فریدون آدمیت: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده

درخط

نسخهٔ ‏۲۹ مارس ۲۰۰۸، ساعت ۱۸:۴۳

فریدون آدمیت

فریدون آدمیت (۱۲۹۹ ه‍ ش -۱۳۸۷ ه.ش)، تاریخ‌نگار معاصر ایران و نویسندهٔ آثار بسیاری دربارهٔ مشروطیت و روشنفکران مشروطه‌ بود. روش او در تاریخ‌نگاری به گفتهٔ خود، تاریخ‌نگاری تحلیلی - انتقادی است. ^[۱]

زندگی‌نامه

فریدون آدمیت، پسر عباسقلی خان قزوینی در سال ۱۲۹۹ ه‍ ش متولد شد. وی تحصیلات ابتدایی را در دارالفنون گذراند. پس از آن به دانشکدهٔ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران راه یافت و در سال ۱۳۲۱ فارغ‌التحصیل شد. ^[۲]

وی پایان‌نامه‌اش را دربارهٔ زندگی و اقدامات سیاسی میرزا تقی‌خان امیرکبیر نوشت که دو سال بعد با عنوان «امیرکبیر و ایران» با مقدمهٔ استادش محمود محمود به چاپ رسید. ^[۳]

سوابق

آدمیت در دوران دانشجویی دانشکدهٔ حقوق، در سال ۱۳۱۹ شمسی به استخدام وزارت امور خارجه درآمد. ور در این وزارت‌هانه مسئولیت‌هایی از جمله: دبیر دوم سفارت ایران در لندن، معاونت ادارهٔ اطلاعات و مطبوعات، معاونت ادارهٔ کارگزینی، دبیر اول نمایندگی دائمی ایران در سازمان ملل متحد، رایزن سفارت ایران در سازمان ملل، نمایندهٔ ایران در کمیسیون وابسته به شورای اقتصادی و اجتماعی ملل متحد، نمایندهٔ ایران در کمیسیون حقوقی تعریف تعرض، مخبر کمیسیون امور حقوقی در مجمع عمومی نهم، نمایندهٔ ایران در کنفرانس ممالک آسیایی و آفریقایی در باندونگ، مدیر کل سیاسی وزارت خارجه، مشاور عالی وزارت امور خارجه، معاون وزارت امور خارجه، سفیر ایران در لاهه، سفیر ایران در مسکو، سفیر ایران در فیلیپین و نهایتاً سفیر ایران در هند بود. آدمیت در کنار انجام مأموریت اداری در بریتانیا، وارد دانشکدهٔ علوم سیاسی و اقتصاد لندن شد و پس از پنج سال تحصیل در رشتهٔ تاریخ و فلسفهٔ سیاسی در سال ۱۹۴۱ میلادی به درجهٔ دکتری دست یافت. ^[۴]

آدمیت در سال ۱۳۳۰ به عنوان جوان‌ترین سفیر ایران در سازمان ملل معرفی شد. ^[۵]

بیماری

وی برای مدتی از بیماری آنفیزی رنج می‌برد ^[۶] وی در سن ۸۷ سالگی، به دلیل عارضهٔ گوارشی در بیمارستان بستری شد. ^[۷]^[۸] و در ۱۰ فروردین ۱۳۸۷ در تهران در گذشت.

تاریخ‌نگاری معاصر

انتقادات

آدمیت مخالفانی از همه طیف‌ها دارد. برخی از نیروهای غیرمذهبی ایران به خاطر توجه او به نقش روحانیون در مشروطه و برخی از مذهبی‌ها هم به خاطر توجه او به نیروهای غیر مذهبی و روشنفکران غیرمذهبی. همچنین برخی از اقلیت‌های مذهبی چون بهاییان به خاطر دیدگاه‌های او درباره بهاءالله منتقد او هستند و برخی از چپ‌ها به دلیل مواضع او، به او انتقاد دارند. ^[۹]

وی آرامش دوستدار را به دلیل اینکه بهاءالله را در زمرهٔ پیامبران بزرگ الهی از جمله موسی، عیسی، زرتشت و محمد می‌آورد، شارلاتانی می‌خواند که می‌خواهد مردم را تحمیق کند. ^[۱۰]

نیارکی در «نگاهی منتقدانه به زندگی، تاریخ‌نگاری و اندیشهٔ سیاسی آدمیت» اظهار می‌کند که: فریدون آدمیت در طول زندگی خود، همواره مورد حمایت دستگاه حاکمهٔ پهلوی بود. هنگامی که به عنوان سفیر ایران در هند در سال ۱۳۴۲ منصوب شد، شاه در استوارنامهٔ او چنین آورد: «...لازم می‌دانیم یکی از مأمورین شایسته و مورد اعتماد خود را به سمت سفیرکبیر و نمایندهٔ فوق‌العاده در آن کشور تعیین نماییم...». ^[۱۱]

از نظر نیارکی غالب نوشته‌های نیارکی در زمینهٔ اندیشه‌های غیر دینی از سری نوشته‌های دسته اولند و او می‌کوشد که اندیشهٔ دینی را در جامعه ناکارآمد جلوه دهد. وی معتقد است آدمیت از تمام رویدادها و اندیشه‌های معاصر تاریخ ایران، افکار پیشتازان فکری سکولار نهضت مشروطه را برگزیده‌است و این نشان‌دهندهٔ نوعی همگرایی وی با بینش غیردینی و خردگرایی صرف متفکران آن دوره می‌باشد. ^[۱۲]

وفات

فریدون آدمیت بر اثر شدت یافتن بیماری گوارشی و تنفسی که مدتها به آن ابتلا داشت از چند هفته قبل از مرگ در بیمارستان تهران کلینیک بستری بود و بعدازظهر دهم فروردین سال ۱۳۸۷ در همین بیمارستان درگذشت.^[۱۳]^[۱۴]

آثار

آثار آدمیت دورهٔ زمانی میان جنبش تنباکو (۱۲۶۹ ه‍ ش) تا استبداد صغیر (۱۲۹۰ ه‍ ش) را شامل می‌شود. ^[۱۵]

امیر کبیر و ایران، ۱۳۵۴، انتشارات خوارزمی
فکر دموکراسی اجتماعی در نهضت مشروطیت ایران، ۱۳۵۵، انتشارات پیام
فکر آزادی و مقدمه نهضت مشروطیت ایران
ایدئولوژی نهضت مشروطیت ایران، انتشارات روشنگران
عقائد و آراء شیخ فضل‌الله نوری
آشفتگی در فکر تاریخی
افکار سیاسی و اجتماعی اقتصادی در آثار منتشر نشدهٔ دوران قاجار
انحطاط تاریخ‌نگاری در ایران
شورش بر امتیازنامهٔ رژی
اندیشه‌های میرزا آقاخان کرمانی
اندیشه‌های میرزا فتحعلی آخوندزاده، ۱۳۴۹، انتشارات خوارزمی
اندیشه‌های طالبوف تبریزی، ۱۳۶۳، انتشارات دماوند
اندیشهٔ ترقی و حکومت قانون، انتشارات خوارزمی
فکر دموکراسی اجتماعی در نهضت مشروطیت ایران
ایدئولوژی نهضت مشروطیت ایران

منابع

[1] تقی صوفی نیارکی، نگاهی منتقدانه به زندگی، تاریخ‌نگاری و اندیشهٔ سیاسی فریدون آدمیت - ماهنامهٔ زمانه

[2] تقی صوفی نیارکی، نگاهی منتقدانه به زندگی، تاریخ‌نگاری و اندیشهٔ سیاسی فریدون آدمیت - ماهنامهٔ زمانه

[3] تقی صوفی نیارکی، نگاهی منتقدانه به زندگی، تاریخ‌نگاری و اندیشهٔ سیاسی فریدون آدمیت - ماهنامهٔ زمانه

[4] زندگی و اندیشهٔ فریدون آدمیت، تقی صوفی نیارکی، ماهنامهٔ زمانه

[5] فریدون آدمیت در بیمارستان بستری شد - ایسنا

[6] یادداشت‌های پراکندهٔ عبدالله شهبازی

[7] فریدون آمدیت در بیمارستان بستری شد - ایسنا

[8] فریدون آدمیت؛ مورخ خانه نشین - بی‌بی‌سی فارسی

[9] فریدون آدمیت؛ مورخ خانه نشین - بی‌بی‌سی فارسی

[10] یادداشت‌های پراکندهٔ عبدالله شهبازی

[11] تقی صوفی نیارکی، نگاهی منتقدانه به زندگی، تاریخ‌نگاری و اندیشهٔ سیاسی فریدون آدمیت - ماهنامهٔ زمانه

[12] تقی صوفی نیارکی، نگاهی منتقدانه به زندگی، تاریخ‌نگاری و اندیشهٔ سیاسی فریدون آدمیت - ماهنامهٔ زمانه

[13] ttp://www.bbc.co.uk/persian/arts/story/2008/03/080329_mf_adamiat.shtml

[14] ttp://www.mehrnews.com/fa/newsdetail.aspx?NewsID=647084

[15] ۳۰ سال انتظار برای چاپ کتابی از فریدون آدمیت - بی‌بی‌سی فارسی

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

[۱۴]

[۱۵]

@@ خط ۳۶: / خط ۳۶: @@
 از نظر نیارکی غالب نوشته‌های نیارکی در زمینهٔ اندیشه‌های غیر دینی از سری نوشته‌های دسته اولند و او می‌کوشد که اندیشهٔ دینی را در جامعه ناکارآمد جلوه دهد. وی معتقد است آدمیت از تمام رویدادها و اندیشه‌های معاصر تاریخ ایران، افکار پیشتازان فکری سکولار نهضت مشروطه را برگزیده‌است و این نشان‌دهندهٔ نوعی همگرایی وی با بینش غیردینی و خردگرایی صرف متفکران آن دوره می‌باشد. <ref>[http://www.zamaneh.info/articles/272.doc تقی صوفی نیارکی، نگاهی منتقدانه به زندگی، تاریخ‌نگاری و اندیشهٔ سیاسی فریدون آدمیت - ماهنامهٔ زمانه]</ref>
+== وفات ==
+فریدون آدمیت بر اثر شدت یافتن بیماری گوارشی و تنفسی که مدتها به آن ابتلا داشت از چند هفته قبل از مرگ  در بیمارستان تهران کلینیک بستری بود و بعدازظهر دهم [[فروردین]] سال ۱۳۸۷ در همین بیمارستان درگذشت.<ref>http://www.bbc.co.uk/persian/arts/story/2008/03/080329_mf_adamiat.shtml</ref><ref>http://www.mehrnews.com/fa/newsdetail.aspx?NewsID=647084</ref>
 == آثار ==
 آثار آدمیت دورهٔ زمانی میان [[جنبش تنباکو]] (۱۲۶۹ ه‍ ش) تا استبداد صغیر (۱۲۹۰ ه‍ ش) را شامل می‌شود. <ref>[http://www.bbc.co.uk/persian/arts/story/2007/10/071003_an-aa-adamyat.shtml ۳۰ سال انتظار برای چاپ کتابی از فریدون آدمیت - بی‌بی‌سی فارسی]</ref>