جنگل (ترانه)

«جنگل»
سیزده درخت، شب و گلوله طرح روی جلد صفحهٔ جنگل
ترانه داریوش
تاریخ پخش	۱۳۵۲
فرمت	سیاسی
تاریخ ضبط	استودیویی
ژانر	موسیقی پاپ
آهنگساز(ها)	بابک بیات
ترانه‌سرا(ها)	ایرج جنتی عطایی
گاه‌نگاری تک‌آهنگ‌های داریوش
«همیشه غایب» «جنگل» «گل بارون‌زده»

جنگل ترانه‌ای سرودهٔ ایرج جنتی عطایی، به خوانندگی داریوش اقبالی، آهنگسازی و تنظیم بابک بیات است. این ترانه در فیلم خورشید در مرداب به کارگردانی محمد صفار استفاده شد.

در واقع ایرج جنتی عطایی این ترانه را به یاد واقعه‌ی سیاهکل نوشت. داریوش نیز مدتی به خاطر خواندن این‌گونه ترانه‌های سیاسی به زندان اوین در رژیم پهلوی افتاد. جنتی عطایی در مصاحبه‌ای می‌گوید :

این ترانه در رابطه با سیاهکل سروده شده. در آن دوره در تهران پوستر چاپ شده بود و دنبال چریک‌ها می‌گشتند. بعد ماجرای تعقیب‌شان تو جنگل و تیراندازی‌هایی که پیش‌آمد و این موضوع که می‌گفتند بخشی از روستایی‌های آن‌جا هم کمک کرده بودند به پلیس، برای دستگیری چریک‌ها و آن‌ها هم البته اذیت و آزاری به روستایی‌ها نرسانده بودند. تمام این موضوعات و خبرها در من غلیان کرد و آن ترانه را نوشتم.

به گفتهٔ جنتی عطایی، استفاده از ترانه‌های سیاسی به عنوان موسیقی فیلم حربه‌ای بود که در آن زمان برای فرار از سانسور دولتی به کار می‌بردند

:

ما آن زمان برای فرار از مسئلهٔ تصویب سانسور مفری پیدا کرده بودیم که سینما بود. چون در سینما سناریو را یک اداره می‌دید و تصویب می‌کرد و فیلمش را هم یک ادارهٔ دیگر، و کسی توجهی به موسیقی‌اش نداشت. تا که گندش درآمد و جلوی آن کار را هم گرفتند! بنابراین چند تا ترانه را من و همکارانم توانستیم به این طریق از زیر تیغ سانسور فرار بدهیم.

نمونه شعر

پُشتِ سر، پُشتِ سر،
پُشتِ سر جهنمه
روبرو، روبرو،
قتلگاهِ آدمه
روح جنگل سیاه

با دست شاخه هاش داره

روحمو از من می‌گیره

تا یه لحظه می‌مونم

جغدا تو گوش هم می‌گن

پلنگ زخمی می‌میره

راه رفتن دیگه نیس

حجلهٔ پوسیدن من

جنگل پیره

قلب ماه سر به زیر

به دار شاخه‌ها اسیر

غروبشو من می‌بینم

ترس رفتن تو تنم

وحشت موندن تو دلم

خواب برگشتن می‌بینم

هر قدم به هر قدم

لحظه به لحظه سایهٔ

دشمن می‌بینم

پشت سر، پشت سر

پشت سر جهنمه

روبرو، روبرو

قتلگاه آدمه

جستارهای وابسته

• گل بارون‌زده