رضا نیازمند

رضا نیازمند
رضا نیازمند
زادهٔ	1 فروردین 1300
درگذشت	19 آذر 1396; تهران
ملیت	ایران
پیشه	صنعت گر

رضا نیازمند (تولد ۱ فروردین ۱۳۰۰ - وفات ۱۹ آذر ۱۳۹۶) کارآفرین، صنعت‌گر و مدیر اجرایی ایرانی بود از او به عنوان یکی از پایه‌گذاران توسعه صنعتی در اقتصاد ایران یاد می‌کنند.^[۱] نیازمند مؤسس سازمان مدیریت صنعتی و بنیان‌گذار سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران بود.او همچنین تجربه نویسندگی کتابهای ارزشمند تاریخی را نیز دارد.^[۲]

زندگی

رضا نیازمند در کرمانشاه به دنیا آمد، پدرش از تجار معروف همدان بود و در غائله قحطی در ایران پس از حمله متفقین به ایران، کمک شایانی به همشهریان خود نمود. پس از کودتای رضاشاه و خروج انگلیس از ایران، همراه پدر و مادر، ابتدا به اراک و سپس به تهران مهاجرت کردند.

نیازمند تحصیلات خود را در رشته معدن و ذوب فلزات در مقطع کارشناسی و دکترای مدیریت تکمیل نمود.

نیازمند برای اولین بار در سال ۱۳۲۲ شمسی با گذراندن دوره سه‌ماهه کارآموزی در معادن انارک به عنوان مهندس تعمیرات مکانیکی به استخدام دولت درآمد.

نیازمند همچنین در سال ۱۳۲۷ برای تحصیل به آمریکا رفت و با گذراندن چندین دوره درس در مدیریت صنعتی و حسابداری صنعتی از دانشگاه نیویورک فارغ‌التحصیل شد.^[۳]

وی نقش برجسته ایی در احداث کارخانجات تراکتورسازی تبریز، ماشین‌سازی تبریز، ماشین‌سازی اراک و آلومینیوم اراک در زمان مدیریت خود در سازمان گسترش و نوسازی صنایع داشته‌است. همچنین نقش ارزنده ایی در ایجاد صنایع مس سرچشمه و شرکت یوریران داشته‌است.

در زمان تصدی وی به عنوان معاونت صنایع در وزارت دکتر عالیخانی، شرکت ایران ناسیونال و ماک ایران تأسیس و شروع به کار کرد.

خدمات دولتی برای دولت ایران

استخدام دولتی: در سال ۱۳۲۲ مهندس فنی در قسمت ابزارسازی کارخانجات ونک و در سال ۱۳۲۴ مدیر فنی کارخانه ونک بودم.
انتقال به سازمان برنامه: (اولین دوره تأسیس سازمان برنامه، مشهور به برنامه هفت ساله). سال ۱۳۲۹ همکار رئیس هیئت مشاوران ماوراء بحار، سپس عضو هیئت مطالعات و برنامه‌ریزی استان پنجم، سال ۱۳۳۲ معاون و سپس رئیس قسمت طرحها و برنامه‌ریزی سازمان برنامه.
استخدام دولتی: در سال ۱۳۲۲ مهندس فنی در قسمت ابزارسازی کارخانجات ونک و در سال ۱۳۲۴ مدیر فنی کارخانه ونک بودم.در سال ۱۳۳۵، رئیس ایرانی مشاوران مدیریت صنایع Ceorefry در سازمان برنامه.
انتقال به وزارت صنایع و معادن: در سال ۱۳۳۸ رئیس هیئت مدیره و مدیر عامل شرکت نساجی ایران (دارای ۶ کارخانه و حدود ۸۰۰۰کارگر)
در سال ۱۳۴۰ مدیر عامل شرکت مصالح ساختمانی.
در سال ۱۳۴۰ رئیس مرکز راهنمایی صنایع، وابسته به وزارت صنایع و معادن.
در سال ۱۳۴۱ مؤسس و مدیر عامل و رئیس هیئت مدیره سازمان مدیریت صنعتی به مدت ۱۲ سال، ضمن مشاغل دیگر.
معاون وزارت اقتصاد و سرپرست صنایع و معادن کشور ازسال۱۳۴۲ تا ۱۳۴۶.
مؤسس و مدیرعامل سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران از سال ۱۳۴۶ تا ۱۳۵۰.
پس از استعفا ازسازمان گسترش، گرچه تصمیم به ترک همیشگی کار دولتی داشتم، ولی مورد موافقت قرار نگرفت، تأسیس و راه اندازی معدن مس سرچشمه (صنایع مس ایران) به عهده من قرار گرفت و من به شرط چهار سال خدمت و سپس خروج کامل از کار دولتی، این وظیفه را به عهده داشتم و پس از به کار افتادن معدن و خرید ماشین آلات، به کلی از خدمات دولتی کنار رفتم.

خدمت به دولت سوئد

در سال ۱۹۷۵ کمی پیش از انقلاب ایران که کارخانه ولوو در حال ورشکستگی بود از رضا نیازمند خواستند که به سوئد برود، مشکلات را حل کرده، کارخانه را سودآور کند و از خطر ورشکستگی نجات دهد. نیازمند هم شش ماه سوئد بود. ولوو را به سودآوری رساند. در پایان از او پرسیدند اجرت تو چقدر است؟ که گفت هیچ پولی دریافت نمی‌کند در مقابل پادشاه سو ئد نشان و لقب شوالیه را به رضا نیازمند داد.^[۴]

آثار نویسندگی

رضاشاه از تولد تا سلطنت ^[۵]
رضاشاه از سقوط تا مرگ ^[۶]

منابع

کتاب تکنوکراسی و سیاستگذاری اقتصادی در ایران به روایت رضا نیازمند
««رضا نیازمند» درگذشت». ایران آنلاین. ۲۰۱۷-۱۲-۱۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۰۹.
«روایت صنعتی شدن ایران». هفته نامه تجارت فردا. ۲۰۲۰-۱۲-۰۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۰۹.
«روایت رضا نیازمند از صنعتی شدن ایران:».
The Life and Times of the Shah By Gholam Reza Afkhami

این یک مقالهٔ خرد درباره یک مدیر عامل اجرایی است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.

[k8mxw-1] Euronews (2018-12-11). "روایتی از نجات کارخانه ولوو توسط یک مدیر ایرانی". euronews (به پشتو). Retrieved 2020-12-09.

[2] ttps://torob.com/p/bdc8f702-a702-4f02-be19-7d5a3fd72d62/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%B1%D8%B6%D8%A7-%D8%B4%D8%A7%D9%87-%D8%A7%D8%B2-%D8%B3%D9%82%D9%88%D8%B7-%D8%AA%D8%A7-%D9%85%D8%B1%DA%AF-%D8%A7%D8%AB%D8%B1-%D8%B1%D8%B6%D8%A7-%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF/

[3] «شبیه هیچ‌کس». هفته نامه تجارت فردا.

[4] «رضا نیازمند که پیکان را برای خیامی‌ها انتخاب کرد از تاریخ صنعت خودرو می‌گوید». بیت ران.

[5] ttps://www.agahbookshop.com/%D8%B1%D8%B6%D8%A7-%D8%B4%D8%A7%D9%87-%D8%A7%D8%B2-%D8%AA%D9%88%D9%84%D8%AF-%D8%AA%D8%A7-%D8%B3%D9%84%D8%B7%D9%86%D8%AA_20792

[6] ttps://torob.com/p/bdc8f702-a702-4f02-be19-7d5a3fd72d62/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%B1%D8%B6%D8%A7-%D8%B4%D8%A7%D9%87-%D8%A7%D8%B2-%D8%B3%D9%82%D9%88%D8%B7-%D8%AA%D8%A7-%D9%85%D8%B1%DA%AF-%D8%A7%D8%AB%D8%B1-%D8%B1%D8%B6%D8%A7-%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF/

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]