آندری ژدانف

آندرِی ژدانف
دبیر دوم حزب کمونیست اتحاد شوروی
دوره مسئولیت ۲۱ مارس ۱۹۳۹ – ۳۱ آگوست ۱۹۴۸
پس از	لازار کاگانویچ
پیش از	گئورگی مالنکوف
دبیر اول کمیته مرکزی لنینگراد
دوره مسئولیت ۱۵ دسامبر ۱۹۳۴ – ۱۷ ژانویه ۱۹۴۵
پس از	آندری آندریف
پیش از	ایوان پارفنوف
رئیس کمیته اجرایی مرکزی روسیه
دوره مسئولیت ۱۵ جولای ۱۹۳۸ – ۲۰ زوئن ۱۹۴۷
پس از	میخائیل کالینین
پیش از	میخائیل تاراسوف
اطلاعات شخصی
زاده	آندرِی الکساندرُویچ ژدانف ۱۴ فوریهٔ ۱۸۹۶ ماریوپول، امپراتوری روسیه
درگذشته	۳۱ اوت ۱۹۴۸ (۵۲ سال) مسکو، جمهوری سوسیالیستی فدراتیو روسیه شوروی
ملیت	اتحاد جماهیر شوروی
حزب سیاسی	حزب کمونیست اتحاد شوروی
پیشه	سیاستمدار

آندرِی الکساندرُویچ ژدانف (روسی: Андре́й Алекса́ндрович Жда́нов) (زادهٔ ۱۴ فوریه ۱۸۹۶، ماریوپُل – درگذشتهٔ ۳۱ اوت ۱۹۴۸، مسکو) یکی از سیاست‌مداران برجسته و نظریه‌پرداز فرهنگی و اجتماعی اهل اتحاد جماهیر شوروی بود. در نوشته‌های فارسی از او با نام آ. ژدانف و گاه به صورت آژدانف یاد شده‌است. دکترین ژدانف منسوب به اوست.

استالین در ۱۹۴۶ ژدانف را مدیر سیاست فرهنگی اتحاد شوروی کرد. نخستین اقدام ژدانف در این مقام محدود کردن کار هنرمندانی مانند آنا آخماتووا و میخائیل زوشنکو بود. او نظریه‌ای را که به نام خودش به «دکترین ژدانف» معروف شد ارائه داد و در آن هنر درست و مورد پذیرش حزب کمونیست اتحاد شوروی را در برابر «هنر نادرست» شرح داد. او رئالیسم سوسیالیستی را تنها سبک مورد پذیرش در ادبیات شوروی می‌دانست. در ۱۹۴۸ جریانی علیه صورتگرایی در موسیقی راه انداخت و طی آن به کارهای آهنگسازانی مانند پروکوفیف و شوستاکوویچ و خاچاطوریان انتقاد کرد و آنان ناچار شدند آشکارا از کارهای خود انتقاد کنند. نظریه‌های ژدانف درباره هنر تا زمان مرگ استالین نظریه مورد پذیرش حزب کمونیست و دولت شوروی بود و با هنرمندانی که با این نظرات هماهنگ نبودند برخورد می‌شد.

ژدانف در ژوئن ۱۹۴۸ به خاطر مواضعی که در کنگره کمینفرم ابراز داشته بود از چشم استالین افتاد و از همه مقام‌های خود برکنار شد. دو ماه بعد در آسایشگاهی در مسکو درگذشت.

پیوند به بیرون

• سخنرانی آندره‌ئی ژدانف در نخستین کنگرهء نویسندگان شوروی
• Encyclopaedia Britannica, Andrey Aleksandrovich Zhdanov