پرش به محتوا

پیرانوز

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

پیرانوز (انگلیسی: Pyranose) عبارتی کلی است که دربارهٔ کربوهیدرات‌هایی بکار می‌رود که ساختار شیمیایی آن‌ها از یک حلقهٔ شش‌تایی متشکل از ۵ اتم کربن و ۱ اتم اکسیژن تشکیل شده باشد. فورانوز عبارتی کلی است که برای کربوهیدرات‌هایی به کار می‌رود که یک حلقه ۵ضلعی متشکل از ۴ اتم کربن و یک اتم اکسیژن راسی تشکیل شده‌است مثل فروکتوز.[۱][۲][۳][۴]

حلقهٔ پیرانوز از واکنش یک عامل هیدروکسیل در کربن پنجم (C5) یک قند با یک عامل آلدئید در کربن اولش (C1) ایجاد می‌شود.

اگر واکنش مابین یک عامل هیدروکسیل در کربن چهارم (C4) و عامل آلدئید در کربن یک (C1) باشد، یک فورانوز پدید می‌آید.

تتراهیدروپیران
نام تتراهیدروپیران آلفا-D-(+)-گلوکوپیرانوز
فرمول ساختاری Tetrahydropyran α-Glucopyranose
حلقهٔ تتراهیدروپیران به رنگ آبی مشخص شده‌است. حلقهٔ تتراهیدروپیران به رنگ آبی</spaهn> مشخص شده‌است.

جستارهای وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. Robyt, J.F. (1998). Essentials of Carbohydrate Chemistry. Springer. ISBN 0-387-94951-8.
  2. Ma, B.Y.; Schaefer, H.F.; Allinger, N.L. (1998). "Theoretical studies of the potential energy surfaces and compositions of the D-aldo and D-ketohexoses". Journal of the American Chemical Society. 120 (14): 3411–3422. doi:10.1021/ja9713439.
  3. Rao, V.S.R.; Qasba, P.K.; Chandrasekaran, R.; Balaji, P.V. (1998). Conformation of Carbohydrates. CRC Press. ISBN 90-5702-315-6.
  4. Ionescu, A.R.; Berces, A.; Zgierski, M.Z.; Whitfield, D.M.; Nukada, T. (2005). "Conformational Pathways of Saturated Six-Membered Rings. A Static and Dynamical Density Functional Study". The Journal of Physical Chemistry A. 109 (36): 8096–8105. Bibcode:2005JPCA..109.8096I. doi:10.1021/jp052197t. PMID 16834195.