گنیزای قاهره

گنیزای قاهره (انگلیسی: Cairo Geniza) مجموعه‌ای از ۴۰۰٬۰۰۰^[۱] دست‌نوشته و متن کهن یهودی و همچنین اسناد اداری دوران خلافت فاطمیان است که در گنیزای کنیسه بن عزرا در بخش باستانی فسطاط قاهره نگهداری می‌شود.^[۲] این نسخ خطی کل دوره تاریخ یهودیان خاورمیانه، شمال آفریقا و اندلس بین قرن‌های ششم^[۳] و نوزدهم^[۴] پس از میلاد را در بر می‌گیرد و بزرگ‌ترین و متنوع‌ترین مجموعه نسخ خطی قرون وسطی در جهان را شامل می‌شود.^[۵]^[۶]

متون گنیزا به زبان‌های مختلف، به ویژه عبری، عربی و آرامی، عمدتاً بر روی پارچه و کاغذ و همچنین بر روی پاپیروس و پارچه نوشته شده‌است. گنیزا علاوه بر اینکه حاوی متون مذهبی یهودیان مانند کتاب مقدس، تلمود و بعدها آثار یهودیت خاخامی است (برخی با دستخط اصلی نویسندگان)، تصویر جامعی از زندگی اقتصادی و فرهنگی منطقه مدیترانه، به ویژه در طول سده‌های ۱۰ تا ۱۳ میلادی به دست می‌دهد.

نسخه‌های خطی از گنیزای قاهره در حال حاضر در میان تعدادی از کتابخانه‌ها، از جمله کتابخانه دانشگاه کمبریج،^[۲] حوزه علمیه یهودیان آمریکا، کتابخانه جان رایلندز،^[۷] کتابخانه بادلین، مرکز مطالعات پیشرفته یهودی کاتز در دانشگاه پنسیلوانیا، کتابخانه بریتانیا، فرهنگستان علوم مجارستان، کتابخانه ملی روسیه، اتحاد جهانی آلیانس، کتابخانه یونس و ثریا نظریان در دانشگاه حیفا و چندین مجموعه خصوصی در سراسر جهان پراکنده‌است.^[۸] بیشتر قطعات این متون کهن از گنیزای کنیسه بن عزرا می‌آیند، اما برخی تکه‌های اضافی در محل‌های حفاری در نزدیکی کنیسه و در قبرستان بساتین در شرق قاهره قدیم یافت شد.^[۹]^[۱۰]^[۱۱] مجموعه‌های خطی گنیزای قاهره جدید شامل برخی از اسناد قدیمی است که مجموعه‌داران در نیمه دوم قرن نوزدهم در مصر خریداری کردند.^[۱۲] نخستین فرد اروپایی که به این مجموعه توجه کرد ظاهراً سیمون ون گلدرن (عموی بزرگ هاینریش هاینه) بود که از کنیسه بن عزرا بازدید کرد و در سال ۱۷۵۲ یا ۱۷۵۳ در مورد گنیزای قاهره گزارشی نوشت.^[۶]^[۱۳]

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

↑ Rustow 2020, p. 451. "There is no universally agreed-on methodology for counting Cairo Geniza fragments....Nonetheless, four hundred thousand is the best count we currently have."
↑ ^۲٫۰ ^۲٫۱ Dospel, Marek (June 1, 2022). "Text Treasures: Cairo Geniza". Biblical Archaeology Society. Archived from the original on June 1, 2022. Retrieved October 23, 2022.
↑ Burkitt, Francis Crawford (1897). Fragments of the Books of Kings, According to the Translation of Aquila from a MS formerly in the Geniza at Cairo. Cambridge: Cambridge University Press. p. 10. From the style of the writing the MS must be dated in the end of the 5th or the beginning of the 6th century AD.
↑ Posegay, Nick (2022). "Searching for the Last Genizah Fragment in Late Ottoman Cairo: A Material Survey of Egyptian Jewish Literary Culture". International Journal of Middle East Studies (FirstView): 6. doi:10.1017/S0020743822000356. The following is a survey of fifty-seven manuscripts and printed texts dated after 1864, comprising more than one hundred discrete classmarks (i.e., individual fragments or small groups of fragments with a single cataloguing number) from Genizah collections.
↑ Goitein, Shelomo Dov (1967–1993). A Mediterranean Society: The Jewish Communities of the Arab World as Portrayed in the Documents of the Cairo Geniza. Berkeley: University of California Press. ISBN 0-5202-2158-3.
↑ ^۶٫۰ ^۶٫۱ "Cairo Genizah". Jewish Virtual Library. Archived from the original on November 11, 2017. Retrieved October 23, 2022.
↑ "The Cairo Genizah, the Largest and Most Diverse Collection of Medieval Manuscripts in the World". History of Information. Archived from the original on July 5, 2021. Retrieved October 23, 2022.
↑ Jefferson, Rebecca J. W. (2022). The Cairo Genizah and the Age of Discovery in Egypt. London: I.B. tauris. pp. 191–207.
↑ Schechter, Solomon (1908). Studies in Judaism: Second Series. Philadelphia: Jewish Publication Society of America. pp. 1-12.
↑ Hoffman, Adina; Cole, Peter (2011). Sacred Trash: The Lost and Found World of the Cairo Geniza. New York: Nextbook, Schocken. p. 39.
↑ Jefferson, Rebecca J. W. (2018). "Deconstructing "the Cairo Genizah": A Fresh Look at Genizah Manuscript Discoveries in Cairo before 1897". The Jewish Quarterly Review. 108 (4): 422–448. doi:10.1353/jqr.2018.0028.
↑ Goitein, Shelomo Dov. A Mediterranean Society: The Jewish Communities of the Arab World as Portrayed in the Documents of the Cairo Geniza. 6 vols. Berkeley: University of California Press, 1967–1993. شابک ‎۰−۵۲۰۲−۲۱۵۸−۳.
↑ Ghosh, Amitav (1992). In an Antique Land. New York: Vintage Books. p. 81. ISBN 0-679-72783-3.

[FOOTNOTERustow2020451-1] Rustow 2020, p. 451. "There is no universally agreed-on methodology for counting Cairo Geniza fragments....Nonetheless, four hundred thousand is the best count we currently have."

[biblical-2] ۲٫۰ ^۲٫۱ Dospel, Marek (June 1, 2022). "Text Treasures: Cairo Geniza". Biblical Archaeology Society. Archived from the original on June 1, 2022. Retrieved October 23, 2022.

[Burkitt_1897-3] Burkitt, Francis Crawford (1897). Fragments of the Books of Kings, According to the Translation of Aquila from a MS formerly in the Geniza at Cairo. Cambridge: Cambridge University Press. p. 10. From the style of the writing the MS must be dated in the end of the 5th or the beginning of the 6th century AD.

[Posegay_2022-4] Posegay, Nick (2022). "Searching for the Last Genizah Fragment in Late Ottoman Cairo: A Material Survey of Egyptian Jewish Literary Culture". International Journal of Middle East Studies (FirstView): 6. doi:10.1017/S0020743822000356. The following is a survey of fifty-seven manuscripts and printed texts dated after 1864, comprising more than one hundred discrete classmarks (i.e., individual fragments or small groups of fragments with a single cataloguing number) from Genizah collections.

[5] Goitein, Shelomo Dov (1967–1993). A Mediterranean Society: The Jewish Communities of the Arab World as Portrayed in the Documents of the Cairo Geniza. Berkeley: University of California Press. ISBN 0-5202-2158-3.

[virtual-6] ۶٫۰ ^۶٫۱ "Cairo Genizah". Jewish Virtual Library. Archived from the original on November 11, 2017. Retrieved October 23, 2022.

[diverse-7] "The Cairo Genizah, the Largest and Most Diverse Collection of Medieval Manuscripts in the World". History of Information. Archived from the original on July 5, 2021. Retrieved October 23, 2022.

[8] Jefferson, Rebecca J. W. (2022). The Cairo Genizah and the Age of Discovery in Egypt. London: I.B. tauris. pp. 191–207.

[9] Schechter, Solomon (1908). Studies in Judaism: Second Series. Philadelphia: Jewish Publication Society of America. pp. 1-12.

[10] Hoffman, Adina; Cole, Peter (2011). Sacred Trash: The Lost and Found World of the Cairo Geniza. New York: Nextbook, Schocken. p. 39.

[11] Jefferson, Rebecca J. W. (2018). "Deconstructing "the Cairo Genizah": A Fresh Look at Genizah Manuscript Discoveries in Cairo before 1897". The Jewish Quarterly Review. 108 (4): 422–448. doi:10.1353/jqr.2018.0028.

[12] Goitein, Shelomo Dov. A Mediterranean Society: The Jewish Communities of the Arab World as Portrayed in the Documents of the Cairo Geniza. 6 vols. Berkeley: University of California Press, 1967–1993. شابک ‎۰−۵۲۰۲−۲۱۵۸−۳.

[gosh-13] Ghosh, Amitav (1992). In an Antique Land. New York: Vintage Books. p. 81. ISBN 0-679-72783-3.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]