید و یک سال بعد، در سه جلد بزرگ به [[قطع رحلی]] به هزینهٔ مهاراجه آنندراج در چاپخانهی نولکشور [[لکنو|لکهنو]] به چاپ رسید. |
این فرهنگ را [[محمد پادشاه]] متخلص به «شاد» فرزند غلام محییالدین، میرمنشی مهاراجه میرزا آنند گجپتی راجمنه سلطان بهادر، راجهی ایالت [[ویجینگر]] از ایالات [[دکن]] [[هندوستان]]، بر اساس چند کتاب لغت دیگر گردآوری کردهاست. این کتاب به اشاره ابن راجه و به نام او آنندراج) نوشته شده است. کار تألیف کتاب در [[۱۲۵۴]] خورشیدی (برابر با [[۱۲۹۱ (قمری)|۱۲۹۱]] قمری و [[۱۸۷۵ (میلادی)|۱۸۷۵]] میلادی<ref name = nh>[http://books.google.com/books?id=qjJmzdJFOHwC&printsec=frontcover&dq=Dictionary+Of+Indo-Persian+Literature&source=bl&ots=XfjS3-YmWB&sig=O5mrjplM-MLNtePm4-_-f46hxAE&hl=en&sa=X&ei=9BtXUNboAY7Zsgac34HQDA&ved=0CDgQ6AEwAQ#v=onepage&q=Dictionary%20Of%20Indo-Persian%20Literature&f=false Dictionary Of Indo-Persian Literature, P 374, 1995, Nabi Hadi, India]</ref> به پایان رسید و یک سال بعد، در سه جلد بزرگ به [[قطع رحلی]] به هزینهٔ مهاراجه آنندراج در چاپخانهی نولکشور [[لکنو|لکهنو]] به چاپ رسید. |
||
این فرهنگ در سال [[۱۳۳۵]] خورشیدی در هفت جلد |
این فرهنگ در سال [[۱۳۳۵]] خورشیدی در هفت جلد بهکوشش [[محمد دبیرسیاقی]] در تهران منتشر شد و در [[۱۳۶۳]] تجدید چاپ شد. |
||
محمّد پادشاه چون بر [[زبان انگلیسی]] احاطه داشته، فرهنگهای معتبر انگلیسی را سرمشق خویش قرار داده و با تألیف فرهنگ مرادفات (نوشته شده در [[۱۲۶۷]] خورشیدی (برابر با [[۱۳۰۶ (قمری)|۱۳۰۶]] قمری و [[۱۸۸۸ (میلادی)|۱۸۸۸]] میلادی<ref name = nh></ref>) و فرهنگ آنندراج در عرصه [[ |
محمّد پادشاه چون بر [[زبان انگلیسی]] احاطه داشته، فرهنگهای معتبر انگلیسی را سرمشق خویش قرار داده و با تألیف فرهنگ مرادفات (نوشته شده در [[۱۲۶۷]] خورشیدی (برابر با [[۱۳۰۶ (قمری)|۱۳۰۶]] قمری و [[۱۸۸۸ (میلادی)|۱۸۸۸]] میلادی<ref name = nh></ref>) و فرهنگ آنندراج در عرصه [[فرهنگنویسی]] به زبان فارسی خدمتی درخور توجّه کردهاست؛ زیرا هر یک از این دو فرهنگ ویژگیهایی دارد که پیش از آن در فرهنگهای فارسی سابقه نداشتهاست.<ref>[[محسن ذاکرالحسینی|ذاکرالحسینی، محسن]]، افزودههای فرهنگ آنندراج. «نامه فرهنگستان» زمستان ۱۳۷۶ - شماره ۱۲. (از صفحه ۵۳ تا ۶۳).</ref> این فرهنگ مشتمل بر واژههای فارسی، ترکی و عربی است و شواهدی از شعر و نثر در بر دارد. بسیاری از لغات فارسی با شواهد شعری آراسته شدهاند. همچنین در این کتاب به برخی اصطلاحات مفید و متداول عامه اشاره شده و مترادفات بسیاری از کلمات آورده شدهاند. گاهی نیز از مباحث دستوری و صرف و نحوی آنها سخن به میان آمده. |
||
فرهنگ آنندراج |
فرهنگ آنندراج نخستینبار در حیات مؤلّف در سه جلد در هند به چاپ رسیده و نسخهای از آن در کتابخانۀ [[آستان قدس رضوی]] نگهداری میشود که در آغاز نخستین جلد آن چند برگ هست که در بیشتر نسخههای دیگر موجود نیست.<ref>همان.</ref> |
||
== پانویس == |
== پانویس == |
نسخهٔ ۱۲ اکتبر ۲۰۱۳، ساعت ۰۰:۰۹
فرهنگ آنَنْدراج یکی از فرهنگهای زبان فارسی نوشتهشده در سده نوزدهم میلادی و از کاملترین و منظمترین فرهنگهای زبان فارسی عصر خود است.
این فرهنگ را محمد پادشاه متخلص به «شاد» فرزند غلام محییالدین، میرمنشی مهاراجه میرزا آنند گجپتی راجمنه سلطان بهادر، راجهی ایالت ویجینگر از ایالات دکن هندوستان، بر اساس چند کتاب لغت دیگر گردآوری کردهاست. این کتاب به اشاره ابن راجه و به نام او آنندراج) نوشته شده است. کار تألیف کتاب در ۱۲۵۴ خورشیدی (برابر با ۱۲۹۱ قمری و ۱۸۷۵ میلادی[۱] به پایان رسید و یک سال بعد، در سه جلد بزرگ به قطع رحلی به هزینهٔ مهاراجه آنندراج در چاپخانهی نولکشور لکهنو به چاپ رسید.
این فرهنگ در سال ۱۳۳۵ خورشیدی در هفت جلد بهکوشش محمد دبیرسیاقی در تهران منتشر شد و در ۱۳۶۳ تجدید چاپ شد.
محمّد پادشاه چون بر زبان انگلیسی احاطه داشته، فرهنگهای معتبر انگلیسی را سرمشق خویش قرار داده و با تألیف فرهنگ مرادفات (نوشته شده در ۱۲۶۷ خورشیدی (برابر با ۱۳۰۶ قمری و ۱۸۸۸ میلادی[۱]) و فرهنگ آنندراج در عرصه فرهنگنویسی به زبان فارسی خدمتی درخور توجّه کردهاست؛ زیرا هر یک از این دو فرهنگ ویژگیهایی دارد که پیش از آن در فرهنگهای فارسی سابقه نداشتهاست.[۲] این فرهنگ مشتمل بر واژههای فارسی، ترکی و عربی است و شواهدی از شعر و نثر در بر دارد. بسیاری از لغات فارسی با شواهد شعری آراسته شدهاند. همچنین در این کتاب به برخی اصطلاحات مفید و متداول عامه اشاره شده و مترادفات بسیاری از کلمات آورده شدهاند. گاهی نیز از مباحث دستوری و صرف و نحوی آنها سخن به میان آمده.
فرهنگ آنندراج نخستینبار در حیات مؤلّف در سه جلد در هند به چاپ رسیده و نسخهای از آن در کتابخانۀ آستان قدس رضوی نگهداری میشود که در آغاز نخستین جلد آن چند برگ هست که در بیشتر نسخههای دیگر موجود نیست.[۳]
پانویس
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ Dictionary Of Indo-Persian Literature, P 374, 1995, Nabi Hadi, India
- ↑ ذاکرالحسینی، محسن، افزودههای فرهنگ آنندراج. «نامه فرهنگستان» زمستان ۱۳۷۶ - شماره ۱۲. (از صفحه ۵۳ تا ۶۳).
- ↑ همان.
منابع
- مقاله در وبگاه مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی
- حسن عمید (۱۳۸۹)، فرهنگ فارسی عمید (جیبی)، تهران: راه رشد، شابک ISBN ۹۷۸-۶۰۰-۵۰۰۹-۶۷-۵ مقدار
|شابک=
را بررسی کنید: invalid character (کمک) پارامتر|چاپ=
اضافه است (کمک)