پرش به محتوا

اوپانیشاد میتری

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
صفحه‌ای از اوپانیشاد میتری

اوپانیشاد میتریانیه (سانسکریت: मैत्रायणीय उपनिषद्، آوانگاری: Maitrāyaṇīya Upaniṣad) متنی کهن به زبان سانسکریت است که بخشی از یاجورودا محسوب می‌شود.[۱][۲] این اوپانیشاد همچنین با عنوان اوپانیشاد میتری (سانسکریت: मैत्री उपनिषद्، آوانگاری: Maitrī Upaniṣad) هم شناخته می‌شود و در فهرست ۱۰۸ اوپانیشادی موکتیکا در شمارهٔ ۲۴ آمده‌است.[۳]

اوپانیشاد میتری با مکتب میتریانه یاجورودا مربوط است[۲] و بخشی از یاجورودای «سیاه» است که سیاه در این بافتار به معنی «نامنظم و بی‌ساختار» است و در مقابل یاجورودای «سفید» (منظم) می‌شود؛ که شامل اوپانیشاد بریهدآرنیکه و اوپانیشاد ایشا است.[۴] تاریخ تصنیف این اوپانیشاد معلوم نیست اما معمولاً به دوران آخر اوپانیشادی هند باستان نسبت داده می‌شود.[۵]

این اوپانیشاد از هفت پراپاتهاکا (درس) تشکیل شده که پراپاتهاکای اول مقدمه، سه پراپاتهاکای بعدی به شکل سؤال و جواب دربارهٔ آتمن و پراپاتهاکاهای پنجم تا هفتم به شکل ضمیمه هستند.[۲] به گفتهٔ ماکس مولر مضمون کلی این اوپانیشاد انسان به مثابهٔ «خود نامیرا و بی‌باک برهمن است».

اوپانیشاد میتری متن مهمی است چرا که به نظریاتی در آن اشاره شده‌است که در آیین بودایی هست و عناصری از مکاتب سامخیا و یوگای هندوگرایی و همچنین دستگاه اشرمه در آن وجود دارد.[۶]

پانویس

[ویرایش]
  1. Charles Johnston (1920-1931), The Mukhya Upanishads, Kshetra Books, شابک ‎۹۷۸۱۴۹۵۹۴۶۵۳۰ (Reprinted in 2014)
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ Paul Deussen, Sixty Upanishads of the Veda, Volume 1, Motilal Banarsidass, شابک ‎۹۷۸−۸۱۲۰۸۱۴۶۸۴, pages 327-386
  3. The Upanishads, Part II. Dover Publications, Inc. 2012. p. xliii-xliv.
  4. Paul Deussen, Sixty Upanishads of the Veda, Volume 1, Motilal Banarsidass, شابک ‎۹۷۸−۸۱۲۰۸۱۴۶۸۴, pages 217-219
  5. Stephen Phillips (2009), Yoga, Karma, and Rebirth: A Brief History and Philosophy, Columbia University Press, شابک ‎۹۷۸−۰۲۳۱۱۴۴۸۵۸, Chapter 1
  6. Paul Deussen, Sixty Upanishads of the Veda, Volume 1, Motilal Banarsidass, شابک ‎۹۷۸−۸۱۲۰۸۱۴۶۸۴, pages 328-329