گونه بوم‌زاد: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
MahdiBot (بحث | مشارکت‌ها)
ابرابزار
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:Neurergus Kaiseri.jpg|بندانگشتی|[[سمندر لرستانی]] از جمله گونه‌های بوم‌زاد [[ایران]] و در معرض خطر [[انقراض]] است.]]
{{در دست ویرایش ۲|ماه=سپتامبر|روز=۱۴|سال=۲۰۱۳|چند = 2}}
'''بوم‌زادی''' عبارت است از وضعیتی [[بوم‌شناسی|بوم‌شناسانه]] که در آن [[گونه (زیست‌شناسی)|گونه ای زیستی]] مختص و بومی منطقه ای جغرافیایی، همچون یک جزیره، کشور یا دیگر مناطق، و یا همچنین انواع گوناگون [[زیست‌گاه]] است. [[یاخته|یاخته هایی]] که [[محلی (زیست‌شناسی)|محلی]] یک مکان هستند در صورتی که در مناطق دیگر نیز یافت شوند، بوم‌زاد آن مکان به شمار نمی‌روند. مفهوم متقابل با بوم‌زادی، [[گستره جهانی]] است.
'''بوم‌زادی''' عبارت است از وضعیتی [[بوم‌شناسی|بوم‌شناسانه]] که در آن [[گونه (زیست‌شناسی)|گونه‌ای زیستی]] مختص و بومی منطقه‌ای جغرافیایی، همچون یک جزیره، کشور یا دیگر مناطق، و یا همچنین انواع گوناگون [[زیست‌گاه]] است. [[یاخته|یاخته‌هایی]] که [[محلی (زیست‌شناسی)|محلی]] یک مکان هستند در صورتی که در مناطق دیگر نیز یافت شوند، بوم‌زاد آن مکان به شمار نمی‌روند. مفهوم متقابل با بوم‌زادی، [[گستره جهانی]] است.

گونه‌های بوم‌زاد با احتمال بیشتری در مناطقی که از دیدگاه زیستی محفوظ و دورافتاده هستند، شکل پیدا می‌کنند. برای نمونه، بسیاری جزیره‌ها به دلیل در انزوا بودن دارای گونه‌های گیاهی و جانوری بوم‌زاد هستند؛ [[هاوایی]]، [[جزایر گالاپاگوس]]، و [[سقطرا]] از جمله این جزایر هستند. [[ماداگاسکار]] نیز به دلیل جداافتادگی از [[آفریقا]] دارای تعداد زیادی گونه‌های بوم‌زاد است. دیگر مناطق منزوی و دورافتادهٔ اینچنینی را می‌توان در [[بلندی‌های اتیوپی]] و یا آب‌های منزوی چون [[دریاچه بایکال]] یافت.

از آنجا که گونه‌های بوم‌زاد منحصر به یک منطقه جغرافیایی یا آب و هوای ویژه هستند، با هر گونه تغییر در محیط زیستشان می‌توانند به سادگی مورد تهدید انقراض قرار گیرند. فعالیت‌های انسانی نیز می‌توانند تاثیر بسیاری در افول [[وضعیت بقا|وضعیت بقای]] گونه بوم‌زاد داشته باشند. برای نمونه، تنها گونه [[دلفین]] منقرض شده در جهان [[دلفین توکوشی]] بوم‌زادِ [[چین]] بود که در دهه نخست سده ۲۱ میلادی به دلیل فعالیت‌های بشری نابود شد.


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ ‏۱۹ سپتامبر ۲۰۱۳، ساعت ۰۰:۴۱

پرونده:Neurergus Kaiseri.jpg
سمندر لرستانی از جمله گونه‌های بوم‌زاد ایران و در معرض خطر انقراض است.

بوم‌زادی عبارت است از وضعیتی بوم‌شناسانه که در آن گونه‌ای زیستی مختص و بومی منطقه‌ای جغرافیایی، همچون یک جزیره، کشور یا دیگر مناطق، و یا همچنین انواع گوناگون زیست‌گاه است. یاخته‌هایی که محلی یک مکان هستند در صورتی که در مناطق دیگر نیز یافت شوند، بوم‌زاد آن مکان به شمار نمی‌روند. مفهوم متقابل با بوم‌زادی، گستره جهانی است.

گونه‌های بوم‌زاد با احتمال بیشتری در مناطقی که از دیدگاه زیستی محفوظ و دورافتاده هستند، شکل پیدا می‌کنند. برای نمونه، بسیاری جزیره‌ها به دلیل در انزوا بودن دارای گونه‌های گیاهی و جانوری بوم‌زاد هستند؛ هاوایی، جزایر گالاپاگوس، و سقطرا از جمله این جزایر هستند. ماداگاسکار نیز به دلیل جداافتادگی از آفریقا دارای تعداد زیادی گونه‌های بوم‌زاد است. دیگر مناطق منزوی و دورافتادهٔ اینچنینی را می‌توان در بلندی‌های اتیوپی و یا آب‌های منزوی چون دریاچه بایکال یافت.

از آنجا که گونه‌های بوم‌زاد منحصر به یک منطقه جغرافیایی یا آب و هوای ویژه هستند، با هر گونه تغییر در محیط زیستشان می‌توانند به سادگی مورد تهدید انقراض قرار گیرند. فعالیت‌های انسانی نیز می‌توانند تاثیر بسیاری در افول وضعیت بقای گونه بوم‌زاد داشته باشند. برای نمونه، تنها گونه دلفین منقرض شده در جهان دلفین توکوشی بوم‌زادِ چین بود که در دهه نخست سده ۲۱ میلادی به دلیل فعالیت‌های بشری نابود شد.

منابع