مادرشهر

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه است که توسط Kaveh javid (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۱۲ دسامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۱:۵۱ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی داشته باشد.

نمایی از کلان‌شهر نیویورک
توکیو، بزرگترین کلان‌شهر جهان.[۱][۲]
تهران، از بزرگترین کلان‌شهرهای خاورمیانه.

کَلان‌شهر، مادَرشهر یا مِتروپولیس (به انگلیسی: Metropolis)، عنوانی است که در مورد شهرهای بزرگ و پرجمعیت به‌کار می‌رود. یک کلان‌شهر معمولاً از یک شهر مرکزی و تعدادی شهر اقماری تشکیل شده‌است. به کلان‌شهر، مادرشهر هم می‌گویند.[۳]

کلان‌شهرها معمولاً از اهمیت سیاسی، اقتصادی، بازرگانی و فرهنگی زیادی برخوردارند و از مراکز مهم اقتصادی و تجاری هر کشور به‌حساب می‌آیند. همچنین کلان‌شهرها دارا امکانات ورزشی، فرهنگی، آموزشی و گردشگری زیادی هستند و به‌همین علت، پذیرای گردشگرهای دیگر شهرها و کشورها هستند.[۴]

تفاوت معنی شهر و کلانشهر در ایران و جهان

بنا بر آمار ارائه شده در این سرشماری تعداد شهرهای کشور از ۲۰۱ شهر در سال ۱۳۳۵ به ۱۲۴۵ شهر در سال ۹۵ افزایش پیدا کرده است، اما کلانشهر یا (Megalapolis) به شهری گفته می‌شود که از نظر موقعیت و اثرگذاری اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و جمعیتی در بین سایر شهرها سرآمد باشد. براساس تعریف بین المللی کلانشهر که توسط سازمان ملل متحد ارائه شده، شهری که بیشتر از چهار میلیون نفر جمعیت داشته باشد کلانشهر است،.[۵]

ترافیک در کلان‌شهرها

امروزه در کلان‌شهرها برای داشتن ترابری بهینه و جلوگیری از پدید آمدن نابسامانی در آمدوشد در گذرگاه‌های شهری، کارشناسان و گردانندگان امور شهری از بنیادهای مهندسی ترافیک پیروی می‌کنند. این بنیادها در سه چارچوبِ آموزش، بکارگیری آیین‌نامه‌ها و مهندسی گذرگاه‌ها، شناسانده شده‌اند و مانند سه گوشه یک مثلث با همدیگر درپیوسته بوده و به بنیادهای سه‌گانه ناموَر هستند.[۵]

بلاد کبیره

در اصطلاح اسلامی، شهرهای بزرگ خارق‌العاده را بلاد کبیره می‌نامند.[۶] در این شهرها رفتن از محلی به محل دیگر در حکم مسافرت می‌باشد و نماز و روزه را تحت الشعاع خود قرار می‌دهد. جوادی آملی در تعریف این شهرها می‌گوید شهری که بین محله‌های آن فاصله باشد، به طوری که عرفا چند شهر محسوب شود، از بلاد کبیره است. معیار و میزان این که کدام شهر از مصادیق بلاد کبیره است به نظر عرف برمی‌گردد.[۷]

جستارهای وابسته

پانویس

  1. 国連の報告書によると世界最大の都市圏は東京首都圏(3570万人)であり、世界2位がニューヨーク大都市圏(1900万人)
  2. «United Nations World Urbanization Prospects: City Population 2010». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ آوریل ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۲ آوریل ۲۰۱۱.
  3. «مفهوم مادرشهر». پایگاه ملی داده‌های علوم زمین کشور. بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ ژوئیه ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۳۰ شهریور ۱۳۹۴.
  4. مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Metropolis». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱/۴/۸۷.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ «تفاوت شهر و کلانشهر چیست؟». ایمنا. ۲۰۱۹-۰۹-۲۴. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۹-۲۴.
  6. «استفتائات شیخ حسینعلی منتظری جلد ۱». دریافت‌شده در ۳ آوریل ۲۰۱۶.
  7. «احکام مسافر مطابق با فتوای ده تن از مراجع معظم تقلید». رادیو معارف. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ ژوئن ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۳ آوریل ۲۰۱۶.