ویکی‌پدیا:ویکی‌پروژه پزشکی/منابع
رهنمودها[ویرایش]
استفاده از بهترین منابع در مقالات اهمیت بسیاری دارد، این مسئله سبب می‌شود، تاییدپذیری اطلاعات موجود در ویکی‌پدیا افزایش یابد. در محتوای پزشکی و سلامت ترجیح به استفاده از منابع ثانویه است. برای حصول این هدف بجای استفاده از منابعی که مستقیماً توسط آزمایش دهندگان نوشته شده (منابع دست اول پزشکی) به مقاله‌های مروری استناد کنید. برای آشنایی با منابع معتبر و کتابخانه پزشکی ویکی‌پدیا، «توضیحات بیشتر» را بخوانید.
شناخت منابع پزشکی شیوه‌نامه مقاله‌های پزشکی
- راهنمای مکمل ویکی‌پدیا:سیاست‌ها و رهنمودها است و توضیحات بیشتری در این زمینه ارائه می‌دهد.
کتابخانه ویکی‌پدیا[ویرایش]
کتابخانه پزشکی ویکی‌پدیا
کتابخانه ویکی‌پدیا به ویرایشگران فعال امکان دسترسی رایگان به دامنه گسترده‌ای از ژورنال‌های علمی خاص و غیر رایگان را می‌دهد. مراجعی مانند آکسفورد آکادمی، انتشارات دانشگاه کمبریج، انجمن روان‌پزشکی آمریکا، کتابخانه کاکرین، لنست و بیش‌از ۵۰ مورد دیگر بدون محدودیت قابل دسترسی هستند. هچنین امکان درخواست منبع از حدود ۲۰ مرجع دیگر از جمله طاقچه و سیویلیکا وجود دارد.
- منبعی پیدا کردید که به آن دسترسی ندارید؟ در اینجا درخواست دهید: درخواست منبع
یا برای امانت بین کتابخانه‌ای آن تلاش کنید.
- برای یافتن منابع مشکل دارید؟ از یکی از هماهنگ‌کنندگان بپرسید: لیست هماهنگ‌کنندگان
یافتن منابع[ویرایش]
منابع معتبر معمول شامل کتاب‌ها، ژورنال‌ها و مقالات به چاب رسیده در نشریه‌های معتبر پزشکی و توصیه‌های عمومی مراکز و موسسات معتبر حوزه سلامت است. برخی از منابع را می‌توان در موارد زیر جستجو کرد:
- منابع چاپی: مجلات پزشکی معتبر و کتاب‌های پزشکی و دانشگاهی شامل آناتومی گری، آناتومی اسنل، فیزیولوژی گایتون، بیوشیمی استرایر، روان‌پزشکی کاپلان و سادوک، اصول طب داخلی هاریسون، بافت‌شناسی جان کوئیرا، نوروآناتومی بالینی اسنل و غیره از منابع معتبر چاپی در حوزه پزشکی محسوب می‌شوند.
| منبع | Url | توضیحات |
|---|---|---|
| پاب‌مد | ncbi.nlm.nih.gov/pubmed | یک موتور جستجوی رایگان مقالات پزشکیِ کاملاً تخصصی و آکادمیک. |
| کتابخانه کاکرین | cochranelibrary.com | پایگاه داده از مرورهای کاکرین که مقالات جدید حوزه سلامت را برای زبان فارسی نیز ارائه می‌دهد. |
| WHO | who.int | سایتی برای یافتن توصیه‌ها و بیانیه‌های سازمان بهداشت جهانی برای موضوعات بهداشت و سلامت و طبقه‌بندی بیماری‌ها. |
| آپتودیت | uptodate.com/contents/search | یک پایگاه داده پزشکی بروز و کاملاً تخصصی و غیر رایگان و معتبر. |
| مدسکیپ | medscape.com | مرجع رایگان پزشکی (نیازمند ثبت‌نام) با مقاله‌های مروری و سبک همچون مقالات ویکی‌پدیا، البته با زبان تخصصی. |
| CDC | cdc.gov | منبع قابل اعتماد برای اطلاعات پزشکی به صورت عمومی و دارای کتابخانه از تصاویر حوزه سلامت بدون کپی رایت. |
| گوگل اسکالر | scholar.google.com | یک پورتال جستجوی گوگل محدود به کارهای علمی (نه تنها پزشکی). دسترسی آسان به بسیاری از مجموعه‌های آنلاین دانشگاهی و مؤسسه‌ای (با وابستگی مناسب). |
| گوگل بوکز | books.google.com | مشاهده محدود و رایگان تعدادی از کتاب‌های درسی پزشکی را فراهم می‌کند. ISBN کتاب‌ها در دسترس است که به ارجاع‌دهی کمک می‌کنند. |
| ئی‌مدیسین | emedicine.medscape.com | منبعی رایگان اما نیازمند ثبت‌نام؛ بهترین منبع برای محتوا پزشکی نیست، زیرا نگرانی‌هایی برای سوگیری نسبت به شرکت‌های حامی آن وجود دارد. |
| مرکز ملی اطلاعات زیست‌فناوری | ncbi.nlm.nih.gov/books | دسترسی رایگان به بیش از ۷۰۰ کتاب درسی علوم بهداشت و سلامت. |
| خدمات اطلاعاتی ابسکو | dynamed.ebscohost.com | نیازمند خرید اشتراک است و مقاله‌های مروری و خلاصهٔ مبتنی بر شواهد و دستورالعمل‌های بین‌المللی در حوزه سلامت ارائه می‌کند. |
| NICE | nice.org.uk | مرجع دستورالعمل‌های ارائه‌شده توسط انستیتوی ملی تعالی سلامت و مراقبت در بریتانیا. |
| USPSTF | huspreventiveservicestaskforce.org/BrowseRec/Index | ارزیابی کامل مبتنی بر شواهد موضوعات پزشکی توسط کارگروه خدمات پیشگیرانه در ایالات متحده (USPSTF). |
اسناد تاریخی و تاریخ علم[ویرایش]
اسناد منتشر شده قبل از سال ۱۹۲۳ در بیشتر موارد دارای حق تکثیر نیستند. با وجود قدیمی بودن این اسناد، همچنان می‌توانند در تکمیل بخش‌های «تاریخچه» برخی مقالات پزشکی مفید باشند. در برخی موارد نیز تصاویر قدیمی می‌توانند علائم بیماری‌ها، آناتومی طبیعی و سایر ویژگی‌ها را کاملاً دقیق نشان دهند.
منابع احتمالی مفید از تصاویر و متون مرتبط با تاریخچه پزشکی عبارتند از:
- تصاویری تاریخچه پزشکی (IHM) و مجموعه‌های دیجیتالی نگهداری‌شده در کتابخانه ملی پزشکی: در انتخاب مواد از این دو مرجع باید دقت کرد زیرا بیشتر و نه همهٔ محتوا، دارای مالکیت عمومی هستند.
- دانشگاه پیر و ماری کوری یک مجموعه دیجیتالی مهم از اسناد دارد که برای نوشتن مقالاتی در مورد تاریخ علم مفید است. «مجموعه کارکوت» این دانشگاه در حوزه پزشکی (به ویژه مغز و اعصاب) فعالیت دارد و تصاویر ارزشمند زیادی در دسترس می‌گذارد.
- کتابخانه کنگره، مجموعه‌های تاریخی، فرهنگی ایالات متحده و کاتالوگ آنلاین چاپ و عکس: هر دوی این منابع حاوی تصاویر پزشکی و غیرپزشکی و سایر فایل‌های رسانه‌ای بالقوه مفید هستند. در این مرجع نیز در انتخاب تصاویر برای استفاده باید دقت زیادی کرد زیرا همه محتوا در مالکیت عمومی نیست.
- تصاویر جراحی: منبعی حاوی تعدادی تصویر تاریخی و تصاویری از اقدامات جراحی در طول زمان است.