ویکی‌پدیا:گزیدن مقاله‌های برگزیده/استبداد صغیر

اجماع بر برگزیدگی. محک ^📞 ‏۱۱ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۲۲ (UTC)

بحث زیر بسته شده است. لطفاً آن را تغییر ندهید. ادامهٔ دیدگاه‌ها باید در صفحهٔ بحث مناسب ثبت شوند. نباید ویرایش دیگری در این ریسه انجام شود.

---

استبداد صغیر

استبداد صغیر (ویرایش • تاریخچه • بحث • پی‌گیری)

نامزدکننده: مرتضا (بحث • مشارکت‌ها) ‏۱۹ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۱:۴۴ (UTC)

• ۸۷۴ روز پیش نامزد شده‌است.

تشکر از نامزدی، همه مقالات برگزیده تاریخی نیازمند بخش منبع شناسی درخور برگزیدگی است. الان این بخش ناقص به نظر می رسد و منابع اولیه و ثانویه را به تفکیک نیاورده است.--سید (بحث) ‏۲۰ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۵:۵۸ (UTC)

٪ مرتضا (بحث) ‏۲۲ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۸:۲۱ (UTC)

• موافق مقاله را خواندم. نوشتار کامل و دارای بخش‌های بسیار مرتب و مفیدی بود و طرز استفاده از تصاویر و گفتاوردها می‌تواند الگوی آموزشی باشد. با توجه به محدود بودن دوره مورد بحث، مقاله بسیار مناسب مدیریت شده. 👍 --محک ^📞 ‏۱۴ ژانویهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۵:۵۶ (UTC)

@محک و مرتضا: من فکر می کنم این چند مقاله با هم مرتبط و در مجموع یک بسته است. بهتر است اول تکلیف مقاله اصلی ، جنبش مشروطه، روشن شود و بعدش مقالات فرعی آن را بهتر می توان ارزیابی کرد.--سید (بحث) ‏۶ مارس ۲۰۲۲، ساعت ۰۸:۲۹ (UTC)

@Shobhe: از این به بعد بابت هر مقاله که برای برگزیدگی می آورید، در بررسی یک مقاله هم مشارکت بفرمایید. به نظرم این مقاله خوبی است.--سید (بحث) ‏۳۰ آوریل ۲۰۲۲، ساعت ۰۶:۵۸ (UTC)

@Sa.vakilian عرض ادب. اینکه در خوبیدگی مقالات فعال هستم کفایت نمی کند؟ چون ایراد گرفتن از استادم جناب مرتضا سخت است. شاید اصلا ایرادی در مقاله نباشد. به هر روی حتما یک مرتبه مقاله را خواهم خواند. Shobhe ‏۳۰ آوریل ۲۰۲۲، ساعت ۰۸:۳۴ (UTC)

بررسی کاربر شبهه

• با کمال احترام خدمت جناب مرتضا، امیدوارم جسارت من را ببخشند. از باب ایرادات بنی اسرائیلی ورود می‌کنم، و الا مقاله کامل است.

1. در مقاله، پیوند به صفحات ابهام‌زدایی زیادی وجود دارد. از جمله: شریعت، عدلیه، معین‌الدوله، نظام‌السلطنه، باغشاه، بهجت‌آباد، بهارستان، صنیع‌الدوله

   به استثنای شریعت که پیوند مشکل دار را پیدا نکردم، بقیه موارد اصلاح شد. ٪ مرتضا (بحث) ‏۳۰ آوریل ۲۰۲۲، ساعت ۲۰:۵۹ (UTC)

2. «مونارشی» آیا معادلش «آنارشیسم» بهتر نیست؟

   مونارشی به معنای حکومت پادشاهی است و با آنارشیسم متفاوت است. برای تصریح بهتر، پیوند آن را ایجاد کردم. ٪ مرتضا (بحث) ‏۳۰ آوریل ۲۰۲۲، ساعت ۲۰:۵۹ (UTC)

3. «با براندازی مجلس توسط محمدعلی شاه، مشروطیت یا «محدود شدن نظام استبدادی» برچیده و نظام حاکمیت مطلقه یا استبدادی، موقتاً حاکم شد که به همین دلیل، نام «استبداد صغیر» به این دوره از تاریخ اطلاق می‌شود.» منبعی برای این عبارت در مقاله نیامده‌است.

   خیر منبعی ندارد. توضیحی است که برای نتیجه گیری از مطالب بالایش اضافه کرده ام که ماحصل خواسته بررسی کننده گمخ بود. با توجه به وپ:چالش گمان نمی کنم که این جمله به چالش کشیده شده باشد یا در آینده به چالش کشیده شود. اگر شما چنین احتمالی می دهید می توانم آن را حذف کنم. ٪ مرتضا (بحث) ‏۳۰ آوریل ۲۰۲۲، ساعت ۲۰:۵۹ (UTC)

4. به ذهنم رسید که پاراگراف های زیادی در بخش‌های مختلف شکل گرفته‌است. نمی‌دانم آیا ضرورت دارد یا خیر. ذاتا پاراگراف، نشانه پایان یک موضوع جزئی و شروع موضوع جزئی دیگر است. اما در برخی موارد پاراگراف ها، نتیجه جمله قبلی در پاراگراف قبلی هستند.

   اگر مشخص تر بفرمایید کجای مقاله منظور نظر شماست بررسی دقیقتری می کنم. ٪ مرتضا (بحث) ‏۳۰ آوریل ۲۰۲۲، ساعت ۲۰:۵۹ (UTC)

   جاهای مختلفی است. مثلا در بخش «صف‌بندی مخالفان مشروطه» پارگرافی که با عبارت «حاکمان محلی ولایات نیز به نظام نو اهمیتی نمی‌دادند...» شروع می‌شود جا دارد با پاراگراف قبلی همراه باشد. یا مثلا در بخش «آزادی مطبوعات» با سه پاراگراف همراهیم که جا دارد یک پاراگراف باشند. Shobhe ‏۹ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۲۱:۱۶ (UTC)

   در مورد اول، یک پاراگراف به مخالفان مشروطه در پایتخت اشاره دارد که حول محور امین السلطان گرد آمدند و پاراگراف بعدی در مورد مخالفان مشروطه در بین سران ایالات است. در مورد مطبوعات هم یک پاراگراف در مورد مطبوعات مشروطه خواه است، یک پاراگراف در مورد مطبوعات ضدمشروطه و یک پاراگراف در مورد شبنامه ها. بنابراین به نظر من در مواردی که مطرح کردید، هر پاراگراف یک موضوع جزئی متفاوت از پاراگراف قبلی یا بعدی خود را پوشش می دهد. با این حال اگر در این مورد اصرار دارید، من اعتراضی ندارم. ٪ مرتضا (بحث) ‏۱۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۳:۵۵ (UTC)

   @مرتضا خیر، اصراری نیست؛ فقط برایم سوال بود و می‌خواستم علتش را بدانم. چون در اندیشه ام این بود که یک حداقل برای پاراگراف شاید در نظام ویراستاری تدوین شده باشد. همین. Shobhe ‏۱۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۶:۴۸ (UTC)

5. «و به تعبیر محمد صدر هاشمی» این هاشمی، فامیل محمد صدر است؟ و اگر بله چرا در لینکش نیامده؟

   خیر. ایشان محقق هستند و سرشناس نیستند. پیوند را حذف کردم. متاسفانه گویا اخیرا با ابزار و بی دقت پیوند به مقاله ها اضافه می شود و این مشکلات بوجود می آید. ٪ مرتضا (بحث) ‏۳۰ آوریل ۲۰۲۲، ساعت ۲۰:۵۹ (UTC)

6. بخش «تاثیرات بلندمدت»، به گمانم جا دارد تبدیل به بخش تاثیرات بشود و شامل تاثیرات کوتاه مدت نیز بشود. اموری مثل همراه کردن عالمان دینی، عموم جامعه و یا سرکوب موافقان بازگشت شاه، از تاثیرات این فتح بود. حتی بعدش، ماندگاری مشروطه تا سال‌ها، از تاثیرات طولانی مدتش به حساب می‌آید. اگر برایش منبعی یافت شود، جای گسترش دارد. به برخی از این ها در بخش جریان های انقلابی ضد شاه اشاره شده است.
7. به حالت گلوله وار نوشته شدن کتاب‌شناسی، صحیح به نظر نمی‌رسد. ترجیحا تبدیل به یک پاراگراف شود.

   ٪ مرتضا (بحث) ‏۳۰ آوریل ۲۰۲۲، ساعت ۲۰:۵۹ (UTC)

8. در بخش انتقال قدرت، از اعدام مخالفان مشروطه یاد شده است. اما دلیل اعدام، چیزهای دیگری نیز ذکر شده است. این بخش از مقاله چنین می‌انگارد که ضد مشروطه بودن، جرم و مستحق اعدام است. مثلا در خصوص اعدام فضل الله نوری، چند حکم قتل و دستور به قتل را به او نسبت داده‌اند و اعدامش کردند. (البته طبق مطالعات شخصی خودم، باید برایش منبع یافت.)

   در این مورد جستجو کردم. این البته منبع معتبری نیست. اما دلیل حکم اعدام مخالفت با مشروطه عنوان شده. در خود مقاله شیخ فضل الله هم به نقل از ناظم الاسلام، اتهام قتل یا صدور حکم قتلی ذکر نشده. البته عجالتا خود کتاب تاریخ بیداری را ندیده ام. اما بعید می دانم که اعدام به اتهام دیگری باشد. اگر قانع نشدید بگویید تا تحقیق بیشتری بکنم. ٪ مرتضا (بحث) ‏۳۰ آوریل ۲۰۲۲، ساعت ۲۱:۱۶ (UTC)

   شما اگر تایید بفرمایید حرفی نمی‌ماند. الباقی موارد توضیحاتتان کفایت می‌کرد. تجدید ارادت Shobhe ‏۹ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۲۱:۱۷ (UTC)

• این موراد به چشم آمد. ارادتمند.Shobhe ‏۳۰ آوریل ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۱۳ (UTC)

مونارشی یعنی سلطنت معادل آنارشیسم نیست. --سید (بحث) ‏۳۰ آوریل ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۳۰ (UTC)

1. در لید: «از طرفی نشریات مشروطه‌خواه هم به شاه انتقادات تند و گاه توهین‌آمیز می‌کردند و بسیاری از اقدامات او را خلاف قانون می‌دانستند و حتی بعضاً خواهان برکناری او بودند.» فکر می کنم این عبارت شدت انتقادات را خیلی کاهش داده. برخی از آنها به شاه اتهام زنازادگی زدند و شاه ابتدا ازشون شکایت کرد اما به نتیجه نرسید و بعدش مشی سخت گیرانه در پیش گرفت. یعنی جناج رادیکال قائل به هیچ مصالحه سیاسی نبود و تبعا شاه را به سمت استبداد هل داد.

   این که جناح رادیکال شاه را به سمت استبداد هل می داد، یک تحلیل است که در بخش «جریان‌های انقلابی ضدشاه» به تفصیل پرداخته شده است. در پاراگراف آخر لید هم مورد اشاره واقع شده است. در لید به کلیات می پردازیم و در بدنه مقاله جزئیات بیشتری را باز می کنیم. به نظرم اگر بخواهیم به جزئیات این تحلیل بپردازیم، باید همپای آن به جزئیات سایر تحلیل ها (ضعف مجلس و نقش جریان مشروعه خواه) هم بپردازیم و این دیگر، لید را از لید بودن خارج می کند. در مورد اتهام زنازادگی هم در همان بخش، در حدی که در منابع معتبر توانستم پیدا کنم، نوشته شده است. اما منابعی که من دسترسی داشتم، چنان اهمیتی برای آن قائل نبوده اند و اشاره شان همین قدر گذرا بوده که در مقاله منعکس شده است. ٪ مرتضا (بحث) ‏۹ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۳:۳۴ (UTC)

2. واژه شناسی: تا جایی که من علوم سیاسی بلدم، استبداد دقیقا معادل دیکتاتوری نیست. در ویکی انگلیسی این طور نوشته است : «A dictatorship is a form of government characterized by a single leader (dictator) or group of leaders that hold government power promised to the people and little or no toleration for political pluralism or independent media.» دیکتاتوری های سده بیستم جایگزین پادشاهی ها شدند. پادشاهی مقید به یک سنت سیاسی است. پادشاهی و دیکتاتوری هر دو ممکن است استبدادی باشد اما پادشاهی ممکن است استبدادی هم نباشد بلکه کاملا بر اساس یک خرد سنتی سیاسی عمل کند. به هر حال این بخش نیازمند بررسی های دقیق تر و توسعه بیشتری است.

   بی شک شما در این زمینه صاحبنظرتر از من هستید. علت حضور این توضیحات در مقاله این بود که این دوره تاریخی، به درست یا غلط، به «استبداد» صغیر معروف است و شما در گمخ خواستید که علت این نامگذاری توضیح داده شود. بضاعت من در این حد بود، اگر منبعی معرفی کنید یا راهنمایی کنید یا سرنخی بدهید که چطور باید بهترش کرد، در اسرع وقت انجام خواهم داد. ٪ مرتضا (بحث) ‏۹ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۳:۳۴ (UTC)

3. تأثیرات بلندمدت خیلی کوتاه است.

   یک مقدار توسعه دادم. ٪ مرتضا (بحث) ‏۹ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۵:۱۲ (UTC)

4. موارد مطرح در این منبع هم جالبه[۱]

   بله جالب بود. منتها به عنوان منبع در مقاله برگزیده در مورد تاریخ به نظرم واجد صلاحیت نیست. نه ناشر و نه نویسنده اعتبار لازم را به منبع نمی دهند. با این حال اگر اصرار دارید، از آن استفاده می کنم.

--سید (بحث) ‏۲۲ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۶:۲۹ (UTC)

@مرتضا: در مورد آخر بله این منبع نامعتبر است اما عرض کردم اطلاعات آن جالبه و اگر جایی منبع معتبر یافت شود می توان افزود. ضمنا به نظرم بهتر است استفاده بیشتری از مطالب ژانت آفاری در خصوص دموکرات های آذربایجان و نیز اختلاف میان مشروطه خواهان بخصوص پس از فتح تهران بکنید.--سید (بحث) ‏۵ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۳:۰۰ (UTC)

بله چون هم در گمخ و هم در مقالات خواهر این تذکر را داده بودید، در منابع دنبال چنین اطلاعاتی بوده ام و هر آن چه را یافتم به مقاله اضافه کردم. باز هم اگر موردی پیدا شود به روی چشم. در مورد اختلاف مشروطه خواهان پس از فتح تهران به نظرم در اسکوپ مقاله نگنجد. در مقاله مادر؛ یعنی جنبش مشروطه ایران در این زمینه تفصیل لازم اعمال شده است. با این حال سعی می کنم در بخش تاثیرات بلندمدت اشاراتی داشته باشم. گمان کنم تا آخر این هفته این کار انجام شود. اگر موارد دیگری نیز مد نظر شماست، در خدمتم. ٪ مرتضا (بحث) ‏۵ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۸:۲۳ (UTC)

@Sa.vakilian: درود. با توجه به این که از آخرین اظهار نظر شما در این گمب مدت زیادی گذشته است، آیا فکر می کنید مواردی باقی مانده است؟ ٪ مرتضا (بحث) ‏۷ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۷:۵۸ (UTC)

سلام. اجازه بدهید این دو مقاله جلوتر را اول تمام کنیم. به دمش رسیده.--سید (بحث) ‏۹ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۵۰ (UTC)

@Sa.vakilian جهت یادآوری DynamicFolklore ^TalkCon ‏۲۸ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۵:۴۲ (UTC)

بله یادم هست. مدتی مریض بودم.دوستان دیگر هم بررسی کنند.--سید (بحث) ‏۲۹ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۷:۰۰ (UTC)

1. «در علوم سیاسی، استبداد یا حکومت استبدادی به یک نظام سیاسی اطلاق می‌شود که بر مبنای اقتدار متمرکز و نامحدود بنا شده باشد. در چنین نظامی، قدرت حاکم، قانوناً قابل بازخواست نیست. در حکومت‌های استبدادی، معمولاً یک دیکتاتور در راس حکومت است.» این تعریف را کی نوشته؟ به نظرم باید به صورت دیدگاه بیاید.

   ٪ مرتضا (بحث) ‏۵ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۰۵:۲۱ (UTC)

2. 15 بار کلمه انگلیس به کار رفته که درتش بریتانیا می باشد.

   ٪ مرتضا (بحث) ‏۵ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۰۴:۵۱ (UTC)

3. امین السلطان در زمره مخالفان مشروطه ذکر شده اما احتمالا از شخصیت های میانه رو باشد و شاید این پاراگراف جای غلطی آمده است.

   در مورد امین السلطان اختلاف نظر زیادی وجود دارد. اما قصد من، آوردن او در ردیف مخالفان مشروطه نبود، بلکه جان کلام این است که «مخالفان مشروطه در زمان زمامداری او به انسجام دست یافتند» و دلیلش هم سیاستهای او برای ایجاد آشتی بین دو اردوگاه مخالف بود. آن پاراگراف را دوباره بازنویسی کردم تا شبهه مورد اشاره شما حل شود. به نظرم تدقیق بیشتر در مورد این که مخالف مشروطه بود یا موافق، باید در مقاله خودش به آن پرداخته شود.٪ مرتضا (بحث) ‏۵ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۰۵:۳۲ (UTC)

4. الان بخش عمده مطالب به صورت فکت آمده است. با توجه به اشراف شما به موضوع بهتر نیست برخی موارد به صورت دیدگاه با ذکر نام محقق بیاید؟

   سعی کردم این قاعده را رعایت کنم که «رویدادها»، مخصوصا رویدادهایی که رو بوده اند، به صورت فکت بیاید و آنجا که تحلیلی وارد می شود، حدس و گمانی ذکر می شود، نیت خوانی می شود، پشت پرده ای بازگو می شود و مواردی از این دست، حتما نظر پژوهشگر را نوشته ام. مثلا «بنا بر گزارش آدمیت، در صورتی که نماینده‌ای از نمایندگان مجلس سخنی علیه آنان می‌گفت، تهدید می‌شد» اما «برای برکناری افراطی‌های مجلس، گروهی از نمایندگان به رهبری طباطبایی لایحه‌ای تدوین کردند.» خب دومی باید هم به صورت فکت بیان شود و بیان نام گزارش دهنده، به نظرم حتی آسیب زا است. با این حال باز هم سر فرصت یک نگاه به مقاله می کنم و اگر موردی به چشمم خورد اصلاح می کنم. اگر شما هم مشخصا مواردی را مد نظر دارید بفرمایید تا بررسی کنم. ٪ مرتضا (بحث) ‏۵ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۰۵:۴۱ (UTC)

   @مرتضا: یک بار مرور می کنم.--سید (بحث) ‏۲۱ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۳۸ (UTC)

5. بخش اختلاف میان رهبران مشروطه در خصوص دسته بندی به اعتدالیون و عامیون را قدری بهتر توضیح دهید. یک جمله از آفاری گویا نیست.

   دسته بندی اعتدالیون و عامیون در مجلس اول که در اسکوپ این مقاله است صورت نگرفته است و به نظرم باید در مقالات مربوط به خودشان و مثلا مقاله مجلس دوم شورای ملی به آن پرداخت. در این برهه تاریخی اختلاف از یک سو بین افراد مذهبی و غیر مذهبی است (چنان که ماجرای بهبهانی و احتشام السلطنه ذکر شده) و از سوی دیگر بین طرفداران دموکراسی غربی و عملگرایان سوسیالیست. آن قاعده مندی و نظام حزبی که در مجالس دوم به بعد با آن روبرو هستیم، در این برهه تاریخ هنوز شکل نگرفته است. من چیز دیگری ندارم که اضافه کنم راستش. ٪ مرتضا (بحث) ‏۵ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۰۵:۵۴ (UTC)

--سید (بحث) ‏۱ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۰۱ (UTC)

1. در زیرنویس عکس آمده که طرفداران شیخ فضل الله اطراف چادر وی تجمع کرده اند که منبعی هم ندارد. در همان متن کنارش مطالبی آمده که به نظر نمی رسد افراد بیوتات و اوباش و ... جزو طرفداران شیخ فضل الله باشند. یا منبعی به زیرنویس اضافه کنید یا زیرنویسی مطابق با متن مقاله بنویسید چون در متن این بخش اسم وی یکی بار هم نیامده.

   از دقت نظر شما تشکر می کنم. این بخش احتیاج به تکمیل مطالب داشت که انجام دادم و نقش شیخ فضل اله هم شفاف شد. طبعا مطالب اضافه شده، منبع هم دارد. باز هم یک نگاهی بیندازید و ببینید کم و کسری دارد یا خیر. ٪ مرتضا (بحث) ‏۵ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۰۷:۱۲ (UTC)

2. «روسیه به بهانه حفاظت از جان اتباع خود در تبریز، وارد خاک ایران و با اجازه مشروطه‌خواهان وارد شهر شد و محاصره تبریز خاتمه یافت.» این جمله قدری مبهمه. اون طور که سریال صدا و سیما نشان می داد و گمانم ژانت آفاری هم در مقاله اش گفته روسیه مساله وجود مهاجران قفقاز را طرح کرد که طبق توافقات دوطرف باید به روسیه مسترد می شدند.

   راستش نمی دانم کدام سریال را می گویید. از آنجا که روسیه دو سه نوبت خاک ایران را اشغال کرده است، ممکن است مربوط به دوره دیگری باشد. برای رفع ابهام، توضیحاتی ارائه دادم که روسیه بر چه مبنایی ادعا می کرد که جان اتباعش در خطر است. ٪ مرتضا (بحث) ‏۸ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۳۳ (UTC)

3. به نظرم بخش زمامداری محمدعلی شاه بهتر است قبل از بخش مقاومت بیاید.

   ٪ مرتضا (بحث) ‏۱۱ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۰۷:۰۲ (UTC)

4. «محمدعلی شاه کار اصلاح قانون اساسی و تدوین قانون انتخابات مجلس شورا و مجلس سنا را به این مجلس سپرد و منتخبان این مجلس نیز در دوره نسبتاً کوتاهی ماموریت خود را به انجام رساندند. اما نیروهای مشروطه‌خواه به رهبری سردار اسعد بختیاری از اصفهان و محمدولی خان سپهدار از گیلان در راه تهران بودند و مجال اجرای این قانون‌ها هیچوقت پیدا نشد.» در گاهشمار نوشته این مجلس آبان تشکیل شد. پس شش ماه وقت داشته که اگر می خواسته این کارها بکند یا اینکه گاهشمار دقیق نیست؟

   در مورد مجلس شورای مملکتی یا مجلس کبرای دولتی منابع خیلی گذرا به موضوع پرداخته و از آن گذر کرده اند. آنچه مسلم است، در اواخر آبان، اعضای آن توسط شاه انتخاب شدند و پس از آن با مخالفت سفارتخانه های خارجی مواجه شد. به هر حال فتح تهران هم پروسه یکی دو روزه نبوده و اصفهان و گیلان در همان دی و بهمن 87 ملتهب بوده و از کنترل حکومت مرکزی خارج شده بود. من متوجه نکته عجیبی در این تاخیر نمی شوم. ٪ مرتضا (بحث) ‏۸ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۰۷:۳۲ (UTC)

   یعنی هیچ مطلبی برای افزودن به بخش زمامداری نیست.--سید (بحث) ‏۲۱ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۳۸ (UTC)

5. یک مطلبی که جایش در بخش زمامداری خالی است مساله دولت و لشکر است. آن موقع چه کسی دولت را اداره می کرده و لشکر به خصوص نیروی قزاق تحت امر که بوده؟ ظاهرا از ابتدای سال 1288 کنترل امور کشور از دست دولت و لشکر خارج شده که نیاز به توضیح دارد. یعنی از هم پاشیدن سازمان امور یک روندی موازی مقاومت دارد. (برای توضیح در جنگ داخلی سوریه علی رغم تسلط مخالفان اسد بر بخش بزرگ سوریه به علت اینکه دولت و لشکر همچنان برقرار بود، به موفقیت نرسیدند. در اغلب مواقع انقلاب ها همزمان با فروپاشی لشکر و دولت به موفقیت می رسد.)

   اگر نکته شما ناظر بر افراد است، فرماندهی بریگاد قزاق با لیاخوف بود که در مقاله ذکر شده. در جایی هم ندیدم که برای دوران بعد از کودتا، محمدعلی شاه نخست وزیری تعیین کرده باشد و احتمالا اختیارات نخست وزیر را خودش بر عهده داشته است. اما اگر نکته تان ناظر بر سیستم است، به طور کلی، چه قبل از آن دوران و چه بعدش (تا زمان رضاخان)، حکومت مرکزی چندان اقتداری نداشته است. نیروهای نظامی اغلب متشکل از نیروهای ایلیاتی بودند و از خانهای خود پیروی می کردند و حاکمان محلی و افراد صحب نفوذ در دربار هم تابع صددرصد حکومت مرکزی نبودند. بنابراین، در این زمینه اتفاق جدیدی در دوران استبداد صغیر یا دوران مشروطه نیفتاده است که قابل ذکر باشد. دست کم من در منابعی که در دسترس داشتم چینین مطلبی نیافتم. ٪ مرتضا (بحث) ‏۱۵ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۲۶ (UTC)

6. مبنای تفکیک برخی مطالب در قالب تحلیل تاریخی چیست؟ برخی موارد مثل رفتارهای نمایندگان انقلابی علیه شاه ، چرا در همان متن نیامده. منظورم این است که بعضی جاها تحلیل به سطح توصیف رسیده که این توصیف ها می تواند در متن رخدادها ادغام شود. در مقابل تحلیل های تئوریک تر در آن بخش تحلیل تاریخی بیاید و به نوعی جامعه شناسی سیاسی بیان شود.

   آن جمله مورد اشاره شما را منتقل کردم. به طور کلی سعی کرده ام هر چیزی که از جنس علت یابی، نیت خوانی، پشت پرده و مواردی از این قبیل بوده را به بخش تحلیل بیاورم. اگر موارد دیگری هم مد نظر شماست، بفرمایید تا بررسی و احیاناً جابجا کنم. ٪ مرتضا (بحث) ‏۸ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۴۴ (UTC)

7. در کل مقاله تقریبا اعتدالیون غایب هستند در حالی که آنها یک نیروی سیاسی بسیار قوی برای ایفای میانجیگری بودند. چرا آنها نتوانستند در برابر دو گروه رادیکال تر مخالف مشروطه و مخالف شاه نقش آفرینی کنند؟

   اصولا اعتدالیون بعد از دوره استبداد صغیر و در زمان مجلس دوم پدیدار شدند. زمان تاسیس اعتدالیون به سال 1288 بر می گردد؛ یعنی بعد از این دوره. ٪ مرتضا (بحث) ‏۴ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۲۴ (UTC)

   @مرتضا: شاید تشکل یابی اعتدالیون مربوط به بعدش باشد اما اعتدالیون به رهبری طباطبایی و بهبهانی در مجلس اول هم فعال بودند.--سید (بحث) ‏۲۱ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۳۸ (UTC)

8. در مورد نقش دولت های خارجی عمده مطالب از روحانی است. به نظرم باید نظرات دیگر هم اضافه شود.

   نظر آدمیت که از قبل بود، نظر ملایی و مستوفی هم اضافه شد.٪ مرتضا (بحث) ‏۹ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۰۶:۱۱ (UTC)

9. بخش بازتاب های رخدادها در مطبوعات ایران به نظرم خیلی ناقص آمد.

   دلیلش را اضافه کردم. خب بعد از کودتا، همه نشریات تعطیل شدند. ٪ مرتضا (بحث) ‏۱۰ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۰۵:۲۸ (UTC)

10. اگر میسره بخش منبع شناسی را توسعه دهید.

    مساله بخش منبع شناسی این است که این مقاله و دو مقاله دیگر (انقلاب مشروطه و محاصره تبریز)، مقاله های دختر «جنبش مشروطه ایران» هستند و بخش منبع شناسی هر پنج مقاله تقریبا یکی است. آنچه بنا داشتم ابتدا انجام دهم این بود که «منبع شناسی جنبش مشروطه» را به عنوان یک مقاله مستقل شکل دهم و دست کم به سطح خوبیدگی برسانم و هر پنج مقاله حاوی خلاصه ای از این مقاله باشند و به مقاله اصلی ارجاع نمایند. اما این کار برایم میسر نشد. پس منبع شناسی مقاله مادر (جنبش) را کامل نوشتم و در هر یک از مقالات خواهر (انقلاب، محاصره و استبداد) خلاصه ای درج کردم. الان اگر بخواهم بخش منبع شناسی را کامل کنم، عملا باید همان بخش منبع شناسی مقاله جنبش را اینجا کپی کنم که به نظر من کار پسندیده ای نیست. اما اگر تصور می کنید بهتر است این کار را انجام دهم، بفرمایید تا انجام شود. ٪ مرتضا (بحث) ‏۸ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۰۷:۱۱ (UTC)

@مرتضا: بررسی من تمام شد. هر وقت اصلاحات انجام شد، اطلاع دهید.--سید (بحث) ‏۲ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۱۷ (UTC)

@Sa.vakilian: همه موارد یا انجام شد یا توضیح داده شد یا هردو. لطفا ملاحظه نمایید. ٪ مرتضا (بحث) ‏۱۵ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۲۷ (UTC)

@مرتضا: سلام. یاداوری من دو سه مورد را نقد کردم. جوابی ندادید.--سید (بحث) ‏۵ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۳۴ (UTC)

در مورد بند 7، یک جمله افزودن و ذکر کردم که این گروه بعدا حزب اعتدالیون را تشکیل دادند. فکر کنم واقعا بیش از این جایز نباشد؛ چون بیان جزئیات اتفاقاتی که در مجلس اول افتاده است بهتر است در همان مقاله مجلس اول بیاید. در بخش اختلاف سران مشروطه، به رویکردهای دو جناح افراطی و اعتدالی اشاره شده است و ذکری از نام حزب نشده بود (که شد). در مورد بند 4، واقعا نمی توانم ادعا کنم که «هیچ مطلب دیگری وجود ندارد» اما جز آنچه منعکس شده است، مطلب قابل توجه دیگری در منابعی که مطالعه کرده ام نیافته ام. ٪ مرتضا (بحث) ‏۶ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۳۶ (UTC)

@مرتضا و محک: از نظر من بررسی کفایت می کند و می توان مقاله را جمع بندی کرد.--سید (بحث) ‏۶ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۶:۰۵ (UTC)

---

بحث بسته شده است. لطفاً آن را تغییر ندهید. ادامهٔ دیدگاه‌ها باید در صفحهٔ بحث مناسب ثبت شوند. نباید ویرایش دیگری در این ریسه انجام شود.